Στο σημερινό 4σέλιδο «Νεολαία» μπορούμε να βρούμε:

• Σχόλιο για την τελευταία συνέντευξη Τύπου του υπουργού Παιδείας Κ. Γαβρόγλου, αναφορικά με το νομοσχέδιο που αναμένεται τις επόμενες μέρες για την Ανώτατη Εκπαίδευση.
• Αρθρο για την πείρα από την προετοιμασία των Μαθητικών Φεστιβάλ της ΚΝΕ στην Πάτρα και άλλες δραστηριότητες για τα Μαθητικά Φεστιβάλ.
• Στοιχεία για τη μαθητική διαρροή, την γεωγραφική της κατανομή, τις διαφοροποιήσεις ανά βαθμίδα και περιοχή, παρά τη διαχρονική της μείωση, δίνει η μελέτη του Ινστιτούτου Εκπαιδευτικής Πολιτικής (ΙΕΠ).

Ολες οι ημερομηνίες των δεκάδων φεστιβάλ που είναι προγραμματισμένα μέχρι στιγμής, αλλά και ανταποκρίσεις από την προετοιμασία τους, έτοιμα ταμπλό που μπορούν να αξιοποιηθούν σε φεστιβάλ, ανακοινώσεις, σκίτσα και έξυπνα stickers, φωτογραφίες από τον πλούτο των Μαθητικών Φεστιβάλ που έγιναν τα τρία προηγούμενα χρόνια, είναι μερικά από τα υλικά που μπορεί να βρει ο επισκέπτης στην ιστοσελίδα.

Παράλληλα όμως, προστέθηκε και μία νέα στήλη με τίτλο «Πες μας γνώμη»! Σε αυτήν, περιλαμβάνεται ένα ερωτηματολόγιο όπου οι μαθητές μπορούν να πουν τη γνώμη τους για τα σημαντικότερα προβλήματα που αντιμετωπίζουν, για την αδικία στην κοινωνία και για το πώς μπορούν να αλλάξουν τα πράγματα.

Από προηγούμενα Μαθητικά Φεστιβάλ της ΚΝΕ στην Πάτρα

Το σύνθημα των Μαθητικών Φεστιβάλ, φέτος, εμπνευσμένο από τον στίχο του Τάσου Λειβαδίτη, «Αν θέλεις να λέγεσαι άνθρωπος, δεν θα πάψεις ούτε στιγμή ν' αγωνίζεσαι για το δίκιο...», έρχεται και «πατάει» σε όλη τη δραστηριότητα που ανέπτυξαν οι μαθητές από την αρχή της χρονιάς, καθώς έβαλαν τη δική τους σφραγίδα στις εξελίξεις.

• Δεν έμειναν με σταυρωμένα τα χέρια απέναντι στις επιδιώξεις της κυβέρνησης να μην κουνιέται φύλλο, να περάσει ανενόχλητη τα μέτρα της.
• Με δυναμισμό και μαχητικότητα διεκδίκησαν το σχολείο και τη ζωή που τους αξίζουν! Σε Πάτρα, Πύργο, Αγρίνιο και αλλού έγιναν από την πρώτη στιγμή μαζικές, μαχητικές κινητοποιήσεις. Ανοιξε η συζήτηση αν με τον αγώνα μπορούμε να έχουμε αποτελέσματα, τι σχολείο και ζωή θέλουμε, αν μπορούμε να τα «βάλουμε» με την κυβέρνηση, αν η φωνή μας μπορεί να ακουστεί. Σε κάποια σχολεία βγήκαν συμπεράσματα για το πώς πρέπει να λειτουργούν τα μαθητικά συμβούλια, για την αναγκαιότητα συντονισμού του αγώνα με τα υπόλοιπα σχολεία, ακόμη και τους μαθητές σε άλλες πόλεις.
• Δεν πιάστηκαν στον ύπνο όταν η κυβέρνηση κατάργησε τις επαναληπτικές πανελλαδικές εξετάσεις, διεκδίκησαν την επαναφορά τους και τα κατάφεραν.
• Δεν έμειναν απαθείς στην κατάσταση που έχει διαμορφωθεί με τα προσφυγόπουλα στη χώρα μας, τα καλωσόρισαν στα σχολεία, έδειξαν έμπρακτα την αλληλεγγύη τους.
• Εδωσαν απάντηση στις άθλιες ενέργειες των φασιστών, που χύνοντας το ρατσιστικό τους δηλητήριο θέλησαν να διασπάσουν τους μαθητές, να καλλιεργήσουν το μίσος μεταξύ τους, να αποπροσανατολίσουν από τον πραγματικό ένοχο που γεννά σήμερα την ανεργία, τους πολέμους, την προσφυγιά, δηλαδή το σύστημα της εκμετάλλευσης.
• Εδωσαν τη μάχη μέσα στις σχολικές τάξεις για να μαθευτεί η αλήθεια, κόντρα στη διαστρέβλωση των σχολικών βιβλίων, με πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα τα μαθήματα για την Οχτωβριανή Επανάσταση.

Απαντήσεις προσπαθούν να δώσουν οι ίδιοι οι μαθητές μέσα από τις συλλογικές εργασίες που ετοιμάζουν... Μάλιστα, οι ομάδες που συμμετέχουν στον Πανελλαδικό Διαγωνισμό συλλογικής - ερευνητικής εργασίας της ΚΝΕ και του «Οδηγητή» θέλουν να αφήσουν το δικό τους «στίγμα»!

• Μαθητές Λυκείου θα παρουσιάσουν τη συμβολή των γυναικών στους εργατικούς - λαϊκούς αγώνες.
• Τη θέση της ΚΝΕ για τα ναρκωτικά έχουν αναλάβει μαθητές Γυμνασίου, γιατί χρειάζεται να μπει ένα τέλος στην ανοχή που υπάρχει για τη χρήση ουσιών! Χρειάζεται να αποκαλυφθεί γιατί αυτό το σύστημα μας θέλει αποπροσανατολισμένους, να ψάχνουμε τη «λύση» στη φυγή από τη δύσκολη πραγματικότητα κι όχι να παλεύουμε για να την αλλάξουμε.
• Σε όλη τη Δυτική Ελλάδα θα υπάρξει παρουσίαση εργασιών για την Οχτωβριανή Επανάσταση, για να μάθουν όσο το δυνατόν περισσότεροι την αλήθεια, να δοθεί απάντηση στο «τίποτα δε γίνεται και τα πράγματα είναι δύσκολο να αλλάξουν».
• Σε όλες τις εκδηλώσεις θα υπάρχει ειδικά διαμορφωμένος χώρος για συλλογή ειδών πρώτης ανάγκης και γραφικής ύλης για τα προσφυγόπουλα, που έχουν ξεριζωθεί από τα σπίτια τους λόγω του πολέμου.

Η αρχή έγινε με το Μαθητικό Φεστιβάλ στη Ζάκυνθο, όπου ξεχώρισε η έκθεση ζωγραφικής αφιερωμένη στους πρόσφυγες. Στην υπόλοιπη περιοχή, ήδη μαθητικά συγκροτήματα έχουν αρχίσει πρόβες, γράφονται στίχοι, διασκευάζονται τραγούδια. Υπάρχει συναγωνισμός για το ποιος θα είναι ο καλύτερος, γι' αυτό τα παιδιά ζητάνε τη στήριξη όλου του σχολείου! Εχουν ανταποκριθεί στο κάλεσμα και πολλοί πολιτιστικοί σύλλογοι σε κάθε πόλη, που θα συμβάλουν στις εκδηλώσεις με ιδιαίτερη χαρά. Ηδη, έχουν γίνει συναντήσεις νέων καλλιτεχνών σε Πάτρα και Αγρίνιο για το τι θα παρουσιαστεί, πώς θα καταμεριστεί η δουλειά, να εξασφαλιστεί ένα καλό αποτέλεσμα.

Με μεγάλο ενδιαφέρον ετοιμάζεται και η δουλειά από τις θεατρικές ομάδες που έχουν στηθεί μπροστά στα Μαθητικά Φεστιβάλ. Ξεχωρίζουν όσες θα σατιρίζουν την καθημερινότητα του μαθητή, αλλά και αυτές που εμπνεύστηκαν από το ποίημα του Τ. Λειβαδίτη.

Και φέτος οι δραστηριότητες σε Πάτρα, Ηλεία, Κεφαλονιά θα διαρκέσουν δύο μέρες! Αλλωστε, υπήρχε έντονη δραστηριότητα και όλο το προηγούμενο διάστημα. Οι εκδρομές σε Ναύπακτο, Αρχαία Ολυμπία, Κεφαλονιά ήταν μια πρωτοβουλία που αγκαλιάστηκε από πολλούς μαθητές. Υπήρξε έντονο ενδιαφέρον και για την τοπική Ιστορία, αλλά και για το «πώς και γιατί αλλάζουν οι κοινωνίες», αν ο καπιταλισμός είναι το τελευταίο σύστημα που γνώρισε και θα γνωρίσει η ανθρωπότητα, όπως θέλει να μας μάθει το σχολείο, ποιο είναι το περιεχόμενο των εννοιών «δημοκρατία», «δικτατορία», αν σήμερα είμαστε πραγματικά «ελεύθεροι» να ζήσουμε όπως μας αξίζει... Μάλιστα, μετά τις εκδρομές αυτές το ραντεβού ανανεώθηκε για το Φεστιβάλ στην Πάτρα, όπου υπάρχει πρόσκληση για τους μαθητές από όλη τη Δυτική Ελλάδα για να βρεθούν όλοι μαζί!

Τις τελευταίες μέρες αθλητικές δραστηριότητες έχουν πραγματοποιηθεί παντού. Δε θα ήταν υπερβολή να πούμε ότι αποτελούν πλέον θεσμό! Κάθε χρόνο έχουν όλο και μεγαλύτερη απήχηση. Οι μαθητές που ζουν σε χωριά, σε μικρές πόλεις, εκεί που δεν υπάρχουν υποδομές, που είναι δύσκολο μαθητές από διαφορετικά σχολεία να συμμετέχουν σε κάτι ομαδικό, έχουν πραγματικά αγκαλιάσει όλη αυτήν τη δραστηριότητα. Ανυπομονούν και για τη φάση των ομίλων, όπου θα βραβευτεί η καλύτερη ομάδα του νομού!

Οι μαθητές των ΕΠΑΛ φέτος έχουν βάλει στόχο να ανεβάσουν τον πήχη! Θα παρουσιάσουν εργασίες, κατασκευές που μαθαίνουν στα εργαστήρια, οι ομάδες τους θα αναμετρηθούν σε παιχνίδια γνώσεων! Θέλουν να συζητήσουν για τις αλλαγές που προωθούνται στα ΕΠΑΛ, να μην είναι απροετοίμαστοι, να διαμορφώσουν κριτήριο και στάση απέναντι σε ό,τι θα αντιμετωπίσουν, καθώς υπάρχει ανησυχία για την κατάσταση που διαμορφώνεται στους διάφορους κλάδους που θα εργαστούν. Νιώθουν έντονα την αγανάκτηση για το πώς τους προετοιμάζει το σχολείο, γι' αυτό και η αντιπαράθεση είναι πλούσια για το αν είναι φυσιολογικό σήμερα κάποιοι να έχουν τεράστια κέρδη και η ανεργία για τους νέους να αυξάνεται, για το αν η ανάπτυξη για την οποία μας καλούν να κάνουμε συνεχώς θυσίες μπορεί να σηματοδοτήσει καλύτερες μέρες για τη ζωή τους.

Σήμερα, υπάρχει εξήγηση για το γεγονός ότι βλέπουμε την αδικία να γίνεται όλο και πιο έντονη. Δεν είναι στη «φύση του ανθρώπου», όπως θέλουν να μας πείσουν. Το ίδιο το σύστημα της εκμετάλλευσης, που σήμερα «έχει φάει τα ψωμιά του», μπορεί να ανατραπεί. Με οργάνωση του αγώνα, της πάλης μέσα στο σχολείο, με το δυνάμωμα της ΚΝΕ μπορούμε σήμερα να βάλουμε τις βάσεις για μια κοινωνία χωρίς εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο... Την κοινωνία για την οποία παλεύει το Κόμμα μας, το ΚΚΕ.

Στην Κω

Το τουρνουά είχε τίτλο: «Βγάλε κόκκινη κάρτα στον φασισμό και το σύστημα που τον γεννά». Δεκάδες μαθητές συγκεντρώνονταν από νωρίς το απόγευμα στο γηπεδάκι στα Δειλινά, έφτιαξαν ομάδες και έστειλαν το δικό τους μήνυμα ενάντια στον φασισμό, ενάντια στην εγκληματική δράση της Χρυσής Αυγής. Στην κουβέντα που ακολούθησε, οι μαθητές συζήτησαν για τις αιτίες που γεννούν τον φασισμό και για τον τρόπο αντιμετώπισής του. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον είχε ο έπαινος που δόθηκε στους συμμετέχοντες από την Τομεακή Οργάνωση της ΚΝΕ και ανέφερε την ιστορία της FC Start, μιας ομάδας ποδοσφαιριστών στην κατεχόμενη από τους ναζί Ουκρανία του Β' Παγκοσμίου πολέμου, που απέδειξε ότι ο φασισμός δεν είναι ανίκητος, καθώς οι ποδοσφαιριστές μείνανε πιστοί στις αξίες και τα ιδανικά της πατρίδας τους, του πρώτου κράτους που είχε καταργήσει την εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο, πληρώνοντας με τίμημα την ίδια τους τη ζωή.

Οι μαθητές ανανέωσαν το ραντεβού τους για το Μαθητικό Φεστιβάλ της ΚΝΕ στο Ηράκλειο, που θα πραγματοποιηθεί στις 6 Μάη, στο Πάρκο Γεωργιάδη, στις 7 μ.μ.

Στο Ηράκλειο

Οι δυνάμεις της ΚΝΕ δηλώνουν ότι με μεγαλύτερο πείσμα και αποφασιστικότητα θα συνεχίσουν την προσπάθειά τους, αναδεικνύοντας στη νεολαία των νησιών την πραγματική αιτία του πολέμου, της προσφυγιάς, αλλά και της αδικίας που συναντούν σε όλα τα επίπεδα της ζωής τους. Θα συνεχίσουν να βρίσκονται στην πρώτη γραμμή για ένα σχολείο με βάση τις ανάγκες των μαθητών των λαϊκών οικογενειών.

Το επόμενο αγωνιστικό ραντεβού δόθηκε για το Σάββατο 29 Απρίλη στο Μαθητικό Φεστιβάλ, που θα πραγματοποιηθεί στον Ανθόκηπο.

Θυμίζουμε ότι ο 4ος Πανελλαδικός Μαθητικός Διαγωνισμός έχει περισσότερα θέματα από κάθε άλλη φορά. Διαρθρώνονται σε επτά ενότητες για ενδιαφέροντα ζητήματα, οι οποίες είναι οι εξής:

1) 100 χρόνια από την Οχτωβριανή Σοσιαλιστική Επανάσταση: Μύθοι και πραγματικότητα.

2) Ναρκωτικά: Είναι ελευθερία να ψάχνεις τη φυγή;

3) Η συμμετοχή των γυναικών στους εργατικούς - λαϊκούς αγώνες.

4) Social Media: Με ένα «like» ομορφαίνει η ζωή...;

5) 50 χρόνια από το στρατιωτικό πραξικόπημα της 21ης Απριλίου του 1967. Ιστορίες και διδάγματα.

6) Αθλητικό Ρεπορτάζ.

7) Στους κυνηγημένους δίνουμε το χέρι... Η αλληλεγγύη είναι το όπλο των λαών.

Ο υπουργός Παιδείας σημειώνει σε όλους τους τόνους ότι η πολιτική που ακολουθείται είναι συνέχεια των προηγούμενων. Κι αυτό γιατί, βέβαια, η πολιτική τόσο των προηγούμενων όσο και της παρούσας κυβέρνησης βασίζεται στη στρατηγική της Ευρωπαϊκής Ενωσης, που στοχεύει στην προσαρμογή της Εκπαίδευσης σε όλες τις βαθμίδες στις ανάγκες των εργοδοτών, όπως αναφέρεται χαρακτηριστικά στα κείμενά της¹.

Στο χώρο των Πανεπιστημίων, των ΤΕΙ και των Ερευνητικών Κέντρων γίνεται φανερό ότι βασική επιδίωξη και του νέου αυτού νομοσχεδίου είναι το βάθεμα της σύνδεσης της Ανώτατης Εκπαίδευσης και Ερευνας με την αγορά, σε τέτοιο βαθμό ώστε οι επιχειρήσεις να μπορούν να έχουν άμεσα λόγο για τα προγράμματα σπουδών (το τι θα μαθαίνουν δηλαδή οι φοιτητές), αλλά και για την Ερευνα (το πώς θα αναπτύσσεται δηλαδή η επιστήμη).

Ειδικότερα, θεσμοθετούνται Περιφερειακά Ακαδημαϊκά Συμβούλια Ανώτατης Εκπαίδευσης και Ερευνας (ΑΣΑΕΕ), τα οποία, όπως αναφέρεται χαρακτηριστικά, «θα έχουν ως κύριο σκοπό χάραξη στρατηγικής για την ανάπτυξη του Ενιαίου Χώρου Ανώτατης Εκπαίδευσης και Ερευνας, σε περιφερειακό επίπεδο, εκτιμώντας τις αναπτυξιακές προοπτικές και τη στρατηγική που έχει κάθε ίδρυμα, τη δυνατότητα εκπαιδευτικών και ερευνητικών συνεργειών μεταξύ των ιδρυμάτων και τη διαμόρφωση κρίσιμων κοινών υποδομών». Και για να μην υπάρχει αμφιβολία προς ποια κατεύθυνση θα χαράσσεται αυτή η στρατηγική, αναφέρεται ότι «στα ΑΣΑΕΕ θα συμμετάσχει και εκπρόσωπος του Εμπορικού και Βιομηχανικού Επιμελητηρίου της κάθε Περιφέρειας». Τα ΑΣΑΕΕ ουσιαστικά προβλέπονται από τον «στρατηγικό Οδικό Χάρτη της Ευρώπης στο πεδίο των Ερευνητικών Υποδομών»² και από τον ΟΟΣΑ. Είναι ξεκάθαρη η στόχευση της κυβέρνησης για πιο άμεση και ενεργό εμπλοκή των επιχειρήσεων στο χώρο της Ανώτατης Εκπαίδευσης και Ερευνας.

Επίσης, κλίνεται σε όλες τις πτώσεις το «αυτοδιοίκητο» των Ανώτατων Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων και Ερευνητικών Κέντρων, με την κυβέρνηση να το εμφανίζει - όπως και οι προηγούμενες κυβερνήσεις - ως την πεμπτουσία της δημοκρατικής λειτουργίας. Ομως, η «αυτοδιοίκηση», «αυτονομία», όπως και η «ευελιξία», αποτελούν μοχλούς ταχύτερης προώθησης της ιδιωτικοοικονομικής λειτουργίας των ιδρυμάτων. Στο όνομα αυτού του «αυτοδιοίκητου» των ιδρυμάτων, που προσδιορίζεται κατά κύριο λόγο από την εύρεση ιδίων πόρων για τη λειτουργία τους, τα ιδρύματα έχουν οδηγηθεί σε οικονομική και λειτουργική ασφυξία λόγω της συνεχούς υποχρηματοδότησης, η οποία έχει ξεπεράσει το 75% των προϋπολογισμών από το 2010. Πλευρά του «αυτοδιοίκητου» είναι και το περαιτέρω σάρωμα των εργασιακών σχέσεων σε διδακτικό, διοικητικό και λοιπό προσωπικό.

Προς την κατεύθυνση αυτή «κουμπώνουν» και οι εξαγγελίες για τα Προγράμματα Μεταπτυχιακών Σπουδών, όπου γενικεύονται τα δίδακτρα, παρά τα «διανθίσματα» και τσιτάτα που περισσεύουν (μαζί με το θράσος και την κοροϊδία απέναντι στα παιδιά των λαϊκών οικογενειών) για την «ελεύθερη πρόσβαση των φοιτητών στα Π.Μ.Σ., ανεξάρτητα από την οικονομική τους κατάσταση», και την «απρόσκοπτη πρόσβαση στο δημόσιο αγαθό της Παιδείας», την ίδια στιγμή που η «αγορά» τους, οι νόμοι λειτουργίας της καπιταλιστικής οικονομίας δηλαδή, έχει βυθίσει τις λαϊκές οικογένειες στη φτώχεια, στην ανεργία, στη μετανάστευση.

Ταυτόχρονα, αναφέρεται ότι οι φοιτητές θα μπορούν να παρακολουθούν και να εξετάζονται επιπλέον των μαθημάτων του Τμήματος εισαγωγής τους, στο 25% των μαθημάτων ενός άλλου συνεργαζόμενου Τμήματος και θα παίρνουν γι' αυτό ένα πιστοποιητικό. Και αυτή η εξαγγελία συνδέεται κι αποτελεί κρίκο του συστήματος πιστοποίησης, του μαζέματος δηλαδή αποσπασματικών «δεξιοτήτων», οι οποίες θα αλλάζουν συνεχώς, σύμφωνα με τις επιταγές και τους σχεδιασμούς της αγοράς και θα μπορεί να προέρχονται και έξω από το χώρο της Ανώτατης Εκπαίδευσης, όπως π.χ. από προγράμματα διά βίου μάθησης για την ενίσχυση της «ελαστικότητας», της εξατομίκευσης στη μάθηση (flexible learning paths)³και της κινητικότητας.

Οι εξαγγελίες του υπουργού πράγματι πιάνουν τη σκυτάλη από τις προηγούμενες κυβερνήσεις, αποτελούν συνέχεια της ίδιας αντιλαϊκής πολιτικής, που έχει τριπλό στόχο: Την παράδοση της Ανώτατης Εκπαίδευσης και Ερευνας στην επιχειρηματικότητα, την εξασφάλιση μέσω των κρατικών περικοπών «ζεστού» χρήματος στους μεγάλους επιχειρηματικούς ομίλους και την παραγωγή φτηνού και ευέλικτου εργατικού δυναμικού για το κεφάλαιο.

Ολα αυτά τα μέτρα και οι πολιτικές, που οδηγούν στην εμπορευματοποίηση της Εκπαίδευσης, αναδεικνύουν την κραυγαλέα αντίθεση με τις διακηρύξεις των κυβερνήσεων εδώ και πολλά πολλά χρόνια για δήθεν «προοδευτικές τομές» στην Παιδεία, αλλά κυρίως την πλήρη αντίθεση με τις σύγχρονες κοινωνικές ανάγκες για ολόπλευρη μόρφωση ανώτατου επιπέδου. Γιατί προοδευτικό δεν είναι τα επιτεύγματα της επιστήμης να εγκλωβίζονται στα στενά όρια της καπιταλιστικής κερδοφορίας, αλλά να διατίθενται στην υπηρεσία των σύγχρονων κοινωνικών αναγκών.

ΠΑΡΑΠΟΜΠΕΣ:

1. http://europa.eu/rapid/press-release_IP-08-1094_el.htm?locale=FR

2. http://ec.europa.eu/research/infrastructures/index_en.cfm?pg=esfri

3. http://ec.europa.eu/education/higher-education/doc/bologna_process/independent_assessment_1_detailed_rept.pdf

Eurokinissi

Η μελέτη του ΙΕΠ αφορά την επεξεργασία και την ανάλυση δεδομένων για τη μαθητική διαρροή στην ελληνική δημόσια Πρωτοβάθμια και Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση κατά την περίοδο 2013 - 2016. Το 2008 χρονολογείται η τελευταία έρευνα του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου για τη μαθητική διαρροή και αφορούσε τα δεδομένα της γενιάς μαθητών/-τριών 2003 - '4.

Με βάση, λοιπόν, τον αριθμό των μαθητών/-τριών που δεν ολοκλήρωσαν τη φοίτηση προς τον αριθμό αυτών που εγγράφηκαν κανονικά, διαπιστώνεται σημαντική απόκλιση στα ποσοστά διαρροής μεταξύ τύπων σχολείου και βαθμίδων. Το μεγαλύτερο ποσοστό διαπιστώνεται στη Δευτεροβάθμια τυπική Επαγγελματική Εκπαίδευση (11%), αναδεικνύοντας για μια ακόμα φορά πως οι διακηρύξεις περί αναβάθμισής της διαψεύδονται από την πραγματικότητα. Ο μεγαλύτερος όγκος μαθητών διαρρέει στο Γυμνάσιο (4.338 μαθητές) με σημαντικά αυξημένο ποσοστό (4,23%) σε σχέση με το Δημοτικό (1,79% στις τρεις πρώτες τάξεις και 1,65% στις τρεις τελευταίες) ή το Γενικό Λύκειο (1,92%). Την ίδια στιγμή, τα θεσμοθετημένα αντισταθμιστικά μέτρα όπως η Ενισχυτική Διδασκαλία και η Πρόσθετη Διδακτική Στήριξη παραμένουν πίσω από τις ανάγκες, ξεκινώντας με μεγάλη καθυστέρηση και ενώ έχει περάσει ένα μεγάλο μέρος της σχολικής χρονιάς.

Η μελέτη έδειξε ότι τα ποσοστά διαρροής κάθε εξεταζόμενης βαθμίδας οφείλονταν κυρίως στην πρώτη τάξη για κάθε ομάδα μαθητών που εξετάζεται. Για παράδειγμα, απ' όσους διαρρέουν στο Γυμνάσιο, το 93% διαρρέει από την Α' Γυμνασίου (περιλαμβάνονται και όσοι δεν φοίτησαν καθόλου στο Γυμνάσιο) και το 1,8% εγκαταλείπει το σχολείο στη Γ' Γυμνασίου. Αντίστοιχα, οι 3 στους/στις 4 μαθητές/-τριες που διαρρέουν στο Λύκειο, εγκαταλείπουν από την Α' Λυκείου, ενώ ακριβώς η ίδια ποσόστωση διαρροής (3 στους 4) από την πρώτη τάξη εμφανίζεται στο Δημοτικό.

Παρατηρείται ότι τα αγόρια εμφανίζουν σταθερά υψηλότερα ποσοστά διαρροής από τα κορίτσια (μεσοσταθμικά, 3,3% έναντι 2,5%) σε όλες τις εκπαιδευτικές βαθμίδες και τους τύπους σχολείων. Μεγαλύτερη απόκλιση των επιμέρους ποσοστών εμφανίζεται στο Γυμνάσιο, όπου τα αγόρια διαρρέουν κατά 35% περισσότερο από τα κορίτσια (4,82% και 3,58% αντίστοιχα). Στο Δημοτικό δεν παρατηρείται αξιοσημείωτη διαφοροποίηση, ενώ τόσο στο Λύκειο όσο και στα ΕΠΑΛ η διαρροή είναι κατά περίπου 15% μεγαλύτερη για τα αγόρια έναντι των κοριτσιών.

Παρά τη διαχρονική μείωση της μαθητικής διαρροής ως μέγεθος, από τα στοιχεία του ΙΕΠ επιβεβαιώνεται πως εξακολουθούν να υπάρχουν διαφορετικές ταχύτητες που συνδέονται με την ταξική σύνθεση, τη φύση της παραγωγής ανά περιοχή. Ετσι, στο σύνολο της χώρας η μαθητική διαρροή εμφανίζεται μικρότερη στις αστικές περιοχές και ακολουθούν οι ημιαστικές και οι αγροτικές, με μικρή όμως διαφορά. Δεν παρουσιάζονται σημαντικές διαφοροποιήσεις σε σχέση με τις εκπαιδευτικές βαθμίδες, εκτός από την Επαγγελματική Εκπαίδευση, στην οποία η διαρροή είναι μεγαλύτερη στις αστικές περιοχές και μικρότερη στις ημιαστικές.

Η διοικητική Περιφέρεια που εμφανίζει ως γενική εικόνα τα μεγαλύτερα ποσοστά διαρροής είναι η Ανατολική Μακεδονία και Θράκη. Σε αυτήν παρατηρείται η μεγαλύτερη διαρροή στην Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση, στο Γυμνάσιο και στο ΕΠΑΛ. Στο ΓΕΛ στην υψηλότερη θέση εμφανίζεται η Περιφέρεια Κρήτης, η οποία σε όλες τις κατηγορίες είναι κοντά ή πάνω από τους αντίστοιχους συνολικούς δείκτες. Παρόμοια εικόνα ως προς τα ποσοστά εμφανίζουν η Δυτική Ελλάδα και η Στερεά Ελλάδα. Η Δυτική Μακεδονία εμφανίζει τους χαμηλότερους δείκτες διαρροής σε όλες τις κατηγορίες, με αρκετή διαφορά από την επόμενη Περιφέρεια που είναι η Ηπειρος.

Οπως επισημαίνεται από τους ερευνητές, το μεγαλύτερο πλήθος μαθητών/-τριών που διαρρέουν σε απόλυτους αριθμούς βρίσκεται στην Αττική, ακολουθούν η Κεντρική Μακεδονία και η Ανατολική Μακεδονία και Θράκη. Οι τρεις συγκεκριμένες περιφέρειες συγκεντρώνουν σχεδόν το 60% των μαθητών/-τριών που εγκαταλείπουν το σχολείο, κάτι που κρίνεται αναμενόμενο, καθώς οι περιφέρειες αυτές σε απόλυτους αριθμούς συγκεντρώνουν και τον μεγαλύτερο μαθητικό πληθυσμό.

Σε ό,τι αφορά τη διαχρονική εξέλιξη της μαθητικής διαρροής σε περιφερειακό επίπεδο, με αναφορά στις γενιές 2000 - '1, 2003 - '4 και 2013 - '14 και στο ημερήσιο Γυμνάσιο, στις περισσότερες περιφέρειες διαπιστώνεται η τάση για μείωση της μαθητικής διαρροής. Μοναδική εξαίρεση αποτελεί η Περιφέρεια Θεσσαλίας, στην οποία παρατηρείται αύξηση, ενώ στην Περιφέρεια Πελοποννήσου τα ποσοστά παραμένουν σταθερά στις τρεις γενιές αναφοράς. Σημαντική μείωση των ποσοστών στη γενιά 2013 - '14 σε σχέση με την προηγούμενη μέτρηση έχουν παρουσιάσει οι Περιφέρειες Νοτίου Αιγαίου, Ηπείρου και Ιονίων Νήσων (ποσοστά βελτίωσης 58,2%, 50,5% και 49,5% αντίστοιχα).

Οπως σημειώνεται εισαγωγικά στην επιτελική σύνοψη της μελέτης για τη μαθητική διαρροή στην ελληνική δημόσια Πρωτοβάθμια και Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση, η μαθητική διαρροή προσεγγίζεται υπό το πρίσμα της στρατηγικής της ΕΕ για «νέα ώθηση στην απασχόληση, την ανάπτυξη και τις επενδύσεις», μέσα από μια «εκπαίδευση υψηλής ποιότητας για όλους». «Στην παρούσα μελέτη, το φαινόμενο της Μαθητικής Διαρροής (ΜΔ) τίθεται, προσεγγίζεται και εξετάζεται σε συνάρτηση κυρίως με την κομβική έννοια της ισότητας στην εκπαίδευση και της άρσης του κοινωνικού αποκλεισμού (social exclusion)», αναφέρει το ΙΕΠ. Σε άλλο σημείο επισημαίνει ότι «η χώρα μας καλείται μέσα στο πλαίσιο της άσκησης της εκπαιδευτικής πολιτικής, να αντιμετωπίσει το φαινόμενο της Μαθητικής Διαρροής, όπως εμφανίζεται εγχώρια, δρώντας μέσα στην οικογένεια των κρατών - μελών της Ευρωπαϊκής Ενωσης και λειτουργώντας συγχρόνως στο παγκόσμιο εκπαιδευτικό πολιτικό τοπίο».

Η μείωση της μαθητικής διαρροής συμπεριλαμβάνεται στους στόχους που έχει θέσει με ορίζοντα το 2020 η ΕΕ, στο πλαίσιο του ρόλου που θέλει να παίξει η εκπαίδευση στη στρατηγική της «ανταγωνιστικότητας». Τα ίδια αστικά επιτελεία ούτε σε επίπεδο διακήρυξης δεν μιλούν για εκπαίδευση που θα παρέχεται ισότιμα, με την ίδια διάρκεια, με περιεχόμενο αντίστοιχο με τις σύγχρονες πραγματικές ανάγκες του λαού, σε όλα τα παιδιά. Η αγωνία από αυτή τη σκοπιά για μείωση της μαθητικής διαρροής, σε συνδυασμό με τη φυσιογνωμία και το περιεχόμενο που προσδίδουν στο σχολείο, εκφράζουν τους προβληματισμούς σε διεθνές επίπεδο για το αναγκαίο ελάχιστο γνωστικό υπόβαθρο που πρέπει να χαρακτηρίζει την εργατική δύναμη, προκειμένου να συμμετάσχει στην καπιταλιστική αναπαραγωγή, αλλά και να αποδέχεται την αιωνιότητα των καπιταλιστικών σχέσεων.

Ιδιαίτερο ενδιαφέρον έχει η περαιτέρω εξέταση της μαθητικής διαρροής στο Νομό Αττικής, όπου συγκεντρώνεται το μεγαλύτερο πλήθος μαθητών, περίπου το 1/3 της χώρας. Είναι αναμενόμενο στην Αττική να υπάρχει και ο μεγαλύτερος απόλυτος αριθμός μαθητών/-τριών που διαρρέουν, ο οποίος βρίσκεται σε αναλογία με το μαθητικό πληθυσμό, προσδιορίζεται δηλαδή γύρω στο 30% του συνόλου των διαρρεόντων/-ουσών σε κάθε μια από τις μελετώμενες ομάδες μαθητών.

Στη Δυτική Αττική σημειώνονται τα μεγαλύτερα ποσοστά διαρροής σε όλες τις βαθμίδες εκπαίδευσης και όλους τους τύπους σχολείου. Μόνο στο ΓΕΛ αντίστοιχες αρνητικές επιδόσεις έχουν ο Πειραιάς και η Δ' Αθήνας. Ωστόσο, καθώς η Δυτική Αττική αποτελεί την περιοχή με το μικρότερο πληθυσμό στο Νομό Αττικής, ο αριθμός μαθητών/-τριών που εγκαταλείπουν το σχολείο σε κάθε κατηγορία δεν διαφοροποιείται σημαντικά από τις άλλες περιοχές. Την αμέσως χειρότερη (συγκριτικά) επίδοση έχει η Α' Αθήνας, με αυξημένα ποσοστά διαρροής ιδιαίτερα στο Δημοτικό και το Γυμνάσιο. Επιπλέον, στην Α' Αθήνας εντοπίζεται η μεγαλύτερη διαρροή σε απόλυτους αριθμούς. Ειδικά στο Δημοτικό και το Γυμνάσιο, οι μαθητές/-τριες που εγκαταλείπουν τα σχολεία της Α' Αθήνας αποτελούν το 35% περίπου του συνολικού αριθμού μαθητών που διέρρευσαν σε όλο τον πληθυσμό της Αττικής που ερευνάται στις αντίστοιχες κατηγορίες. Η Β' Αθήνας παρουσιάζει τις καλύτερες επιδόσεις σε σχέση με τις υπόλοιπες περιοχές της Αττικής, με εξαίρεση τα ΕΠΑΛ όπου παρατηρείται υψηλό ποσοστό διαρροής, αλλά σε μικρό πληθυσμό μαθητών.