Πριν από τρεις δεκαετίες, στις 19/4/1971, το σοβιετικό «Βενέρα 7» γινόταν το πρώτο σκάφος που μετέδιδε δεδομένα από την επιφάνεια άλλου πλανήτη και μάλιστα της Αφροδίτης, σε θερμοκρασία 450 βαθμών Κελσίου! Στις 3/12/1971, το επίσης σοβιετικό «Μαρς 3», γινόταν η πρώτη διαστημοσυσκευή που προσεδαφίστηκε στον Αρη. Αυτά επί σοσιαλισμού στη Ρωσία. Στη σημερινή καπιταλιστική Ρωσία της χλιδής των κεφαλαιοκρατών και της φτώχειας δεκάδων εκατομμυρίων, την εποχή που οι αριθμομηχανές που χρησιμοποιούν οι σπουδαστές είναι δεκάδες φορές ισχυρότεροι από τους υπολογιστές της δεκαετίας του 1960, η Ρωσία δεν μπορεί να επικοινωνήσει με το διαπλανητικό διαστημικό όχημα που έθεσε σε τροχιά και να το πυροδοτήσει, ώστε να πάει στον τελικό προορισμό του, τον Αρη. Εχει φτάσει ακόμα και η επιτυχής εκτόξευση των δοκιμασμένων στο χρόνο «Σογιούζ», που κληρονόμησε από την ΕΣΣΔ, να αποτελεί είδηση...

Ακαρπες αποδείχτηκαν οι προσπάθειες για να μη χαθεί από τα πρώτα βήματα η ρωσική (με κινεζική συμμετοχή) αποστολή «Εδαφος του Φόβου» (Phobos Grunt). Παρά τη βοήθεια από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Διαστήματος (ESA) και ερασιτέχνες απ' όλο τον κόσμο, ώστε να καταστεί δυνατή η επικοινωνία του κέντρου ελέγχου στη Ρωσία με τη διαστημοσυσκευή εξερεύνησης του δορυφόρου Φόβου του Αρη, που από την προπερασμένη Τρίτη έχει κολλήσει σε χαμηλή τροχιά γύρω από τη Γη, δεν έγινε δυνατή η πυροδότηση των κινητήρων. Ετσι η φιλόδοξη διαπλανητική αποστολή, που θα έφερνε πίσω στη Γη χώμα από το Φόβο, πρόκειται να καεί στην ατμόσφαιρα το αργότερο μέσα στο Γενάρη του 2012. Η απώλεια του «Phobos Grunt» έρχεται ως μια ακόμα αποτυχία του ρωσικού διαστημικού προγράμματος το τελευταίο διάστημα, αποτυχίες που περιλαμβάνουν εκτοξεύσεις αρκετών δορυφόρων, ενός μεταγωγικού «Προγκρές» ανεφοδιασμού προς το Διεθνή Διαστημικό Σταθμό κ.ά.

Επιτυχής ήταν η εκτόξευση του διαστημοπλοίου «Σογιούζ-ΤΜΑ22», τα ξημερώματα της περασμένης Τετάρτης, που έγινε μέσα σε συνθήκες χιονοθύελλας στο κοσμοδρόμιο του Μπαϊκονούρ. Το «Σογιούζ» μεταφέρει στο ΔΔΣ το νέο του πλήρωμα, τους Ρώσους κοσμοναύτες Αντόν Σκαπλερόφ και Ανατόλι Ιβανίσιν και τον Αμερικανό αστροναύτη Νταν Μπέρμπανκ, που θα αντικαταστήσει το νυν πλήρωμα, αποτελούμενο από τον Αμερικανό Μάικ Φόσουμ, τον Ιάπωνα Σατόσι Φουρουκάβα και τον Ρώσο Σεργκέι Βολκόφ. Επιτυχής ήταν και η σύνδεση με τον ΔΔΣ που έγινε αργότερα την ίδια μέρα.

Ο ψευδόκοκκος είναι ένα πολύ ιδιαίτερο ζιζάνιο. Αν ανοίξει κανείς ένα κύτταρό του θα βρει μέσα σ' αυτό μικρά βακτήρια, που ονομάζονται Tremblaya princeps. Μέχρι εδώ δεν υπάρχει κάτι το ιδιαίτερα ασυνήθιστο. Η συμβίωση ενός ή περισσότερων βιολογικών ειδών μέσα σε έναν ξενιστή συναντάται πολύ συχνά. Ομως, αν ανοίξει κανείς ένα βακτήριο Tremblaya princeps θα βρει μέσα σ' αυτό ένα ακόμα μικρότερο μικρόβιο, το Moranella endobia, όπως όταν ανοίγει κανείς μια ρώσικη κούκλα βρίσκει μέσα της μια μικρότερη και μέσα σ' αυτή μιαν ακόμα πιο μικρή. Ο ψευδόκοκκος χρησιμοποιεί τους δύο συνεταίρους του (άμεσα τον ένα και έμμεσα τον άλλο) για να εμπλουτίσει με αναγκαίες ουσίες τη μονότονη δίαιτά του με χυμούς που απομυζά από τα φύλλα. Η τριάδα είναι σφιχτά δεμένη και κανένα από τα τρία είδη δεν μπορεί να επιζήσει μόνο του.

Η συμβιωτική τριάδα ήταν γνωστή εδώ και μια δεκαετία, όμως μια πρόσφατη έρευνα έδειξε ποια ακριβώς ανάγκη βρίσκεται πίσω της. Οι τρεις οργανισμοί φτιάχνουν αμινοξέα, τα δομικά υλικά των πρωτεϊνών, σε μια συνεργατική «γραμμή παραγωγής». Ο καθένας προσφέρει τις δικές του χημικές αντιδράσεις, ώστε να προκύψει το τελικό προϊόν. Πολλά έντομα που παρασιτούν σε φυτά στηρίζονται σε συμβιωτικά βακτήρια για να κατασκευάζουν τα αμινοξέα τους, αλλά κανένα απ' αυτά δεν παρουσιάζει το φαινόμενο του μικροβίου μέσα στο μικρόβιο, όπως ο ψευδόκοκκος.

Σύμφωνα με μια θεωρία, το έντομο αρχικά συνεταιρίστηκε με το Tremblaya. Βρισκόμενο μέσα σε ένα έντομο, το βακτήριο σύντομα απέβαλε μερικά από τα γονίδιά του, που ήταν άχρηστα, αφού οι αντίστοιχες πρωτεΐνες παράγονταν από τον ξενιστή. Το βακτήριο αυτό έχει σήμερα το μικρότερο γενετικό κώδικα από οποιονδήποτε άλλο ζωντανό οργανισμό, με μόλις 121 γονίδια (συγκριτικά ο άνθρωπος έχει περισσότερα από 20.000) και ο αριθμός αυτός συνεχίζει να μειώνεται. Σε κάποια φάση, το γονιδίωμα του Tremblaya συρρικνώθηκε τόσο, ώστε εμφανίστηκε εμπλοκή στο μηχανισμό με τον οποίο παρήγε αμινοξέα. Τότε αποδείχτηκε χρήσιμη η βοήθεια του Moranella endobia, αλλά κανένας δεν ξέρει πώς το νέο μικρόβιο βρέθηκε μέσα στον ξενιστή, που παρασιτεί μέσα στον μη μικροβιακό ξενιστή.

Το δέρμα δεν είναι από τα όργανα του σώματος που θα σκεφτεί κανείς πρώτα ως σημαντικό για τη λειτουργία του, ωστόσο ο ρόλος του είναι καθοριστικός. Είναι το μεγαλύτερο όργανο, ο πρώτος και βασικότερος φραγμός απέναντι στους παθογόνους μικροοργανισμούς και στη διαρροή των υγρών του σώματος προς τα έξω, διαθέτει εκτεταμένο δίκτυο απτικών νευρικών απολήξεων, προστατεύει τους άλλους ιστούς από τις βλαπτικές υπεριώδεις ακτίνες. Ερευνητές θεωρούν ότι σύντομα μπορεί να αποτελέσει και πολύτιμο απόθεμα νευρικών κυττάρων!

Την περασμένη άνοιξη ανακοινώθηκε από επιστήμονες του Ινστιτούτου Σολκ, στην Καλιφόρνια, μια νέα τεχνική για τη μεταμόρφωση απλών δερματικών κυττάρων σε λειτουργικούς νευρώνες. Τα δερματικά κύτταρα πάρθηκαν από ασθενείς που πάσχουν από σχιζοφρένεια, σε μια προσπάθεια ανάπτυξης μη παρεμβατικών προσωποποιημένων θεραπειών για την ασθένεια. Μέχρι τώρα οι γιατροί χορηγούσαν διάφορα φάρμακα μέχρι να πετύχουν εκείνο που είναι αποτελεσματικότερο. Εχοντας στη διάθεσή τους εγκεφαλικά κύτταρα των ασθενών, θα μπορούσαν να βρουν το καλύτερο φάρμακο, χωρίς να πειραματιστούν πάνω στους ίδιους τους αρρώστους.

Οι ερευνητές επαναπρογραμμάτισαν γενετικά τα δερματικά κύτταρα που συνέλεξαν τόσο από υγιείς ανθρώπους όσο και από σχιζοφρενείς, έτσι ώστε να περιέλθουν στην αδιαφοροποίητη εμβρυονική τους κατάσταση (βλαστοκύτταρα), για να μπορούν να μετεξελιχθούν σε οποιονδήποτε από τους 200 τύπους κυττάρων στο ανθρώπινο σώμα. Εμβαπτίζοντάς τα σε βιοχημικά διαλύματα σχεδιασμένα να μοιάζουν με εκείνα στα οποία αναπτύσσονται τα εγκεφαλικά κύτταρα του εμβρύου, ένα μήνα αργότερα είχαν στη διάθεσή τους ολόκληρες καλλιέργειες νευρώνων. Τα νευρικά κύτταρα που προέκυψαν από υγιείς ανθρώπους ήταν σχεδόν πανομοιότυπα με τα κανονικά εγκεφαλικά τους κύτταρα, ενώ τα κύτταρα των σχιζοφρενών ήταν μικρότερα και σχημάτιζαν λιγότερες συνάψεις, ένδειξη της βιολογικής ρίζας της νόσου.