Κυριακή 2 Φλεβάρη 2003
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΕΠΟΡΤΑΖ
Η ΑΛΛΗ ΔΙΑΣΤΑΣΗ
Ζήτω, λοιπόν, οι φαλτσέτες!

Η άποψη «μεγάλα έργα για μεγάλες ιδέες», είναι «ξύλινη γλώσσα», Ζντανοφικής προέλευσης. Ο θετικός ήρωας είναι ξεπερασμένη υπόθεση. Το παραβατικό, το χυδαίο, το αρνητικό, είναι τα παραδείγματα της ζωής και από κοντά - βέβαια - και της τέχνης. Ποιος νοιάζεται για σένα, που τραβάς το λούκι, και παράλληλα ερωτεύεσαι, τραγουδάς, ελπίζεις, γεννάς παιδιά, προχωράς τη ζωή; Ο εκβιασμός, η λάσπη, οι καταδίκες, οι δωροδοκίες, η συναλλαγή, η κομπίνα, έχουν το μεδούλι του ενδιαφέροντος.

Είναι έτσι η ζωή, είναι αυτή η ζωή, πρέπει να είναι αυτή η ζωή; Κανένας δεν αρνείται πως οι «κορυφώσεις» είναι αυτές που έχουν ενδιαφέρον. Η οριζόντια γραμμή, που καθορίζει τα «πάνω» και τα «κάτω», είναι το οριακό σημείο της μετριότητας. Το «βάθος» και το «ύψος» έχουν το - «δραματουργικό» - ψωμί. Ομως, τόσο το «βάθος», όσο και το «ύψος» δεν περιέχεται μόνον στο αρνητικό. Περιέχεται, κυρίως, στο θετικό. Και ωστόσο, κανένας δε δίνει σημασία στη θετική προσπάθεια. Ο πρωθυπουργός, για παράδειγμα (και παρακαλώ να μη θεωρηθεί λαϊκισμός), δε συνέφαγε με τον Γιώργο που σκάβει στο Μετρό ή με τον Γιάννη της Πυροσβεστικής, που μαζεύει τα νερά στους Ωρωπούς της επικράτειας.

Φυσικά, ο καθένας, και ο πρωθυπουργός, βέβαια, επιλέγει - όπως είπε και ο εκπρόσωπος Τύπου - με ποιους θα φάει και με ποιους θα βγει. Ομως, τόσο οι παρέες του, όσο και ο χρόνος, έχουν τις επιπτώσεις τους. Γιατί επιδρούν πάνω στη γενική συνείδηση, διαμορφώνουν την κοινή γνώμη. Με αποτέλεσμα να παρακολουθούμε, χρόνια τώρα, μια χώρα υπό ηθική και πνευματική διάλυση. Μια χώρα, που, απ' όπου και να την πιάσεις, βρωμάει. Αφού δεν υπάρχει χώρος ανθρώπινης δραστηριότητας, που να μην πέρασε - μερικώς ή ολοκληρωτικά - στα χέρια των «ανθρώπων της νύχτας». Τόσο στον ιδιωτικό, όσο και στον κρατικό τομέα, παραβάσεις, χρηματισμοί, μίζες, μπράβοι, βία και νοθεία. Να μην μπορείς να ακουμπήσεις πουθενά, γιατί θα πιάσεις λέπρα!

Η αντίληψη - για όσους καταλαβαίνουν - ότι οι «άνθρωποι της νύχτας» είναι μόνον αυτοί με τα μακριά πούρα και τα μακριά μουστάκια είναι αντίληψη ψεύτικη. Αυτό το «δείγμα» είναι το «εξωτερικό», το επιφανειακό, το σχηματικό, το ευκολοδιάβαστο. Αυτό που αποσπά το «λαϊκό» ενδιαφέρον, που εμποδίζει - απαγορεύει, καλύτερα - το στοχασμό και τη σκέψη. Πού να τρέχουμε τώρα - και πού καιρός και γνώση, φυσικά - σε δεύτερα και τρίτα επίπεδα. Πιάνουμε τη βιτρίνα και αφήνουμε την ποτοαπαγόρευση να οργιάζει στα εσωτερικά του συστήματος.

Το δίκαιο και ο νόμος - όπως γίνεται και στις γκανγκστερικές ταινίες - τελικά, για μια ακόμα φορά, θα επιβληθεί. Ο νέος Σαρτζετάκης θα συλλάβει τον παιδεραστή με το τρίκυκλο και η τάξις θα αποκατασταθεί. Στη συνέχεια θα ακολουθήσει μια βαθιά ικανοποίηση - και μια βαθιά νύχτα, βέβαια - αφού η «δημοκρατία» έλυσε μόνη της τα εσωτερικά της. Και, ωστόσο, το αβγό θα επωάζεται σε υψηλές θερμοκρασίες. Η κυρίαρχη τάξη, μακριά από τον κοινωνικό έλεγχο - και το αδηφάγο για «θέαμα» κοινό - θα απολαμβάνει ήσυχη τα προνόμιά της, θα δημιουργεί καινούριους εκβιαστές, θα χρηματοδοτεί κονδυλοφόρους. Η σήψη θα προχωράει για το νέο (της) κύκλο.

Ησυχία, λοιπόν. Η Ελπίδα και ο Αποστόλης, η Αρετούσα και ο Ερωτόκριτος, το ζευγάρι που σπέρνει, που οργώνει, που θερίζει, είναι παλιομοδίτικο. Είναι ήρωες του σοσιαλιστικού ρεαλισμού, που δεν προάγει τη ζωή και την τέχνη. Είναι ήρωες χωρίς σασπένς και χωρίς «κορυφώσεις». Είναι ήρωες για τις πίσω σελίδες. Ζντανοφικά δημιουργήματα.

Ζήτω, λοιπόν, οι φαλτσέτες, που αστράφτουν!


Του
Νίκου ΑΝΤΩΝΑΚΟΥ

Τοπική Αυτοδιοίκηση και φόροι

Τα τελευταία χρόνια η λογική της πλήρους ανταποδοτικότητας σε όλες τις υπηρεσίες της Τοπικής Αυτοδιοίκησης (ΤΑ) προωθείται γοργά.

Η κυβερνητική πολιτική έχει διαμορφώσει το πεδίο και διά μέσου των οργάνων της ΤΑ, ιδιαίτερα της Κεντρικής Ενωσης Δήμων και Κοινοτήτων (ΚΕΔΚΕ) και της Ενωσης Νομαρχιακών Αυτοδιοικήσεων (ΝΑΕ), προωθεί την εφαρμογή της. Με πρόταση της πλειοψηφίας των οργάνων αυτών, με συναίνεση των δυνάμεων του ΠΑΣΟΚ, της ΝΔ και του ΣΥΝ προωθήθηκε και απέκτησε συνταγματική ισχύ (στην πρόσφατη αναθεώρηση του Συντάγματος) η δυνατότητα καθορισμού και είσπραξης τοπικών εσόδων απευθείας από την ΤΑ.

Παράλληλα προωθείται γοργά η ελαχιστοποίηση ίσως και η κατάργηση των εσόδων της ΤΑ από τον κρατικό προϋπολογισμό και είναι πρόσφατες οι δηλώσεις ότι τα έσοδα απ' αυτόν θα χρησιμοποιηθούν μόνο για εξορθολογισμό (συμπλήρωση) των εσόδων, που θα έχει η ΤΑ από την πρόσθετη φορολογία των δημοτών. Ηδη στην πρόσφατη αναθεώρηση του Συντάγματος, η κεντρική εξουσία έβγαλε από πάνω της την υποχρέωση να εξασφαλίζει τα απαιτούμενα για την εκπλήρωση της αποστολής της ΤΑ.

Οι υπερασπιστές της δυνατότητας της ΤΑ να βάζει και να εισπράττει φόρους:

  • Θέλουν να πείσουν ότι οι δημότες πρέπει να πληρώσουν ξανά για υπηρεσίες που έχουν πληρώσει ήδη μέσα από την αντιλαϊκή φορολογία.
  • Καλλιεργούν τη συνείδηση στους εργαζόμενους ότι για να έχουν καλύτερες υπηρεσίες πρέπει να πληρώσουν περισσότερα.
  • Προωθούν την αντίληψη ότι γι' αυτές τις υπηρεσίες δεν έχει την οικονομική ευθύνη η κυβέρνηση.

Συνειδητά κρύβουν την υπάρχουσα κατάσταση για την αντιλαϊκή φορολογία στην Ελλάδα, όπου οι έμμεσοι φόροι είναι υπερδιπλάσιοι από τους άμεσους (7/10 οι έμμεσοι και 3/10 οι άμεσοι). Σ' αυτή την άδικη κατανομή οι εργαζόμενοι, οι συνταξιούχοι, τα μεσαία στρώματα πληρώνουν περισσότερο από τα 2/3 και των άμεσων φόρων, δηλαδή πληρώνουν τη μερίδα του λέοντος, ενώ το κεφάλαιο φοροδιαφεύγει νόμιμα ή παράνομα, θησαυρίζοντας σε βάρος τους.

Και δεν είναι παράλειψη, αλλά συνειδητή επιλογή αυτή η μη αναφορά σ' αυτά, αφού γνωρίζουν ότι η όποια μείωση φόρων γίνεται για το κεφάλαιο και κάθε έλλειμμα πληρώνεται από τους εργαζόμενους.

Δεν αναφέρονται βέβαια σε δημοκρατική φορολογική μεταρρύθμιση υπέρ των εργαζομένων, για ανακατανομή των φορολογικών εσόδων προς όφελός τους. Γιατί δεν είναι στους στόχους τους, αφού είναι αντίθετο από την πολιτική που υποστηρίζουν κάτι τέτοιο.

Παρουσιάζουν ότι με τη φορολογική εξουσία της ΤΑ, τα πλεονεκτήματα που θα είχε η ΤΑ είναι μεγάλα. Οικονομική ανεξαρτησία, δυνατότητα προγραμματισμού, αυξημένη υπευθυνότητα των αιρετών απέναντι στους δημότες, αντίληψη από την πλευρά των δημοτών της σχέσης κόστους/ οφέλους των παρεχομένων υπηρεσιών κλπ.

Ομως αυτά είναι κουβέντες για αποπροσανατολισμό, για να δημιουργήσουν συνενοχή των εργαζομένων.

Μιλούν για ανεξαρτησία της ΤΑ, λες και δεν ακούν αυτά που λέει και η ίδια η κυβέρνηση, ότι η ΤΑ είναι τμήμα του κρατικού μηχανισμού και θα εκτελεί πιστά τις εντολές του.

Μιλούν για προγραμματισμό, σαν να μην μπορούσαν να κάνουν προγραμματισμό με καθορισμένα σε ικανό ποσοστό έσοδα από τον κρατικό προϋπολογισμό.

Υιοθετούν τη μείωση των εσόδων αυτών, αποδέχονται τις τεράστιες αυθαίρετες παρακρατήσεις, δέχονται να δίνουν χρήματα του λαού (γιατί σ' αυτόν ανήκουν τα έσοδα της ΤΑ και λείπουν από έργα και υπηρεσίες) για τη λεγόμενη σύγκλιση, για προγράμματα οικονομικής ευθύνης του κράτους, για να βοηθήσουν την προώθηση της αντιλαϊκής πολιτικής.

Εξάλλου, μεγάλη πλειοψηφία των αιρετών υποστηρίζει την υλοποίηση αρμοδιοτήτων που βρίσκονται μακριά από το ρόλο της ΤΑ και ικανοποιούν την προωθούμενη πολιτική σε βάρος των δημοτών (Δημοτική Αστυνομία, Τοπικά Σύμφωνα Απασχόλησης κλπ.), αλλά και την ανάθεση άλλων αρμοδιοτήτων οικονομικής ευθύνης του κράτους, ικανοποιώντας αυτές τις κατευθύνσεις.

Ισχυρίζονται ότι ενισχύεται η «υπευθυνότητα» των εκλεγμένων στη διαχείριση του δημόσιου χρήματος.

Ευνοούν την ταχύτερη με πιο εύπεπτους τρόπους και με μεγαλύτερη ένταση, υλοποίηση των αντιλαϊκών κατευθύνσεων που εκπορεύονται από την ΕΕ και δρομολογούνται από την κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ, με τη συναίνεση της ΝΔ και του ΣΥΝ. Και σ' αυτή την κατεύθυνση μεγάλο μέρος των αιρετών δείχνουν μεγάλη «υπευθυνότητα» και γι' αυτό υποστηρίζουν αυτή την πρόταση.

Τα παραδείγματα δεκάδες από την «υπεύθυνη» στάση εκλεγμένων ενάντια στα συμφέροντα των δημοτών. Ηδη αναφέρθηκε η μη αντίδραση στη μείωση των εσόδων της ΤΑ από τον κρατικό προϋπολογισμό, στην αυθαίρετη παρακράτησή τους, στη διοχέτευσή τους αλλού κλπ. Ομως παράλληλα, η ανταποδοτικότητα αυξάνεται σε όλες τις υπηρεσίες.

Βασικές αρμοδιότητες, υπηρεσίες, η διαχείριση της περιουσίας Δήμων ανατίθενται σε ιδιώτες. Η «υπευθυνότητα» στη διαχείριση έχει και πιο χειροπιαστά παραδείγματα. Την αποδοχή απ' αυτούς του Τέλους Ακίνητης Περιουσίας, με το οποίο απάλλαξαν ουσιαστικά τους μεγαλοϊδιοκτήτες (εταιρία με ακίνητη περιουσία 500.000.000 δρχ, έπρεπε να πληρώνει το χρόνο 6.750.000 δρχ. και με το ΤΑΠ πληρώνει το πολύ 175.000 δρχ.).

Εριξαν τα βάρη στους μικροϊδιοκτήτες, αφού πληρώνουν και εκείνοι, που μέχρι τότε απαλλάσσονταν. Με τον τρόπο που διατίθενται τα χρήματα, οι δήμοι με μεγαλύτερη και ακριβότερη ακίνητη περιουσία ανά κάτοικο, έχουν στη διάθεσή τους πολύ περισσότερα χρήματα.

Ομως στην καρδιά της πρότασής τους οδηγεί το επιχείρημα της «αντιληπτικότητας», δηλαδή να καταλαβαίνει ο δημότης ότι θα πληρώνει για κάθε υπηρεσία και να μη τη ζητά εύκολα.

-- Θέλουν να περιορίσουν τις διεκδικήσεις των πλατιών λαϊκών στρωμάτων για τα δικαιώματά τους σε όλες τις κοινωνικές υπηρεσίες (υγεία, παιδεία, πρόνοια), στο δικαίωμα για καθαριότητα, πράσινο κλπ. Να συρρικνώσουν τις αντιδράσεις των εργαζομένων και να τις διασπάσουν σε τοπικό επίπεδο.

-- Επιχειρούν να διαμορφώσουν συνειδήσεις αποδοχής - συναίνεσης σ' αυτή την πολιτική, για πληρωμή κάθε υπηρεσίας των δήμων, με το επιχείρημα της συμμετοχής των δημοτών.

Είναι επικίνδυνο, γιατί αποδίδει σήμερα στα πλατιά λαϊκά στρώματα που νιώθουν στην πλάτη και στην τσέπη τους την πολιτική της λιτότητας, της αυταρχικότητας κλπ., επιδιώξεις για πράγματα που δήθεν δε χρειάζονται.

Αντί οι αιρετοί να ζητούν να περιοριστούν οι φόροι που επιβάλλονται σε βάρος των λαϊκών στρωμάτων, να ελαφρυνθούν οι εργαζόμενοι, επιζητείται η ανάθεση φορολογικής εξουσίας στην ΤΑ, για να λειτουργήσει η ΤΑ σαν σωστός και αποτελεσματικός εφαρμοστής του αντιλαϊκού φορολογικού συστήματος.

Είναι ανάγκη να καταδικαστεί αυτή η κατεύθυνση. Να αναδειχτεί η ουσία της. Να αποκαλυφθεί:

  • Η υποκρισία ότι μπορεί ο θεσμός της Τοπικής Αυτοδιοίκησης στον καπιταλισμό να αυτονομηθεί και να βγει έξω από τη λογική, τους σκοπούς και τους στόχους των κεντρικών κρατικών δομών και ό,τι αυτές αντιπροσωπεύουν και εκφράζουν στο καπιταλιστικό σύστημα.
  • Ο ρόλος και η χρησιμοποίηση των θεσμών (εδώ της ΤΑ) του αστικού κράτους σαν μέσο για τη διοχέτευση και εφαρμογή της κυρίαρχης πολιτικής, για την ενσωμάτωση των εργαζομένων στο σύστημα, για την καλλιέργεια ψευδαισθήσεων και αυταπατών, αλλά και την αντιμετώπιση των πραγματικών αναγκών της καπιταλιστικής ανασυγκρότησης, της κυριαρχίας παντού, χωρίς προβλήματα, των νόμων της αγοράς.

Γίνεται φανερό πως απέναντι στην υλοποίηση αυτών των κατευθύνσεων είναι ανάγκη να γίνει γνωστή η άλλη άποψη, για ΤΑ με το λαό για το λαό, όχι απλά στους «κλειστούς» χώρους των Δημοτικών Συμβουλίων ή στα συνέδρια των οργάνων της ΤΑ, αλλά στο λαό. Να αναδειχτεί η ανάγκη της συγκρότησης ενός μετώπου αντίστασης από τους εργαζόμενους και τους φορείς τους, για το σταμάτημα, την ανατροπή αυτών των κατευθύνσεων, ενάντια στις πλειοψηφίες στις Νομαρχίες, στους Δήμους, στις Κοινότητες που υιοθετούν, στηρίζουν και προωθούν αυτές τις κατευθύνσεις.


του Σταύρου ΒΑΡΟΥΤΣΗ*
* Ο Σταύρος Βαρουτσής είναι υπεύθυνος του Τμήματος Τοπικής Αυτοδιοίκησης της ΚΕ του ΚΚΕ



Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ