Από την Ξάνθη μέχρι την Πάτρα κι από την Αθήνα μέχρι τη Θεσσαλονίκη, όπου υπάρχουν πανεπιστημιακά ιδρύματα και ΤΕΙ χιλιάδες φοιτητές/σπουδαστές αγκομαχούν, για να ολοκληρώσουν τις σπουδές τους, ενώ τα συσσωρευμένα και διαρκώς διογκούμενα προβλήματα αποτελούν στοιχείο μιας καθημερινότητας, καθώς όχι μόνο βάζουν επιπλέον εμπόδια στην ολοκλήρωση των σπουδών, αλλά παίζουν καθοριστικό ρόλο στην ποιότητά τους. Ολο το προηγούμενο διάστημα οι δυνάμεις του Μετώπου Αγώνα Σπουδαστών εντοπίζουν και αντιδρούν άμεσα, απαιτώντας λύσεις για τα μικρά και μεγάλα προβλήματα. Οι απαντήσεις που παίρνουν από τους αρμόδιους είτε είναι το υπουργείο Παιδείας, είτε πρυτανείες, είτε οποιοσδήποτε φορέας που εμπλέκεται άμεσα ή έμμεσα στις ακαδημαϊκές διαδικασίες είναι η υποχρηματοδότηση των ιδρυμάτων λόγω της καπιταλιστικής οικονομικής κρίσης. Ομως ακόμη και μέσα σε αυτές τις συνθήκες, οι δυνάμεις του ΜΑΣ ξεκαθαρίζουν ότι μπορεί να βρεθεί λύση κι απαιτούν την επιστροφή όλων των αποθεματικών που κλάπηκαν από τα ιδρύματα ΑΕΙ στα χρόνια της κρίσης.

Επίσης, σήμερα, οι δυνάμεις του ΜΑΣ πραγματοποιούν κινητοποίηση στην πρυτανεία του Πανεπιστημίου Πατρών, ενώ παραστάσεις διαμαρτυρίας γίνονται και στη Θεσσαλονίκη, στο Ιστορικό και στους Πολιτικούς Μηχανικούς του ΑΠΘ, στη λέσχη του Πανεπιστημίου Μακεδονίας, αλλά και στο ΤΕΙ Σερρών.

Μόνο ένα μικρό μέρος των προβλημάτων που αντιμετωπίζουν τα Ιδρύματα παρουσιάζουμε σήμερα.

Ενδεικτική είναι η κατάσταση που έχει διαμορφωθεί στο Πανεπιστήμιο Πατρών:

Ο τακτικός προϋπολογισμός του Πανεπιστημίου Πατρών από 14.400.000 ευρώ το 2010 συρρικνώθηκε σήμερα στα 6.100.000 ευρώ! Η έλλειψη διδακτικού προσωπικού έχει ως αποτέλεσμα στη Φαρμακευτική να υπάρχουν 15 μέλη ΔΕΠ για περίπου 900 φοιτητές! Στη Διοίκηση Επιχειρήσεων, λόγω των ελλείψεων, δε γίνονται μαθήματα. Στη Φιλοσοφία δεν υπάρχουν καθηγητές και οι παραδόσεις και τα εργαστήρια καλύπτονται από μεταπτυχιακούς άλλων σχολών! Σε μια σειρά σχολές καταργούνται μαθήματα λόγω των ελλείψεων που δημιουργούνται από τις συνταξιοδοτήσεις καθηγητών π.χ. στο Παιδαγωγικό καταργείται η Ειδική Αγωγή, ενώ στους Πολιτικούς Μηχανικούς κινδυνεύει να καταργηθεί ολόκληρος τομέας!

Το πρόβλημα με τα εργαστήρια διογκώνεται σε μια σειρά σχολές: Δε γίνονται καθόλου εργαστήρια στο Βιολογικό Α' έτος. Από τη μία, οι ελλείψεις σε διδακτικό προσωπικό όπως π.χ. Φυσικό, Ιατρική, Επιστήμη Υλικών, Πολιτικούς Μηχανικούς και από την άλλη υπάρχουν ελλείψεις σε εργαστηριακά υλικά. Στο Χημικό οι φοιτητές αγοράζουν ακόμα και τα γκαζάκια!

Οι κτιριακές υποδομές έρχονται να προστεθούν στο εκρηκτικό σκηνικό. Οι σχολές του Οικονομικού, της Διοίκησης Επιχειρήσεων, της Επιστήμης Υλικών δεν έχουν κεντρικό κτίριο και τριγυρνούν από 'δώ και από 'κεί. Το ίδιο και στη Φαρμακευτική που το νέο κτίριο δεν καλύπτει όλα τα αμφιθέατρα.

Σε όλες σχεδόν τις σχολές οι φοιτητές πληρώνουν για φωτοτυπίες, οδηγούς εργαστηρίων, εργαστηριακές ρόμπες, εξοπλισμό! Μαθήματα συγχωνεύονται για να μειωθεί το κόστος, ενώ παντού πλέον δίνεται μόνο ένα σύγγραμμα.

Σε αρκετά Τμήματα, Μηχανολόγους, Οικονομικό, δημιουργούνται μεταπτυχιακά προγράμματα σπουδών που προβλέπουν δίδακτρα... Με όλο και με μεγαλύτερο θάρρος να κουβεντιάζεται και η επέκτασή τους στους προπτυχιακούς κύκλους σπουδών!

• Πριν από τα Χριστούγεννα, Ιδρύματα όπως το ΕΚΠΑ έκαναν λόγο κυριολεκτικά για αδυναμία λειτουργίας, δηλαδή λουκέτο, αν δε δοθούν άμεσα χρήματα.
• Ο προϋπολογισμός του ΕΜΠ ανέρχεται στα 4,5 εκατομμύρια ευρώ, όταν μόνο για το λογαριασμό της ΔΕΗ του Ιδρύματος απαιτούνται 6 εκατομμύρια ευρώ.
• Το Χημικό Αθήνας έβγαλε ανακοίνωση το Δεκέμβρη, όπου προειδοποιούσε ότι το 2015 θα αναστείλει τη λειτουργία των εργαστηρίων λόγω ελλείψεων. Δηλαδή, θα βγαίνουν Χημικοί, που δε θα ξέρουν ούτε πώς είναι τα εργαστήρια.
• Η Ιατρική ανακοίνωσε την αναστολή λειτουργίας του εργαστηρίου της ανατομίας, επειδή δεν μπορούσαν να προσλάβουν αντικαταστάτη.
• Στο Πανεπιστήμιο Πειραιά, με 10.000 φοιτητές και στο ΓΠΑ δεν υπάρχει καν φοιτητική Εστία.
• Η φοιτητική Εστία του ΕΚΠΑ έχει εγκαταλειφθεί στην τύχη της με το Β κτίριο να μπάζει νερά με την πρώτη βροχή και τη θέρμανση να λειτουργεί 4 ώρες τη μέρα.
• Στη φοιτητική Εστία της ΑΣΟΕΕ πρόσφατα έβγαινε νερό με σκουριές από τις βρύσες λόγω έλλειψης φίλτρων.
• Στη ΣΓΤΚΣ τα εργαστήρια από 5ωρα γίνονται 3ωρα, γιατί δεν έχουν τους απαραίτητους καθηγητές.
• Το ΤΕΙ Θεσσαλονίκης παραμένει χωρίς θέρμανση εδώ και 2 χρόνια, ενώ το Συμβούλιο του ΤΕΙ αποφάσισε αναστολή της λειτουργίας των Εστιών, με αποτέλεσμα να είναι στον αέρα 200 οικότροφοι.
• Στην Εστία του ΤΕΙ Λάρισας, για να πάρουν το κλειδί του δωματίου οι φοιτητές πληρώνουν από 150 μέχρι 300 ευρώ.
• Το Παιδαγωγικό Τμήμα, λόγω έλλειψης αιθουσών, έφτασε στο σημείο να κάνει μάθημα σε υπόγειο, ενώ τώρα ανακοίνωσαν ότι το υπόγειο είναι ακατάλληλο βγάζοντας τους φοιτητές στο δρόμο.

Στο σημερινό 4σέλιδο «ΝΕΟΛΑΙΑ» μπορούμε να βρούμε:

-- Ρεπορτάζ για τις συνέπειες της υποχρηματοδότησης της ανώτατης εκπαίδευσης για τις σπουδές των φοιτητών και οι κινητοποιήσεις των φοιτητικών συλλόγων για την επιστροφή των αποθεματικών των Ιδρυμάτων που «κουρεύτηκαν» με το PSI.

-- Εργα και λόγια του χαράκτη Α. Τάσσου, με αφορμή την έκθεση έργων του, που διοργανώνει η ΚΕ του ΚΚΕ και την αντίστοιχη εκδήλωση στη μνήμη του.

-- Αρθρο για την ιδεολογικοπολιτική παρέμβαση της ΚΝΕ στα πανεπιστήμια και τα ΤΕΙ.

-- Μεγάλοι Ελληνες και ξένοι λογοτέχνες και το έργο τους μέσα από τα μάτια των μαθητών: Μια περιήγηση στις περιλήψεις των εργασιών των ομάδων που συμμετέχουν με αυτό το θέμα στον Πανελλαδικό Διαγωνισμό της ΚΝΕ.

-- Προτάσεις για παιδικό βιβλίο και για θέατρο. Εκπτωτικά κουπόνια για θεατρικές παραστάσεις.

Σοβαρά ζητήματα της διαπάλης αφορούν και τον προσανατολισμό του ίδιου του φοιτητικού κινήματος, αφορούν δηλαδή την αντιπαράθεση που διεξάγεται μέσα στο ίδιο το κίνημα. Η συζήτηση για το φοιτητικό κίνημα δεν είναι ένα τεχνικό, ουδέτερο ζήτημα, αλλά εξαρτάται από τον προσανατολισμό που επιδιώκει κάθε δύναμη να δώσει στο φοιτητικό - σπουδαστικό κίνημα, τις θέσεις και τη στάση κάθε δύναμης σε καθοριστικά ζητήματα.

Η απάντηση στα Πανεπιστήμια και τα ΤΕΙ στο ερώτημα «τι φοιτητικό κίνημα χρειάζεται;» εξαρτάται από την απάντηση στο ερώτημα «για ποιο σκοπό το θέλουμε;». Δηλαδή το ερώτημα που θέτουμε ως ΚΝΕ μπροστά και στις φοιτητικές - σπουδαστικές εκλογές είναι: Σύλλογοι στα χέρια των φοιτητών, να λειτουργούν, να διεκδικούν, να παλεύουν για ολοκληρωμένη μόρφωση, να παλεύουν για τις σύγχρονες ανάγκες μας, ή Σύλλογοι νεκροζώντανοι, στήριγμα παλιών και νέων πλασιέ των μνημονίων, της ΕΕ και των κυβερνήσεων που μας στερούν τη ζωή με σύγχρονα δικαιώματα που μας αξίζει; Και μάλιστα αυτό το ερώτημα δεν το απαντάμε πέρσι, αλλά φέτος μετά από τη συγκρότηση της συγκυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ και σε συνθήκες νέας αντιλαϊκής συμφωνίας κυβέρνησης - ΕΕ, που επί της ουσίας αποτελεί γέφυρα μεταξύ παλιών και νέων μνημονίων.

Από τη μία οι δυνάμεις του συμβιβασμού ΔΑΠ και ΠΑΣΠ καλλιεργούν ότι «έχουμε νέα συμφωνία, όχι μνημόνια,» από την άλλη ο χειροκροτητής και σκηνοθέτης της «διαφημιστικής απάτης» ΑΡΕΝ ότι «η λογική των μνημονίων τελείωσε». Δηλαδή οι παλιοί πλασιέ των μνημονίων (ΔΑΠ και ΠΑΣΠ) μαζί με τους νέους πλασιέ (ΑΡΕΝ) συμφωνούν ότι τα μνημόνια τελείωσαν. Κρύβουν όμως ότι εδώ παραμένουν οι 500 εφαρμοστικοί νόμοι που δεν καταργήθηκαν από τα βαφτίσια του «μνημονίου» σε «συμβόλαιο». Κρύβουν ότι εδώ παραμένει η αυστηρή επιτήρηση ΕΕ, ΔΝΤ, ΕΚΤ που δε χάθηκε στα βαφτίσια της «τρόικα» σε «Brussels Group». Κρύβουν ότι ο λόγος που η νέα συγκυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ δε φέρνει για ψήφιση τη συμφωνία στη Βουλή είναι για να μην ακουστεί δίπλα στο «ΝΑΙ ΣΕ ΟΛΑ» των βουλευτών του ΣΥΡΙΖΑ το «ΝΑΙ ΣΕ ΟΛΑ» των βουλευτών της ΝΔ και του ΠΑΣΟΚ. Την ώρα δηλαδή που οι φοιτητές χρειάζονται συλλόγους που θα αντιστέκονται στα μνημόνια και τις νέες αντιλαϊκές συμφωνίες, αυτές οι δυνάμεις παρεμβαίνουν ώστε το κίνημα να είναι φανατικός υποστηρικτής ή χειροκροτητής της συνέχισης της αντιλαϊκής πολιτικής.

Ταυτόχρονα η ΔΑΠ αξιοποιεί τη νέα συμφωνία για παράταση του μνημονίου της συγκυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ ως εξής: «Αυτή η πολιτική είναι μονόδρομος, γι' αυτό και η σημερινή κυβέρνηση κάνει ό,τι θα έκανε και η προηγούμενη». Δηλαδή η ΔΑΠ αξιοποιεί τη μισή αλήθεια για να ωθήσει στο συμβιβασμό με την αντιλαϊκή πολιτική. Να γίνει το φοιτητικό κίνημα παθητικός αποδέκτης της σφαγής των δικαιωμάτων των οικογενειών μας και των δικών μας, ως το μόνο δρόμο που υπάρχει.

Και ως αποτέλεσμα, αφού το χρέος ανήκει σε όλους μας, το φοιτητικό - σπουδαστικό κίνημα πρέπει να συμβιβαστεί απέναντι στην άθλια κατάσταση που επιβάλλει η τεράστια μείωση προϋπολογισμών και οι αντιεκπαιδευτικές κατευθύνσεις της ΕΕ. Κρύβουν όμως ότι την ώρα που τα «ταμεία είναι άδεια» για τις δικές μας ανάγκες και των οικογενειών μας, ξεχειλίζουν από πακέτα στήριξης για εφοπλιστές, βιομηχάνους και τραπεζίτες. Κρύβουν ότι την ώρα που εμείς και οι οικογένειές μας βρισκόμαστε σε μόνιμη χρεοκοπία οι 559 Ελληνες μεγαλομέτοχοι κατέχουν 69 δισ. πλούτο και άλλα 140 δισ. στο εξωτερικό. Να λοιπόν πού «βρίσκονται τα λεφτά», στους μεγάλους μονοπωλιακούς ομίλους για τη στήριξη των οποίων οι κυβερνήσεις και η ΕΕ ματώνουν τις οικογένειές μας. Ταυτόχρονα κρύβουν τόσο οι παλιοί όσο και οι νέοι πλασιέ ότι το χρέος δεν το δημιουργήσαμε, ούτε επωφεληθήκαμε από αυτό εμείς και οι οικογένειές μας. Στην πραγματικότητα «δεν τα φάγαμε όλοι μαζί», όπως αρέσκονται να λένε, δεν ήμασταν μαζί στην Ολυμπιάδα, στις φοροαπαλλαγές στους εφοπλιστές, στα εξοπλιστικά προγράμματα για τα «υποβρύχια που γέρνουν», στο φθηνό ρεύμα για τις βιομηχανίες και σε άλλα πολλά μέτρα στήριξης του κράτους προς επιχειρηματικούς ομίλους, μέτρα δηλαδή που δημιούργησαν το χρέος. Αρα ούτε το δημιουργήσαμε, ούτε επωφεληθήκαμε από το χρέος, γι' αυτό και αρνούμαστε να το πληρώσουμε.

Τι κρύβουν όμως έντεχνα, ότι η ίδια η καπιταλιστική ανάπτυξη είναι που επιβάλλει υποβάθμιση της γνώσης για την παραγωγή φθηνού ευέλικτου εργατικού ή επιστημονικού δυναμικού, χαμηλά μεροκάματα, εξοντωτικά ωράρια, voucher των 400 ευρώ και άλλα πολλά. Αυτό αποδεικνύει και ο στόχος που έχει βάλει η ΕΕ, να καταφέρει να ανταγωνίζεται τους κύριους εταίρους της, δηλαδή την Κίνα.

Κρύβουν τόσο οι παλιοί όσο και οι νέοι πλασιέ της πολιτικής στήριξης των μονοπωλίων ότι η περιβόητη «ανάπτυξη» - είτε έρθει με το «πρόγραμμα παραγωγικής ανασυγκρότησης» της νέας συγκυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ είτε με το πρόγραμμα της προηγούμενης συγκυβέρνησης - θα πατήσει πάνω στα συντρίμμια εργασιακών και άλλων δικαιωμάτων.

Είναι και εδώ αποκαλυπτική η προσπάθεια παρέμβασης των άλλων δυνάμεων, την ώρα που φαίνεται ότι δεν είναι μικρό το ποσοστό των φοιτητών που διαφωνούν με την πολιτική της ΕΕ, καλλιεργούν το φόβο από τη μία και τις αυταπάτες από την άλλη, με σκοπό να αποδυναμώσουν αυτήν την τάση μέσα στο κίνημα. Απέναντι στο φόβο «ότι εκτός ΕΕ υπάρχει το χάος» που καλλιεργούν οι δυνάμεις του συμβιβασμού στο φοιτητικό κίνημα, οι φοιτητές πρέπει να παρατάξουν την ίδια τους την πείρα που δείχνει ότι εντός ΕΕ χρεοκοπεί ο λαός, ότι αυτός ο φόβος καλλιεργείται με σκοπό το συμβιβασμό στις αντιλαϊκές και αντιεκπαιδευτικές κατευθύνσεις της ΕΕ, όπως ο νόμος - πλαίσιο και το σχέδιο «Αθηνά». Απέναντι στις αυταπάτες ότι «η ΕΕ αλλάζει», οι φοιτητές και σπουδαστές να θυμηθούν τι άλλαξε από τη διαπραγμάτευση κυβέρνησης - ΕΕ, πόσοι εφαρμοστικοί νόμοι άλλαξαν, πόσα αντιλαϊκά μέτρα πάρθηκαν πίσω. Γιατί στην πραγματικότητα η ΕΕ δεν είναι ένωση των λαών, αλλά ένωση των ληστών που τσακώνονται μεταξύ τους για το ποιος θα φάει μεγαλύτερο κομμάτι.

Αυτήν την αλήθεια κρύβουν και οι ομάδες ΕΑΑΚ/ΑΝΤΑΡΣΥΑ, που καλλιεργούν αυταπάτες για έξοδο από την ΕΕ, ενώ θα παραμένουν στην εξουσία οι μονοπωλιακοί όμιλοι, η πλουτοκρατία, κάτι που αντικειμενικά οδηγεί το κίνημα σε στοίχιση πίσω από τμήματα του κεφαλαίου που «καλοβλέπουν» μια αλλαγή ιμπεριαλιστικών συμμαχιών.

Σε αυτήν τη διαμάχη οι φοιτητές να προτάξουν τις σύγχρονες ανάγκες τους σε μόρφωση, δουλειά και ζωή, που βρίσκονται σε ρήξη με την ΕΕ, τις κατευθύνσεις της και τα συμφέροντα των μονοπωλίων.

• Από αύριο και μέχρι την Κυριακή 5 Απρίλη διοργανώνεται έκθεση έργων του Α. Τάσσου σε συνεργασία με την «Εταιρεία Εικαστικών Τεχνών Α. Τάσσος» στο Πολιτιστικό Κέντρο «Μελίνα» του δήμου Αθηναίων (Ηρακλειδών 66, Θησείο - στάση μετρό «Κεραμεικός»). Η έκθεση θα εγκαινιαστεί την Παρασκευή 20 Μάρτη στις 19:30. Ημέρες και ώρες λειτουργίας: Τρίτη - Σάββατο 10.00 - 20.00, Κυριακή 10.00 - 14.00, Δευτέρα κλειστά.
• Τη Δευτέρα 23 Μάρτη 2015 και ώρα 19.00 στην Αίθουσα Συνεδρίων της ΚΕ του ΚΚΕ (Λ. Ηρακλείου 145), θα διοργανωθεί εκδήλωση. Θα μιλήσουν οι: Ελένη Μηλιαρονικολάκη, μέλος της ΚΕ του ΚΚΕ και υπεύθυνη του Τμήματος Πολιτισμού, με θέμα τη στράτευση της ζωής και της τέχνης του Α. Τάσσου στα κομμουνιστικά ιδανικά. Ειρήνη Οράτη, ιστορικός τέχνης και πρόεδρος της «Εταιρείας Εικαστικών Τεχνών Α. Τάσσος», που θα παρουσιάσει το έργο του μεγάλου χαράκτη μέσα από αντιπροσωπευτικά δείγματά του. Στην εκδήλωση θα χαιρετίσει η Αντα Γόντικα, σπουδάστρια της Ανώτατης Σχολής Καλών Τεχνών. Η εκδήλωση θα ολοκληρωθεί με την προβολή της ταινίας «Χαράκτης Α. Τάσσος» του Τάκη Παπαγιαννίδη, μέσα από την οποία ο ίδιος ο Τάσσος μιλά για τη ζωή και το έργο του.

Η δραστηριοποίηση του Τάσσου - από μαθητή ακόμα - στην Εργατική Λέσχη Δουργουτίου, αλλά και η απόκτηση δεσμών κι επαφών με πυρήνες της ΟΚΝΕ διευρύνουν τις προσλαμβάνουσές του, εμπλουτίζουν τη θεματολογία του και την κατευθύνουν στην αποτύπωση της καθημερινής ζωής της εργατικής τάξης από τα πρώιμα κιόλας έργα του. Το 1930, παραμονές της Πρωτομαγιάς, συλλαμβάνεται από την αστυνομία. Ο ίδιος σε συνέντευξή του αναφέρει χαρακτηριστικά: «Πράγματι ο φρονηματισμός είχε μια μεγάλη επιτυχία, γιατί όταν μετά από μιάμιση μέρα μας άφησαν όλους ελεύθερους, δηλαδή είχε περάσει η Πρωτομαγιά, εγώ εζήτησα αμέσως τους νέους της ηλικίας μου και εζήτησα να γραφτώ και να προσχωρήσω στην Κομμουνιστική Νεολαία, πράγμα που έγινε και που εγώ μέσα σ' αυτόν το χώρο είδα ότι μπορούσα να εκφράζομαι με όλη τη δύναμη της νεανικής μου ψυχής και της νεανικής μου καρδιάς».

Ο Α. Τάσσος στο 3ο Συνέδριο της ΚΝΕ, ανάμεσα στους Γ. Ρίτσο και Μ. Κατράκη

«Στις συνειδήσεις μας τα ιδανικά μας είναι τόσο στέρεα και ριζωμένα, που αποτελούν ένα πράγμα με την ίδια μας την ύπαρξη, τη ζωή και την τέχνη μας». Αλλωστε για όλα αυτά, όπως είχε πει και σε ένα τελευταίο κείμενό του, «ο αγώνας συνεχίζεται»...

Η παραπάνω εκδήλωση εντάσσεται στο πλαίσιο του κύκλου Ημέρες ποίησης. Το Μέγαρο Μουσικής Αθηνών προβάλλει τη βαθιά σχέση του ποιητικού λόγου με τη μουσική δημιουργία και φιλοξενεί σημαντικούς ποιητές και συνθέτες - μουσικούς.

Ο μουσικοσυνθέτης Θ. Μικρούτσικος διηγείται πώς γνώρισε τον Γ. Κακουλίδη, αλλά και τι είναι αυτό που ξεχωρίζει στην ποίησή του.

«Γνώρισα τον Γιώργο Κακουλίδη από τον Δημήτρη, τον πατέρα του. Με τον Δημήτρη κάναμε τότε - πριν 35 χρόνια και βάλε - στενή παρέα, καθημερινή θα έλεγα. Σπουδαίος ζωγράφος, διανοούμενος του δρόμου, φίλος πιστός, αισθαντικός άνθρωπος, που η τέχνη του και η ζωή του ήταν ένα.

Με τον Γιώργο δε βλεπόμαστε συχνά τότε, αλλά είχα διακρίνει κάποια χαρακτηριστικά που με είχαν εντυπωσιάσει. Μικρός αυτός, ανάμεσα σε σημαντικά πρόσωπα, ρούφαγε τα πάντα, αλλά σαν να υπήρχε ένα αόρατο κρησάρισμα, έπαιρνε αυτά που ήθελε αναζητώντας την αυτονομία του. Ηθελε να φτιάξει το δικό του τρόπο, παρότι θαύμαζε τους μεγάλους με τους οποίους έκανε παρέα - τον Καρούζο, τον Κατσαρό - και πολύ νωρίς κατάφερε να φτιάξει το ίχνος του.

Ενα απόγευμα ήρθε σπίτι μου - ο Δημήτρης ήδη είχε αρρωστήσει και ήταν στο Σισμανόγλειο - και μου είπε: "Πάμε στο νοσοκομείο, ο Δημήτρης φεύγει και θέλει να σε δει".

Οταν ο Δημήτρης πέθανε, ο Γιώργος εξαφανίστηκε. Τον ξαναβρήκα κοντινό φίλο του φίλου μου Κωστή Μοσκώφ, αλλά και του Βάσια Τσοκόπουλου. Και τον θυμάμαι, σε κάποιες επισκέψεις δευτερολέπτων, να χτυπάει το κουδούνι του σπιτιού μου και να μου αφήνει ένα σπαθί - χατζάρα ή το παλιό ρολόι του πατέρα του και να φεύγει. Και από κάποια στιγμή και έπειτα να έρχονται ποιήματα. Χειρόγραφα ποιήματα και στίχοι.

Ηταν τότε που άρχισα να καταλαβαίνω ότι είχα να κάνω μ' ένα πρόσωπο πρωτογενές στην ποίηση. Αρχικά τον κατέταξα στους Ελληνες καταραμένους. Στον Ρώμο Φιλύρα, τον Γιαννόπουλο, τον Βιζυηνό του "Μετεβλήθη εντός μου και ο ρυθμός του κόσμου".

Με τα χρόνια κατάλαβα ότι αυτή η σύγκριση ήταν ανεπαρκής. Και αν ακούγεται ως βλασφημία η συνάφεια με στίχους από το "Μια εποχή στην κόλαση" του μέγιστου Αρθούρου, εγώ θα την αποτολμήσω. Η κόλαση στον Κακουλίδη υπάρχει χωρίς δάνεια, αλλά με ένταση. Επιπροσθέτως, ο διάβολός του, παρότι περπατάει στη Φιλελλήνων, ξεβράστηκε εκεί αφού απέδρασε με περίτεχνο τρόπο από τον Ιερώνυμο Μπος και αφού έκανε μια στάση να τα πει με τον πανέξυπνο - μπαγαμπόντη Βιγιόν.

Επειδή αγαπώ πολύ τον Κακουλίδη, μπόρεσα να τον ξεκλειδώσω και να βρω την ουσία του. Το μόνο που δεν έχω καταλάβει και αρνείται να μου εξηγήσει είναι ποιος από τους δυο μας είναι ο δεσπότης και ποιος το κάθαρμα...».

Γ. Ρίτσος

Ο «Ριζοσπάστης» σταχυολογεί σήμερα αποσπάσματα από τις περιλήψεις για τις εργασίες των μαθητικών ομάδων που επέλεξαν το θέμα της λογοτεχνίας και θα επανέλθει σε επόμενα φύλλα και με τα άλλα θέματα του διαγωνισμού.

«Επιλέξαμε αυτό το θέμα, γιατί καταρχήν μας αρέσει η ποίηση και δεύτερον μπορεί να αποτελέσει πηγή μόρφωσης, δύναμης και διαπαιδαγώγησης για εμάς τους νέους, όταν σ' αυτή αποτυπώνονται αξίες και ιδανικά (...) Υπάρχουν καλλιτέχνες που μέσα από το έργο τους βλέπεις την πορεία ενός ολόκληρου λαού, τους φόβους του, τα προβλήματά του και τους αγώνες του», λέει χαρακτηριστικά μία από τις ομάδες στην περίληψή της και αντικατοπτρίζει τον τρόπο που σκέφτηκαν στην πλειοψηφία τους οι ομάδες που διάλεξαν αυτό το θέμα.

Μπ. Μπρεχτ

«Στα σχολικά μας βιβλία, αλλά και στο ίδιο το σχολείο γίνονται αναφορές σε μεγάλους συγγραφείς και ποιητές που γνώρισε η ανθρωπότητα όπως για παράδειγμα ο Μπ. Μπρεχτ ή ο Γ. Ρίτσος καθώς και άλλοι. Ομως το ποιοι ήταν αυτοί, ποια ήταν η στάση τους και για ποιον σκοπό έγραφαν παραμένει ασαφές. Σε αυτά τα ερωτήματα λοιπόν θα θέλαμε να σταθούμε με την εργασία μας και να προσπαθήσουμε να τα απαντήσουμε σχολιάζοντας στίχους από τα έργα τέτοιων ανθρώπων που ενέπνευσαν χιλιάδες κόσμου».

«Με αφορμή τον τρόπο με τον οποίο διδάσκει το αστικό σχολείο τα έργα των καλλιτεχνών, επιλέξαμε να αναφερθούμε σε κομμουνιστές καλλιτέχνες των οποίων το αστικό σχολείο αποκρύπτει την πολιτική τους ταυτότητα, η οποία αποτέλεσε πηγή έμπνευσης για τις δημιουργίες τους».

Πάρα πολλές είναι οι ομάδες που θα ασχοληθούν με τον μεγάλο μας ποιητή Γιάννη Ρίτσο. «Επιλέξαμε τον συγκεκριμένο ποιητή επειδή το έργο του είναι συνδεδεμένο με την ιστορία του λαού μας (...) Επιδιώκουμε να αναδείξουμε την αξία της στρατευμένης τέχνης στην υπηρεσία του λαού, της εργατικής τάξης και της νεολαίας», λέει μια ομάδα, μια άλλη σημειώνει την αξία της τέχνης όταν αυτή «στρατεύεται με τους αγώνες του λαού, ειδικά σε καιρούς οξυμένης ταξικής πάλης» και μια ακόμα ομάδα δηλώνει ότι με την εργασία της θέλει να αναδείξει «την αναγκαιότητα ύπαρξης τέτοιων καλλιτεχνών».

Παράλληλα για πολλούς μαθητές, η επαφή με το έργο του Γ. Ρίτσου είναι ευκαιρία για να σκύψουν καλύτερα σε πλευρές της Ιστορίας του τόπου μας: «Θέλουμε μέσα από την εργασία που θα κάνουμε για τον Επιτάφιο και τον Γιάννη Ρίτσο να μάθουμε περισσότερα για την εποχή που γράφτηκε το ποίημα και για τους αγώνες του λαού μας. Να διδαχθούμε από την αυτοθυσία των απεργών που "έπεσαν" για το δίκιο του λαού μας αλλά και το μεγαλείο των αγώνων του λαού μας (...) Θέλουμε να τα αποτυπώσουμε εικαστικά όλα αυτά μέσα από τη δική μας ματιά», λέει μια ομάδα και μια άλλη συμπληρώνει ότι το έργο του Ρίτσου έδωσε στα μέλη της αφορμή να εξετάσουν τόπους φυλάκισης και εξορίας και μάλιστα σχεδιάζουν να συμπεριλάβουν στην εργασία τους συνέντευξη από αγωνιστές που έχουν ζήσει εξορίες και φυλακές.

Ν. Χικμέτ

Βέβαια, από τις επιλογές των ομάδων δεν θα μπορούσε να λείπει και ο Κώστας Βάρναλης, η πορεία του τα πρώτα χρόνια της ζωής του και στη συνέχεια η στράτευσή του με το κίνημα, οι βραβεύσεις που κέρδισε, ενώ κάποια ομάδα θα «παντρέψει» στην εργασία της τον Γ. Ρίτσο με τον Κ. Βάρναλη και τον Γ. Σκαρίμπα.

Αλλη, δημοφιλέστερη επιλογή για τις ομάδες που ασχολούνται με αυτό το θέμα του διαγωνισμού είναι ο Μπέρτολτ Μπρεχτ καθώς όπως δηλώνει μια ομάδα: «Το έργο του Μπρεχτ διαπαιδαγωγεί με τον καλύτερο τρόπο γύρω από το σημερινό εκμεταλλευτικό σύστημα».

Οι ομάδες που θα μελετήσουν και θα μιλήσουν για τον Μπρεχτ σκύβουν, μεταξύ άλλων, πάνω στο θέμα του ιμπεριαλιστικού πολέμου:

«Με αφορμή το ποίημα του Μπρεχτ "Ο Πόλεμος Βγάζει Κακό Ονομα", θα παρουσιάσουμε το πώς ο Κόκκινος Στρατός κατάφερε να συντρίψει τη Βέρμαχτ και να φτάσει μέχρι το Βερολίνο».

«Με επιμέρους θέμα: "Δίκαιοι και άδικοι πόλεμοι", θα αντλήσουμε υλικό από ποιητικές συλλογές του Μπρεχτ και του Μαγιακόφσκι, όπου θα απεικονίζονται τόσο η βαρβαρότητα και η αδικία του ιμπεριαλιστικού πολέμου, όπου οι λαοί ωθούνται κάτω από ξένες σημαίες να ματώνουν για τα συμφέροντα μιας ισχνής μειοψηφίας όσο και η αναγκαιότητα του ταξικού πολέμου, ενός δίκαιου πολέμου, στον οποίο η εργατική τάξη και οι σύμμαχοί της αγωνίζονται ενάντια στους εκμεταλλευτές τους, για ένα καλύτερο αύριο».

Μια άλλη ομάδα, με έμπνευση το στίχο του Μπρεχτ «ανάμεσα απ' τα κανόνια προβάλλουν οι έμποροι», θα γράψει μια μικρή ιστορία που θα την παρουσιάσει με animation κινούμενων εικόνων, με στόχο να αποκαλύψει το χαρακτήρα των ιμπεριαλιστικών πολέμων.

Και όπως ο μεγάλος δημιουργός, έτσι και οι ομάδες που τον μελετούν έχουν το βλέμμα στραμμένο στο μέλλον των λαών: «Μέσα από αυτό το θεατρικό θέλουμε να δείξουμε: Πώς απάντησε στο δίλημμα που είχε μπροστά του "να σκύψει το κεφάλι απέναντι στο σύστημα ή να αντισταθεί και να το πολεμήσει", σε ποιες συνθήκες έζησε και δοκιμάστηκε για τις απόψεις του (στη ναζιστική Γερμανία), πώς ανέδειξε τα θέματα του φασισμού και του πολέμου μέσα από το έργο του πώς θα αλλάξουμε τον κόσμο και θα φτιάξουμε την κοινωνία των εργατών, το μόνο μέλλον για όλους τους λαούς».

Με την ίδια ταξική ματιά, κάποιες ομάδες επιλέγουν να μελετήσουν τον Ναζίμ Χικμέτ. Λέει χαρακτηριστικά μία από αυτές: «Ο Χικμέτ στα 17 του μόλις χρόνια είχε τον εξής συγκλονιστικό στίχο: "Μία θρησκεία, ένας νόμος, ένα δίκαιο: Η δουλειά του εργάτη". Εμπνευσμένοι από τον παραπάνω στίχο γράφουμε ένα δικό μας σενάριο το οποίο αναδεικνύει ότι οι εργάτες δεν έχουν τίποτα να χωρίσουν μεταξύ τους, όποια θρησκεία ή εθνικότητα κι αν έχουν. Αντίθετα, κοινός τους εχθρός είναι τα αφεντικά, οι καπιταλιστές. Απέναντι στον κοινό εχθρό όλοι οι εργάτες του κόσμου πρέπει να είναι ενωμένοι». Αλλες ομάδες επέλεξαν τον Χικμέτ εμπνευσμένες κυρίως από τα ποίηματά του που έχουν μεταφραστεί και μελοποιηθεί στη χώρα μας.

Ο Μενέλαος Λουντέμης, η υπηρεσία του στο λαό οι διώξεις που υπέστη και πώς αυτά αντικατοπτρίζονται στο έργο του θα απασχολήσουν δυο από τις ομάδες, ενώ μια άλλη επέλεξε «τον ποιητή της σοσιαλιστικής επανάστασης, Βλαντιμίρ Μαγιακόφσκι». Τα ποιήματα του Νίκου Καββαδία αποτελούν επίσης έμπνευση για μια ομάδα που σημειώνει: «Το πρότζεκτ μας θα έχει μορφή βίντεο. Θα φτιάξουμε ερωτήσεις με τις οποίες θα πάρουμε συνεντεύξεις από ναυτικούς για τη ζωή στα καράβια, τα προβλήματα και τους αγώνες τους». Ενω μια άλλη ομάδα θα αναλύσει τους στίχους του τραγουδιού «Μαλαματένια λόγια» του Μάνου Ελευθερίου.

«Μέσα από το διαγωνισμό μάς δίνεται επιτέλους η ευκαιρία να ανεβάσουμε μια θεατρική παράσταση», λέει μία από τις ομάδες που επέλεξε να παρουσιάσει «Το σπίτι της Μπερνάντα Αλπμα» του Φεντερίκο Γκαρσία Λόρκα. Μια άλλη ομάδα αντλεί έμπνευση για να φτιάξει το δικό της θεατρικό από «Το καπλάνι της Βιτρίνας» της Αλκης Ζέη, άλλη ομάδα θα φτιάξει σκετσάκι από βιβλία της Ζωρζ Σαρή, άλλη θα αναπαραστήσει το «Παιδαγωγικό ποίημα» του Μακάρενκο, ενώ μια ομάδα μάς υπόσχεται ένα μιούζικαλ βασισμένο στο «Ημερολόγιο της Αννας Φρανκ»!!!

«Θεωρήσαμε ως ευκαιρία, με το διαγωνισμό να ψάξουμε λογοτέχνες και ποιητές, για τους οποίους γνωρίζουμε ελάχιστα πράγματα ή τίποτα και οι οποίοι με το έργο τους και τη ζωή τους μπορούν να αποτελέσουν πηγή έμπνευσης. Σκεφτήκαμε να γνωρίσουμε και να παρουσιάσουμε την πεζογράφο και ποιήτρια Ελλη Παπαδημητρίου», λέει μια ομάδα, ενώ μια άλλη θα παρουσιάσει και θα αναλύσει το βιβλίο «The Help» της Κάθριν Στόκετ.