Πέμπτη 19 Μάρτη 2015
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΝΩΣΗ
Αναθέρμανση του «κοινωνικού διαλόγου» στην υπηρεσία της ανταγωνιστικότητας

Αποκαλυπτικές πλευρές της διάσκεψης των «κοινωνικών εταίρων», που έγινε στις 5 Μάρτη στις Βρυξέλλες

Από τις εργασίες της διάσκεψης για τον «κοινωνικό διάλογο» στις Βρυξέλλες
Από τις εργασίες της διάσκεψης για τον «κοινωνικό διάλογο» στις Βρυξέλλες
Στις 5 Μάρτη έγινε στις Βρυξέλλες μια «διάσκεψη υψηλού επιπέδου» για μια «νέα αρχή για τον κοινωνικό διάλογο». Η διάσκεψη οργανώθηκε στο πλαίσιο των δεσμεύσεων που έχει αναλάβει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή «για την ενίσχυση του διαλόγου με τους κοινωνικούς εταίρους». Σύμφωνα με το σχετικό δελτίο Τύπου, «ο κοινωνικός διάλογος σε όλα τα επίπεδα είναι ζωτικής σημασίας για την προώθηση τόσο της ανταγωνιστικότητας όσο και της δικαιοσύνης».

Στη διάσκεψη συζητήθηκαν συγκεκριμένοι τρόποι για την ενίσχυση του κοινωνικού διαλόγου τόσο σε εθνικό όσο και σε πανευρωπαϊκό επίπεδο. Ανάμεσα σε άλλους συμμετείχαν η Κομισιόν, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, η Ευρωπαϊκή Ενωση των εργοδοτών, Businesseurope, και η Συνομοσπονδία Ευρωπαϊκών Συνδικάτων.

Από τη θεματολογία, τις εισηγήσεις και τις τοποθετήσεις στη διάσκεψη, προκύπτει η προσπάθεια των «κοινωνικών εταίρων» να ενισχύσουν τις διαδικασίες του «κοινωνικού διαλόγου» και μ' αυτόν τον τρόπο να διασφαλίσουν είτε την έμπρακτη συμμετοχή είτε την ανοχή των εργαζόμενων στις αντιδραστικές μεταρρυθμίσεις που προϋποθέτει η βελτίωση της ανταγωνιστικότητας των επιχειρηματικών ομίλων, στο πλαίσιο πάντα της στρατηγικής «Ευρώπη 2020».

Για παράδειγμα, ανάμεσα στα ιδιαίτερα θέματα που ανέπτυξε η διάσκεψη ήταν: «Η βελτίωση της συμμετοχής των κοινωνικών εταίρων στο Ευρωπαϊκό Εξάμηνο», «ο κοινωνικός διάλογος και η βελτίωση της νομοθεσίας» και «οι ανάγκες σε δεξιότητες, η εκπαίδευση και η κατάρτιση σε ένα μεταβαλλόμενο περιβάλλον εργασίας». Τι σημαίνουν όλα αυτά και πού πραγματικά στοχεύει η «αναθέρμανση του κοινωνικού διαλόγου», το δείχνουν ανάγλυφα οι βασικές εισηγήσεις στη διάσκεψη, από τις οποίες ο «Ριζοσπάστης» ξεχώρισε και σχολιάζει τα παρακάτω αποσπάσματα.

Για τη στρατηγική «Ευρώπη 2020»

Στην εναρκτήρια ομιλία της διάσκεψης, ο αντιπρόεδρος της Κομισιόν V. Dombrovskis είπε ανάμεσα σε άλλα: «Γιατί μιλάμε για ένα "νέο ξεκίνημα" για τον κοινωνικό διάλογο; Ο κοινωνικός διάλογος (...) βελτιώνει τη χάραξη πολιτικής, φέρνοντας τις αποφάσεις πιο κοντά σε εκείνους που επηρεάζονται άμεσα (...) και δημιουργεί την κυριότητα των εν λόγω αποφάσεων και, ως εκ τούτου, προωθεί μια πιο συνεκτική κοινωνία». Δηλαδή με τον «κοινωνικό διάλογο» οι εργαζόμενοι συναποφασίζουν με τους εργοδότες, άρα γίνονται συνεργοί στις αποφάσεις και μ' αυτόν τον τρόπο ενσωματώνεται κάθε αντίδραση στην εφαρμογή τους.

Παρακάτω, ο αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής σημείωσε: «Είμαστε στον απόηχο της μεγαλύτερης οικονομικής και χρηματοπιστωτικής κρίσης στην ΕΕ, στη μεταπολεμική περίοδο, και χρειάζεται την πλήρη συμμετοχή των κοινωνικών εταίρων για την εξεύρεση ενός νέου, βιώσιμου προτύπου ανάπτυξης. Στο ευρωπαϊκό πλαίσιο οικονομικής διακυβέρνησης, ο κοινωνικός διάλογος μπορεί να συμβάλει σε μια πιο αποτελεσματική εφαρμογή του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου και της στρατηγικής "Ευρώπη 2020" (...) υποστηρίζει ή ακόμη και οδηγεί τις αλλαγές που απαιτούνται σήμερα σε πολλές χώρες».

Να λοιπόν γιατί χρειάζεται τώρα να «ζεσταθεί» ο θεσμός του «κοινωνικού διαλόγου». Επειδή η κρίση καθυστέρησε ακόμα περισσότερο την επίτευξη των στόχων που έθετε για την ανταγωνιστικότητα της ΕΕ η στρατηγική «Ευρώπη 2020» και τώρα χρειάζεται ακόμα μεγαλύτερη ταξική συναίνεση για να προχωρήσουν οι προβλεπόμενες αναδιαρθρώσεις.

Οι τρεις πυλώνες

Μάλιστα, ο Ευρωπαίος τεχνοκράτης προχώρησε ένα βήμα πιο πέρα και περιέγραψε τους βασικούς άξονες των μεταρρυθμίσεων όπου απαιτείται η μεγαλύτερη δυνατή συμφωνία των «κοινωνικών εταίρων»:

«Εχουμε προτείνει μια νέα προσέγγιση για την ανάπτυξη και την απασχόληση (...) σε τρεις πυλώνες: Πρώτον, κινητοποιώντας περισσότερες δημόσιες και ιδιωτικές επενδύσεις. Εχουμε ήδη θέσει σε εφαρμογή μια κίνηση, ώστε ένα φιλόδοξο σχέδιο επενδύσεων της ΕΕ να κινητοποιήσει 315 δισεκατομμύρια ευρώ σε νέες επενδύσεις για τα επόμενα τρία χρόνια».

Πρόκειται για το γνωστό «πακέτο Γιούγκερ», που αποτελεί μέρος ενός συνολικότερου σχεδίου για μέτρα ποσοτικής χαλάρωσης για το κεφάλαιο και όχι βέβαια για τους εργαζόμενους και το λαό, προκειμένου να υποβοηθηθεί η ανάκαμψη της καπιταλιστικής οικονομίας. Οι εργοδότες και οι κυβερνήσεις τους ζητάνε από τους εργαζόμενους να συστρατευτούν στο στόχο της ανάκαμψης, με τέτοια και με άλλα μέτρα, προβάλλοντας το επιχείρημα ότι έτσι θα ανοίξουν οι δουλειές και θα μειωθεί η ανεργία. Το τι δουλειές θα είναι αυτές και με ποιους όρους, αναλαμβάνουν να το εξηγήσουν οι εργοδότες, όπως θα δούμε πιο κάτω.

«Δεύτερον, αποφασιστική εφαρμογή των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων για την αύξηση της ανταγωνιστικότητας των οικονομιών μας», συνέχισε ο V. Dombrovskis. Δεν υπάρχει όμως ούτε ένα μέτρο που να τονώνει την ανταγωνιστικότητα της καπιταλιστικής οικονομίας το οποίο να μην επηρεάζει αρνητικά, έμμεσα ή άμεσα, τους όρους που ζουν και δουλεύουν η εργατική τάξη και τα άλλα λαϊκά στρώματα. Τέτοια μέτρα είναι η παραπέρα μείωση του μισθολογικού και μη μισθολογικού κόστους, οι φοροαπαλλαγές και φοροελαφρύνσεις στο κεφάλαιο, οι ιδιωτικοποιήσεις με όλους τους τρόπους κ.ά.

Ο τρίτος πυλώνας που αναφέρει ο αντιπρόεδρος της Κομισιόν είναι «η δημοσιονομική ευθύνη (...) το έλλειμμα και το χρέος είναι ακόμη πολύ υψηλό σε ορισμένες χώρες και οι περισσότερες χώρες μπορούν να πετύχουν μια σύνθεση των δημόσιων δαπανών και των εσόδων, η οποία μπορεί να είναι πιο ευνοϊκή για την ανάπτυξη». Δηλαδή να συναινέσουν οι εργαζόμενοι μέσα από τον «κοινωνικό διάλογο» σε παραπέρα πετσόκομμα των κρατικών δαπανών, που μεταφράζεται σε μεγαλύτερη εμπορευματοποίηση και ιδιωτικοποίηση των υπηρεσιών Υγείας - Πρόνοιας, παραπέρα μειώσεις μισθών στο Δημόσιο, απολύσεις και πάει λέγοντας.

Κλείνοντας την ομιλία του, ο V. Dombrovskis είπε με περίσσιο κυνισμό: «Πιστεύουμε ότι οι κοινωνικοί εταίροι έχουν καθοριστικό ρόλο για να βοηθήσουν στην επίτευξη αυτών των προτεραιοτήτων πολιτικής»... Δηλαδή να πάνε οι εργαζόμενοι στον κοινωνικό διάλογο σαν «πρόβατα επί σφαγή»!

Στοχοπροσηλωμένοι οι εργοδότες

Λίγο μετά, στο βήμα της διάσκεψης ακολούθησε ο M. Beyrer, γενικός διευθυντής της Businesseurope. Για να «ζεστάνει» το κλίμα, είπε αρχικά ότι, «σήμερα, η πρόκληση είναι να οικοδομήσουμε μια πιο ανταγωνιστική Ευρωπαϊκή Ενωση (...) Ο ευρωπαϊκός κοινωνικός διάλογος πρέπει να εξελιχτεί προκειμένου να ανταποκριθεί στην πρόκληση αυτή».

Εξειδικεύοντας ακόμα πιο πέρα τη θέση των εργοδοτών, σημείωσε: «Για τη Businesseurope, οι βασικές προκλήσεις που πρέπει να αντιμετωπιστούν από τους κοινωνικούς εταίρους σε όλα τα επίπεδα τα επόμενα χρόνια είναι πολύ σαφείς (...) Η βασική πρόκληση είναι να βελτιώσουμε την ανταγωνιστικότητά μας (...) αν θέλουμε να ενισχυθεί η ανάπτυξη και η απασχόληση.

Πώς μπορεί ο κοινωνικός διάλογος σε επίπεδο ΕΕ και σε εθνικό επίπεδο να συμβάλει καλύτερα σε αυτό; Κάνοντας μια κριτική αξιολόγηση των θεσμών που σήμερα υπάρχουν στην αγορά εργασίας, στις πολιτικές και στους κανονισμούς λειτουργίας, και προωθώντας την προσαρμογή τους ώστε να αίρονται τα εμπόδια για την ανάπτυξη και τη δημιουργία θέσεων εργασίας.

Αν δεν είμαστε σε θέση να το κάνουμε αυτό, δε θα ανανεώσουμε το ευρωπαϊκό κοινωνικό μοντέλο. Τα σημεία εκκίνησης των κρατών - μελών διαφέρουν και δεν υπάρχει ένα μέγεθος που ταιριάζει σε όλους σαν προσέγγιση για τον εκσυγχρονισμό των διάφορων εθνικών κοινωνικών συστημάτων».

Ο εκπρόσωπος των εργοδοτών ανοίγει όλη τη «βεντάλια» και λέει ότι ο «κοινωνικός διάλογος» πρέπει να υπηρετεί την ανταγωνιστικότητα των επιχειρήσεων, στηρίζοντας αλλαγές στην αγορά εργασίας και στα συστήματα της «κοινωνικής προστασίας» (βλέπε Ασφαλιστικό). Ο ίδιος, εξαιτίας ακριβώς της ανισομετρίας στην ΕΕ, διακρίνει διαφορές στην κατάσταση που βρίσκεται η οικονομία κάθε κράτους - μέλους και ζητάει συναίνεση σε προσαρμοσμένες πολιτικές.

Για παράδειγμα, εκεί όπου η κρίση χτύπησε με μεγαλύτερη ένταση και η ανεργία είναι πολύ υψηλή, ζητάει συναίνεση σε «αποτελεσματικές μεταρρυθμίσεις στην αγορά εργασίας». Στις χώρες που ήταν πιο γρήγορη η ανάκαμψη, αλλά οι ελλείψεις εργατικού δυναμικού και η δημογραφική αλλαγή αρχίζουν να επηρεάζουν αρνητικά την ανάπτυξη, ζητάει «καλύτερη ένταξη των ανέργων, αξιοποιώντας το υφιστάμενο απόθεμα εργατικού δυναμικού με την αύξηση της ηλικίας συνταξιοδότησης, την ενθάρρυνση των μη ενεργών ατόμων να ενταχτούν στην αγορά εργασίας και τη διατήρηση μιας ισορροπημένης προσέγγισης για τη μετανάστευση»!

Ενα βήμα πιο μπροστά οι εργατοπατέρες

Κλείνοντας, δεν μπορούμε να μην αναφερθούμε στην ομιλία της γγ της ΣΕΣ Bernadette Segol. Χωρίς περιστροφές, είπε: «Είμαι πολύ χαρούμενη και ευχαριστημένη που βλέπω ότι μετά από 30 χρόνια η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θεωρεί, όπως και εμείς, αναγκαία μια νέα ώθηση στον ευρωπαϊκό κοινωνικό διάλογο. Ναι, χρειαζόμαστε μια νέα ώθηση, διότι, κατά τα τελευταία δέκα χρόνια, ο διεπαγγελματικός κοινωνικός διάλογος έχει αποδυναμωθεί (...) Ο κοινωνικός διάλογος αποτελεί ουσιαστικό στοιχείο της κοινωνικής συνοχής. Αλλά είναι επίσης ένα στοιχείο της οικονομικής επιτυχίας και της ανταγωνιστικότητας».

Και λίγο πιο κάτω: «Δεν είμαστε αντίθετοι στις μεταρρυθμίσεις. Γνωρίζουμε ότι δεν μπορούμε να είμαστε όπως πριν 50 χρόνια, 30 χρόνια ή ακόμα και 20 χρόνια, αλλά οι μεταρρυθμίσεις αυτές θα πρέπει να αποτελέσουν αντικείμενο διαπραγμάτευσης και να είναι προς όφελος όλων»...

Το σημερινό τετρασέλιδο «Εργαζόμενοι και Λαϊκή Συμμαχία», περιέχει τα εξής θέματα:

-- Ευρωπαϊκή Ενωση: Αναθέρμανση του «κοινωνικού διαλόγου» στην υπηρεσία της ανταγωνιστικότητας.

-- Σχολή Δημόσιας Διοίκησης: Ασκήσεις... επί χάρτου για την προώθηση αντιλαϊκών μεταρρυθμίσεων.

-- Δημόσιο: Στη διαβούλευση το νομοσχέδιο για την αναμόρφωση της Δημόσιας Διοίκησης. Τι προβλέπει, πού στοχεύει.

-- Συνέντευξη με τον πρόεδρο της ΟΒΣΑ, Θανάση Καλαμπαλίκη, για τον προγραμματισμό δράσης των αυτοαπασχολούμενων και μικρών ΕΒΕ.

-- Ιστορικό: 70 χρόνια από την ίδρυση της Παγκόσμιας Συνδικαλιστικής Ομοσπονδίας.

ΣΥΓΚΥΒΕΡΝΗΣΗ ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ
Ασκήσεις... επί χάρτου για τις αντιλαϊκές μεταρρυθμίσεις

Αποκαλυπτική η λίστα του υπουργείου με τα θέματα των εργασιών που καλούνται να εκπονήσουν οι σπουδαστές στη Σχολή Δημόσιας Διοίκησης

Η περικοπή κρατικών δαπανών, η δημιουργία προϋποθέσεων για τη διεύρυνση παλιών και την εύρεση νέων πεδίων κερδοφόρας επιχειρηματικής δράσης, καθώς και η διαχείριση της φτώχειας, είναι οι άξονες πάνω στους οποίους ζητείται από τους σπουδαστές της Εθνικής Σχολής Δημόσιας Διοίκησης να εκπονήσουν ομαδικές εργασίες.

Οι εργασίες αυτές ζητήθηκαν αφού πρώτα οι σπουδαστές απέρριψαν σε γενική τους συνέλευση την πρόταση του αναπληρωτή υπουργού Διοικητικής Μεταρρύθμισης Γ. Κατρούγκαλου να εκπονήσουν μελέτη για την «κινητικότητα» των δημόσιων υπαλλήλων, την οποία στη συνέχεια θα αξιοποιούσε το υπουργείο για τη χάραξη πολιτικής. Ιδωμένες μέσα από αυτό το πρίσμα, οι εργασίες που τώρα ζητούνται από τους σπουδαστές περιγράφουν ορισμένους από τους βασικούς άξονες της κυβερνητικής πολιτικής σε ό,τι αφορά τη μεταρρύθμιση της Δημόσιας Διοίκησης.

Αντικείμενα των εργασιών είναι:

1. «Το πλαίσιο διευκόλυνσης της κοινωνικής επιχειρηματικότητας στην Τοπική και Περιφερειακή Αυτοδιοίκηση», «Ο ρόλος των Μη Κυβερνητικών Οργανώσεων στην αστική και περιφερειακή ανάπτυξη. Συμπράξεις τρίτου τομέα και Τοπικής/Περιφερειακής Αυτοδιοίκησης, με στόχο την αξιοποίηση των "Σχεδίων Ολοκληρωμένης Αστικής Παρέμβασης"».

Οι εργασίες στη Σχολή Δημόσιας Διοίκησης περιγράφουν τους άξονες των επόμενων αντιδραστικών μεταρρυθμίσεων στο κράτος
Οι εργασίες στη Σχολή Δημόσιας Διοίκησης περιγράφουν τους άξονες των επόμενων αντιδραστικών μεταρρυθμίσεων στο κράτος
Δηλαδή ζητείται από τους σπουδαστές να προτείνουν τρόπους για την αποτελεσματικότερη προώθηση των λεγόμενων Κοινωνικών Συνεταιριστικών Επιχειρήσεων (Κοιν.Σ.Επ.) και Μη Κυβερνητικών Οργανώσεων (ΜΚΟ), που και οι δύο - με διαφορετικούς τρόπους - «νομιμοποιούν» και στηρίζουν την ιδιωτικοποίηση κοινωνικών υπηρεσιών και τομέων. Αποτελούν ταυτόχρονα το όχημα για συνολικότερες ανατροπές στα εργασιακά και ασφαλιστικά δικαιώματα των εργαζόμενων στην Τοπική Διοίκηση, στο πλαίσιο της ανακύκλωσης της ανεργίας και της αναδιανομής της φτώχειας.

2. «Αξιολόγηση της πιλοτικής εφαρμογής του προγράμματος του Εγγυημένου Κοινωνικού Εισοδήματος», «Διαμόρφωση προτάσεων πολιτικής για την καλύτερη στόχευση των ευάλωτων ομάδων», «Καταγραφή των κοινωνικών παροχών».

Το ζητούμενο είναι να εξειδικευτούν τα κριτήρια στη βάση των οποίων θα δίνονται στο μέλλον οι περιορισμένες προνοιακές ή άλλου είδους παροχές, ώστε να εφαρμοστεί πιο αποτελεσματικά η πολιτική διαχείρισης της ακραίας φτώχειας. Κομμάτι αυτής της πολιτικής είναι και το ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα που θεσμοθέτησε η προηγούμενη κυβέρνηση και φιλοδοξία τους είναι να αποτελέσει την «ομπρέλα» για όλα τα προνοιακά επιδόματα, που θα πρέπει να περικοπούν κι άλλο, βάσει των κατευθύνσεων του ΟΟΣΑ. Ταυτόχρονα, επιδιώκεται τα άτομα που ζουν σε συνθήκες ακραίας φτώχειας να αποτελέσουν μια εφεδρεία ικανή να εντάσσεται παροδικά στην αγορά εργασίας, ανάλογα με τις ανάγκες και τα σκαμπανεβάσματα της καπιταλιστικής οικονομίας.

3. «Ενίσχυση της επιχειρηματικότητας στην Ελλάδα», «Αξιολόγηση των δράσεων διευκόλυνσης της επιχειρηματικότητας στο δήμο Αθηναίων», «Επιχειρηματικές ιδέες για νέες επιχειρήσεις και πηγές χρηματοδότησής τους με σύνδεση στην τουριστική και πολιτιστική ανάπτυξη».

Πέρα από τους επιμέρους στόχους, ο γενικότερος στόχος είναι η ανεύρεση νέων πεδίων κερδοφόρας επιχειρηματικής δράσης, η ανάπτυξη επιχειρηματικής δράσης δήμων σε συνεργασία με ιδιώτες κ.ά. Ακόμα, στόχος είναι η ανάπτυξη επιχειρήσεων που με το μανδύα του «κοινωνικού» φορέα θα δημιουργούν τους όρους για την ιδιωτικοποίηση υπηρεσιών, απ' όπου το κράτος δεν έχει αποσυρθεί πλήρως μέχρι τώρα.

4. «Επισκόπηση δαπανών σε όλες τις μη μισθολογικές και συνταξιοδοτικές δαπάνες της γενικής κυβέρνησης για εντοπισμό εξοικονομήσεων», «Εντοπισμός περαιτέρω εξοικονομήσεων στο χώρο της Υγείας», «Προβλέψεις για τα έσοδα που αναμένονται από ασφαλιστικές εισφορές και ρυθμίσεις οφειλών στον ΟΑΕΕ».

Εδώ ο στόχος είναι προφανής: Ενώ οι εργαζόμενοι στο Δημόσιο έχουν υποστεί μεγάλες περικοπές, έχουν συρρικνωθεί δημόσιες δομές στην Υγεία και την Παιδεία, σε βάρος του λαού, το ζητούμενο των εργασιών είναι η μελέτη για παραπέρα περικοπές και νέο χτύπημα δικαιωμάτων! Στο ίδιο πλαίσιο εντάσσεται και η εργασία για τον ΟΑΕΕ. Μάλιστα, καθόλου συμπτωματικά, το υπουργείο Οικονομικών ζητά προβλέψεις για τα έσοδα του ταμείου προκειμένου να καταρτίσει το «Μεσοπρόθεσμο Πλαίσιο Δημοσιονομικής Στρατηγικής 2016 - 2019»!

5. Τέλος, ζητούνται μια σειρά εργασίες που αφορούν τη βελτίωση της διοικητικής ικανότητας των δήμων.

Από τις εργασίες αυτές ζητείται ουσιαστικά να συμβάλουν στη διαμόρφωση του πλαισίου «αξιολόγησης» των δήμων, ως προς το αν προωθούν και εφαρμόζουν αποτελεσματικά ευρωενωσιακές πολιτικές.

Τι προβλέπει το νέο νομοσχέδιο για το Δημόσιο

Στη διαδικασία της δημόσιας διαβούλευσης τέθηκε το νομοσχέδιο με τον τίτλο «Εκδημοκρατισμός της διοίκησης - καταπολέμηση της γραφειοκρατίας και ηλεκτρονική διακυβέρνηση - αποκατάσταση αδικιών και άλλες διατάξεις».

Οι στοχεύσεις αποκαλύπτονται από τον ίδιο τον αναπληρωτή υπουργό Διοικητικής Μεταρρύθμισης, Γ. Κατρούγκαλο, ο οποίος σε έγγραφη πρόσκλησή του στη ΓΣΕΕ «σχετικά με τη Μεταρρύθμιση της Δημόσιας Διοίκησης» αναφέρει: «Η μεταρρύθμιση αυτή δεν αποσκοπεί μόνο στην βελτίωση της καθημερινότητας των πολιτών αλλά και να μετατρέψει τη διοίκηση σε μοχλό ανασυγκρότησης της οικονομίας και στήριξης της επιχειρηματικότητας». Δηλαδή, να βοηθήσει στην ανασυγκρότηση της καπιταλιστικής οικονομίας, στηρίζοντας τους κεφαλαιοκράτες.

Σχετικά με τους εργαζόμενους στο Δημόσιο διαχωρίζει τις Συλλογικές Συμβάσεις Εργασίας (ΣΣΕ) σε «γενικές» και «ειδικές» (άρθρο 5). Οι γενικές ΣΣΕ, οι οποίες είναι αντικείμενο διαπραγματεύσεων μεταξύ Δημοσίου και ΑΔΕΔΥ, «ρυθμίζουν τους όρους και τις συνθήκες απασχόλησης και της αμοιβής όλων των υπαλλήλων». Από την άλλη, δεν επιτρέπονται οι διαπραγματεύσεις για τους μισθούς στις ειδικές ΣΣΕ, μεταξύ των αρμόδιου δημόσιου φορέα και των Ομοσπονδιών του Δημοσίου. Αντικείμενο αυτών των συμβάσεων είναι αποκλειστικά οι συνθήκες απασχόλησης. Εδώ αξίζει να σημειωθεί ότι στο σχέδιο νόμου υπάρχει η εξής ρύθμιση: «Στις Συλλογικές Συμβάσεις Εργασίας μπορεί να συνομολογείται ρήτρα ειρήνης για συγκεκριμένα ζητήματα»! Με άλλα λόγια, ρήτρα ταξικής συνθηκολόγησης.

Για το πειθαρχικό δίκαιο, το σχέδιο νόμου καταργεί τις διατάξεις που θεσμοθέτησαν την αυτοδίκαιη αργία πριν ακόμα ξεκινήσει πειθαρχικός έλεγχος. Επαναφέρει το πειθαρχικό δίκαιο που όριζαν οι νόμοι 3527 και 3584 του 2007, εξακολουθώντας ωστόσο να διατηρεί τον αντιδραστικό και αυταρχικό του χαρακτήρα, στοιχείο του οποίου είναι η απαγόρευση στους εργαζόμενους του Δημοσίου να αμφισβητούν τους νόμους του κράτους κ.ά.

Για την επαναπρόσληψη εργαζομένων

Για τους εργαζόμενους που απασχολούνται στο Δημόσιο με συμβάσεις ιδιωτικού δικαίου αορίστου χρόνου (ΙΔΑΧ) προβλέπεται η μονιμοποίησή τους. Ωστόσο δεν γίνεται ξεκάθαρο αν αφορά το σύνολό τους, καθώς η κυβέρνηση μιλά για 40 χιλιάδες ΙΔΑΧ ενώ υπάρχουν 48.000. Ακόμα υπάρχει η πιθανότητα χειροτέρευσης της μισθολογικής και ασφαλιστικής τους κατάστασης. Σε κάθε περίπτωση στο σχέδιο νόμου η κυβέρνηση παραδέχεται ρητά ότι η μονιμοποίησή τους - η οποία δεν προκαλεί δημοσιονομική επιβάρυνση - γίνεται για να διευκολύνει το θεσμό της κινητικότητας.

Ακόμα, προβλέπεται η επαναπρόσληψη ατόμων που είχαν ενταχθεί σε διαθεσιμότητα και απολύθηκαν ή βρίσκονται ακόμα σε διαθεσιμότητα. Και εδώ υπάρχουν ασάφειες. Το σύνολο αυτών εκτιμάται ότι φθάνει τις 7.000, όμως η κυβέρνηση μιλά για επαναπρόσληψη 3.920. Ενα άλλο ζήτημα είναι ότι προβλέπεται η επαναφορά διαθεσίμων σε προσωποπαγείς και όχι οργανικές θέσεις. Αυτό σημαίνει πως όταν αποχωρήσει ο εργαζόμενος από την υπηρεσία τότε η θέση καταργείται και συνεπώς συρρικνώνεται η υπηρεσία.

Παράλληλα, υπάρχουν κατηγορίες εργαζομένων οι οποίες μένουν «απέξω». Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελούν οι περίπου 3.000 εργαζόμενοι στο πρόγραμμα «Βοήθεια στο Σπίτι» οι οποίοι δουλεύουν με ετήσιες συμβάσεις ορισμένου χρόνου που ανανεώνονται επί 12 χρόνια. Παρά τις υποσχέσεις που είχε δώσει ο ΣΥΡΙΖΑ προεκλογικά, για μετατροπή των συμβάσεών τους σε αορίστου χρόνου και μονιμοποίηση των δομών του προγράμματος, το Συντονιστικό τους μόλις προχτές κατήγγειλε τον εμπαιγμό της κυβέρνησης, που αρνείται να δώσει οριστική λύση, όπως προέκυψε από τις συναντήσεις που έχει με τα αρμόδια υπουργεία.

Απέξω φαίνεται να μένουν και 300 καθαρίστριες του υπουργείου Οικονομικών (είναι διαφορετική περίπτωση από τις 600 που είχαν τεθεί σε διαθεσιμότητα) που δούλευαν για 10 ολόκληρα χρόνια, με μηνιαίες συμβάσεις έργου και απολύθηκαν το 2013. Και αυτές οι εργαζόμενες φαίνεται ότι υφίστανται τον κυβερνητικό εμπαιγμό παρά και τη δικαστική απόφαση που ορίζει ότι οι συμβάσεις τους υπέκρυπταν εξαρτημένη απασχόληση. Από τα παραπάνω γίνεται καθαρό ότι η κυβέρνηση σε καμία περίπτωση δεν ικανοποιεί το αίτημα για επαναπρόσληψη όλων των απολυμένων με πλήρη δικαιώματα.

Συνεχίζονται κινητικότητα - «αξιολόγηση»

Με το σχέδιο νόμου η κυβέρνηση, πιστή στις δεσμεύσεις προς την ΕΕ και τους δανειστές, προωθεί την κινητικότητα, που συνδέεται με την ανατροπή των εργασιακών σχέσεων και την εξοικονόμηση οικονομικών πόρων, κυρίως από το λεγόμενο «μη μισθολογικό κόστος». Στο επιχείρημα ότι η κινητικότητα εξυπηρετεί την κάλυψη κενών, η απάντηση είναι πως αυτό μπορεί να επιτευχθεί μέσω μαζικών προσλήψεων μόνιμου προσωπικού και μέσω εθελοντικών μετατάξεων.

Τον ίδιο στόχο υπηρετεί και το εργαλείο της «αξιολόγησης» δομών και προσωπικού, που επίσης η κυβέρνηση διατηρεί. Χαρακτηριστικό του ρόλου της «αξιολόγησης» είναι το ότι στην αιτιολογική έκθεση του σχεδίου νόμου γίνεται λόγος για επανασύσταση υπηρεσιών «που είχαν καταργηθεί χωρίς να έχει προηγηθεί διαδικασία αξιολόγησης». Ετσι, αφήνει ανοιχτό το ενδεχόμενο να καταργηθούν εκ νέου αυτές ή άλλες υπηρεσίες, αν τηρηθεί ο όρος της «αξιολόγησης». Τέλος, το σχέδιο νόμου προβλέπει την κατάργηση της επίταξης προσώπων και υπηρεσιών.

Από τα παραπάνω αναδεικνύεται πως το σχέδιο νόμου δεν ικανοποιεί βασικά αιτήματα των εργαζομένων, όπως η επαναπρόσληψη όλων των απολυμένων και η επανατοποθέτηση όλων των διαθεσίμων, η κατάργηση των ελαστικών μορφών εργασίας κ.ά. Βάση του αποτελεί «η αρχή της συνέχειας του κράτους», όπως είχε πει και ο αναπληρωτής υπουργός Διοικητικής Μεταρρύθμισης, δηλαδή ενός κράτους στην υπηρεσία του κεφαλαίου.

Ενώ η ΟΛΜΕ έχει ήδη αποφασίσει κινητοποίηση στις 23 Μάρτη για την άμεση επαναπρόσληψη όλων, στη χτεσινή συνεδρίαση της ΕΕ της ΑΔΕΔΥ οι δυνάμεις του ΜΕΤΑ (ΣΥΡΙΖΑ) έκριναν ότι το νομοσχέδιο είναι σε θετική κατεύθυνση και ότι πρέπει «να πάει γρήγορα για ψήφιση με τις αναγκαίες βελτιώσεις». Στην ίδια κατεύθυνση κινήθηκαν η ΠΑΣΚΕ και οι δυνάμεις της ΑΝΤΑΡΣΥΑ.

Οι ρυθμίσεις για τα χρέη δεν ανακουφίζουν πραγματικά τους ΕΒΕ

Συνέντευξη με τον Θανάση Καλαμπαλίκη, πρόεδρο της ΟΒΣΑ και μέλος της Πανελλαδικής Γραμματείας της ΠΑΣΕΒΕ

Για τις πρώτες αποφάσεις της κυβέρνησης που αφορούν και στους αυτοαπασχολούμενους, αλλά και για τον προγραμματισμό του αντιμονοπωλιακού κινήματος των ΕΒΕ, ο «Ριζοσπάστης» συζήτησε με τον Θανάση Καλαμπαλίκη, πρόεδρο της ΟΒΣΑ και μέλος της Πανελλαδικής Γραμματείας της ΠΑΣΕΒΕ.

***

-- Πώς κρίνετε τις εξαγγελίες της κυβέρνησης για τη ρύθμιση των χρεών των ΕΒΕ προς την Εφορία και τον ΟΑΕΕ;

-- Μια πρώτη παρατήρηση είναι ότι η νέα συγκυβέρνηση δεν καταργεί τους προηγούμενους εξοντωτικούς φορολογικούς νόμους, αλλά θεωρεί πως «ό,τι έγινε έγινε». Αποδέχεται τα χρέη των αυτοαπασχολούμενων και μικρών ΕΒΕ, τα οποία διογκώθηκαν την περίοδο της κρίσης, λόγω της αναδουλειάς, αλλά και των δεκάδων «μνημονιακών» νόμων. Οι νέες φορολογικές δηλώσεις θα γίνουν με τα ίδια κριτήρια, όπως οι περσινές. Παραμένουν σε ισχύ το τέλος επιτηδεύματος, η ληστρική φορολογία του 26% από το πρώτο ευρώ, οι δημοτικοί φόροι, τα χαράτσια στην κατοικία.

Για να καλύψει τα κρατικά ελλείμματα και χρέη, η νέα συγκυβέρνηση συνεχίζει από εκεί που σταμάτησε η προηγούμενη και προσπαθεί να αυξήσει τα έσοδα με αφαίμαξη του λαού. Η διαφορά είναι ότι αναγορεύει τις πληρωμές σε «πατριωτικό καθήκον», κρατώντας για την ώρα στην «εφεδρεία» τις απειλές και τους εκβιασμούς.

Ο Θανάσης Καλαμπαλίκης
Ο Θανάσης Καλαμπαλίκης
Σε ό,τι αφορά τους συνταξιούχους, οι μειώσεις στις συντάξεις δεν πρόκειται να αναπληρωθούν, τα αποθεματικά που χάθηκαν παραμένουν στα αζήτητα και τα οικονομικά του ΟΑΕΕ πάνε από το κακό στο χειρότερο. Από την πίσω πόρτα, δημιουργούν προϋποθέσεις για νέες απώλειες στα Ταμεία, μεθοδεύοντας τον εσωτερικό δανεισμό με τα ταμειακά διαθέσιμα. Απαλλάσσουν τις διοικήσεις των ταμείων από οποιαδήποτε ευθύνη και προσπαθούν να μας κοροϊδέψουν ότι με αυτά τα χρήματα θα κάνουν επενδύσεις!

Δεν υπάρχει καμιά εξαγγελία της κυβέρνησης για επαρκή χρηματοδότηση του ΟΑΕΕ. Αντίθετα, δεσμεύτηκε στην Ευρωπαϊκή Ενωση «να συνεχίσει τον εκσυγχρονισμό» του ασφαλιστικού συστήματος από εκεί που τον άφησε η προηγούμενη κυβέρνηση. Οι ασφαλιστικές εισφορές είναι δυσβάστακτες στις σημερινές συνθήκες για την πλειοψηφία των αυτοαπασχολούμενων και, με τη σύνδεση εισφορών - συντάξεων, η κυβέρνηση σκοπεύει να μοιράσει τη φτώχεια ανάμεσα στους ασφαλισμένους και στους συνταξιούχους.

Με δεδομένη αυτήν την κατάσταση, οποιαδήποτε ρύθμιση για τα χρέη των ΕΒΕ μπορεί προσωρινά να μοιάζει σαν ελάφρυνση, αλλά δεν μπορεί να παρέχει ουσιαστική ανακούφιση, ακριβώς επειδή συνδέει τα υπάρχοντα χρέη με τις τρέχουσες εισφορές, οι οποίες θα συνεχίσουν να συσσωρεύουν χρέη. Ακόμα και ένα ευρώ να ήταν η δόση, οι υπερχρεωμένοι αυτοαπασχολούμενοι δυσκολεύονται να ανταποκριθούν, αφού ταυτόχρονα με τις δόσεις έχουν να καταβάλουν και τις τρέχουσες οφειλές. Γι' αυτό λέμε ότι πραγματική λύση δεν μπορεί να δοθεί έξω από το συνεκτικό και ολοκληρωμένο πλαίσιο που προβάλλει η ΠΑΣΕΒΕ.

-- Το πρόβλημα των υπερχρεωμένων και ανασφάλιστων ΕΒΕ παραμένει οξυμένο. Τι αιτήματα προβάλλει το αντιμονοπωλιακό κίνημα και τι παρεμβάσεις σχεδιάζει;

-- Το πρώτο πράγμα που ζητάμε είναι να ανανεωθούν όλα τα βιβλιάρια υγείας, ανεξάρτητα από χρέη και χωρίς άλλες προϋποθέσεις. Διεκδικούμε επίσης μείωση των ασφαλιστικών εισφορών κατά 30%, χωρίς απώλεια των ασφαλιστικών δικαιωμάτων, θεσμοθέτηση τέλους επί των κερδών των επιχειρήσεων, κλιμακούμενου προοδευτικά, υπέρ του ΟΑΕΕ, για κέρδη ή ατομικό εισόδημα άνω των 20.000 ευρώ, πάγωμα των χρεών προς τον ΟΑΕΕ και το Δημόσιο.

Σε ό,τι αφορά τα χρέη, ζητάμε κεφαλαιοποίηση των χρεών, χωρίς προσαυξήσεις και πρόσθετα τέλη, κατάργηση της ασφαλιστικής ενημερότητας, αποποινικοποίηση των χρεών προς τον ΟΑΕΕ, κατάργηση των αντίστοιχων νόμων, κατάργηση του ΚΕΑΟ. Καμία κατάσχεση πρώτης κατοικίας, αναστολή των κατασχέσεων, επαγγελματικής στέγης, εξοπλισμού, μεταφορικών μέσων, τραπεζικών λογαριασμών κλπ., για τους αυτοαπασχολούμενους που διατηρούν την επιχείρησή τους.

Τέλος, διεκδικούμε «κούρεμα» των χρεών προς τις τράπεζες κατά 30% για όσους αυτοαπασχολούμενους κρατούν ακόμα την επιχείρησή τους και κατά 50% για όσους έκλεισαν. Μακρόχρονη ρύθμιση, με δόσεις που να μην ξεπερνούν συνολικά το 10% του διαθέσιμου εισοδήματος.

Σε ό,τι αφορά τις παρεμβάσεις, από τα πρωτοβάθμια σωματεία και τις Επιτροπές Αγώνα που συσπειρώνονται στην ΠΑΣΕΒΕ έχει καταληχτεί ένα πρόγραμμα το οποίο, ανάμεσα σε άλλα, περιλαμβάνει και τους εξής σταθμούς:

Σήμερα, στις 10 π.μ., οι Επιτροπές Αγώνα Ταξί της ΠΑΣΕΒΕ διοργανώνουν κινητοποίηση στο υπουργείο Μεταφορών ενάντια στους νόμους της απελευθέρωσης, που τους κόβει το μεροκάματο και επιβαρύνει κι άλλο την οικονομική τους κατάσταση. Στις 21 Μάρτη, στην κινητοποίηση για την Υγεία που θα γίνει στο Περιστέρι, συμμετέχουν οι τοπικές ενώσεις των ΕΒΕ, που συμμετέχουν στις τοπικές Λαϊκές Επιτροπές.

Στις 30 Μάρτη, τα βιοτεχνικά σωματεία Ξύλου και Μετάλλου, διοργανώνουν παράσταση διαμαρτυρίας στο υπουργείο Εργασίας, ζητώντας να σφραγιστούν άμεσα τα βιβλιάρια των ανασφάλιστων συναδέλφων. Επιδίωξή μας είναι να αγκαλιαστεί αυτή η πρωτοβουλία και από άλλα κλαδικά σωματεία και ενώσεις. Τέλος, την Κυριακή 5 Απρίλη, συμμετέχουμε στην κινητοποίηση που διοργανώνει ο Σύλλογος Εμποροϋπαλλήλων Αθήνας και άλλα σωματεία, στο πλαίσιο της απεργίας τους ενάντια στην υπονόμευση της αργίας της Κυριακής.

-- Γι' αυτό το τελευταίο θέμα, συναντηθήκατε πρόσφατα με τον υπουργό Ανάπτυξης. Τι βγήκε από αυτήν τη συνάντηση;

-- Πράγματι, στις 26 Φλεβάρη δεκάδες σωματεία εργαζόμενων και αυτοαπασχολούμενων οργανώσαμε διαμαρτυρία στο υπουργείο Ανάπτυξης με αίτημα τη νομοθετική κατοχύρωση της κυριακάτικης αργίας.

Στη συνάντηση με τον Γ. Σταθάκη, μας ενημέρωσε ότι σκοπεύει να καταθέσει νομοσχέδιο που θα διατηρεί πέντε Κυριακές το χρόνο ανοιχτά τα μαγαζιά, ενώ στον προσανατολισμό τους είναι να επαναπροσδιορίσουν τις τουριστικές περιοχές, όπου τα μαγαζιά θα μπορούν να είναι ανοιχτά όλες τις Κυριακές του χρόνου.

Στην ερώτησή μας όμως για το πώς ορίζεται η «τουριστική περιοχή», η απάντηση του υπουργού ήταν αφοπλιστική. «Αυτό θα γίνεται κατόπιν συμφωνίας του εκάστοτε δήμου, περιφέρειας με την κυβέρνηση», μας είπε. Βαφτίζοντας δηλαδή μια περιοχή «τουριστική», θα αναγκάζει τις επιχειρήσεις να ανοίγουν κάθε Κυριακή.

Τις συνέπειες τις ξέρουμε: Δουλειά νύχτα - μέρα, εξοντωτικό ωράριο, υψηλό κόστος λειτουργίας που σμπαραλιάζει τη ζωή των οικογενειών μας. Από την άλλη, εξασφαλισμένα κέρδη για τα πολυκαταστήματα, μια και θα συγκεντρώνουν τον τζίρο της περιοχής.

Για μας, η κατάργηση της κυριακάτικης αργίας είναι κομμάτι της συνολικότερης πολιτικής της ΕΕ και των κυβερνήσεων στα κράτη - μέλη, που πλήττει τους αυτοαπασχολούμενους, τους εμποροϋπαλλήλους και τους άλλους εργαζόμενους στο εμπόριο. Στόχος είναι η επικράτηση των μεγάλων επιχειρηματικών ομίλων, το ξεχαρβάλωμα των εργασιακών σχέσεων των εμποροϋπαλλήλων και παράλληλα η καταστροφή και το κλείσιμο των μικρών εμπορικών καταστημάτων.

Από αυτήν τη σκοπιά, είναι μονόδρομος η κοινή δράση των μικρών ΕΒΕ με τους εργαζόμενους και αυτήν την αναγκαιότητα υπηρετεί η συμμετοχή μας στην απεργιακή συγκέντρωση των εμποροϋπαλλήλων στις 5 Απρίλη.

-- Το επόμενο διάστημα γίνονται αρχαιρεσίες σε μια σειρά Ενώσεις των ΕΒΕ. Με ποια κριτήρια καλείτε τους αυτοαπασχολούμενους να ψηφίσουν;

-- Καλούμε τους αυτοαπασχολούμενους να ενισχύσουν τις αντιμονοπωλιακές παρατάξεις στους συλλόγους και τις ενώσεις των ΕΒΕ με γνώμονα τα προβλήματα και τις πραγματικές ανάγκες τους. Συλλογικά, οργανωμένα, να σταθούν εμπόδιο σε όσα σχεδιάζουν σε βάρος τους.

Τους καλούμε να δουν πιο καθαρά τον αντίπαλο, αλλά και τους πραγματικούς συμμάχους μας, που είναι οι εργαζόμενοι, οι εμποροϋπάλληλοι και συνολικά η εργατική τάξη. Είναι οι γυναίκες που υποφέρουν από τα απάνθρωπα ωράρια, από την κατάργηση της κυριακάτικης αργίας, από τη διπλή εκμετάλλευση, αλλά και η νεολαία, τα παιδιά μας, που είναι άνεργα κατά χιλιάδες.

Αντίπαλοί μας είναι τα μονοπώλια και η πολιτική που υπηρετεί τα συμφέροντά τους, στην Ελλάδα και στην ΕΕ. Είναι ο μηχανισμός της Τοπικής Διοίκησης, με τα τέλη, τα πρόστιμα και άλλα μέτρα, όπως οι «λευκές νύχτες», που φορτώνουν στις πλάτες μας οι δημοτικές αρχές.

Είναι, τέλος, οι συμβιβασμένες συνδικαλιστικές ηγεσίες σε ΓΣΕΒΕΕ - ΕΣΕΕ, οι παρατάξεις που τις εκλέγουν, που υπερασπίζονται τη λεγόμενη ανταγωνιστικότητα, βάζουν πλάτη να περάσουν μέτρα που ενισχύουν τα μονοπώλια, την ίδια ώρα που με τη γραμμή τους σμπαραλιάζουν το συνδικαλιστικό κίνημα, το απαξιώνουν στα μάτια των συναδέλφων.

Είναι αυτοί που εξωραΐζουν την ΕΕ και τη στρατηγική της, διαφημίζοντας τα ευρωπαϊκά προγράμματα, κρύβοντας ότι είναι για τους λίγους. Εβαλαν και βάζουν πλάτη στους «κοινωνικούς διαλόγους», καλλιεργώντας στάση αναμονής και ανοχής απέναντι στις αντιλαϊκές κυβερνήσεις. Μ' αυτά τα κριτήρια, καλούμε τους αυτοαπασχολούμενους όχι μόνο να ψηφίσουν τις αντιμονοπωλιακές δυνάμεις, αλλά κυρίως να ενταχτούν μαζί τους στον αγώνα, μέσα από τους Συλλόγους και τις Ενώσεις των ΕΒΕ.

Συμπληρώνονται φέτος 70 χρόνια από την ίδρυση της ΠΣΟ

Μια σύντομη αναδρομή στην Ιστορία της Παγκόσμιας Συνδικαλιστικής Ομοσπονδίας

Στα 1955, ο Πάμπλο Πικάσο έφτιαξε αυτόν τον πίνακα και τον αφιέρωσε στη 10η επέτειο από την ίδρυση της ΠΣΟ
Στα 1955, ο Πάμπλο Πικάσο έφτιαξε αυτόν τον πίνακα και τον αφιέρωσε στη 10η επέτειο από την ίδρυση της ΠΣΟ
Στο σημερινό τετρασέλιδο παρουσιάζουμε σε συντομία ορισμένους από τους βασικούς σταθμούς στην 70χρονη πορεία της Παγκόσμιας Συνδικαλιστικής Ομοσπονδίας (ΠΣΟ). Το ζήτημα της ίδρυσης μιας παγκόσμιας συνδικαλιστικής οργάνωσης σε ταξική βάση είχε τεθεί από διάφορες πλευρές ενόσω διαρκούσε ακόμα ο Β' Παγκόσμιος Πόλεμος. Αξίζει, ωστόσο να σημειωθεί ότι οι ηγέτες των βρετανικών Συνδικάτων προσπάθησαν με διάφορους τρόπους να αποτρέψουν τις πρωτοβουλίες των σοβιετικών κυρίως συνδικάτων προς αυτήν την κατεύθυνση.

Τελικά, στις 6 Φλεβάρη 1945 συγκλήθηκε γενική διάσκεψη στο Λονδίνο, με τη συμμετοχή 204 συνέδρων, που εκπροσωπούσαν περίπου 60.000.000 εργάτες από 42 χώρες. Στο ζήτημα της συγκρότησης συνδικαλιστικής διεθνούς παρουσιάστηκαν σοβαρές διαφωνίες. Οι αντιπρόσωποι από τη Λατινική Αμερική, την ΕΣΣΔ, τη Γαλλία, την Αυστραλία, η αμερικανική CIO και διάφορες άλλες αντιπροσωπείες, ζητούσαν να συγκροτηθεί μια νέα οργάνωση και γι' αυτό πλειοδοτούσαν στη σχετική πρόταση που παρουσίασε ο Σίντνεϊ Χίλμαν της CIO.

Την εποχή εκείνη η CIO, κάτω από την επιρροή μιας ισχυρής αριστερής πτέρυγας, έπαιρνε προοδευτικές θέσεις και ήταν σε αντιπαράθεση με την άλλη αμερικανική γενική συνομοσπονδία, την AFL, που ήταν αντιδραστική. Οι Βρετανοί ηγέτες, θέλοντας να εμποδίσουν το σχηματισμό μιας νέας συνδικαλιστικής διεθνούς προσπάθησαν να αναβιώσουν την πεθαμένη ρεφορμιστική συνδικαλιστική διεθνή του Αμστερνταμ. Τελικά, έγινε συμβιβασμός και συμφώνησαν στη συγκρότηση επιτροπής από 41 μέλη, η οποία θα συγκαλούσε νέα διάσκεψη, με βασικό στόχο να προετοιμάσει ένα σχέδιο καταστατικού για την Παγκόσμια Συνδικαλιστική Ομοσπονδία.

Το ιδρυτικό Συνέδριο στα 1945

Από τις 25 Σεπτέμβρη έως τις 9 Οκτώβρη 1945 έγινε στο Παρίσι η διάσκεψη που οδήγησε στην ίδρυση της ΠΣΟ. Από τις 3 του Οκτώβρη, η διάσκεψη μετατράπηκε σε συνέδριο. Επαιρναν μέρος 346 αντιπρόσωποι από 56 χώρες, που εκπροσωπούσαν 67.000.000 οργανωμένους εργάτες. Στην ίδρυσή της συμμετείχαν όλες οι Γενικές Συνομοσπονδίες που μέχρι εκείνη τη στιγμή είχαν ιδρυθεί και λειτουργούσαν στις χώρες τους. Από ολόκληρο τον κόσμο, μόνο η αμερικανική αντιδραστική συνομοσπονδία AFL δεν πήρε μέρος, αν και προσκλήθηκε να συμμετάσχει.

Από το 16ο Συνέδριο της ΠΣΟ στην Αθήνα, τον Απρίλη του 2011
Από το 16ο Συνέδριο της ΠΣΟ στην Αθήνα, τον Απρίλη του 2011
Από το 1945 και μέχρι το τέλος περίπου της δεκαετίας του 1980, με πάνω από 400 εκατομμύρια μέλη σε όλη την υδρόγειο, η ΠΣΟ συνέβαλε αποφασιστικά να αναδειχτεί ο ρόλος της εργατικής τάξης τόσο στην οικοδόμηση του σοσιαλισμού στις πρώην σοσιαλιστικές χώρες, όσο και στην κατοχύρωση και διεύρυνση των εργατικών διεκδικήσεων στις καπιταλιστικές χώρες. Σημαντικός, επίσης, ήταν ο ρόλος της στην υπεράσπιση εθνικοαπελευθερωτικών κινημάτων και συνδικαλιστικών οργανώσεων που δρούσαν σε δύσκολες και αντίξοες συνθήκες.

Στα 45 χρόνια της παρουσίας της (1945 - 1990), εξαιτίας και του καλύτερου διεθνούς συσχετισμού από την ύπαρξη της Σοβιετικής Ενωσης, η ΠΣΟ είχε επιβάλει, στο πλαίσιο του Διεθνούς Γραφείου Εργασίας του ΟΗΕ την ψήφιση και επικύρωση Διεθνών Συμβάσεων για την Κοινωνική Ασφάλιση, τα δικαιώματα των γυναικών, την παιδική εργασία, το ωράριο απασχόλησης, τις Συλλογικές Συμβάσεις Εργασίας, την εκπαίδευση των εργαζομένων, τις συνδικαλιστικές και δημοκρατικές ελευθερίες και εκατοντάδες ακόμα αποφάσεις, που αποτυπώνουν σημαντικές κατακτήσεις της εργατικής τάξης στον 20ό αιώνα.

Η ΠΣΟ μετά τις ανατροπές

Με την έναρξη της περιόδου του λεγόμενου «ψυχρού πολέμου» και με πρωτοβουλία των αμερικανικών συνδικάτων (AFL - CIO), αποχώρησαν από την ΠΣΟ ορισμένες Συνομοσπονδίες και στις αρχές της δεκαετίας του 1950 ίδρυσαν τη «Διεθνή Συνομοσπονδία Ελεύθερων Συνδικάτων» (ΔΣΕΣ - ICFTU). Η διάσπαση αυτή των γραμμών του διεθνούς συνδικαλιστικού κινήματος ήταν κύρια αποτέλεσμα των παρεμβάσεων των κυβερνήσεων των ΗΠΑ, της Μεγάλης Βρετανίας, της Γαλλίας, της Ιαπωνίας και άλλων.

Λογότυπο για τα 70 χρόνια της ΠΣΟ
Λογότυπο για τα 70 χρόνια της ΠΣΟ
Η ΔΣΕΣ ήταν και παραμένει ένα πιστό όργανο του κεφαλαίου και των κυβερνήσεων των ισχυρών ιμπεριαλιστικών χωρών, που μόνιμος στόχος του είναι η διάδοση και η προβολή της αστικής ιδεολογίας μέσα στην εργατική τάξη. Από την ίδρυσή της μέχρι και τα μέσα της δεκαετίας του 1990, στο χρονιάτικο οικονομικό προϋπολογισμό της CIA υπήρχε πάντοτε σημαντικό κονδύλι για την ενίσχυση της ΔΣΕΣ.

Η αδυναμία της να κερδίσει έδαφος σε βάρος της ΠΣΟ την οδηγούσε σε αλλεπάλληλες κρίσεις. Σε αυτήν την πορεία, προέκυψε η ίδρυση της Παγκόσμιας Συνομοσπονδίας Εργασίας (ΠΣΕ), η οποία, σύμφωνα με την ιδρυτική της διακήρυξη, υιοθετούσε σοσιαλδημοκρατικές αντιλήψεις. Ομως, η ΠΣΕ κινείται στο περιθώριο της ΔΣΕΣ, είναι μικρή, άμαζη και περιθωριοποιημένη.

Η κατάσταση αυτή μετά το 1990 άλλαξε ριζικά. Σε συνθήκες έξαλλου αντικομμουνισμού, οι κυβερνήσεις στις πρώην σοσιαλιστικές χώρες, από τις πρώτες αποφάσεις που έπαιρναν ήταν η εκδίωξη της ΠΣΟ από τα γραφεία που στεγαζόταν, οι απολύσεις στελεχών της από τη δουλειά τους, οι συλλήψεις και η τρομοκρατία. Ενιαία, σε όλες αυτές τις χώρες δημεύτηκαν τα περιουσιακά της στοιχεία και κατασχέθηκαν τα οικονομικά της ΠΣΟ.

Στα όρια της οργανωτικής παράλυσης

Παράλληλα, την περίοδο 1990 - 1994, η ΔΣΕΣ κέρδιζε έδαφος και σχεδίαζε από την αρχή το διεθνή συνδικαλιστικό χάρτη, με την ίδρυση σε όλο τον κόσμο εκατοντάδων Εργατικών Συνομοσπονδιών. Εκατοντάδες στελέχη των μονοπωλίων και των πολυεθνικών, εμιγκρέδες και «ανανήψαντες», χρηματοδοτούμενοι πλουσιοπάροχα, ανέλαβαν ένα σημαντικό μέρος αυτού του σχεδίου.

Για παράδειγμα, στη Γιουγκοσλαβία ανέλαβε να «ανανεώσει» το εργατικό συνδικαλιστικό κίνημα ο επαναπατρισθείς από τις ΗΠΑ Τσάνακ, ιδρύοντας τη συνομοσπονδία «Νιζαβισμόστ», που με 4.000 μέλη σ' ολόκληρη τη Γιουγκοσλαβία εγγράφηκε στη Συνομοσπονδία Ευρωπαϊκών Συνδικάτων (ΣΕΣ) και στη Διεθνή Συνομοσπονδία Ελεύθερων Συνδικάτων (ΔΣΕΣ), ενώ χρηματοδοτήθηκε και με εκατοντάδες χιλιάδες δολάρια. Την ίδια στιγμή, η γιουγκοσλαβική ΚΑΤUΙ με 4,5 εκατομμύρια μέλη ήταν και είναι υπό διωγμό και διεθνή αποκλεισμό.

Στο μεταξύ, η ΠΣΟ έφθασε στα όρια της οργανωτικής παράλυσης με αρνητικές συνέπειες για την παγκόσμια εργατική τάξη. Αυτό εκφράστηκε και στο επίπεδο του Διεθνούς Γραφείου Εργασίας, το οποίο, κάτω από τον αρνητικό συσχετισμό, με τη στήριξη των «εργατικών» εκπροσώπων, που στοιχίζονταν πίσω από τα ταμεία της ΣΕΣ και της ΔΣΕΣ, πήρε μια σειρά αποφάσεις όπως: Η άρση της απαγόρευσης της παιδικής εργασίας, της νυχτερινής απασχόλησης των γυναικών, των ιδιωτικών Γραφείων Εύρεσης Εργασίας, για τις συνθήκες εργασίας στα Ορυχεία, τη θεσμοθέτηση της ασυδοσίας στην εργασία φασόν και άλλες.

Το «ξαναζωντάνεμα» της ΠΣΟ

Το 1994 με πρωτοβουλία των συνδικάτων της Κούβας, της Συρίας, της Λιβύης, της Παλαιστίνης, του Ιράκ, της Ινδίας, του Βιετνάμ και ορισμένων μικρότερων οργανώσεων από τη Λατινική Αμερική, την Ασία και τη Μέση Ανατολή, αποφασίστηκε η σύγκληση του 13ου Συνεδρίου της ΠΣΟ, στη μόνη χώρα που δέχτηκε να το φιλοξενήσει, στη Συρία (Νοέμβρης 1994).

Στο συνέδριο συγκρούστηκαν δύο αντίθετες προτάσεις. Από τη μια, η CGT Γαλλίας, η GGIL Ιταλίας και άλλοι, που μέχρι τότε ήταν μέλη της ΠΣΟ, πρότειναν τη διάλυση της ΠΣΟ και την ομαδική προσχώρηση στη ΔΣΕΣ. Από την άλλη, συνδικάτα όπως της Συρίας, της Κούβας, της Ινδίας, του Βιετνάμ, αντιτάχθηκαν στη διάλυση και αντιπρότειναν την αναζωογόνηση της ΠΣΟ. Με αυτήν τη θέση τάχθηκαν ανοιχτά οι αντιπροσωπείες της τότε ΕΣΑΚ από την Ελλάδα και της ΠΕΟ Κύπρου.

Τελικά, η ΠΣΟ δε διαλύθηκε, κυρίως επειδή δυνάμεις από τη Μέση Ανατολή, τη Λατινική Αμερική και την Ινδία είδαν σχετικά έγκαιρα τις αρνητικές για τους λαούς τους εξελίξεις στις συνθήκες που διαμορφώθηκαν μετά τις ανατροπές. Είδαν την ΠΣΟ σαν αποκούμπι, σαν μια μικρή και αδύνατη σπίθα που μπορεί να εξελιχτεί σε ταξικό πόλο για το παγκόσμιο συνδικαλιστικό κίνημα, προχωρώντας μέσα από αντιφάσεις, ζιγκ-ζαγκ, λάθη και αδυναμίες.

Αμέσως μετά το Συνέδριο της Δαμασκού, η ΠΣΟ, με το επιχείρημα ότι δεν κατέβαλε κάποιο χρηματικό ποσό, εκδιώχθηκε από το γραφείο, που, επί δεκαετίες, διατηρούσε στα γραφεία του ΟΗΕ - Διεθνές Γραφείο Εργασίας στη Γενεύη. Παρ' όλα αυτά, τα χρόνια που ακολούθησαν η ΠΣΟ κατάφερε να ξαναπατήσει γερά στη Λατινική Αμερική, να κυριαρχήσει στη Μέση Ανατολή, να κερδίζει έδαφος συνεχώς σε Αφρική και Ασία. Στην Ευρώπη, η κατάσταση παραμένει ακόμα στάσιμη.

Ο οργανωτικός χάρτης της ΠΣΟ

Σήμερα στην ΠΣΟ συμμετέχουν οργανώσεις από 126 χώρες, που συσπειρώνουν 92 εκατομμύρια εργαζόμενους. Η ΠΣΟ συγκρατεί δυνάμεις και αργά, δύσκολα, ανασυγκροτείται. Οι δυνάμεις της, οι οργανώσεις - μέλη της είναι στην πλειοψηφία τους αγωνιστικοί, ταξικοί, ζωντανοί οργανισμοί, σε αντίθεση με τη γραφειοκρατία και τους συμβιβασμένους της ΔΣΕΣ.

Οι εκτιμήσεις αυτές επιβεβαιώθηκαν και στο 14ο Παγκόσμιο Συνέδριο της ΠΣΟ που πραγματοποιήθηκε στο Νέο Δελχί από τις 23 έως και τις 28 Μάρτη 2000, όπου αντιπρόσωποι από 70 χώρες συγκεντρώθηκαν, συζήτησαν τα επίκαιρα προβλήματα που απασχολούν το διεθνές συνδικαλιστικό κίνημα και ψήφισαν αποφάσεις που σε γενικές γραμμές κινούνται σε ταξική κατεύθυνση.

Ενα νέο σημαντικό βήμα στην προσπάθεια ανασυγκρότησης της ΠΣΟ έγινε στο 16ο παγκόσμιο συνδικαλιστικό συνέδριο, τον Απρίλη του 2011 στην Αθήνα, που οργανώθηκε με ευθύνη του ΠΑΜΕ. Στο συνέδριο συμμετείχαν 920 αντιπρόσωποι από 105 χώρες. Το πιο σοβαρό βήμα ήταν οι σωστές, γενικά, αποφάσεις πάνω στα σύγχρονα ζητήματα και στις προτεραιότητες του συνδικαλιστικού κινήματος.

Σήμερα, εκεί που εντοπίζονται αδυναμίες, είναι η ανάπτυξη της δράσης και ο αγωνιστικός συντονισμός σε επίπεδο ηπείρων, αλλά και παγκόσμια. Πολύ περισσότερο που η Διεθνής Συνομοσπονδία Ελεύθερων Συνδικάτων (ICFTU), που από το 2006 άλλαξε όνομα και πλέον λέγεται ITUC (Διεθνής Συνδικαλιστική Συνομοσπονδία), εντείνει τις πιέσεις και επεξεργάζεται την τακτική της για να δυσκολεύει το διεθνή συντονισμό και την αυτοτελή παρουσία των ταξικών δυνάμεων, με τη συμμετοχή στη χώρα μας και της ΓΣΕΕ, που έχει αναλάβει εργολαβικά τα Βαλκάνια και συνδικάτα των ανατολικών χωρών.



Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ