Σάββατο 24 Οχτώβρη 2015
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΝΩΣΗ - «ΝΕΑ ΛΕΥΚΗ ΒΙΒΛΟΣ»
Σαρωτικές αντιλαϊκές αναδιαρθρώσεις για την ανταγωνιστικότητα των μονοπωλίων

Ο επίτροπος Οικονομικών Υποθέσεων της ΕΕ, Π. Μοσκοβισί, και ο πρόεδρος του Γιούρογκρουπ, Γ. Ντάισελμπλουμ

Associated Press

Ο επίτροπος Οικονομικών Υποθέσεων της ΕΕ, Π. Μοσκοβισί, και ο πρόεδρος του Γιούρογκρουπ, Γ. Ντάισελμπλουμ
«Η Οικονομική και Νομισματική Ενωση της Ευρώπης χρειάζεται ισχυρά θεμέλια, να γίνει επίσης ανθεκτικότερη στους μελλοντικούς κλυδωνισμούς και να αντεπεξέρχεται τις παγκόσμιες προκλήσεις που βρίσκονται μπροστά μας. Σήμερα προτείνουμε συγκεκριμένα βήματα προς τη βελτίωση των κανόνων της οικονομικής διακυβέρνησης της ΕΕ, οι οποίοι τελευταία ενισχύθηκαν την επαύριο της κρίσης. Εχουμε κανόνες, πρέπει να τους χρησιμοποιούμε καλύτερα. Κοιτάζοντας μπροστά μας, θα πρέπει να αξιοποιήσουμε την επόμενη διετία για να διαμορφώσουμε συναίνεση για πιο μακρόπνοες αλλαγές που θα χρειαστούν για την ολοκλήρωση της Οικονομικής και Νομισματικής Ενωσης».

Αυτό δήλωσε την περασμένη βδομάδα ο αντιπρόεδρος της Κομισιόν,Β. Ντομπρόβσκις, σχετικά με τις συντελούμενες αναδιαρθρώσεις στην ΕΕ, στο πλαίσιο της διαδικασίας που σηματοδοτεί τον εμπλουτισμό και την εμβάθυνση της αντιλαϊκής πολιτικής, την παραπέρα ενίσχυση των μέτρων της δημοσιονομικής εποπτείας, την επιβολή των μνημονίων διαρκείας απέναντι σε όλους τους ευρωπαϊκούς λαούς, ανεξάρτητα από δανειακές συμβάσεις και μηχανισμούς στήριξης.

Βασικός πυλώνας αυτής της διεργασίας είναι η διαμόρφωση της «νέας Λευκής Βίβλου» της ΕΕ, η οποία, σύμφωνα με τον προγραμματισμό, θα ανακοινωθεί την άνοιξη του 2017. Και δεν πρόκειται μόνο για την επιβολή νέων κανόνων δημοσιονομικής εποπτείας, αλλά και για την παραπέρα θωράκιση του αντεργατικού οπλοστασίου με μέτρα που αφορούν στη διαμόρφωση του «κατάλληλου εργατικού κόστους», τη διάλυση των όποιων εργατικών - λαϊκών δικαιωμάτων έχουν ακόμη απομείνει από τις προηγούμενες σφοδρές αντεργατικές αναδιαρθρώσεις, με στόχο την τόνωση της ανταγωνιστικότητας των ευρωπαϊκών μονοπωλίων.

Ειδικότερα, η δέσμη μέτρων που συμφωνήθηκε και ανακοινώθηκε την περασμένη βδομάδα από την Κομισιόν, περιλαμβάνει τα παρακάτω:

1. Εξωτερική εκπροσώπηση της Ζώνης του Ευρώ. Οπως χαρακτηριστικά αναφέρεται «ενώ το δολάριο ΗΠΑ έχει ενιαία, ισχυρή εκπροσώπηση στα διεθνή οικονομικά και χρηματοπιστωτικά φόρα, τα κράτη - μέλη της Ζώνης του Ευρώ δεν ομιλούν με μια φωνή και η εξωτερική εκπροσώπηση της Ζώνης του Ευρώ δεν αντιστοιχεί στην αυξημένη οικονομική και δημοσιονομική βαρύτητά της».

Σε αυτό το πλαίσιο, η Κομισιόν, εστιάζει στην ενιαία εκπροσώπηση της Ευρωζώνης στο ΔΝΤ, με τον πρόεδρο του Γιούρογκρουπ ως εκπρόσωπο. Πρόκειται για την επιχείρηση της αναβάθμισης της θέσης τους στις αποφάσεις του ιμπεριαλιστικού κέντρου, όπου τον πρώτο λόγο έχει η πλευρά των ΗΠΑ. Παράλληλα, η αρχική έκθεση των «5 προέδρων», για την εμβάθυνση της ΟΝΕ επισημαίνει ότι παρά την πρόσφατη κρίση, το ευρώ αποτελεί το δεύτερο (μετά το δολάριο ΗΠΑ) σημαντικότερο νόμισμα στον κόσμο, δεδομένου ότι το ένα τέταρτο των παγκόσμιων συναλλαγματικών αποθεμάτων είναι σε ευρώ, ενώ σχεδόν εξήντα χώρες ανά τον κόσμο έχουν συνδέσει άμεσα ή έμμεσα το νόμισμά τους με το ευρώ. Είναι φανερό το γεγονός ότι πρόκειται για τους οικονομικούς και γεωπολιτικούς ανταγωνισμούς ανάμεσα στα ιμπεριαλιστικά κέντρα, για την ενδοαστική διαπάλη που αφορά στον έλεγχο και το μοίρασμα της επιχειρηματικής πίτας και των κερδών για λογαριασμό των μονοπωλίων που καθένας από αυτούς στηρίζει και εκπροσωπεί.

2. Βήματα προς μια χρηματοοικονομική ένωση. Σύμφωνα με την Κομισιόν, «η ολοκλήρωση της τραπεζικής ένωσης είναι απαραίτητο βήμα για μια ουσιαστική και βαθιά ΟΝΕ». Οπως χαρακτηριστικά σημειώνουν, «παρά τη σημειωθείσα πρόοδο, εξακολουθεί να υπάρχει υπερβολική αλληλοσύνδεση μεταξύ τραπεζών και κρατών στη Ζώνη του Ευρώ». Επί της ουσίας, πρόκειται για το ζήτημα της αντιμετώπισης των συνεπειών της κρίσης στο τραπεζικό σύστημα και στο ίδιο το ευρώ, αλλά και της άμβλυνσης, όσο γίνεται, των ανταγωνισμών που εκδηλώνονται στους κόλπους της ΕΕ, γύρω από το ζήτημα του επιμερισμού της χασούρας, σε περιπτώσεις «διασώσεων» τραπεζών με κρατικό χρήμα. Σε αυτό το πλαίσιο, προκρίνεται ένα «κοινό σύστημα ασφάλισης καταθέσεων». Σε αυτό, όπως ήδη έχει ανακοινωθεί, θα συμβάλουν τμηματικά οι ευρωπαϊκές τράπεζες, ανάλογα με το μέγεθος της κάθε μιας και με άλλα κριτήρια. Να σημειωθεί πως και για το συγκεκριμένο ζήτημα εκδηλώνονται οι κόντρες και οι ανταγωνισμοί ανάμεσα στα κράτη της Ευρωζώνης, ιδιαίτερα από την πλευρά της Γερμανίας. Ηδη η Γερμανία νομοθέτησε την άσκηση ελέγχων στις τράπεζές της από την κεντρική της τράπεζα κόντρα στην Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα.

Οπως δήλωσε Ζ. Κ. Γιούνκερ, η Κομισιόν θα παρουσιάσει μέχρι από το τέλος του έτους νομοθετική πρόταση, σχετικά με τα πρώτα βήματα προς ένα ευρωπαϊκό σύστημα ασφάλισης της εγγύησης των καταθέσεων, ώστε να δημιουργηθεί ένα πιο ευρωπαϊκό σύστημα, αποσυνδεδεμένο από τα «δημόσια ταμεία» των κρατών - μελών. Η Κομισιόν θα προτείνει ένα σύστημα βασισμένο στην αντασφάλιση, στο πλαίσιο του οποίου θα διατηρηθούν τα εθνικά συστήματα των κρατών - μελών. Παράλληλα, δεσμεύεται να διασφαλίσει «ίσους όρους ανταγωνισμού στον τραπεζικό τομέα και να περιορίσει το βρόχο της σχέσης τραπεζών - κράτους». Επίσης, είναι φανερό το γεγονός ότι πρόκειται για μια ακόμη επιχείρηση συμβιβασμού γύρω από τις ενδοαστικές αντιθέσεις που αφορούν στον επιμερισμό της χασούρας.

Παράλληλα με την ολοκλήρωση της τραπεζικής ένωσης, «αποτελεί μείζονα προτεραιότητα η ένωση κεφαλαιαγορών». Αυτή, με τη σειρά της, πρόκειται να μεταβάλλει τους όρους χρηματοδότησης και άντλησης κεφαλαίων ανάμεσα στους επιχειρηματικούς ομίλους της ΕΕ. Σε κάθε περίπτωση, η διαμόρφωση της «ένωσης κεφαλαιαγορών», φαίνεται να πηγαίνει σε επόμενη φάση, καθώς προϋποθέτει τη διαμόρφωση ολοκληρωμένης «τραπεζικής ένωσης».

Ολ' αυτά βεβαίως αποτελούν εργαλεία ενίσχυσης του ευρωενωσιακού κεφαλαίου στους διεθνείς ανταγωνισμούς.

3. Αναβάθμιση ευρωπαϊκού εξαμήνου. Πρόκειται για τη διαδικασία των ελέγχων και της δημοσιονομικής εποπτείας, σε όλους τους προϋπολογισμούς και την εξέλιξη των δημοσιονομικών μεγεθών σε όλα ανεξαιρέτως τα κράτη - μέλη.

Στην επόμενη φάση, θα διεξάγονται πρώτα οι συζητήσεις και οι συστάσεις για τη Ζώνη του Ευρώ ως σύνολο, πριν από τις συζητήσεις ανά χώρα, έτσι ώστε οι «κοινές προκλήσεις να αντιμετωπίζονται συνεκτικά από όλα τα μέρη». Με αυτό το πλαίσιο, οι επιμέρους κρατικοί προϋπολογισμοί, θα προσαρμόζονται και θα διαμορφώνονται ανάλογα με τη γενικότερη κατάσταση της Ευρωζώνης, με τους εκάστοτε όρους ανταγωνιστικότητας με τα άλλα κέντρα και τις αγορές. Είναι νέο μέτρο παραπέρα αντιλαϊκής επίθεσης είτε με φορολογία είτε με περικοπές δαπανών για τις λαϊκές ανάγκες.

4. Σύστημα εθνικών συμβουλίων ανταγωνιστικότητας. Αυτά θα παρακολουθούν τις επιδόσεις και τις πολιτικές στον τομέα της ανταγωνιστικότητας.

Αποκαλυπτική είναι η αρχική έκθεση των «5 προέδρων» σύμφωνα με την οποία:

-- Θα προχωρήσουν στον καθορισμό «ειδικών προτύπων και δεικτών» που θα απαιτήσουν διεξοδικότερη ανάλυση. Σημειώνουν πως τα «πρότυπα για τις αγορές εργασίας» θα πρέπει να συνδυάζουν την ασφάλεια με την ευελιξία, όπως με «ευέλικτες και αξιόπιστες συμβάσεις εργασίας», έτσι ώστε να αποφευχθεί μια αγορά εργασίας δύο ταχυτήτων, να προχωρήσουν οι πολιτικές της «διά βίου μάθησης» και τα σύγχρονα συστήματα Κοινωνικής Ασφάλισης με διευκόλυνση της φορολόγησης της εργασίας (μείωση ασφαλιστικών εισφορών για τους εργοδότες). Τα παραπάνω σημαίνουν συμπίεση του μισθολογικού κόστους, σε συνδυασμό με το βαθμό της ανταγωνιστικότητας των ευρωπαϊκών μονοπωλίων, περικοπές στα συστήματα της Κοινωνικής Ασφάλισης, προσαρμογή των όποιων «συμβάσεων εργασίας» (ατομικές κ.ά.) στις εκάστοτε ανάγκες του κεφαλαίου.

-- Οπως χαρακτηριστικά τονίζουν, «οι πληθυσμοί μας γηράσκουν με ταχύ ρυθμό και χρειαζόμαστε σημαντικές μεταρρυθμίσεις στα συστήματα συνταξιοδότησης και υγειονομικής περίθαλψης».

-- Διευκρινίζοντας παραπέρα επισημαίνουν: «Οι μεταρρυθμίσεις θα προβλέπουν την εναρμόνιση της ηλικίας συνταξιοδότησης με το προσδόκιμο ζωής», που σημαίνει αύξηση των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης για όλους τους ευρωπαϊκούς λαούς.

Τα συμβούλια ανταγωνιστικότητας (κρατικά και σε επίπεδο ΕΕ) θα αξιολογούν το βαθμό στον οποίο η εξέλιξη των μισθών συμβαδίζει με την παραγωγικότητα. Μάλιστα, η σύνδεση μισθών - παραγωγικότητας θα γίνεται τόσο με τα άλλα κράτη της Ευρωζώνης, όσο και με τους «κυριότερους συγκρίσιμους εμπορικούς εταίρους» της ΕΕ.

5. Ευρωπαϊκό Δημοσιονομικό Συμβούλιο. Θα συγκροτηθεί «ανεξάρτητο συμβουλευτικό Ευρωπαϊκό Δημοσιονομικό Συμβούλιο» το οποίο:

-- Θα αξιολογεί την εφαρμογή των δημοσιονομικών πλαισίων της ΕΕ.

-- Θα παρέχει συμβουλές για το συνολικό δημοσιονομικό προσανατολισμό της Ζώνης του Ευρώ.

-- Θα συνεργάζεται με τα εθνικά δημοσιονομικά συμβούλια των κρατών - μελών.

Το νέο όργανο θα συντονίζει και θα «συμβουλεύει» τα εθνικά «δημοσιονομικά συμβούλια», σε ό,τι αφορά την απαρέγκλιτη τήρηση των αντιλαϊκών στόχων που προβλέπονται στους κρατικούς προϋπολογισμούς. Οπως χαρακτηριστικά αναφέρουν, με τον τρόπο αυτό θα βελτιωθεί η διαδικασία απορρόφησης των κραδασμών και η ΟΝΕ θα γίνει «περισσότερο ανθεκτική».

Να σημειωθεί ότι η συγκυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ, προχωρά στην ενεργοποίηση του Δημοσιονομικού Συμβουλίου, έργο του οποίου είναι η αυτόματη καρατόμηση κρατικών δαπανών σε περίπτωση «απόκλισης» από τους αντιλαϊκούς στόχους.

Τέλος, ορισμένες αποφάσεις σε ό,τι αφορά τη δημοσιονομική πολιτική θα περνούν από τη συλλογική έγκριση της ΕΕ, με την παράλληλη, όπως αναφέρεται, «δημοκρατική λειτουργία και νομιμότητα». Χωρίς να περιγράφεται κάτι συγκεκριμένο, η αναφορά αυτή παραπέμπει σε προτάσεις, όπως π.χ. για διαμόρφωση Κοινοβουλίου της Ευρωζώνης, θέλοντας υποκριτικά να δώσουν δημοκρατικοφανή διάσταση στην αντιλαϊκή πολιτική.


Α. Σ.

Στο σημερινό 4σέλιδο «Διεθνή & Οικονομία» μπορείτε να διαβάσετε τα εξής θέματα:

Εμβάθυνση ΟΝΕ: Σε εξέλιξη οι αντιλαϊκές διεργασίες για την εμβάθυνση της Οικονομικής Νομισματικής Ενωσης και τη διαμόρφωση της «νέας Λευκής Βίβλου» με τις αντεργατικές ανατροπές στην ΕΕ, για την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας των ευρωπαϊκών μονοπωλίων.

ΟΣΕ: Προσκλητήριο προς εγχώριους και ξένους επιχειρηματικούς ομίλους απευθύνει η συγκυβέρνηση, για συμμετοχή στη διαδικασία ιδιωτικοποίησης των σιδηροδρόμων.

Κλιματικές αλλαγές: Μπροστά στη «Διεθνή Διάσκεψη του Παρισιού» εντείνονται οι σχεδιασμοί των μονοπωλιακών επιτελείων, όπως φάνηκε και από την πρόσφατη συζήτηση στο Ευρωκοινοβούλιο.

Βρετανία - Κίνα: Σημαντικές συμφωνίες δεκάδων δισεκατομμυρίων ευρώ, προς όφελος μονοπωλίων υπέγραψε στο Λονδίνο ο Κινέζος Πρόεδρος Σι Τζινπίνγκ.

ΤΡΑΙΝΟΣΕ - ΕΕΣΣΤΥ
Iδιωτικοποιούνται χωρίς τα χρέη τους που φορτώνονται στο λαό

Ετοιμη να αποδεχτεί κάθε προσφορά είναι η κυβέρνηση για την ιδιωτικοποίηση των σιδηροδρόμων

Phasma

Εντείνει τους ρυθμούς επαφών και υπόγειων διαβουλεύσεων η συγκυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ για την ολοκλήρωση με «επιτυχία» της ιδιωτικοποίησης της ΤΡΑΙΝΟΣΕ και της ΕΕΣΣΤΥ (Ελληνική Εταιρεία Συντήρησης Σιδηροδρομικού Τροχαίου Υλικού), θυγατρικής εταιρείας του ομίλου ΟΣΕ. Η ιδιωτικοποίηση έχει προκηρυχθεί επισήμως από το καλοκαίρι του 2013 και η κυβέρνηση προσπαθεί φιλότιμα να ολοκληρώσει μία ακόμη δέσμευσή της προς τους «θεσμούς» και τους επιχειρηματικούς ομίλους.

Πρόσφατα, ο υπουργός Υποδομών, Χρ. Σπίρτζης, δήλωσε την «αντίθεση» της κυβέρνησης στην επικείμενη ιδιωτικοποίηση, ωστόσο όπως είπε αυτή θα προχωρήσει καθώς έτσι προβλέπει η σχετική συμφωνία με τους δανειστές. Υποκριτική δήλωση που δείχνει, όπως σε όλα τα μέτρα ενίσχυσης του κεφαλαίου που παίρνει η κυβέρνηση, ότι τάχα αυτή δε θέλει να τα πάρει, αλλά αναγκάζεται γιατί αποτελούν προαπαιτούμενα για την ανάπτυξη, την καπιταλιστική εννοείται. Υποκρισία σε όλο της το μεγαλείο, δηλαδή, για να χειραγωγεί το λαό προσδοκώντας την ανοχή ή τη στήριξή της, δηλαδή τη στήριξη της πολιτικής του κεφαλαίου που τον τσακίζει.

Για την υλοποίηση αυτής της υποχρέωσης της ιδιωτικοποίησης της ΤΡΑΙΝΟΣΕ και της ΕΕΣΣΤΥ υπήρξε ειδική νομοθετική παρέμβαση του υπουργείου Υποδομών στο πολυνομοσχέδιο με τα «προαπαιτούμενα» που ψηφίστηκε την Παρασκευή 16/10, με την οποία η κυβέρνηση επιχειρεί να καταστήσει την ΤΡΑΙΝΟΣΕ καθαρή από χρέη προς το Δημόσιο, στο πλαίσιο «αναθέρμανσης» της διαδικασίας ιδιωτικοποίησής της. Ετσι, θα πωληθεί χωρίς χρέη σε επιχειρηματικούς ομίλους, τα οποία θα πληρώσει ο λαός αφού τα επωμίζεται το κράτος.

Επιπλέον, με την ίδια νομοθετική παρέμβαση λαμβάνει μέριμνα για την ετήσια χρηματοδότηση της ΤΡΑΙΝΟΣΕ μέχρι το ποσό των 50 εκατ. ευρώ από τον κρατικό προϋπολογισμό για το διάστημα 2015 - 2020, για την εκτέλεση της υποχρεωτικής δημόσιας υπηρεσίας επιβατικών μεταφορών (εδώ φαίνεται ότι η κυβέρνηση προσφέρει κρατικό χρήμα στην ιδιωτικοποιημένη εταιρεία για να μη γίνουν υπέρογκα ακριβά τα εισιτήρια, αλλά είναι άλλο ένα μέτρο οικονομικής της ενίσχυσης που θα πληρώνει ο λαός με τους φόρους, ενώ της εξασφαλίζει σιγουριά ότι δε θα χάσει επιβατικό έργο, άρα και κέρδη). Ενώ από το 2020 και μετά, η παροχή της υποχρεωτικής υπηρεσίας θα ανατίθεται μέσω «διαγωνιστικής διαδικασίας». Υπό την προϋπόθεση φυσικά πως μέχρι τότε θα υπάρχουν κι άλλες σιδηροδρομικές εταιρείες εκτός της ΤΡΑΙΝΟΣΕ, οι οποίες θα προσφέρουν υπηρεσίες επιβατικού σιδηροδρομικού έργου στη χώρα μας, κάτι που με τα σημερινά δεδομένα της εγχώριας αγοράς φαντάζει αδύνατο...

Η κυβέρνηση διέγραψε συνολικά πάνω από 3 δισ. ευρώ χρέη της ΤΡΑΙΝΟΣΕ προς τον όμιλο ΟΣΕ, όπως επίσης και τα χρέη του ΟΣΕ προς το Δημόσιο και την ίδια στιγμή ανέλαβε για λογαριασμό του Ελληνικού Δημοσίου τις υποχρεώσεις και τα χρέη του ΟΣΕ έναντι της EUROFIMA (ευρωπαϊκή εταιρεία για τη χρηματοδότηση σιδηροδρομικού υλικού). Προσπαθώντας τις τελευταίες μέρες να εξηγήσει ο Χρ. Σπίρτζης την κυβερνητική σκοπιμότητα πίσω από την παραπάνω ενέργεια, αρνήθηκε ότι η διαγραφή χρέους σχετίζεται με τη διαδικασία ιδιωτικοποίησης και υποστήριξε πως στόχος είναι η αποφυγή επιβολής προστίμου από την Κομισιόν, η οποία θεωρεί τις επιδοτήσεις που λάμβαναν οι κρατικοί σιδηρόδρομοι από τον κρατικό προϋπολογισμό ως «παράνομες ενισχύσεις». Ετσι, στο όνομα να γλιτώσει η κυβέρνηση τα ευρωενωσιακά πρόστιμα, φορτώνει βάρη στο λαό, που θα έπρεπε να τα πάρει ο ιδιώτης - αγοραστής.

Είναι απολύτως βέβαιο ότι με τη διαγραφή των χρεών της ΤΡΑΙΝΟΣΕ, στην οποία προχώρησε η κυβέρνηση, η ιδιωτικοποίησή της, όσο να 'ναι, διευκολύνεται καθώς είναι αυτονόητο πως μια επιχείρηση δίχως χρέη είναι πάντα πιο ελκυστική για τους επενδυτές. Αλλωστε, είναι γνωστό ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δέχτηκε να μη συνεχίσει να εγείρει θέμα επιστροφής κρατικών ενισχύσεων μόνο εφόσον προχωρήσουν οι δύο αποκρατικοποιήσεις, επομένως η παραπάνω νομοθετική παρέμβαση της κυβέρνησης συνδέεται άμεσα με τη διαδικασία ιδιωτικοποίησης.

Ενδιαφερόμενοι επενδυτές πάνε κι έρχονται...

Αξίζει να υπενθυμίσουμε πως στη δεύτερη φάση του διαγωνισμού για την ΤΡΑΙΝΟΣΕ συμμετέχουν η κοινοπραξία μεταξύ της ρωσικής κρατικής εταιρείας σιδηροδρόμων «RZD» και του εγχώριου ομίλου εταιρειών και διαχείρισης ακινήτων «ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ», η θυγατρική της κρατικής εταιρείας σιδηροδρόμων της Γαλλίας «SNCF» και η ρουμανική ιδιωτική σιδηροδρομική εταιρεία «GFR», για την οποία υπάρχουν πληροφορίες πως η προσφορά που κατέθεσε έχει την «υποστήριξη» της ιδιωτικής σιδηροδρομικής εταιρείας «Watco» με έδρα τις ΗΠΑ. Ακόμη, για την ιδιωτικοποίηση της ΕΕΣΣΤΥ στη δεύτερη φάση του διαγωνισμού συμμετέχουν, επίσης, η κοινοπραξία ρωσικών σιδηροδρόμων - «ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ», η κοινοπραξία της γαλλικής «Alstom» με την εγχώρια εταιρεία «Damco Energy», μέλος του ομίλου Κοπελούζου καθώς και η γερμανική «Ζήμενς».

Πάντως, το αν τελικά θα παραμείνουν στο διαγωνισμό οι ρωσικοί σιδηρόδρομοι είναι υπό αμφισβήτηση, αφού σύμφωνα με κάποιες άλλες πληροφορίες των τελευταίων ημερών πρέπει να θεωρείται «τελειωμένη» η αποχώρησή τους, σε μια ένδειξη δυσφορίας της ρωσικής πλευράς εξαιτίας των σφικτών εναγκαλισμών της ελληνικής κυβέρνησης με τον παραδοσιακό υπερατλαντικό σύμμαχο, ειδικά στο θέμα της Ενέργειας αλλά και ευρύτερα. Μάλιστα, τα ίδια σενάρια θέλουν τους Ρώσους να αποσύρουν το ενδιαφέρον τους και από το λιμάνι της Θεσσαλονίκης, το οποίο ήθελαν «πακέτο» με τους σιδηρόδρομους, για την ανάπτυξη συνδυασμένων μεταφορών. Μέχρι στιγμής επίσημη απόσυρση της ρωσικής εταιρείας από τους διαγωνισμούς δεν υπάρχει, παρά μόνο αρνητική «εισήγηση» της διοίκησης της εταιρείας προς τον Ρώσο πρωθυπουργό, Ντ. Μεντβέντεφ, με «διαρροές» στον ελληνικό Τύπο τις τελευταίες μέρες να αναφέρουν πως οι αποφάσεις της ρωσικής κυβέρνησης για το ζήτημα θα ληφθούν στη βάση πολιτικών κριτηρίων...

Με αφορμή το ταξίδι του Γάλλου Προέδρου, Φρ. Ολάντ, στη χώρα μας, αναπτύχθηκε έντονη φημολογία τις τελευταίες μέρες περί «αναθέρμανσης» του γαλλικού ενδιαφέροντος για τους δύο διαγωνισμούς. Το πώς θα εξελιχθούν τα πράγματα θα φανεί τις επόμενες βδομάδες, καθώς μέχρι το Δεκέμβρη πρέπει να κατατεθούν οι τελικές δεσμευτικές προσφορές των συμμετεχόντων. Ωστόσο, η κυβέρνηση έχει στείλει τα απαιτούμενα «σήματα», λέγοντας ουσιαστικά πως είναι έτοιμη να αποδεχτεί σχεδόν οποιαδήποτε προσφορά. Είναι χαρακτηριστική η συνέντευξη που παραχώρησε την περασμένη βδομάδα ο πρόεδρος του ΤΑΙΠΕΔ, Στ. Πιτσιόρλας, για το ελληνικό πρόγραμμα ιδιωτικοποιήσεων στους «Financial Times», όπου σημείωσε πως οι προσφορές για την ΤΡΑΙΝΟΣΕ θα είναι χαμηλές εξαιτίας των σημαντικών επενδύσεων που πρέπει να γίνουν συνολικά στο σιδηροδρομικό δίκτυο.

Οπως φαίνεται, η συγκυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ προσπαθεί να επιτύχει εκεί που απέτυχαν οι προηγούμενες κυβερνήσεις ΠΑΣΟΚ και ΝΔ, προωθώντας πολύ πιο συγκροτημένα την πολιτική «απελευθέρωσης» και των σιδηροδρομικών μεταφορών στη χώρα μας, ικανοποιώντας έτσι πάγιες βλέψεις ντόπιων και ξένων μονοπωλιακών ομίλων.

Οι σιδηροδρομικές μεταφορές μπορούν να αναπτυχθούν και να εκσυγχρονιστούν, έχοντας, ως μέσο σταθερής τροχιάς, προτεραιότητα έναντι των άλλων μέσων μεταφοράς. Μπορούν να γίνουν το βασικό μέσο μετακίνησης των λαϊκών στρωμάτων και της διασύνδεσης των διαφόρων περιοχών της χώρας, αλλά και μεταφορών εμπορευμάτων μέσα από ένα πυκνό, φθηνό και αξιόπιστο δίκτυο γραμμών, συμβάλλοντας στην ανάπτυξη της περιφέρειας, της αγροτικής παραγωγής, του εμπορίου, της βιομηχανίας, του τουρισμού, στην προστασία του περιβάλλοντος, στην εξοικονόμηση ενεργειακών πόρων, στη σύνδεση με το εξωτερικό. Με ταυτόχρονη ανάπτυξη όλων των περιοχών της χώρας μας και της βιομηχανίας παραγωγής σιδηροδρομικών συρμών, τροχαίου υλικού και νέων τεχνολογιών. Μόνο που όλα αυτά προϋποθέτουν εργατική - λαϊκή εξουσία και οικονομία που θα κάνει τον τομέα των μεταφορών κοινωνική ιδιοκτησία.


Φ. Κ.

ΒΡΕΤΑΝΙΑ - ΚΙΝΑ
Νέα «χρυσή εποχή» για μπίζνες...

...εν μέσω σφοδρού ανταγωνισμού

Η νέα «χρυσή εποχή» στις σινο-βρετανικές σχέσεις που ανήγγειλε με κάθε επισημότητα, την περασμένη Τρίτη, η κυβέρνηση του Βρετανού πρωθυπουργού, Ντέιβιντ Κάμερον, υποδεχόμενη τον Κινέζο Πρόεδρο, Σι Τζινπίνγκ, στο Λονδίνο, είναι κάτι παραπάνω από ένα συνθηματικό σχήμα λόγου. Οι βαριές υπογραφές που έπεσαν σε δεκάδες συμφωνίες, ύψους άνω των 46 δισεκατομμυρίων ευρώ, σε τομείς όπως η ενέργεια, η πυρηνική τεχνολογία, οι αυτοκινητοβιομηχανίες, το εμπόριο, οι χρηματοπιστωτικές επενδύσεις, η ιατροφαρμακευτική και βιοτεχνολογική έρευνα, το αποδεικνύουν. Οπως το αποδεικνύει και η ανάγκη των βρετανικών μονοπωλίων για νέα επενδυτικά κεφάλαια και αγορές, σε μία προσπάθεια να αντιμετωπίσουν τον οξυμένο ανταγωνισμό με τη Γερμανία και τη Γαλλία εντός ΕΕ.

Ο έντονος ανταγωνισμός μεταξύ των ισχυρότερων χωρών της ΕΕ είναι κάτι που εκμεταλλεύεται ταυτόχρονα και η Κίνα, καθώς επιχειρεί να διευρύνει την οικονομική και πολιτική επιρροή της στην Ευρώπη, όχι μόνο στην αρένα της ΕΕ, αλλά και με κάθε χώρα ξεχωριστά, σε μία προσπάθεια να κτίσει και να διατηρήσει γέφυρες επικοινωνίας και στενής συνεργασίας, ανεξαρτήτως των εξελίξεων στις Βρυξέλλες. Αυτό συμβαίνει, μεταξύ άλλων, διότι Κίνα και Ρωσία (όπως έγραφε χαρακτηριστικά ανάλυση των «Τάιμς» της Νέας Υόρκης στα μέσα της βδομάδας) αντιμετωπίζουν την ΕΕ ως ένα «τεχνητό πολιτικό οικοδόμημα σε περίοδο κρίσης», με «αρκετά ακανθώδη προβλήματα, όπως η κρίση χρέους, τα προβλήματα της ελληνικής οικονομίας, η προσφυγική κρίση και άλλα» (όπως συμπλήρωνε, εξίσου, χαρακτηριστικά την ίδια περίοδο άρθρο της αγγλόφωνης κινέζικης εφημερίδας «Global Times», αναφερόμενο στην τετραήμερη επίσημη επίσκεψη του Κινέζου ηγέτη στη Βρετανία). Αυτές οι επισημάνσεις αστικών επιτελείων δε μιλάνε για την ουσία της καπιταλιστικής κρίσης (δεν πρόκειται για «κρίση χρέους»), ωστόσο αναδεικνύουν τις δυσκολίες της καπιταλιστικής ανάκαμψης, όπως και την αβεβαιότητα σχετικά με το ευρώ. Που, βεβαίως, οξύνει τους ανταγωνισμούς εντός της ΕΕ, ιδιαίτερα μεταξύ των ισχυρών χωρών. Αυτό σημαίνει η ανάλυση των «Τάιμς» της Νέας Υόρκης που αναφέρουμε πιο πάνω.

Ετσι, ο Κινέζος Πρόεδρος υπέγραψε συμφωνίες δεκάδων δισεκατομμυρίων ευρώ, προς όφελος μονοπωλίων που δραστηριοποιούνται στους τομείς της ενέργειας, της βιομηχανίας, των χρηματοπιστωτικών υπηρεσιών και της αγοράς τροφίμων και φαρμάκων, ενώ καλώντας σε «αμοιβαίως επωφελείς συμφωνίες», επιχείρησε να διαφημίσει τις μπίζνες της χώρας του σε αντιπαραβολή με δυτικές ιμπεριαλιστικές χώρες (ΗΠΑ και ισχυρές χώρες της ΕΕ), που κατά το παρελθόν επέβαλλαν συμφωνίες με δυσβάσταχτους όρους και ελάχιστα οφέλη σε αναπτυσσόμενες χώρες, υποτίθεται για να τις «βοηθήσουν».

Η Κίνα, λοιπόν, με την ιδιότητα και βαρύτητα της δεύτερης μεγαλύτερης οικονομίας στον πλανήτη, δεν προωθεί από κεκτημένη ταχύτητα σημαντικές εμπορικές και οικονομικές συμφωνίες στη Βρετανία, αλλά γιατί επιχειρηματικοί όμιλοι από τις δύο χώρες, ιδιαίτερα κατά την τελευταία δεκαετία, έχουν συσφίξει σύνθετες σχέσεις συνεργασίας σε διεθνές περιβάλλον έντονου ανταγωνισμού. Οι στενές διμερείς οικονομικές σχέσεις είχαν αντανάκλαση άλλωστε και στην πρόσφατη απόφαση της Βρετανίας να είναι η πρώτη δυτική χώρα που εντάχθηκε στη νέα κινεζική «Ασιατική Τράπεζα Επενδύσεων και Υποδομών» (ΑΙΙΒ), σε μία περίοδο που και η Κίνα, από την πλευρά της, προωθεί την ένταξή της στην «Ευρωπαϊκή Τράπεζα Ανοικοδόμησης και Ανάπτυξης». Επιπλέον, οι δύο χώρες συνεργάζονται στενά και στο πλαίσιο της «Ατζέντας 2030 του ΟΗΕ για τη βιώσιμη ανάπτυξη», σε μία προσπάθεια να διευρύνουν την επιρροή τους σε σημαντικούς τομείς της οικονομίας αναπτυσσόμενων χωρών με «βατήρα» την «καταπολέμηση» της ακραίας φτώχειας, της πείνας και της εξαθλίωσης, σε συνδυασμό με την προστασία του περιβάλλοντος...

Από την άλλη, παρατηρώντας κανείς τις επενδύσεις της Κίνας σε διεθνές επίπεδο, διαπιστώνει πως υπάρχει γόνιμο έδαφος προκειμένου κινεζικά κεφάλαια και εταιρείες να κάνουν ακόμη μεγαλύτερες μπίζνες στη Βρετανία. Το ΒΒC, για παράδειγμα, επικαλούμενο στοιχεία των κινεζικών αρχών, σημείωνε ότι οι ξένες επενδύσεις της Κίνας στο εξωτερικό αυξήθηκαν από 20 δισ. δολάρια που ήταν το 2005 στα 171 δισ. δολάρια το 2014, με τη Βρετανία να είναι μόλις όγδοη στη λίστα των σινικών επενδύσεων με 29,2 δισ. δολάρια και άλλες χώρες να λανσάρουν στις πρώτες θέσεις, όπως οι ΗΠΑ (με 93,3 δισ. δολάρια σινικών επενδύσεων), η Αυστραλία (76,5 δισ. δολάρια σινικών επενδύσεων) και ο Καναδάς (με 42,9 δισ. δολάρια επενδύσεις κινεζικών εταιρειών).

Γερμανο-βρετανικός ανταγωνισμός

Δεν είναι, προφανώς, ρητορικό σχήμα λόγου η δήλωση του Κάμερον πως η Βρετανία θέλει, στο παρόν στάδιο, να γίνει «ο καλύτερος εταίρος της Κίνας στη Δύση», επιδιώκοντας η σχέση τους «να πάει πέρα από το εμπόριο και τις επενδύσεις»... Η Βρετανία θέλει «να γίνει ο καλύτερος φίλος» του Πεκίνου στη Δύση, μεταξύ άλλων και γιατί η κουρασμένη βρετανική οικονομία έχει ανάγκη από νέους επενδυτές και κεφάλαια, ώστε να δημιουργήσει θέσεις εργασίας και να αυξήσει το εξαγωγικό εμπόριο, σε ανταγωνισμό με άλλους εταίρους του Λονδίνου εντός ΕΕ που έχουν ήδη κατακτήσει καλύτερες θέσεις στη σινική ενδοχώρα, με πρώτη τη Γερμανία.

Η Κίνα είναι η δεύτερη μεγαλύτερη αγορά εξαγωγής γερμανικών προϊόντων μετά τη Γαλλία. Σύμφωνα με στοιχεία της γερμανικής κυβέρνησης, οι γερμανικές εξαγωγές στην Κίνα έφτασαν τα 74,5 δισ. ευρώ (ή 84,5 δισ. δολάρια) το 2014 και ήταν ίσες σχεδόν με το 45% των συνολικών εξαγωγών της ΕΕ στην Κίνα (που έφταναν σε όγκο τα 164,5 δισ. δολάρια)! Η Βρετανία έχει μόλις το 10% των εξαγωγών της ΕΕ στην Κίνα και η Γαλλία το 9%. Επιπλέον, η Γερμανία μαζί με τη Φιλανδία είναι οι μόνες χώρες της ΕΕ που έχουν θετικό εμπορικό ισοζύγιο με την Κίνα, ενώ αντίθετα η Βρετανία έχει το μεγαλύτερο εμπορικό έλλειμμα (δηλαδή εισάγει περισσότερα απ' όσα εξάγει...) με την Κίνα, σε σχέση με τις πέντε μεγαλύτερες χώρες - μέλη της ΕΕ.

Πέρσι, άλλωστε, ο Κινέζος Πρόεδρος, Σι Τζινπίνγκ, είχε επισκεφτεί τη Γερμανία στο πλαίσιο μεγάλης ευρωπαϊκής περιοδείας του σε Ολλανδία, Γαλλία και Βέλγιο, αναγορεύοντας το Πεκίνο και το Βερολίνο σε «πυλώνες ανάπτυξης της Ασίας και της Ευρώπης».

Συνεπώς, το σχέδιο των βρετανικών μονοπωλίων για μία «χρυσή εποχή με την Κίνα» βρίσκεται σε άμεσο ανταγωνισμό με τα γερμανικά μονοπώλια και σε μικρότερο με άλλα από τη Γαλλία κ.α. Σε αυτό το σημείο αξίζει να σημειώσουμε τη φαρμακερή δήλωση του Βρετανού υφυπουργού Εξωτερικών με χαρτοφυλάκιο χώρες της Ασίας, Χιούγκο Σουάιρ, στις 21 Οκτώβρη, στους «Global Times» της Κίνας, που εξέφρασε «μεγάλη χαρά για το γεγονός ότι ο Πρόεδρος Σι ήρθε στην Ευρώπη αποκλειστικά και μόνο για να επισκεφτεί το Ηνωμένο Βασίλειο και όχι στο πλαίσιο μίας ευρωπαϊκής περιοδείας»...


Δέσποινα ΟΡΦΑΝΑΚΗ

Τι συμφωνίες κλείστηκαν από τον Πρόεδρο Σι

Οσον αφορά τις δεκάδες συμφωνίες που υπέγραψε ο Κινέζος ηγέτης σε Λονδίνο και Μάντσεστερ (τελευταίο σταθμό της περιοδείας του Σι την Παρασκευή), αξίζει να ξεχωρίσει κανείς δυο-τρεις χαρακτηριστικούς τομείς ενδιαφέροντος: Την πυρηνική ενέργεια, την εκμετάλλευση πετρελαίου και φυσικού αερίου και τις επενδύσεις τριών δισεκατομμυρίων δολαρίων στο βρετανικό τραπεζικό κολοσσό «Barclays Bank».

Οι σινικές επενδύσεις σε αυτούς τους τομείς δεν είναι τυχαίες. Πρώτα απ' όλα, έχει διαπιστωθεί ότι τουλάχιστον το 50% των σινικών επενδύσεων στο εξωτερικό γίνονται πάνω στον τομέα της ενέργειας, είτε αυτός αφορά υδρογονάνθρακες, είτε Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας, είτε πυρηνικούς σταθμούς. Αυτό γίνεται λόγω των εντεινόμενων και αυξανόμενων αναγκών της Κίνας σε Ενέργεια, εξαιτίας της διεύρυνσης της παραγωγής που «γιγαντώνει» το ενδιαφέρον και τις ανάγκες για κατανάλωση ενέργειας, σε μία χώρα με πληθυσμό άνω των 1,4 δισ. ανθρώπων. Φαίνεται, όμως, ότι και η Βρετανία έχει τέτοιες ανάγκες. Είναι λογικό, από αυτή την άποψη, τη μερίδα του λέοντος των σινικών επενδύσεων στη Βρετανία να πάρει ο τομέας της Ενέργειας...

Μοιραία, λοιπόν, μεταξύ των συμφωνιών που ξεχώρισαν, ήταν αυτές που αφορούσαν στη δημιουργία νέων βρετανικών πυρηνικών σταθμών ενέργειας, με σημαντική χρηματοδότηση από κινέζικες εταιρείες, όπως η κατά 30% χρηματοδότηση (ήτοι 24,5 δισ. ευρώ) του κόστους οικοδόμησης δύο πυρηνικών αντιδραστήρων στον υπό κατασκευή πυρηνικό σταθμό, Χίκλεϊ Πόιντ, στο Σόμερσετ της νοτιοδυτικής Αγγλίας, που έχει αναλάβει να φτιάξει κονσόρτσιουμ με επικεφαλής τη γαλλική εταιρεία ενέργειας «Electricite de France» και την κρατική κινεζική πυρηνική εταιρεία CGN. Ανακοινώθηκε, επίσης, ότι η Κίνα θα χρηματοδοτήσει κατά τα 2/3 την κατασκευή πυρηνικού σταθμού στο Μπράνγουελ του ανατολικού Λονδίνου και κατά 1/5 την κατασκευή πυρηνικού αντιδραστήρα από το γαλλικό ενεργειακό κολοσσό AREVA σε πυρηνικό σταθμό στο Σάιζγουελ.

Πέρα από τις μεγάλες κινεζικές επενδύσεις στη δημιουργία βρετανικών πυρηνικών σταθμών παραγωγής ενέργειας, ανακοινώθηκε ότι κλείστηκαν συμφωνίες ύψους 12 δισ. ευρώ ανάμεσα σε κινεζικούς και βρετανικούς μεγάλους επιχειρηματικούς ομίλους στους τομείς του πετρελαίου και του φυσικού αερίου (στις οποίες συμμετείχε ενεργά και η γνωστή πετρελαϊκή πολυεθνική ΒΡ), αλλά και στον τομέα της αυτοκινητοβιομηχανίας.

Ειδικότερα, ανακοινώθηκε πως Κινέζοι επενδυτές θα χρηματοδοτήσουν την παραγωγή λονδρέζικων μαύρων ταξί που ανήκουν στην κινεζική αυτοκινητοβιομηχανία «Gelly» με μηδενικούς ρύπους, αλλά και ερευνητικό πρόγραμμα για την παραγωγή και άλλων αυτοκινήτων με χαμηλές εκπομπές διοξειδίου άνθρακα. Εγινε, επίσης, γνωστή η υπογραφή συμφωνίας ύψους 50 εκατομμυρίων δολαρίων ανάμεσα στην κινεζική εταιρεία «China Equity» και τη βρετανική βιομηχανία πολυτελών αυτοκινήτων «Αστον Μάρτιν», για την παραγωγή του σπορ ηλεκτρικού αυτοκινήτου «Rapide». Κλείστηκαν, επίσης, συμφωνίες και με τη «Ρολς Ρόις» ύψους 1,4 δισ. ευρώ, αλλά και ανάμεσα σε Κινέζους επενδυτές με τη βρετανική Αρχή Εμπορίου και Επενδύσεων, για την ανάπτυξη τεχνολογίας χαμηλών ρύπων. Δεν έλειψαν επιπλέον και συμφωνίες επιστημονικού ενδιαφέροντος, όπως εκείνη για την ίδρυση σινο-βρετανικού ταμείου χρηματοδότησης έρευνας για την ανθεκτικότητα παθογόνων μικροοργανισμών, αλλά και τα συμβόλαια στο Μάντσεστερ, τελευταίο σταθμό της επίσκεψης του Προέδρου Σι στη Βρετανία, για νέα εμπορικά κέντρα, νέα άμεση αεροπορική συγκοινωνία της συγκεκριμένης πόλης με την Κίνα, από την κινεζική αεροπορική εταιρεία «Hainan Airlines».

Τέλος, ο Κινέζος ηγέτης δεν παρέλειψε να προωθήσει την εκμάθηση της κινέζικης γλώσσας και κουλτούρας στη Βρετανία, εγκαινιάζοντας την Πέμπτη το 1.000ό παράρτημα του ιδρύματος «Κομφούκιος» στο δημοτικό σχολείο «Ρόμπιν Χουντ» του Μπέρμιγχαμ, όπου δεκάδες μικροί μαθητές τον υποδέχθηκαν τραγουδώντας... στα κινέζικα!


Δ.Ο.

ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΚΛΙΜΑΤΙΚΩΝ ΑΛΛΑΓΩΝ
Η ΕΕ ετοιμάζεται να κονταροχτυπηθεί για «πράσινες» μπίζνες δισεκατομμυρίων

Μια πρόσφατη αποκαλυπτική συζήτηση στο Ευρωκοινοβούλιο

Η ρύπανση του περιβάλλοντος από την καπιταλιστική οικονομία που στηρίζεται στο κέρδος, επιχειρείται, από τα ίδια μονοπώλια που ρυπαίνουν, με το πρόσχημα της προστασίας, να αξιοποιηθεί ως νέο πεδίο κερδοφορίας
Η ρύπανση του περιβάλλοντος από την καπιταλιστική οικονομία που στηρίζεται στο κέρδος, επιχειρείται, από τα ίδια μονοπώλια που ρυπαίνουν, με το πρόσχημα της προστασίας, να αξιοποιηθεί ως νέο πεδίο κερδοφορίας
Οι συζητήσεις που πολλαπλασιάζονται σε κυβερνητικά και άλλα επιτελεία, ενόψει της Παγκόσμιας Διάσκεψης που θα γίνει για το Κλίμα τον ερχόμενο Δεκέμβρη, στο Παρίσι, είναι αποκαλυπτικές των προσδοκιών που γεννά στα μονοπώλια η «προστασία του περιβάλλοντος», του άγριου ανταγωνισμού που θα ξεσπάσει σε περιφερειακό και διεθνές πεδίο, με δεδομένο ότι το ζήτημα αφορά πρωτίστως την Ενέργεια (και τις λεγόμενες «νέες μορφές»), δηλαδή έναν κλάδο στρατηγικής σημασίας για την ανάπτυξη συνολικά της οικονομίας. Σχέδια επί χάρτου για «πράσινες μπίζνες» καταρτίζονται αδιάκοπα, από τη μία στη βάση των υπερσυσσωρευμένων κεφαλαίων που αναζητούν διέξοδο, από την άλλη εξαιτίας και του λυσσαλέου ενδοϊμπεριαλιστικού ανταγωνισμού για την «ενεργειακή αυτάρκεια», αφού η εξάρτηση αλληλεπιδρά και με μια σειρά άλλες γεωπολιτικές εξελίξεις.

Παρά τις μεγαλόστομες διακηρύξεις περί «ανάγκης προστασίας του περιβάλλοντος», η αλήθεια που οι εκπρόσωποι των αστών προσπαθούν να κρύψουν, είναι ότι η όποια «προστασία του περιβάλλοντος» υπάρξει, αυτή θα καθορίζεται από το αν, το πώς, το πόσο υπηρετούνται τα βραχυπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα συμφέροντα των μονοπωλίων. Συμφέροντα όπως αυτά, για παράδειγμα, των μονοπωλίων που ασχολούνται με την παραγωγή μέσων παραγωγής, «πράσινων» (που αφορούν δηλαδή τομείς όπως οι Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας, «ανερχόμενες» τεχνολογίες όπως αυτές που αφορούν την ενεργειακή απόδοση των κτιρίων κ.τ.λ.) αλλά όχι μόνο, στα οποία η «πράσινη ανάπτυξη» θα δώσει διέξοδο, δημιουργώντας νέο και μακρύ πελατολόγιο, το οποίο θα έχει ανάγκη μηχανές για την ανάπτυξη αντίστοιχων τομέων της βιομηχανίας.

Επιπλέον, στο νέο αυτό πεδίο, στο οποίο τα επόμενα χρόνια θα εκδηλωθούν σφοδροί ανταγωνισμοί μεταξύ επιχειρηματικών ομίλων και κατ' επέκταση ιμπεριαλιστικών κέντρων, θα «παιχτούν» τα συμφέροντα όσων μέχρι σήμερα κυριαρχούσαν σε ένα κλάδο και πλέον θα βλέπουν την «πράσινη» στροφή (π.χ. η χρήση νέων, πιο σύγχρονων και λιγότερο ενεργοβόρων, άρα ίσως και λιγότερο ακριβών μηχανημάτων) ανταγωνιστών τους να τους απειλεί. Ακόμα, τα συμφέροντα αστικών τάξεων που για μια σειρά λόγους (π.χ. λόγω των οικονομικών δεσμών που δημιουργήθηκαν από την εποχή της αποικιοκρατίας) έχουν πρόσβαση και παρουσία σε χώρες με άφθονο ενεργειακό πλούτο (νερά, ήλιο, δάση κ.τ.λ.), που στο εξής θα «αξιοποιείται» όλο και πιο πλατιά, άρα θα αποτελεί και εισιτήριο για μια καλύτερη θέση σε έναν κλάδο, μια περιοχή ή και γενικά τη διεθνή κατάταξη.

Από αυτή τη σκοπιά, γίνεται κατανοητό πως και η λυκοσυμμαχία των Βρυξελλών θα επιδιώξει το επόμενο διάστημα να παρέμβει πιο συγκεκριμένα στις εξελίξεις, ενώ και η αστική τάξη κάθε κράτους - μέλους διαμορφώνει τα βήματά της, στη βάση της ανισόμετρης ανάπτυξης που συνεχίζει να τις χαρακτηρίζει.

Για όλα τα παραπάνω, αποκαλυπτική είναι η συζήτηση που έγινε στο Ευρωκοινοβούλιο στις 14 Οκτώβρη 2015, με θέμα «Προς μια νέα διεθνή συμφωνία για το κλίμα».

Ευκαιρία για νέα (καπιταλιστική) ανάπτυξη

«Οι κλιματικές αλλαγές μάς δίνουν ευκαιρία για νέα οικονομική ανάπτυξη, μια πράσινη ανάπτυξη στην Ευρώπη και τον κόσμο, μια νέα ενεργειακή πολιτική που τονώνει τις θέσεις απασχόλησης και την αγοραστική δύναμη των 520 εκατ. Ευρωπαίων πολιτών» σημείωσε ο Ζιλ Παρνιό, από το (κυβερνών) Σοσιαλιστικό Κόμμα Γαλλίας, αναδεικνύοντας ότι η ΕΕ δεν μπορεί να προετοιμάσει αποφασιστικά τα βήματα με τα οποία θα «κονταροχτυπηθεί» με τα άλλα ιμπεριαλιστικά κέντρα, σ' ένα πεδίο που δεν αποκλείεται να αποκτήσει καθοριστικό ρόλο στην ανάπτυξη (και) των ευρωπαϊκών οικονομιών μακροπρόθεσμα, στο φόντο των λυσσαλέων ανταγωνισμών για τον έλεγχο και την εναλλαγή των ενεργειακών οδών, των ανακατατάξεων που αυτές ήδη προκαλούν σε γεωπολιτικές ισορροπίες (βλ. Ουκρανία, Μέση Ανατολή, Βόρεια Αφρική).

Από τη μεριά του, ο Επίτροπος Κλιματικής Δράσης και Ενέργειας, Μιγκέλ Αριας Κανιέτε (που πριν υπουργοποιηθεί στην κυβέρνηση του Λαϊκού Κόμματος Ισπανίας και πριν γίνει στέλεχος της Κομισιόν, ήταν στέλεχος μεγάλων πετρελαϊκών εταιρειών) δεν παρέλειψε να ξεκαθαρίσει ότι η «κινητοποίηση» των Βρυξελλών επιβάλλεται μόνο και μόνο από το γεγονός ότι οι ανταγωνιστές της ΕΕ ήδη έχουν αναλάβει δράση. «Πρέπει να είμαστε πρωτοπόροι και όχι παθητικοί θεατές» τόνισε και με το βλέμμα στραμμένο στις κινήσεις άλλων κέντρων, συμπλήρωσε: «Χρειάζεται μια διεθνής συμφωνία, να δοθεί δυναμική και ώθηση για μια οικονομία με μικρότερη χρήση του άνθρακα... Κάνουμε μια πολύ μεγάλη εκστρατεία ευαισθητοποίησης κι έτσι τώρα και οι τρίτες χώρες κινητοποιήθηκαν για το σκοπό αυτό». Ενώ ξεκαθάρισε ότι οι συμφωνίες που επιδιώκονται, χρειάζεται να έχουν και τον απαραίτητο βαθμό ευελιξίας, από τη σκοπιά της ανάγκης των μονοπωλίων να προχωρούν με τους ρυθμούς που υπηρετεί ευρύτερους σχεδιασμούς τους (για παράδειγμα, είναι λογικό οι ρυθμοί μείωσης της χρήσης άνθρακα να είναι συνάρτηση διαφόρων συνισταμένων όπως η διαμόρφωση του κόστους των νέων πρώτων υλών, η στάση ανταγωνιστών, το πόσο γρήγορα «ανοίγουν» οι νέες επενδύσεις κ.τ.λ.).

Γι' αυτό και ο Κανιέτε σημείωσε ότι για τη συμφωνία στο Παρίσι πρέπει να υπάρχουν «εγγυήσεις για το ότι η συμφωνία θα έχει ευελιξία για να επιτευχθούν οι στόχοι», αλλά και «να υπάρχει μηχανισμός αναθεώρησης ούτως ώστε να συμμορφωνόμαστε με τα επιστημονικά στοιχεία. Επίσης, να υπάρχουν διατάξεις σε αυτή τη συμφωνία που να εξασφαλίζουν διαφάνεια που θα μας κάνει αξιόπιστους. Εχουμε σκληρή δουλειά μπροστά μας».

Το βλέμμα στραμμένο στα αντίπαλα μονοπώλια

Καθαρά αποτυπώθηκε στη συζήτηση και η ανησυχία για τις κινήσεις των αντίπαλων μονοπωλίων, ειδικά όσων προέρχονται από αναπτυσσόμενες οικονομίες, στις οποίες οι υψηλότεροι ρυθμοί καπιταλιστικής ανάπτυξης συχνά δημιουργούν και μεγαλύτερη επενδυτική «άνεση».

Από αυτή τη σκοπιά, ο Καρλ Χάιζερ Φλόρενζ, από το CDU της Γερμανίας (τους Χριστιανοδημοκράτες της Α. Μέρκελ), τόνισε πως αν δεν επιτευχθεί κοινή συμφωνία, «θα διασπαστεί η ενότητα για το περιβάλλον. Το θέμα σχετίζεται και με τον ανταγωνισμό, θα υπάρχει άνιση λειτουργία του ανταγωνισμού», όπου φυσικά η «ενότητα» που θίγει, αφορά τη θέσπιση κανόνων που θα δεσμεύουν και ανταγωνιστές, καθορίζοντας συγκεκριμένες συντεταγμένες επιχειρηματικής «δράσης» (από τις οποίες είναι λογικό ειδικά η γερμανική πλουτοκρατία να προσδοκά να ευνοηθεί, εξαιτίας της μεγαλύτερης οικονομικής και πολιτικής της δύναμης, εντός και εκτός ΕΕ).

Πάντως, η ίδια η εφαρμογή των όποιων αποφάσεων καταληχθούν, θα αποτελέσει πεδίο αντιπαράθεσης. Αρκεί να αναλογιστεί κανείς ότι, ήδη, από τα σχέδια εξαιρούνται, π.χ. από την υποχρέωση μείωσης της χρήσης άνθρακα, κλάδοι όπως η Ναυτιλία και η Αεροπορία, κάτι φυσικά που προκαλεί τη δυσαρέσκεια άλλων επιχειρηματικών κύκλων. Ωστόσο, η όποια έκβαση της αντιπαράθεσης θα λειτουργήσει σε βάρος των λαϊκών αναγκών, αφού το κυνήγι του μέγιστου δυνατού κέρδους αφενός θα παρασύρει θέσεις εργασίας με πλήρη δικαιώματα και θα διευρύνει την περιστασιακή «απασχόληση», αφετέρου θα αναπτύξει μορφές ενέργειας που ακόμα και αν, πρόσκαιρα, πλασαριστούν σε «τιμές ευκαιρίας» (με βασικό παραλήπτη φυσικά τις εταιρείες και δευτερευόντως τα λαϊκά νοικοκυριά), με τη γενίκευση της χρήσης του, όπως κάθε εμπόρευμα στον καπιταλισμό, θα διαμορφώνεται ανάλογα με τα στενότερα και τα ευρύτερα συμφέροντα του καπιταλιστή και όχι το συμφέρον της εργατικής - λαϊκής οικογένειας για φτηνή, ασφαλή Ενέργεια.

Μάλιστα, στη συγκεκριμένη συζήτηση διακηρύχθηκε επανειλημμένα η ανάγκη να παρθούν μέτρα στήριξης των ευρωενωσιακών μονοπωλίων και της «ανταγωνιστικότητάς» τους, που σημαίνει εξασφάλιση μέτρων που θα προστατέψουν την κερδοφορία και τη θέση τους απέναντι σε αντίπαλα κέντρα, είτε αυτά τα μέτρα σημαίνουν νέες ανατροπές στην αγορά εργασίας, είτε νέα φορολογικά κίνητρα. Ενδεικτικά, η Μιρέιγ Ντ' Ορανό, από το ακροδεξιό Εθνικό Μέτωπο της Γαλλίας, ανέφερε: «Οι ευρωπαϊκές βιομηχανίες έχουν καταβάλει κόπους και θυσίες και σε αυτές θα πρέπει να συμμετέχουν οι περισσότερες χώρες του κόσμου. Να γίνουν προσπάθειες συντονισμένες και απ' όλους. Οι αναδυόμενες οικονομίες ρυπαίνουν ακόμη περισσότερο και δε θέλουν να συμμετέχουν σε δεσμευτικές συμφωνίες, υπό το πρόσχημα του ότι δε θέλουν να σταματήσουν την οικονομική τους ανάπτυξη. Αντί για ευχολόγια για τη μείωση ή τον περιορισμό της αύξησης της θερμοκρασίας, να αναζητήσουμε συμφωνίες διεθνείς. Να μην πιέζουμε την ανταγωνιστικότητα και τις επιχειρήσεις».

Χαρακτηριστική ήταν όμως και η παρέμβαση του Λάμπρου Φουντούλη από τη Χρυσή Αυγή, που εστίασε στην ανάγκη η λυκοσυμμαχία των Βρυξελλών να φυλαχτεί από αναδυόμενες δυνάμεις όπως οι Κίνα, Ινδία. «Χώρες με τεράστια παραγωγή, που μεγάλο μέρος της εξάγεται στην Ευρώπη, όπως η Κίνα και η Ινδία, να υποχρεωθούν να προστατεύσουν το περιβάλλον και η άρνησή τους να σημαίνει και το κλείσιμο της αγοράς μας στα προϊόντα τους». Βεβαίως, τέτοιες επισημάνσεις γίνονται από τη σκοπιά στήριξης του ντόπιου κεφαλαίου, που θα ήθελε μεγαλύτερο μερίδιο αγορών που διεκδικούν ή έχουν ήδη κατοχυρώσει καπιταλιστές εκτός συνόρων (ευρωπαϊκών ή ελληνικών). Δηλαδή, το να αποκλειστούν κινεζικοί ή ινδικοί κολοσσοί από την ευρωπαϊκή αγορά, θα ωφελούσε τα σχέδια ευρωπαϊκών μονοπωλίων, κάτι που φυσικά δε θα άλλαζε την ένταση ή την εξέλιξη της αντεργατικής επίθεσης. Γνήσια αγωνία για το περιβάλλον και την προστασία του προϋποθέτει πρώτα απ' όλα τη ρήξη με τα μονοπώλια και την εξουσία τους, θέσπιση στόχων με κριτήριο αυτό που απαιτούν οι σύγχρονες λαϊκές ανάγκες και όχι οι μπίζνες που θέτουν ως προτεραιότητα οι εκμεταλλευτές. Εκείνοι, όποιο κι αν είναι το εθνόσημο που έχουν κολλήσει στο πέτο τους, δε θα διστάσουν μπροστά σε τίποτα που θεωρούν επιβεβλημένο για τα σχέδιά τους.


Α. Μ.



Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ