Διαβάστε σήμερα στο τετρασέλιδο ένθετο «Διεθνή & Οικονομία» τα εξής θέματα:

-- Ρύθμιση για ληξιπρόθεσμες οφειλές: Στο επίκεντρο η είσπραξη των αντιλαϊκών φόρων και των χαρατσιών της μνημονιακής περιόδου.

-- ΗΠΑ - Κίνα: Ανταγωνισμοί στη Λατινική Αμερική με το βλέμμα και στον Ειρηνικό Ωκεανό.

-- Ινδία: Στενές επαφές και συμφωνίες με τα γαλλικά και γερμανικά μονοπώλια, με αφορμή την πρόσφατη περιοδεία του Ινδού πρωθυπουργού.

-- Βουλγαρία: Ενδιαφέρον από τα γαλλικά ενεργειακά μονοπώλια. «Παιχνίδια» και με άλλους «παίκτες» εντός ΕΕ.

Σε κάθε περίπτωση, η αρχική οφειλή καταβάλλεται ολόκληρη, χωρίς την παραμικρή έκπτωση, ενώ όσες περισσότερες οι δόσεις τόσο μεγαλύτερο το ποσοστό των προσαυξήσεων που πρέπει να πληρωθεί! Παράλληλα, προβλέπονται προκλητικά ευεργετήματα για τους μεγαλοοφειλέτες.

Η ρύθμιση έχει οριζόντια εφαρμογή, ισχύει για οφειλέτες για οποιοδήποτε ποσό, ακόμη και πάνω από 1 εκατομμύριο ευρώ που ήταν το όριο της προηγούμενης ρύθμισης. Είναι χαρακτηριστικό και το γεγονός ότι τα ίδια ακριβώς κριτήρια ισχύουν για όλους, ανεξάρτητα από το ύψος του εισοδήματος και της περιουσίας...

Παρά τους περί του αντιθέτου κυβερνητικούς ισχυρισμούς και τις επίσημες δηλώσεις, η Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου (ΠΝΠ), ουδέποτε ήρθε για συζήτηση και κύρωση από τη Βουλή. Σε κάθε περίπτωση, η προκλητική για το λαό ρύθμιση, θα ισχύσει κατά τα προβλεπόμενα στην ΠΝΠ, η οποία μάλιστα έχει δημοσιευθεί στην «Εφημερίδα της Κυβερνήσεως» (ΦΕΚ).

Η ρύθμιση «τμηματικής διευκόλυνσης» προβλέπει τα παρακάτω:

• Υπάγονται όλα ανεξαιρέτως τα χρέη προς τις Εφορίες και τα Τελωνεία, τα οποία έχουν βεβαιωθεί και έχουν καταστεί ληξιπρόθεσμα μέχρι και την 1η Μάρτη 2015, δηλαδή και οι δόσεις του ΕΝΦΙΑ που παρέμειναν απλήρωτες.
• Η ελάχιστη μηνιαία δόση διαμορφώνεται στα 20 ευρώ. Δηλαδή, για χρέος ύψους 1.000 ευρώ, η δυνατότητα αποπληρωμής μπορεί να φτάσει μέχρι 50 μηνιαίες δόσεις.
• Με προθεσμία υπαγωγής μέχρι 26 Μάη: Για πληρωμές από 2 μέχρι 100 μηνιαίες δόσεις παρέχονται «εκπτώσεις» επί των προσαυξήσεων και των τόκων κλιμακούμενες αντιστρόφως ανάλογα με τον αριθμό των δόσεων, από 90% έως 30%. Σε περίπτωση εφάπαξ πληρωμής, προβλέπεται η διαγραφή του συνόλου των τόκων και των προσαυξήσεων. Δυνατότητα εφάπαξ πληρωμής έχουν οι «έχοντες και κατέχοντες» και μάλιστα για διαγραφές προστίμων και προσαυξήσεων που μπορεί να φτάνουν και σε 100άδες χιλιάδες ευρώ, ανάλογα με την παράβαση.

Είναι φανερό το γεγονός ότι ευνοημένοι θα είναι οι μεγαλύτεροι οφειλέτες, με μεγάλα ποσά προσαυξήσεων, οι οποίοι, έχουν επιπλέον και την οικονομική δυνατότητα της εφάπαξ καταβολής ή της καταβολής μεγαλύτερων ποσών, άρα και της εξασφάλισης μεγαλύτερων «εκπτώσεων».

Με προθεσμία υπαγωγής μέχρι 27 Απρίλη: Με προκαταβολή ποσού βασικής οφειλής τουλάχιστον ίσο με το δεκαπλάσιο της ελάχιστης δόσης (τουλάχιστον 200 ευρώ), θα χορηγείται ισόποση απαλλαγή επί των συνολικών προσαυξήσεων και τόκων.

• Η ρύθμιση χάνεται, με συνέπεια την υποχρεωτική άμεση καταβολή του υπολοίπου της οφειλής σύμφωνα με τα στοιχεία της αρχικής βεβαίωσης και όλα τα υπάρχοντα πρόστιμα και οι προσαυξήσεις, εάν ο οφειλέτης:

α) Δεν καταβάλει 2 συνεχόμενες μηνιαίες δόσεις κατά τη διάρκεια του πρώτου 8μήνου της ρύθμισης, ή αν μετά την πάροδο του 8μήνου δεν καταβάλει 3 συνεχόμενες μηνιαίες δόσεις,

β) δεν υποβάλει τις προβλεπόμενες δηλώσεις φορολογίας εισοδήματος και του ΦΠΑ, καθ' όλο το διάστημα της ρύθμισης των οφειλών του και μέχρι την εξόφλησή της, εντός 3 μηνών το αργότερο από την παρέλευση της προθεσμίας υποβολής τους.

Την ίδια ώρα, με το βλέμμα στραμμένο στα χαράτσια της μνημονιακής περιόδου, ο φοροεισπρακτικός μηχανισμός έχει ξεκινήσει τις μαζικές αποστολές ηλεκτρονικών μηνυμάτων για το απλήρωτο χαράτσι του ΕΕΤΑ έτους 2013. «Προς αποφυγή ταλαιπωρίας», όπως χαρακτηριστικά αναφέρουν, καλούν τα λαϊκά νοικοκυριά να το αποπληρώσουν είτε άμεσα είτε μέσω της ρύθμισης για τις ληξιπρόθεσμες οφειλές. Η προειδοποίηση για την «ταλαιπωρία» αφορά στην εφαρμογή των μέτρων αναγκαστικής είσπραξης που προβλέπονται από τον Κώδικα Είσπραξης Δημοσίων Εσόδων, δηλαδή κατασχέσεις κινητών ή ακινήτων περιουσιακών στοιχείων ή κατασχέσεις απαιτήσεων των οφειλετών «εις χείρας τρίτων» (καταθέσεων στις τράπεζες, μισθών, συντάξεων, ενοικίων, επιδοτήσεων και άλλων εισοδημάτων ή εσόδων που περιμένουν να εισπράξουν οι συγκεκριμένοι φορολογούμενοι από τρίτους).

Τα εργατικά - λαϊκά νοικοκυριά εκβιάζονται να «κόψουν το λαιμό τους» και να καταβάλουν όσα περισσότερα μπορούν από τους φόρους και τα άλλα χαράτσια που φορτώθηκαν στις πλάτες τους κατά τη διάρκεια της «μνημονιακής περιόδου» (από φορολογία εισοδήματος με κατάργηση αφορολόγητου ορίου, καθώς κατάργηση και σειράς φοροελαφρύνσεων για λαϊκές δαπάνες, ΕΝΦΙΑ, τέλος αλληλεγγύης, τέλος επιτηδεύματος κ.ο.κ.).

Στα αντιλαϊκά μέτρα που περιλαμβάνονται στην «κοστολογημένη» λίστα, που η συγκυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ απέστειλε στους «θεσμούς», προβλέπονται ανάμεσα σε άλλα, τα παρακάτω:

«Επανεξέταση φοροαπαλλαγών», συμπεριλαμβανομένων των μειωμένων συντελεστών ΦΠΑ, που θα πρέπει να επανεξεταστούν και να εκσυγχρονιστούν. «Προ των πυλών» βρίσκεται σειρά από παρεμβάσεις για την «απλοποίηση του φορολογικού κώδικα», δηλαδή την κατάργηση των όποιων φοροελαφρύνσεων έχουν απομείνει στα λαϊκά νοικοκυριά. Μάλιστα, όπως αναφέρει η συμφωνία - απόφαση του Γιούρογκρουπ στις 20 Φλεβάρη «η πολιτική του ΦΠΑ θα εξορθολογιστεί σε σχέση με τους συντελεστές και θα εκσυγχρονιστεί με τρόπο που θα μεγιστοποιεί τα πραγματικά έσοδα και με σκοπό να περιοριστούν οι εξαιρέσεις, εξαλείφοντας ταυτόχρονα τις παράλογες εκπτώσεις».

«Αντικατάσταση του ΕΝΦΙΑ» από την άμεση εφαρμογή μέτρου ή δέσμης άλλων αντιλαϊκών μέτρων «ισοδύναμης απόδοσης» για το κρατικό ταμείο. Ομολογείται πλέον ότι τόσο ο ΕΝΦΙΑ (ανεξαρτήτως ονομασίας και... «προσαρμογών»), όσο και τα άλλα «μνημονιακά χαράτσια» (αλληλεγγύης, επιτηδεύματος κ.ά.) θα παραμείνουν σε εφαρμογή.

Ούτε λόγος γίνεται για αύξηση του αφορολόγητου ορίου για μισθωτούς και συνταξιούχους, όπως διατυμπάνιζε προεκλογικά ο ΣΥΡΙΖΑ, και ακόμη και σήμερα κυβερνητικά στελέχη...

Στο ίδιο πλαίσιο, «θα δημιουργηθεί με τη βοήθεια των ευρωπαϊκών και διεθνών εταίρων, βάση δεδομένων για τις περιουσίες(περιουσιολόγιο)που θα βοηθά τις φορολογικές αρχές να αξιολογήσουν την ακρίβεια των προηγούμενων δηλώσεων φορολογίας εισοδήματος». Να σημειωθεί ότι στο λεγόμενο «περιουσιολόγιο» θα «φακελώνονται» και οι δαπάνες της λαϊκής οικογένειας, όπως για ηλεκτρικό ρεύμα, τηλέφωνο, ύδρευση, προκειμένου αυτές να αποτελέσουν τεκμήριο εισοδήματος...

Τα παραπάνω επισημαίνονται σε έγγραφο της Οικονομικής Επιτροπής του ΟΗΕ¹ για τη Λατινική Αμερική και την Καραϊβική, σύμφωνα με το οποίο μπορεί προς το παρόν οι κινεζικές επιχειρήσεις να μην αποτελούν κύρια πηγή άμεσων επενδύσεων προς τις χώρες της περιοχής, ωστόσο έχουν διακριτή παρουσία σε σειρά κλάδων της οικονομίας, κυρίως στην εξόρυξη ορυκτών πόρων, πετρελαίου και μεταλλευμάτων.

Να σημειώσουμε ότι από το 2003 μέχρι και το 2012 παρατηρείται μια συνεχής αύξηση των άμεσων επενδύσεων της Κίνας προς χώρες του εξωτερικού, καθώς από τα περίπου 3 δισ. δολάρια του 2003 έφτασαν τα 87,8 δισ. δολάρια το 2012, με τη μεγαλύτερη αύξηση να παρουσιάζεται από το 2007 προς το 2008, χρονιά που οι κινεζικές επενδύσεις στο εξωτερικό υπερδιπλασιάζονται. Ο συνολικός όγκος των κινεζικών επενδύσεων στο εξωτερικό υπολογίζεται ότι το 2012 είχαν φτάσει τα 531,94 δισ. δολάρια, καταλαμβάνοντας τη 13η θέση στην παγκόσμια κατάταξη.

Το 92% του συνόλου των κινεζικών κεφαλαίων προς την περιοχή κατευθύνθηκαν στις Βρετανικές Παρθένους Νήσους και στα Νησιά Κέιμαν, το εναπομείναν 8% κατευθύνθηκε κυρίως προς τη Βραζιλία, το Περού, τη Βενεζουέλα και την Αργεντινή. Κατά τομέα, στην πρώτη θέση βρίσκονται τα χρηματοπιστωτικά με ποσοστό 49,4% επί του συνόλου, ακολουθούν οι εξορύξεις με 15,8%, ενώ η μεταποίηση και οι υποδομές αποσπούν μόλις το 6,3% και 3,6%, αντίστοιχα.

Αξίζει να παραθέσουμε επισήμανση του σχετικού εγγράφου, η οποία αναφέρει πως ο χρηματοπιστωτικός τομέας - όπου συμπεριλαμβάνονται χρηματοδοτικές μισθώσεις και άλλου τύπου τραπεζικές υπηρεσίες - αφορά την τοποθέτηση χρηματικών κεφαλαίων σε «φορολογικούς παραδείσους» - γι' αυτό και οι Παρθένες Νήσοι όπως και τα Νησιά Κέιμαν βρίσκονται στην πρώτη θέση προσέλκυσης κινεζικών επενδυτικών κεφαλαίων - τα οποία αξιοποιούνται στη συνέχεια για για εξαγορές και συγχωνεύσεις επιχειρήσεων.

Επίσης, για να γίνει μια περισσότερο αντικειμενική καταγραφή των κινεζικών επενδύσεων στην περιοχή θα πρέπει να υπολογίζονται με βάση τις τοπικές τιμές και συναλλαγματικές ισοτιμίες κάθε χώρας, που σημαίνει για παράδειγμα ότι ένα πολύ μικρό ποσοστό επενδυτικών κεφαλαίων στις υποδομές μίας πολύ φτωχής περιφέρειας της Βραζιλίας, φτωχής ακόμη και με τα δεδομένα της Λ. Αμερικής, έχει σημαντική επίδραση παρά το γεγονός ότι μπορεί ως ποσοστό επί του συνόλου να εμφανίζεται ιδιαίτερα μικρό.

Οι κινεζικές βλέψεις στην περιοχή είναι ιδιαίτερα φιλόδοξες όπως είχε αποκαλύψει ο Κινέζος Πρόεδρος Χσι Τσιπίνγκ κατά τη διάρκεια της Συνόδου που πραγματοποιήθηκε στο Πεκίνο μεταξύ της Κίνας και των 33 ηγετών χωρών που συμμετέχουν στη «CELAC» - Κοινότητα Κρατών Λατινικής Αμερικής και Καραϊβικής - τον περασμένο Γενάρη. Τότε έκανε λόγο ότι η Κίνα σχεδιάζει να επενδύσει επιπλέον 250 δισ. ευρώ στην περιοχή την επόμενη δεκαετία, αλλά και να ενισχύσει το διμερές εμπόριο στο ύψος των 500 δισ. ευρώ.

Η ολοένα και αυξανόμενη κινεζική παρουσία στη Λ. Αμερική δε θα μπορούσε να αφήσει αδιάφορες τις ΗΠΑ των οποίων η υπεροχή στην περιοχή κατά τις προηγούμενες δεκαετίες ήταν αδιαμφισβήτητη, ούτε φυσικά και ευρωπαϊκών χωρών, που εκλαμβάνουν το στοιχείο αυτό ως απειλή ενάντια στα συμφέροντά τους. Τα δημοσιεύματα και οι ειδικές αναλύσεις ακολουθούν αναλόγως αυξητική παρουσία χαρακτηριστικό καθώς ανάμεσα σε άλλους κινδύνους διαβλέπουν ότι η τακτική της Κίνας στη Λ. Αμερική εμποδίζει και την αμερικανική «ηγετική παρουσία» στην ευρύτερη περιοχή του Ειρηνικού².

Αλλωστε, ο Αμερικανός Πρόεδρος Μπ. Ομπάμα κατά τη διάρκεια επίσκεψής του στην Αυστραλία τον περασμένο Νοέμβρη, είχε σημειώσει πως ακριβώς αυτήν την παρουσία οι ΗΠΑ, στο πλαίσιο της πολιτικής «στροφή προς την Ασία» (pivot to Asia), θα χρησιμοποιήσουν κάθε μέσο για να την ενισχύσουν συμπεριλαμβανομένων των στρατιωτικών και οικονομικών. Για να ενισχυθεί, ωστόσο, η παρουσία των ΗΠΑ στον Ειρηνικό θα πρέπει να αποδείξει στις χώρες της περιοχής ότι έχει την οικονομική δυνατότητα και αξιοπιστία να τους προσφέρει περισσότερα οφέλη απ' όσα μπορεί η Κίνα, επισημαίνεται σε ανάλυση της αμερικάνικης ηλεκτρονικής έκδοσης «Foreign Affairs», όπου τονίζεται πως η στρατηγική των ΗΠΑ στην περιοχή της Ασίας - Ειρηνικού δεν είναι ξέχωρη από αυτή στη Λ. Αμερική, στην πραγματικότητα είναι στενά συνδεδεμένες.

Στο άρθρο καταγράφεται και η εντατική ανάπτυξη των οικονομικών σχέσεων και η βοήθεια που έλαβαν από την Κίνα τους τελευταίους κιόλας μήνες η Αργεντινή, το Εκουαδόρ και η Βενεζουέλα, οι οικονομίες των οποίων δέχθηκαν πολύ ισχυρές πιέσεις για ένα διάστημα και εξαιτίας της πτώσης των συναλλαγματικών αξιών των περιφερειακών νομισμάτων αλλά και των τιμών του πετρελαίου.

Ετσι, η Αργεντινή συμφώνησε να λάβει οικονομική βοήθεια ύψους 11 δισ. δολαρίων - διά της μεθόδου της «ανταλλαγής νομισμάτων» (currency swap) - από τα οποία ήδη έχει λάβει τα 2,3 δισ. Το Εκουαδόρ, επίσης, έχει χρέος έναντι της Κίνας 11 περίπου δισ. δολάρια μέχρι το 2008, ενώ πρόσφατα ανακοίνωσε ότι εξασφάλισε επιπλέον 7,5 δισ. δολάρια συμπεριλαμβανομένης «πιστωτικής γραμμής» μεγέθους έως του ποσού των 5,3 δισ. Τέλος, η Βενεζουέλα είχε δανειστεί σχεδόν 50 δισ. δολάρια μέχρι το 2007, ενώ πολύ πρόσφατα εξασφάλισε επιπλέον 20 δισ. κινεζικών επενδύσεων σε μία μεγάλη γκάμα τομέων της οικονομίας της.

Το άρθρο καταλήγει υπογραμμίζοντας ότι οι ΗΠΑ θα πρέπει να ανακτήσουν το έδαφος που έχασαν στην περιοχή κατά τα τελευταία χρόνια, καθώς θεωρεί ότι η ζωτικής σημασίας για τα οικονομικά τους συμφέροντα συμφωνία για τη δημιουργία «ζώνης» ελεύθερου εμπορίου στον Ειρηνικό (ΤΡΡ) εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τη συμμετοχή χωρών της Λ. Αμερικής. Οι ΗΠΑ επιμένουν ότι η εν λόγω συμφωνία έρχεται να συμπληρώσει τη «Mercosur» - οικονομική και εμπορική συμφωνία στην οποία συμμετέχει Αργεντινή, Βραζιλία, Παραγουάη, Ουρουγουάη και Βενεζουέλα) και όχι να την υποκαταστήσει, ωστόσο μέχρι στιγμής μόνο η Χιλή, το Μεξικό και το Περού έχουν εκφράσει ενδιαφέρον να συμμετάσχουν.

Την ίδια στιγμή, η Κίνα προωθεί την ιδέα δημιουργίας μιας αντίστοιχης ζώνης ελεύθερου εμπορίου που θα περιλαμβάνει και τις χώρες της Ασίας (FTAAP) την οποία, όχι άδικα, δυτικά μέσα αντιμετωπίζουν ως ανταγωνιστική της ΤΡΡ. Παρά το γεγονός ότι η κινεζική ηγεσία «διαβεβαιώνει» πως η συμφωνία που προτείνει δεν έχει ανταγωνιστικό χαρακτήρα είτε με υπάρχουσες συμφωνίες (όπως της APEC που περιλαμβάνει ΗΠΑ, Κίνα, Ιαπωνία, Ν. Κορέα, Ινδονησία και Καναδά) είτε με μελλοντικές, όπως η ΤΡΡ.

Βεβαίως, ανεξάρτητα από τις διαβεβαιώσεις περί μη «ανταγωνιστικών» συμφωνιών, η πολύμορφη οικονομική διείσδυση της Κίνας και στις δύο όχθες του Ειρηνικού, δηλαδή και στην Ασία, αλλά ιδιαίτερα στη Λατινική Αμερική, όπου τα σκήπτρα κατείχαν οι ΗΠΑ, αντικειμενικά οδηγεί σε μεταξύ τους ανταγωνισμούς που οξύνονται και θα συνεχίσουν να οξύνονται. Οχι μόνο σ' αυτές τις περιοχές, αλλά συνολικά στην παγκόσμια αγορά...

Παραπομπές:

1. http://repositorio.cepal.org/bitstream/handle/11362/35927/S2013956_en.pdf?sequence=1

2. http://www.foreignaffairs.com/articles/143176/ali-wyne/east-by-southwest

Ο Ινδός πρωθυπουργός και η Γερμανίδα καγκελάριος στη βιομηχανική έκθεση στο Αμβούργο στις 13 Απρίλη

Η παραπάνω επισήμανση ανήκει στον Πρόεδρο της Γαλλίας Φρανσουά Ολάντ, έγινε στη διάρκεια του επίσημου δείπνου που παρέθεσε πριν από μερικές μέρες προς τιμήν του Ινδού πρωθυπουργού, Ναρέντρα Μόντι, και δεν είναι καθόλου τυχαία. Αποτυπώνει την ολοένα αυξανόμενη σημασία που η τεράστια ινδική αγορά και η γοργά αναπτυσσόμενη ινδική οικονομία αποκτούν για μια σειρά πολυεθνικών κολοσσών.

Η πολυήμερη περιοδεία που ο Μόντι πραγματοποίησε την περασμένη βδομάδα σε χώρες της Δύσης (Γαλλία, Γερμανία, Καναδάς) εντάσσεται στην προσπάθεια του Νέου Δελχί να προσελκύσει επενδυτές από όλο τον κόσμο και να μετατρέψει τη χώρα σε παγκόσμιο «κόμβο μεταποίησης», στο πλαίσιο της πολιτικής «Made in India» («Παράγεται στην Ινδία»). Ο ίδιος ο Μόντι άλλωστε επικράτησε στις εκλογές του Μάη του 2014 τάζοντας στην διεθνώς ανερχόμενη ινδική πλουτοκρατία σειρά παρεμβάσεων για την ενίσχυση της «ανταγωνιστικότητας» της εγχώριας οικονομίας, έτσι ώστε να δοθεί ώθηση στη συγκέντρωση κεφαλαίου εντός συνόρων, να ενισχυθεί η θέση της χώρας στην παγκόσμια κατάταξη και γενικά στην ιμπεριαλιστική πυραμίδα. Σ' αυτό το πλαίσιο προχωρούν μια σειρά έργα υποδομών και δίνεται βάρος σε επενδύσεις σε κλάδους στρατηγικής σημασίας για τη βιομηχανική παραγωγή όπως η Ενέργεια.

Οι συμφωνίες και οι επαφές, ειδικά σε Γαλλία και Γερμανία, ανέδειξαν μια σειρά από σχέδια ισχυρών μονοπωλιακών συμφερόντων που είναι σίγουρο ότι θα αλληλεπιδράσουν με τις ανακατατάξεις που ήδη κυοφορούνται στην παγκόσμια οικονομία, ως αποτέλεσμα και της καπιταλιστικής κρίσης. Για παράδειγμα, η στασιμότητα στην ευρωπαϊκή οικονομία κάνει τα μονοπώλια της Γηραιάς Ηπείρου (και πρώτα απ' όλα των δύο ισχυρότερων χωρών της Ευρωζώνης) να αναζητούν νέες περιοχές, όπου ελπίζουν να «σπρώξουν» λιμνάζοντα κεφάλαια, έτοιμα να «κονταροχτυπηθούν» και να διεκδικήσουν σαφές προβάδισμα απέναντι στους ανταγωνιστές τους.

Οι αυξανόμενες ανάγκες της ινδικής βιομηχανίας και οι φιλόδοξοι στόχοι της ινδικής κυβέρνησης είναι λογικό να έχουν «ανοίξει» την όρεξη σε πολλές πολυεθνικές του κλάδου. Από τις συνολικά 20 συμφωνίες που υπέγραψαν Παρίσι και Νέο Δελχί, πολλές αφορούσαν τη συνεργασία στους τομείς της πυρηνικής ενέργειας αλλά και των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ). Οι γαλλικές «Areva» («Αρέβα») και «Alstom» («Αλστομ») υπέγραψαν με την ινδική «Nuclear Power Corporation of India» συμφωνίες που αφορούν τεχνικά ζητήματα της δημιουργίας του εργοστασίου παραγωγής πυρηνικής ενέργειας στο Τζαϊταπούρ, το οποίο όταν ολοκληρωθεί (η αρχική συμφωνία υπογράφτηκε το 2010) εκτιμάται ότι θα φτάσει σε παγκόσμια πρωτόγνωρα επίπεδα παραγωγής.

Το «ενδιαφέρον» των γαλλικών μονοπωλίων όμως δε σταματά εδώ (ο Ολάντ επισήμανε μάλιστα ότι γαλλικές εταιρείες παράγουν σήμερα το 10% της ηλιακής ενέργειας που χρησιμοποιεί η Ινδία). Η γαλλική κυβέρνηση φέρεται, σύμφωνα με δημοσιεύματα, να δεσμεύτηκε για επενδύσεις ύψους 2 δισ. ευρώ μόνο στον τομέα της «βιώσιμης ανάπτυξης» (σ.σ. όρος που αναφέρεται σε μπίζνες που τα μονοπώλια λανσάρουν με το μανδύα της «προστασίας του περιβάλλοντος»). Ηδη, μια σειρά γαλλικά μεγαθήρια επωφελούνται από προγράμματα που έχουν εξαγγελθεί. Παράδειγμα, για την καθαριότητα μεγάλων ποταμιών όπως ο Γάγγης, από τα οποία αναμένεται να απελευθερωθούν τεράστιες ποσότητες υδάτινων πόρων που τα μονοπώλια ανυπομονούν να «αξιοποιήσουν» είτε ως εμπόρευμα είτε ως «πρώτη ύλη» για τις δραστηριότητές τους (π.χ. μέσω δημιουργίας υδροηλεκτρικών εργοστασίων). Εταιρείες όπως οι «Veolia Environment S.A.» και «Suez Environment Co», που δραστηριοποιούνται στη «διαχείριση» και «επεξεργασία» υδάτων, αλλά και στη «διαχείριση απορριμμάτων», στην Ενέργεια ήδη «επωφελούνται».

Την ίδια στιγμή, η εταιρεία SNCF (o αντίστοιχος ΟΣΕ της Γαλλίας) συμφώνησε με την «Indian Railways» (τους Ινδικούς Σιδηροδρόμους) τη συγχρηματοδότηση μελέτης για το σχέδιο αναβάθμισης της γραμμής Νέο Δελχί - Τσάντιγκαρ (με στόχο η ταχύτητα στο ταξίδι να φτάσει τα 200 χλμ./ώρα από 80χλμ./ώρα που είναι σήμερα και ο απαιτούμενος χρόνος να μειωθεί στις δυο ώρες).

Ο ίδιος ο Ολάντ τόνισε ότι «θέλουμε να αποκτήσουμε το πλεονέκτημα σε επενδύσεις (στην Ινδία) στην αυτοκινητοβιομηχανία, τα σιδηροδρομικά δίκτυα, την αεροναυπηγική, τη σιδηρουργία...». Είναι καθαρό ότι τα γαλλικά μονοπώλια τρέχουν να κερδίσουν προτεραιότητα στις μπίζνες που ανοίγουν οι εξαγγελίες για εκσυγχρονισμό του οδικού και σιδηροδρομικού δικτύου της Ινδίας, για κατασκευή ή ανακαίνιση των ήδη υπαρχόντων λιμενικών και αεροπορικών εγκαταστάσεων. Το ζητούμενο και για τις δυο μεριές είναι η εξασφάλιση όλων των έργων που θα δώσουν νέα ορμή στη δράση των μονοπωλίων, μειώνοντας το χρόνο και την απόσταση που χρειάζεται για να μεταφερθούν πρώτες ύλες και προϊόντα, ώστε η καπιταλιστική αγορά να «κινείται» γεμίζοντας τους κουμπαράδες όλο και λιγότερων πολυεθνικών.

Παράλληλα, η εταιρεία «Airbus» («Ερμπας») στην οποία συμμετέχουν γαλλικά, αλλά και γερμανικά, ισπανικά και άλλα κεφάλαια, ανακοίνωσαν ότι σχεδιάζουν μέσα στην επόμενη 5ετία να αυξήσουν τον όγκο της παραγωγής τους που ήδη «βγαίνει» στην Ινδία, από τα 400 εκατ. ευρώ που είναι σήμερα στα 2 δισ. ευρώ.

Στο μεταξύ, ιδιαίτερα συζητήθηκε η συμφωνία για την άμεση παράδοση 36 μαχητικών «Ραφάλ» στο Νέο Δελχί, στο πλαίσιο μιας μεγάλης συμφωνίας για την κατασκευή πάνω από 120 αεροσκαφών του συγκεκριμένου τύπου η βιομηχανία «Ντασό» θα ετοιμάσει για την ινδική Πολεμική Αεροπορία.

Στη Γερμανία, φαίνεται ότι δεν υπογράφτηκε κάποια συγκεκριμένη συμφωνία, ωστόσο ο Μόντι ιεράρχησε επαφές στο πλαίσιο αναζήτησης τεχνογνωσίας αλλά και της κατάλληλης κατάρτισης που απαιτεί το άφθονο εργατικό δυναμικό της χώρας του, προκειμένου τα μονοπώλια να μπορούν να το «ξεζουμίζουν» κερδίζοντας σε παραγωγικότητα.

Δεν είναι τυχαίο ότι στο Κοινό Ανακοινωθέν που μοιράστηκε μετά τη συνάντηση με τη Γερμανίδα καγκελάριο Αγκελα Μέρκελ, μεταξύ άλλων ξεχωρίζει ως πεδίο σύσφιξης της συνεργασίας η «ανάπτυξη δεξιοτήτων», μέσω της κατάρτισης ενός «οδικού χάρτη για την ενίσχυση της απασχολησιμότητας των ασκούμενων και καταρτιζόμενων, δυναμώνοντας την ανάμειξη της βιομηχανίας στην ανάπτυξη δεξιοτήτων» όπως στο γερμανικό μοντέλο. Δηλαδή, το Βερολίνο αναλαμβάνει να μεταδώσει τις γνώσεις του ως προς το πώς οι μεγαλοβιομήχανοι ανακυκλώνουν φτηνό εργατικό δυναμικό ξεζουμίζοντας τους εργάτες από όταν ακόμα είναι μαθητευόμενοι και αποκτώντας άμεσο ρόλο στην τεχνική εκπαίδευση και την κατάρτιση. Βεβαίως, το ζήτημα αφορά συν τοις άλλοις τη δράση μεγάλων εταιρειών κατάρτισης εργατικού δυναμικού που ειδικά σε αναπτυσσόμενες χώρες όπως η Ινδία βρίσκουν «πεδία δόξης λαμπρά» (αντίστοιχες αμερικανικές εταιρείες θησαυρίζουν π.χ. στο Αφγανιστάν).

Επιπλέον, η Γερμανία συμφώνησε, μεταξύ άλλων, για την παροχή «οικονομικής και τεχνικής στήριξης για την ανάπτυξη ηλιακών οροφών και πράσινων ενεργειακών διαδρόμων», τη συγκρότηση «ομάδων εργασίας» στους τομείς της «διαχείρισης υδάτων και απορριμμάτων», την «αστική ανάπτυξη» μέσω του «σχεδιασμού υποδομών» και «της ανάπτυξης έξυπνων πόλεων» (οικιστικών ή βιομηχανικών ζωνών με «καινοτόμα χαρακτηριστικά» όπως η χρήση ΑΠΕ ή ειδικά προνόμια προς όφελος των μονοπωλίων όπως η παροχή φτηνότερης Ενέργειας).

Ηδη, σήμερα δραστηριοποιούνται στην Ινδία μεγάλες γερμανικές εταιρείες όπως η «Ντέιμλερ Κράισλερ» (αυτοκινητοβιομηχανία), η «Μπος» (μηχανικές συσκευές), η «Μπάγιερ» (φαρμακοβιομηχανία), η ασφαλιστική «Αλιάνζ», η χημική βιομηχανία «Μπασφ» κ.τ.λ. Μια σειρά από αυτές σχεδιάζουν ενίσχυση της παραγωγής τους στη χώρα, εξαιτίας του χαμηλού κόστους παραγωγής και των προνομίων που η κυβέρνηση Μόντι υπόσχεται να ενισχύσει. Μόλις την περασμένη Τετάρτη, η «Μπασφ» εγκαινίασε το πέμπτο της εργοστάσιο στην Ινδία. Η νέα μονάδα, που βρίσκεται στο κρατίδιο Αντρα Πραντές, θεωρείται η μεγαλύτερη από όσες έχει ο συγκεκριμένος κολοσσός στη χώρα και θα παράγει προϊόντα που αφορούν την «κατασκευή κτιρίων ενεργειακά πιο αποδοτικών», σύμφωνα με δηλώσεις των στελεχών της. «Η Ινδία είναι μια στρατηγική αγορά για την "Μπασφ" και είναι σημαντικό να μπορείς να ανταποκρίνεσαι στην τοπική αγορά έγκαιρα», σημείωναν χαρακτηριστικά τα στελέχη της.

Οπως επισήμανε και ο Ναρέντρα Μόντι, μιλώντας στα εγκαίνια της Διεθνούς Βιομηχανικής Εκθεσης στο Ανόβερο, «η μεταποίηση χαμηλού κόστους» κάνει την Ινδία «μια παγκόσμια μηχανή στο κέντρο μεταποίησης», καλώντας τις πολυεθνικές να «βασιστούν» στη φτηνή εργατική δύναμη που η κυβέρνησή του μπορεί να τους εξασφαλίσει.

Τέλος, Γερμανοί επιχειρηματίες εστιάζουν και σε άλλες προσδοκίες από τη σύσφιξη της διμερούς συνεργασίας. Ο Μπέρνχαρντ Στάινρουκε, γενικός διευθυντής του ινδο-γερμανικού Εμπορικού Επιμελητηρίου τόνιζε πριν από μερικές μέρες στη «Ντόιτσε Βέλε» πως, δεδομένων των «δημογραφικών προκλήσεων» που αντιμετωπίζει, η Γερμανία θα χρειαστεί «το ινδικό νεανικό ταλέντο». «Οι ανάγκες και οι πόροι συμπληρώνουν ο ένας τον άλλο με έναν σχεδόν τέλειο τρόπο», σχολίασε, αποτυπώνοντας τη «δίψα» των γερμανικών μονοπωλίων για φτηνό και ικανό εργατικό αλλά και επιστημονικοτεχνικό δυναμικό.

Από την τελευταία συνέντευξη Τύπου Μπορίσοφ - Ολάντ στο Παρίσι

Δίχως άλλο, οι συναντήσεις του Μπορίσοφ με το Γάλλο «Σοσιαλιστή» Πρόεδρο Φρανσουά Ολάντ, τον πρωθυπουργό Μανουέλ Βαλς, αλλά και τον συντηρητικό πρώην πρόεδρο Νικολά Σαρκοζί ήταν αποκαλυπτικές προθέσεων και σχεδίων. Ο Γάλλος Πρόεδρος έσπευσε να εκφράσει την προθυμία της κυβέρνησής του να δει τη Γαλλική Εταιρεία Ηλεκτρισμού, ΕDF, «παρούσα και δραστήρια» στη βουλγαρική αγορά Ενέργειας «για να συμβάλουμε», όπως είπε, «στη λύση για την ενεργειακή ασφάλεια της Βουλγαρίας». Με τον τρόπο αυτό ο Ολάντ έβαλε και τα γαλλικά ενεργειακά μονοπώλια στο τραπέζι της βουλγαρικής αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας, την οποία τα τελευταία χρόνια εκμεταλλεύονται τρία μονοπώλια: Οι τσέχικες εταιρείες Ενέργειας «CEZ Energo-Pro» σε Δυτική, Βορειοανατολική Βουλγαρία και η αυστριακή EVN στην υπόλοιπη βουλγαρική επικράτεια.

Ο Μπορίσοφ από την πλευρά του σημείωσε με νόημα πως «η Γαλλία είναι χώρα με σπουδαία επιρροή στην ΕΕ, στην Κομισιόν, αλλά και στις σχέσεις με τη Ρωσία» και άρα θα μπορούσε να λειτουργήσει σαν «ενδιάμεσος» για την επαναφορά της Σόφιας στα ευρωπαϊκά σχέδια Ενέργειας. Ωστόσο, δεν έλειψαν και οι «γκρίνιες», αφού, σύμφωνα με πληροφορίες βουλγαρικών ειδησεογραφικών πρακτορείων, ο Μπορίσοφ εμμέσως πλην σαφώς παραπονέθηκε στον Ολάντ για τις ασφυκτικές ευρω-ενωσιακές πιέσεις που δέχθηκε η χώρα του σχετικά με τη διέλευση του ρωσικού αγωγού φυσικού αερίου «South Stream» (Νότιου Ρεύματος), που προς το παρόν έχει παγώσει και οι οποίες φάνηκαν να οδηγούν, τουλάχιστον επί του παρόντος, στον «εξοστρακισμό» της Βουλγαρίας από τα νέα ρωσικά σχέδια του υπό σχεδιασμού «εναλλακτικού αγωγού» «Turkish Stream». Ο Βούλγαρος πρωθυπουργός τόνισε πως «κάτι πρέπει να γίνει άμεσα», με δεδομένη την έως σήμερα ενεργειακή εξάρτηση της Σόφιας κατά 100% από το ρωσικό φυσικό αέριο και τα ρωσικά πυρηνικά καύσιμα και κατά 89% από το ρωσικό πετρέλαιο!

Ως εκ τούτου, ο Μπορίσοφ ζήτησε τη στήριξη των γαλλικών ενεργειακών μονοπωλίων αφενός στα σχέδια δημιουργίας νέου βουλγαρικού κόμβου φυσικού αερίου στη Μαύρη Θάλασσα (ενδεχομένως κοντά στη Βάρνα), ιδιαίτερα εφόσον βρεθούν στην περιοχή κάποια νέα περάσματα διέλευσης ρωσικού φυσικού αερίου. Ζήτησε ακόμη «βοήθεια» ώστε να επισπευσθούν οι έρευνες της κοινοπραξίας μεταξύ γαλλικής ΤΟTAL, ισπανικής REPSOL και αυστριακής OMV για έρευνες και γεωτρήσεις σε κοιτάσματα υδρογονανθράκων στην περιοχή Khan Asparuh της Μαύρης Θάλασσας και οι οποίες αναβλήθηκαν για περίπου ένα χρόνο με απόφαση της TOTAL, που έκρινε το Δεκέμβρη πως η επένδυση είναι προς το παρόν «ασύμφορη» λόγω της μεγάλης μείωσης στις διεθνείς τιμές πετρελαίου. Ιδιαίτερα όταν σχεδόν απέναντι, στις τουρκικές ακτές στη Μαύρη Θάλασσα, η τουρκική κρατική εταιρεία TRAO και η πολυεθνική SHELL έχουν ξεκινήσει από τον περασμένο Γενάρη τις έρευνες για φυσικό αέριο σε βάθος 300 μέτρων και ένα χρόνο νωρίτερα από τα αρχικά σχέδια.

Επόμενο ήταν, λοιπόν, ο Βούλγαρος πρωθυπουργός να πιέσει για επίσπευση των ερευνών στο Khan Asparuh, όταν οι εκτιμήσεις αναφέρουν πιθανό κοίτασμα φυσικού αερίου 100 δισεκατομμυρίων κυβικών μέτρων σε βάθος 2 χλμ. και οι νεότερες μελέτες δείχνουν ως αξιοποιήσιμα για γεωτρήσεις φυσικού αερίου και τα οικόπεδα «Silistru» και «Teres».

Ο Μπορίσοφ έθεσε στο τραπέζι την αγωνία μέρους της βουλγαρικής τάξης και για ένα ακόμη ενεργειακό ζήτημα άμεσης προτεραιότητας: Α) Τον εκσυγχρονισμό μέρους του πυρηνικού σταθμού στο Κοζλοντούι στο πλαίσιο συμφωνίας που υπογράφηκε τον περασμένο Οκτώβρη για την παράταση λειτουργίας του από κονσόρτσιουμ ανάμεσα στη γαλλική εταιρεία ηλεκτρισμού EDF και τις ρωσικές «Rosenergoatom» και «Rosatom». β) Τις συνέπειες από την αναβολή των σχεδίων για την κατασκευή νέου, δεύτερου πυρηνικού σταθμού στο Μπέλενε, γεγονός που από το Γενάρη του 2015 ως τώρα έχει κοστίσει στη Βουλγαρία περίπου 1,8 δισ. ευρώ.

Σε αυτά βεβαίως δεν συμπεριλαμβάνονται οι πιθανές οικονομικές επιβαρύνσεις που θα επωμιστεί η Βουλγαρία εάν τελικά όντως συρθεί στα δικαστήρια από τη Ρωσία και αναγκαστεί να καταβάλει αποζημιώσεις για την ακύρωση των σχεδίων κατασκευής του αγωγού «South Stream».

Παρά τη γαλλική «συμπάθεια» και ενδιαφέρον στα ενεργειακά ζητήματα της Βουλγαρίας, ο πρωθυπουργός Μπορίσοφ, νιώθοντας τις έντονες πιέσεις μέρους της αστικής τάξης της χώρας του, αναζητεί και προσπαθεί να «παίξει» και με άλλους «παίκτες» εντός και εκτός ΕΕ.

Στις αρχές Γενάρη ο Μπορίσοφ μετέβη και στην έδρα της ΕΕ στις Βρυξέλλες, εκθέτοντας τους ενεργειακούς προβληματισμούς του στον επίτροπο της ΕΕ για την Ενεργειακή Ενωση, Μάρος Σέφτοβιτς και στον επίτροπο Κλιματικής Δράσης και Ενέργειας, Μιγκέλ Αρίας Κανέτε.

Σε κοινό ανακοινωθέν από τη συνάντηση Μπορίσοφ - Σέφτοβιτς αναφέρθηκε ότι συμφωνήθηκε πως θα μεταβεί στη Σόφια η υπό συγκρότηση «υψηλόβαθμη ομάδα εργασίας» για τα ενεργειακά έργα στη ΝΑ Ευρώπη ώστε να εξακριβώσει εάν υλοποιούνται οι όροι για τη δημιουργία ενός κόμβου φυσικού αερίου στη Βουλγαρία. Ομως, πέρα από υποσχέσεις και μισόλογα περί «ενεργειακής ανεξαρτησίας της ΕΕ», με έμφαση σε τεχνολογίες «φιλικές για το περιβάλλον», τίποτε συγκεκριμένο δεν εξασφάλισε ο Βούλγαρος πρωθυπουργός.

Στις 15 Απρίλη στο περιθώριο συνάντησης των ομολόγων του από την ΕΕ στη Ρίγα, ο Βούλγαρος υφυπουργός Ενέργειας Ζέσκο Στάνκοβ, υπογραμμίζοντας ότι για τη Σόφια «είναι προτεραιότητα η ενεργειακή απεξάρτηση από τη Ρωσία και η εξασφάλιση διαφορετικών πηγών και οδών Ενέργειας ώστε να γίνει η χώρα ένας από τους ενεργειακούς κόμβους της ΕΕ», υποστήριξε: «Θέλουμε να αλλάξουμε (ενεργειακά) από νότο προς βορρά, ανατρέποντας το προηγούμενο καθεστώς που είχε φορά από το ρωσικό βορρά προς το νότο. Θέλουμε τους αγωγούς ΤΑΡ (Αγωγός Αδριατικής) και TANAP (Trans Anatolian Pipelne, που θα μεταφέρει ρωσικό φυσικό αέριο περνώντας από την Τουρκία και θα καταλήγει στην Ιταλία, μέσω των συνόρων Ελλάδας - Τουρκίας). Η Βουλγαρία έχει τη δυνατότητα να γίνει κόμβος φυσικού αερίου και λόγω στρατηγικής, γεωγραφικής θέσης και λόγω των υποδομών σε ευρύ, εσωτερικό δίκτυο αγωγών».

Το ίδιο διάστημα η βουλγαρική κρατική εταιρεία ηλεκτρισμού ΝΕΚ υπέγραψε στις 8 Απρίλη, παρουσία της Βουλγάρας υπουργού Ενέργειας Τεμενούζκα Πέτκοβα και του Αμερικανού πρέσβη στη Σόφια, συμφωνία με Αμερικανούς επενδυτές των εταιρειών AES και «USΑ Entergy» προκειμένου να εξασφαλίσει φθηνότερο ηλεκτρικό ρεύμα μέσω δύο θερμοηλεκτρικών σταθμών («AES Maritsa Iztok 1» και «Contour Global Maritsa Iztok 3»). Οι Αμερικανοί επενδυτές θα πληρώνονταν στη συνέχεια με περίπου 3.260.000.000 ευρώ μέσω δανείου της θυγατρικής της ΝΕΚ, «Bulgarian Energy Holding».

Παράλληλα, η βουλγαρική αγορά Ενέργειας και Μεταφορών προκαλεί το ενδιαφέρον και ιταλικών εταιρειών, που ενδιαφέρονται να εξασφαλίσουν μερίδιο από τη δημιουργία νέων υποδομών στη Βουλγαρία και από την ιδιωτικοποίηση επιχειρήσεων. Σε ιταλο-βουλγαρικό οικονομικό φόρουμ που έγινε την Τρίτη στη Σόφια, με τίτλο «Βουλγαρία και Ιταλία: Μαζί για την Ανάπτυξη», ο υπουργός Οικονομίας Μπότζινταρ Λουκάρσκι έκανε ανοικτή πρόσκληση σε μεγάλους ιταλικούς επιχειρηματικούς ομίλους για μπίζνες στη χώρα του, τονίζοντας μεταξύ άλλων πως υπάρχουν πολλά περιθώρια ανάπτυξης και κέρδους μεταξύ άλλων στους τομείς της παραγωγής ηλεκτρικού ρεύματος, προσφέροντας ως δέλεαρ το ειδικευμένο, αλλά χαμηλά αμειβόμενο εργατικό δυναμικό στη χώρα του και τις φοροελαφρύνσεις για ξένες επιχειρήσεις που επενδύουν στη Βουλγαρία.

Είναι, ωστόσο, αναμενόμενο ότι οι ανοικτές προσκλήσεις της κυβέρνησης Μπορίσοφ στα ξένα μονοπώλια θα αυξήσουν τον ανταγωνισμό μεταξύ τους, δίχως (όπως έχει δείξει ως τώρα η ιστορία...) αυτό να οδηγήσει σε καλύτερες, φθηνές, προσιτές υπηρεσίες Ενέργειας για το βουλγαρικό λαό. Τα μονοπώλια Ενέργειας είναι σαφές πως εάν επενδύσουν στη Βουλγαρία, θα το κάνουν ξανά με γνώμονα την αύξηση της κερδοφορίας τους. Από τις μπίζνες και έρευνες π.χ. υδρογονανθράκων στη Βουλγαρία ωφελημένοι θα βγουν και πάλι οι καπιταλιστές και όχι βέβαια τα λαϊκά στρώματα. Ο ενεργειακός ανταγωνισμός και στη Βουλγαρία απαιτεί μεγαλύτερη επαγρύπνηση από το εργατικό κίνημα και τους λαούς, γιατί, όπως δείχνει ανάγλυφα και η περίπτωση της Ουκρανίας, μπορεί να γίνει κάλλιστα η αφορμή για νέες περιφερειακές συγκρούσεις.