Κυριακή 19 Γενάρη 2014
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Στο βάλτο αυτού του συστήματος δεν υπάρχουν καθαρές λύσεις για το λαό

Με φοβερά και τρομερά διλήμματα έκλεισε η βδομάδα: Να πάμε με το ΔΝΤ ή με την ΕΕ, να πάμε με τη Σκύλλα ή τη Χάρυβδη, ήταν το μνημόνιο λάθος συνταγή ή μήπως ήτανε σωστή; Κυβέρνηση και αξιωματική αντιπολίτευση «διασταύρωσαν τα ξίφη τους» κατά τη δημοσιογραφική έκφραση και εν τέλει η ενασχόληση με τη σκιά του γαϊδάρου κατέληξε σε αλληλο-βεβαιώσεις ότι η σωστή απάντηση θα δοθεί από την επόμενη δημοσκόπηση, που με τη σειρά της θα αναπαράγει τα ίδια φοβερά και τρομερά διλήμματα - σε δουλειά να βρισκόμαστε.

Το ΚΚΕ επισημαίνει ότι τέτοιου τύπου διλήμματα δεν αφορούν καθόλου τις ανάγκες της εργατικής τάξης, δεν αφορούν καθόλου την ικανοποίηση των αναγκών των λαϊκών στρωμάτων, γιατί όποια απάντηση και αν δοθεί είναι εχθρική για τους εργαζόμενους, για τα συμφέροντα της εργατικής τάξης και του λαού. Αυτή η εκτίμηση πέρασε στα ψιλά των αστικών μέσων ενημέρωσης. Και σωστά, από τη σκοπιά συντήρησης του συστήματος, από τη σκοπιά της ανάγκης να παραμείνουν εγκλωβισμένοι οι εργαζόμενοι σε μια μάχη που δεν είναι δική τους, μια μάχη που διεξάγεται υπό τη σημαία του αντιπάλου.

Αυξημένος ρόλος στις ιμπεριαλιστικές επεμβάσεις

Στο μεταξύ, όπως αποκάλυψε ο «Ρ», οι σχεδιασμοί για την επέμβαση ΕΕ - ΝΑΤΟ στην Κεντροαφρικανική Δημοκρατία - κι ενώ ήδη ο γαλλικός ιμπεριαλισμός συνεχίζει την επέμβαση στη χώρα από τον περασμένο Δεκέμβρη - προβλέπουν εμπλοκή των υποδομών της Ελλάδας με αυξημένο ρόλο στο ΝΑΤΟικό στρατηγείο που εδρεύει στη Λάρισα και τη «φιλοδοξία» της ελληνικής αστικής τάξης Ελληνας στρατιωτικός διοικητής να συντονίζει τις επιχειρήσεις. Μια διόλου ασήμαντη εξέλιξη καθώς συμβαίνει σε μια περίοδο που τα μονοπώλια της ΕΕ επιδιώκουν να πάρουν μερτικό από την τεράστια λεία, το φυσικό πλούτο που υπάρχει στην Αφρική, που όλο και περισσότερο γίνεται φανερό ότι αποτελεί πεδίο σκληρού ενδοϊμπεριαλιστικού ανταγωνισμού, ανάμεσα σε παλιότερες και αναδυόμενες καπιταλιστικές δυνάμεις και τα μονοπώλιά τους.

Διαγωνισμός για το συνεπέστερο υπερασπιστή της ΕΕ

Απέναντι στο «πραγματικό δίλημμα» που διατύπωσαν ενόψει ευρωεκλογών ΝΔ και ΠΑΣΟΚ, με συνακόλουθο ιδεολογικά τον ΣΥΡΙΖΑ (για το ποιος εκφράζει πιο αυθεντικά την πορεία της χώρας εντός της ΕΕ), το ΚΚΕ σημείωσε ότι το μόνο δίλημμα είναι «ναι ή όχι στην ΕΕ και τα κόμματα του ευρωμονόδρομου». Και στη βάση αυτού του διλήμματος κάλεσε το λαό να καταδικάσει τις πολιτικές δυνάμεις που προβάλλουν την ΕΕ ως μονόδρομο. Σημείωσε ότι κυβέρνηση και ΣΥΡΙΖΑ παίζουν δικομματικό παιχνίδι για το ποιος από τους δύο είναι ο πιο συνεπής υπέρμαχος της ΕΕ. Τόνισε ότι η προπαγανδιστική εκστρατεία της ΕΕ, με επίκεντρο την έκθεση που ετοιμάζει η Επιτροπή Οικονομικών και Νομισματικών Υποθέσεων του Ευρωκοινοβουλίου, σχετικά με το «ρόλο και τις δράσεις της τρόικας στις χώρες που έχουν μνημόνιο» είναι μια επιχείρηση αποπροσανατολισμού και χειραγώγησης των λαϊκών συνειδήσεων, εξωραϊσμού των ευρωενωσιακών θεσμών.

Η λαϊκή αντίθεση στις πολιτικές της ΕΕ μπορεί να πιάσει τόπο μόνο με την ισχυροποίηση του ΚΚΕ, που εδώ και χρόνια αποκαλύπτει το χαρακτήρα της ΕΕ και προβάλλει την πάλη ενάντια στις αντιλαϊκές ευρωενωσιακές επιλογές, το στόχο της αποδέσμευσης από αυτήν με κοινωνικοποίηση των μονοπωλίων και εργατική - λαϊκή εξουσία, ως βασική προϋπόθεση για ανάπτυξη προς όφελος του λαού.

Σκαλίζουν το βόθρο τους

Παράλληλα με τα διλήμματα για την ΕΕ συνεχίστηκε κι αυτή τη βδομάδα το ανακάτεμα του βόθρου μέσα από τον οποίο αναδίδονται διάφορα σκάνδαλα - σύμφυτα με το σάπιο σύστημα που τα παράγει. Εμφανής η προσπάθεια του προπαγανδιστικού μηχανισμού της αστικής τάξης, με αφορμή αυτές τις υποθέσεις, να επιχειρήσει να συγκαλύψει τις πραγματικές αιτίες των λαϊκών προβλημάτων. Αυτονόητη η απαίτηση για άμεση και μέχρι τέλους διαλεύκανση των σκανδάλων που έρχονται στην επιφάνεια, αλλά ταυτόχρονα και η αποτροπή κάθε προσπάθειας αποπροσανατολισμού του λαού καθώς η βασική αιτία της διαφθοράς και της σήψης πρέπει να αναζητηθεί στο ίδιο το καπιταλιστικό σύστημα που αποθεώνει το κυνήγι του κέρδους και οξύνει τους ανταγωνισμούς ανάμεσα στα μονοπώλια.

Ψάχνουν τρόπο αναπαλαίωσης

Σ' αυτό τον ντορό, με αμείωτη ένταση συνεχίστηκε και αυτή τη βδομάδα η εναγώνια και οργιώδης αναζήτηση εναλλακτικών πολιτικών σχημάτων. Τι ψάχνει το αστικό πολιτικό σύστημα; Στην πρώτη γραμμή του ενδιαφέροντός τους είναι: Η δημιουργία των κατάλληλων προϋποθέσεων ώστε να εξασφαλίζεται απρόσκοπτα η κυβερνητική εναλλαγή με σταθερή και αταλάντευτη την πολιτική που υπηρετεί τη στρατηγική του κεφαλαίου. Η διαμόρφωση σταθερών κυβερνήσεων αστικής διαχείρισης που θα στηρίζονται σε ευρύτερη λαϊκή πλειοψηφία. Για το λαό πρέπει να γίνει καθαρό ότι όλες αυτές οι προσπάθειες κινούνται στην ίδια κατεύθυνση: Σε αυτήν της αναπαλαίωσης του αστικού πολιτικού συστήματος. Που είναι σάπιο και ξεπερασμένο, γιατί, ανεξάρτητα αν πρόκειται για νέα πολιτικά σχήματα ή για νέα πρόσωπα, υπερασπίζεται τον καπιταλιστικό δρόμο ανάπτυξης που είναι υπεύθυνος για την κρίση, τη διαρκή υποτίμηση των εργατικών - λαϊκών αναγκών και δικαιωμάτων.

Οι διεργασίες αυτές εξελίσσονται σε συνθήκες που εκδηλώνονται ενδοαστικές αντιθέσεις για το μείγμα διαχείρισης της κρίσης και τη μελλοντική ανάκαμψη. Αντιθέσεις που διαπλέκονται με διαπάλη που διεξάγεται στο εσωτερικό της ΕΕ και της Ευρωζώνης, αλλά και διεθνώς ανάμεσα σε παλιά και νέα ιμπεριαλιστικά κέντρα. Διεργασίες που εξελίσσονται στο φόντο των σκανδάλων που δημοσιοποιούνται καθημερινά και «καίνε» ή «ανοίγουν» χαρτιά στο τραπέζι.

Το επόμενο διάστημα ενδεχομένως να εμφανιστούν και «νέα φρούτα» στο πλαίσιο αυτών των διεργασιών ή να «αποστρατευτούν» πολλοί ακόμα, με αφορμή σκάνδαλα για μίζες, διαφθορά, βρώμικο χρήμα. Διεργασίες που σίγουρα θα επιταχυνθούν μπροστά στις ευρωεκλογές, αλλά και τις τοπικές περιφερειακές εκλογές του προσεχούς Μάη. Εξάλλου, οι ίδιες οι εκλογικές μάχες θα αξιοποιηθούν στη διαδικασία αναμόρφωσης του αστικού πολιτικού συστήματος.

Ανθυγιεινές επιλογές

Στο «περιθώριο» των κεντρικών πολιτικών εξελίξεων η κυβέρνηση εμφανίζεται να προωθεί ένα νομοσχέδιο για την Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας, με το οποίο, όμως, δεν σκοπεύει να λύσει, αντίθετα θα επιδεινώσει ακόμα περισσότερο τους όρους και τις προϋποθέσεις παροχής των υπηρεσιών πρόληψης, θεραπείας και αποκατάστασης της υγείας του λαού. Το «καθολικό και ολοκληρωμένο σύστημα ΠΦΥ», που προπαγανδίζει η κυβέρνηση με το νομοσχέδιο, αποτελεί σχέδιο που οδηγεί σε παραπέρα υποχρηματοδότηση των δημόσιων μονάδων Υγείας, των ασφαλιστικών ταμείων και του ΕΟΠΥΥ, με επιπλέον περιορισμό των όποιων σήμερα δωρεάν παροχών. Το εργατικό κίνημα και η Λαϊκή Συμμαχία έχουν συμφέρον και δικαίωμα να εμποδίσουν και να ανατρέψουν τα μέτρα που προωθεί η κυβέρνηση. Να αντιπαραθέσουν και να διεκδικήσουν την πανελλαδική ανάπτυξη ενιαίου, καθολικού, αποκλειστικά κρατικού και απολύτως δωρεάν συστήματος ΠΦΥ, με βασικό προσανατολισμό την πρόληψη και με κατάργηση κάθε επιχειρηματικής δράσης.

Μέτρα διαρκείας

Οπως στην Υγεία, έτσι και σ' όλα τα μέτωπα τα μέτρα που τώρα παίρνονται στο όνομα του να ξεπεραστεί η κρίση θα συνεχιστούν με το επιχείρημα ότι πρέπει να διατηρηθεί η ανάπτυξη, να εξυγιανθούν παραπέρα τα δημοσιονομικά και να διατηρήσει η οικονομία την ανταγωνιστικότητά της στο πλαίσιο της ΕΕ. Τα ίδια γίνονται σε όλο τον καπιταλιστικό κόσμο, ανεξάρτητα από το αν μια χώρα βρίσκεται σε κρίση ή ανάπτυξη, αν έχει μνημόνια ή όχι, ανεξάρτητα από το αν εφαρμόζεται περισσότερο επεκτατικό (ΗΠΑ) ή περισσότερο περιοριστικό (Ευρωζώνη) μείγμα διαχείρισης.

Το ζήτημα λοιπόν για τους εργαζομένους, τα λαϊκά στρώματα δεν είναι η προσδοκία της καπιταλιστικής ανάκαμψης, της «παραγωγικής ανασυγκρότησης», που προβάλλουν από κοινού όσοι ασκούν κριτική στη σημερινή δημοσιονομική πολιτική (από τον ΣΕΒ έως τον ΣΥΡΙΖΑ). Αλλά να διαμορφωθούν οι προϋποθέσεις για ν' ανοίξει ο δρόμος ανάπτυξης υπέρ του λαού, που θα έχει στόχο την ικανοποίηση των εργατικών - λαϊκών αναγκών, ο δρόμος της κοινωνικοποίησης των μονοπωλίων, της αποδέσμευσης από την ΕΕ και της μονομερούς διαγραφής όλου του χρέους, ο δρόμος δηλαδή που προτείνει το ΚΚΕ.

Κάλπικος ανταγωνισμός

«Ευρωπαϊστές» και «ευρωσκεπτικιστές» ανταγωνίζονται σε σχέση με το ποιος θα εξυπηρετήσει καλύτερα τα συμφέροντα της αστικής τάξης της χώρας του στο πλαίσιο της Ευρώπης. Και οι δύο βάζουν στη μέση τους λαούς τους, προσπαθώντας να τους πείσουν ότι πρέπει να ακολουθήσουν τα κοσμοπολίτικα ή εθνικιστικά κηρύγματά τους.

Ο εργάτης και η εργάτρια, κάθε βιοπαλαιστής από τα λαϊκά στρώματα, πρέπει να συνειδητοποιήσουν ότι αυτή η κόντρα είναι ξένη με τα δικά τους συμφέροντα, δεν γίνεται γι' αυτούς, ακόμα και αν διεξάγεται στο όνομά τους.

Να μην παγιδευτούν στις προσπάθειες εκφοβισμού που εκδηλώνονται, με στόχο να εγκλωβιστούν στα αστικά πλαίσια, είτε στο όνομα «διάσωσης της ΕΕ», είτε στο όνομα «διάσωσης του έθνους».

Να μην παραμυθιάζονται ότι η ΕΕ μπορεί να γίνει φιλολαϊκή ή αυτό που πλασάρουν οι «ευρωσκεπτικιστές», με διάφορες παραλλαγές, για δήθεν «ισότιμες σχέσεις μεταξύ εθνικών κρατών», σε μια διεθνοποιημένη καπιταλιστική οικονομία, όπου αυτό που κυριαρχεί είναι η ανισομετρία, ο διαρκής ανταγωνισμός και πρόσκαιροι συμβιβασμοί ανάμεσα σε ισχυρά και λιγότερο ισχυρά καπιταλιστικά κράτη.

Μοναδικός φιλολαϊκός δρόμος είναι κάθε λαός στη χώρα του να ανατρέψει την πολιτική και οικονομική κυριαρχία των μονοπωλίων, να πάρει την εξουσία στα χέρια του, να αποδεσμευτεί από την ΕΕ και κάθε ιμπεριαλιστική συμμαχία.

Ορισμένες πρώτες σκέψεις για τον «ευρωσκεπτικισμό»

Eurokinissi

Η συζήτηση για τη συγκρότηση των Ηνωμένων Πολιτειών της Ευρώπης έχει ξεκινήσει στους κόλπους της ευρωπαϊκής αστικής τάξης ήδη κατά τη διάρκεια των αστικών επαναστάσεων και των ευρωπαϊκών εθνικών κινημάτων του 19ου αιώνα ως ένα αστικό - δημοκρατικό αίτημα. Ανάμεσα στους υποστηρικτές του ήταν ο Γάλλος συγγραφέας Βίκτωρ Ουγκό, ο Ιταλός αστός επαναστάτης Τζιουζέπε Ματσίνι κ.ά. Το πέρασμα του καπιταλισμού στο ιμπεριαλιστικό στάδιο ανάπτυξής του αντικειμενικά οδήγησε στο να ενταθεί η συζήτηση σχετικά με αυτό το ζήτημα στις αρχές του 20ού αιώνα και ειδικά την περίοδο του Α' Παγκοσμίου Πολέμου (ΠΠ).

Η συζήτηση εντάθηκε στις αρχές του 20ού αιώνα και επέδρασε στο εργατικό κίνημα όταν ετίθετο το ζήτημα της υιοθέτησης αυτού του συνθήματος. Θυμίζουμε ότι σε αυτή τη συζήτηση παρεμβαίνει ο Λένιν κατά τη διάρκεια του Α' Παγκοσμίου Πολέμου και το 1915 στο κείμενό του για το «σύνθημα των Ενωμένων Πολιτειών της Ευρώπης» όπου αναφέρει χαρακτηριστικά:

«Από την άποψη των οικονομικών όρων του ιμπεριαλισμού, δηλαδή της εξαγωγής κεφαλαίων και του μοιράσματος του κόσμου από τις "προηγμένες" και "πολιτισμένες" αποικιακές δυνάμεις, οι Ενωμένες Πολιτείες της Ευρώπης μέσα σε καπιταλιστικό καθεστώς, είτε είναι απραγματοποίητες, είτε είναι αντιδραστικές. Οι Ενωμένες Πολιτείες της Ευρώπης στις συνθήκες του καπιταλισμού θα ισοδυναμούσαν με συμφωνία για το μοίρασμα των αποικιών. Στον καπιταλισμό όμως, δεν μπορεί να υπάρξει άλλη βάση, άλλη αρχή μοιρασιάς, εκτός από τη δύναμη.


Φυσικά, είναι δυνατές προσωρινές συμφωνίες ανάμεσα σε καπιταλιστές και ανάμεσα σε κράτη. Μ' αυτήν την έννοια μπορεί να δημιουργηθούν και οι Ενωμένες Πολιτείες της Ευρώπης σαν συμφωνία των Ευρωπαίων καπιταλιστών... Με ποιο σκοπό; Μόνο με το σκοπό να πνίξουν από κοινού το σοσιαλισμό στην Ευρώπη, να περιφρουρήσουν από κοινού τις ληστεμένες αποικίες ενάντια στην Ιαπωνία και στην Αμερική...».1

Τα χρόνια μετά τον Α' Παγκόσμιο Πόλεμο το ζήτημα της ένωσης της καπιταλιστικής Ευρώπης γίνεται αντικείμενο διαμάχης ανάμεσα στα ισχυρότερα καπιταλιστικά κράτη, συνδέεται με την ανάγκη αντιμετώπισης της ΕΣΣΔ και της δράσης των Κομμουνιστικών Κομμάτων. Η διαπάλη που εκδηλώνεται στις συνθήκες του μεσοπολέμου και μπαίνει ουσιαστικά στην ατζέντα του Β' Παγκοσμίου Πολέμου.

Στους κόλπους της γερμανικής αστικής τάξης είχε ξεσπάσει μια εσωτερική σύγκρουση, η οποία ανάμεσα στα άλλα αφορούσε το με ποιον τρόπο θα πρέπει να επιδιώξει η Γερμανία να παίξει πρωταγωνιστικό ρόλο σε μια διαδικασία ευρωπαϊκής ενοποίησης. Η μια τάση, που εκφράζεται με τους φιλελεύθερους κυρίως καθολικούς και Εβραίους επιχειρηματίες, προσανατολίζεται σε στρατηγική συμφωνία με τη Γαλλία και διαμόρφωση ενός γαλλο-γερμανικού άξονα γύρω από τον οποίο θα διαμορφωθεί μια ευρωπαϊκή ενότητα. Πολιτικά εκφράζεται από τα αστικά κόμματα του Συντάγματος της Βαϊμάρης, δηλαδή τα αστικά κόμματα που έχουν αποδεχθεί τις δεσμεύσεις της Συνθήκης των Βερσαλιών και τους σοσιαλδημοκράτες. Η άλλη τάση, που τελικά κυριαρχεί, επιδιώκει μια γερμανική ηγεμονία στην Ευρώπη με πυρήνα τα εδάφη του γερμανικού Ράιχ και της Αυστροουγγαρίας πριν το 1918, αποδυναμώνοντας τη Γαλλία και εκτοπίζοντας τη βρετανική επιρροή από την ηπειρωτική Ευρώπη. Την τάση αυτή εκφράζουν βασικά τμήματα των Γερμανών βιομηχάνων που συνδέονται πολιτικά με τα εθνικο-λαϊκιστικά δεξιά κόμματα και βεβαίως τελικά συσπειρώνονται γύρω από το ναζιστικό κόμμα.

Το 1943 οι υπουργοί της ναζιστικής Γερμανίας Χοακίμ Φον Ρίμπεντροπ και Σεσίλ φον Ρένθε Φινκ πρότειναν τη δημιουργία μιας Ευρωπαϊκής Συνομοσπονδίας που θα έχει κοινό νόμισμα, κεντρική τράπεζα στο Βερολίνο, περιφερειακές αρχές, κοινή εργατική πολιτική και κοινές οικονομικές και εμπορικές συμφωνίες. Οι χώρες που προτείνονταν να ενταχθούν στην ένωση ήταν: Γερμανία, Ιταλία, Γαλλία, Δανία, Νορβηγία, Φινλανδία, Σλοβακία, Ουγγαρία, Βουλγαρία, Ρουμανία, Κροατία, Σερβία, Ελλάδα και Ισπανία. Μια τέτοια ένωση προτεινόταν ως ένα ισχυρό αντίβαρο στη Σοβιετική Ενωση.

Χαρακτηριστική των αντιλήψεων είναι επίσης η δήλωση του μετέπειτα υπουργού Εξωτερικών της ναζιστικής Γερμανίας Αρθουρ Σέιζ Ινκβαρτ, ότι: «Η νέα Ευρώπη της αλληλεγγύης και της συνεργασίας μεταξύ των λαών της θα γνωρίσει ραγδαία αναπτυσσόμενη ευημερία, όταν τα εθνικά οικονομικά όρια καταργηθούν». Στόχος που προωθούνταν με την προέλαση των ναζιστικών στρατευμάτων.

Αντίστοιχα, βεβαίως, την αναγκαιότητα του ενωμένου ευρωπαϊκού καπιταλιστικού οικονομικού και πολιτικού χώρου αναδεικνύουν εκπρόσωποι και άλλων αστικών τάξεων ιδιαίτερα της Γαλλίας . Είναι χαρακτηριστική η δήλωση του Ζακ Μπενοΐστ Μεσίν υπουργού της κυβέρνησης του Βισί ότι «η Γαλλία οφείλει να εγκαταλείψει τον εθνικισμό και να πάρει θέση με τιμή στην ευρωπαϊκή κοινότητα». Ο πατέρας της ΕΟΚ, Ζακ Μονέ, υπήρξε υπουργός της Εθνικής γαλλικής κυβέρνησης κατά τη διάρκεια του Β' Παγκοσμίου Πολέμου.

Μετά το Β' Παγκόσμιο Πόλεμο το Σχέδιο Μάρσαλ, η ίδρυση του ΝΑΤΟ το 1949 και της ΕΚΑΧ, αργότερα ΕΟΚ, αποτέλεσαν τους βασικούς πυλώνες οικονομικής και πολιτικής στήριξης στην ανασυγκρότηση του καπιταλισμού στην Ευρώπη σε συνθήκες όξυνσης της αντιπαράθεσης με την ΕΣΣΔ και τα κράτη της σοσιαλιστικής εξουσίας.

Παρόλο που τα χρόνια που ακολούθησαν η πορεία συγκρότησης της ΕΟΚ αποτελεί αντικείμενο σκληρών συγκρούσεων και διαπραγματεύσεων, εντούτοις η σύγκρουση καπιταλισμού - σοσιαλισμού στο έδαφος της Ευρώπης ενισχύει τις τάσεις ενοποίησης.

Η συζήτηση για την ένωση των ευρωπαϊκών κρατών προκύπτει στη βάση της διεθνοποίησης της καπιταλιστικής οικονομίας, η οποία παίρνει μεγάλες διαστάσεις στο ιμπεριαλιστικό στάδιο ανάπτυξης του καπιταλισμού. Ολη αυτή η διαδικασία διαπερνιέται από μια αντίφαση η οποία στον καπιταλισμό είναι άλυτη: Ενώ διατηρείται και αναπαράγεται η εθνοκρατική συγκρότηση, η εθνική βάση του κεφαλαίου, ταυτόχρονα διευρύνεται η διεθνής δράση του, η διαπλοκή του με άλλης εθνικής καταγωγής κεφάλαια.

Είναι, λοιπόν, καθαρό ότι σε όλη την πορεία της καπιταλιστικής Ευρώπης από τις αρχές του 20ού αιώνα εκδηλώνεται μια αντικειμενική, αντιφατική διαπάλη ανάμεσα στην «κοσμοπολίτικη τάση» συμμετοχής των ευρωπαϊκών καπιταλιστικών κρατών σε κάποια μορφή καπιταλιστικής διακρατικής ένωσης και συμμαχίας και από την άλλη στην «εθνικιστική τάση» εξασφάλισης των ιδιαίτερων συμφερόντων των εθνικών αστικών τάξεων στο πλαίσιο αυτής της ένωσης. Με τα πιο ισχυρά καπιταλιστικά κράτη να παλεύουν για την ηγεμονία.

Ετσι πάντα υπήρχαν αστικές δυνάμεις που έδιναν έμφαση στην προώθηση της συμμετοχής στη διαδικασία της «ευρωπαϊκής ενοποίησης» και κάποιες που ασκούσαν κριτική τόσο στη διαδικασία της ΕΟΚ, όσο και στη συνέχεια της ΕΕ.

Στις σημερινές συνθήκες της καπιταλιστικής οικονομικής κρίσης και της όξυνσης των αντιθέσεων, με την ανάδειξη νέων διεθνών και περιφερειακών δυνάμεων, τις τάσεις αλλαγής του συσχετισμού δυνάμεων, η συζήτηση για το μέλλον και την προοπτική της ΕΕ και της Ευρωζώνης έχει ανοίξει πιο καθαρά. Το μέλλον της ΕΕ και της Ευρωζώνης με τη μορφή που σήμερα ξέρουμε είναι αβέβαιο.

Ο «ευρωσκεπτικισμός» αποτελεί πολιτικό ρεύμα που εκφράζει τμήματα του κεφαλαίου κρατών της ΕΕ που στις σημερινές συνθήκες της κρίσης, της όξυνσης των αντιθέσεων και της αλλαγής συσχετισμού δυνάμεων θεωρούν ότι δεν εξυπηρετούνται από τη σημερινή ΕΕ και την Ευρωζώνη. Στο στίγμα τους οι περισσότερες τέτοιες πολιτικές δυνάμεις ενσωματώνουν έντονα εθνικιστικά χαρακτηριστικά, αν και σε κάθε χώρα, ανάλογα με το βαθμό σύνδεσής της με την ΕΕ και την οικονομική και πολιτική της δύναμη, εκφράζονται διαφορετικά.

Οι λεγόμενες ευρωσκεπτικιστικές δυνάμεις στην Ευρώπη εκφράζουν αστικά ρεύματα στις χώρες τους που δεν μπορούμε να πούμε ότι έχουν ενιαία χαρακτηριστικά, π.χ. άλλο στη Βρετανία άλλο στη Γαλλία κ.λπ. Ενοποιητικό στοιχείο είναι ότι η σημερινή δομή, οι θεσμοί, η λειτουργία της ΕΕ, οι συμφωνίες της δεν εξυπηρετούν τα συμφέροντα των δικών τους αστικών τάξεων. Ανεξάρτητα από διακηρύξεις τους όμως, επί της ουσίας εκφράζουν την ανάγκη διαμόρφωσης άλλων διακρατικών ενώσεων και συμμαχιών. Για παράδειγμα:

Η Λεπέν και το Εθνικό Μέτωπο στη Γαλλία αναφέρεται στην ανάγκη αντικατάστασης της ΕΕ από μια ένωση Ελεύθερων Εθνικών Κρατών στα πρότυπα της σκέψης του Ντε Γκολ, επιδιώκοντας επί της ουσίας μια ΕΕ χωρίς τον ηγεμονικό ρόλο της Γερμανίας, αλλά με πρωτοπόρο ρόλο της Γαλλίας.

Η Ιταλική Λίγκα του Βορρά, που πρόσφατα σύναψε σχέσεις συνεργασίας με το Εθνικό Μέτωπο της Λεπέν, υποστηρίζει την ανάγκη διαμόρφωσης ενός «νέου ευρωπαϊσμού», ενώ ταυτόχρονα θέτει την ανάγκη προσανατολισμού στη συνεργασία με Κίνα και Ρωσία.

Το βρετανικό Κόμμα της Ανεξαρτησίας του Ηνωμένου Βασιλείου υποστηρίζει την αποχώρηση της Βρετανίας από όλες τις συμφωνίες της ΕΕ και τη διαμόρφωση μιας Ζώνης Ελευθέρου Εμπορίου της Κοινοπολιτείας (δηλαδή ανάμεσα στη Βρετανία και τις χώρες της Βρετανικής Κοινοπολιτείας οι οποίες περιλαμβάνουν: Καναδά, Αυστραλία, Ν. Ζηλανδία, Ινδία, Πακιστάν, Ν. Αφρική και μια σειρά άλλες πρώην αποικίες της Βρετανίας).

Ευρωσκεπτικιστικές αντιλήψεις δεν υπάρχουν μόνο σε κράτη που αντιτίθενται στον ηγετικό ρόλο της Γερμανίας στην ΕΕ, αλλά και στην ίδια τη Γερμανία. Σε πρόσφατη συνέντευξή του ο πρώην πρόεδρος της Γερμανικής Ομοσπονδίας Βιομηχάνων Χανς Ολαφ Χένκελ, που συμμετέχει στο κόμμα Εναλλακτική για τη Γερμανία (ΕγΓ), σημείωσε ότι το ευρώ είναι καταστροφή, επειδή για να σωθεί το ευρώ πρέπει να αντιμετωπισθεί η διαφορά ανταγωνιστικότητας Βορρά - Νότου στο πλαίσιο της ΕΕ και επειδή είναι αδύνατον η ανταγωνιστικότητα των χωρών του Νότου να φτάσει του Βορρά, αντικειμενικά αυτό θα οδηγήσει στο να επιβληθεί μείωση της ανταγωνιστικότητας του Βορρά και ειδικά της Γερμανίας. Γι' αυτό το λόγο προτείνει 3 διαφορετικές εναλλακτικές για την κατάργηση του ευρώ. Ταυτόχρονα ο Χένκελ με έμφαση σημειώνει ότι είναι αρνητική εξέλιξη η αποδυνάμωση του γαλλο-γερμανικού άξονα.

Η κόντρα λοιπόν «ευρωσκεπτικιστών» και «φιλοευρωπαίων» έχει ως αντικείμενο το πώς θα εξυπηρετηθούν καλύτερα τα συμφέροντα της αστικής τάξης της χώρας τους στο πλαίσιο των ιμπεριαλιστικών συμμαχιών και με δεδομένη την όξυνση των ενδοαστικών αντιθέσεων. Το ζήτημα, βεβαίως, είναι το πώς η εργατική τάξη κάθε χώρας δεν θα εγκλωβιστεί σε αυτή την ενδοαστική διαπάλη. Πολύ περισσότερο που η ύπαρξη του «ευρωσκεπτικισμού» αξιοποιείται με σκοπό τον εκφοβισμό ότι η ενίσχυσή του θα δημιουργήσει χάος στην ΕΕ με καταστροφικές συνέπειες για τους λαούς, ενώ από την άλλη σε ορισμένες περιπτώσεις ο αστικός ευρωσκεπτικισμός ντύνεται με ριζοσπαστική και αντικαπιταλιστική συνθηματολογία. Πώς δηλαδή σε αυτές τις συνθήκες η εργατική τάξη θα βάλει τη σφραγίδα με αντικαπιταλιστική - αντιμονοπωλιακή γραμμή, θα χαράξει πορεία για την αποδέσμευση από την ΕΕ και την ανατροπή της εξουσίας των μονοπωλίων σε κάθε χώρα. Ομως αυτά είναι θέματα διαφορετικού άρθρου.

Παραπομπές

1. Β. Ι. Λένιν, «Για το σύνθημα των Ενωμένων Πολιτειών της Ευρώπης», «Απαντα», τ. 26 σελ. 359-363.


Κ.

Πατριδογνωμόνιο
Στην έρημο τη γκρέκα...

Πόσο βαθιά έχει μπει το δηλητήριο στο σώμα της παράξενης κι όμορφης πατρίδας μου, ρε φίλε, είπες. Κοιτάω την εικονική αντανάκλαση μιας άθλιας πραγματικότητας κι αντί να εξεγείρομαι, σχεδόν παραλύω.

Ανάμεσα στα παιδιά, δεκάδες χιλιάδες πια, που πρακτικά κι αμείλικτα πεινάνε στην ευρωΕλλάδα του εικοστού πρώτου, κοιτάζω και βλέπω πιτσιρίκια με φατσούλες, σωστά κι ευτυχώς, πιξελαρισμένες να ποζάρουν σε ναζιστικό χαιρετισμό. Το στρίψιμο της βίδας, σαδιστικά, να ρεγουλάρει την αθωότητά τους στην ακροδεξιά μαύρη στροφή των καιρών...

Βλέπω κάτι ντερέκια δυο μέτρα και κανέναν «σταθμό», την ώρα που τους δείχνει η τηλεόραση να ποζάρουν με τις μανάδες και τις φιλενάδες τους σε ναζιστικές μαζώξεις με βλέμμα χαρούμενου υποψήφιου φονιά, να δηλώνουν σ' ένα απέραντο κοινό που το 'χουν προαποφασίσει για ηλίθιο, πως δεν ξέρουν, δεν είδαν, δεν άκουσαν τίποτα για τον εαυτό τους πρωταγωνιστή της βιαιότητας των εικόνων...Ζιγκ Χάιλ και Ζιγκ Χάλια μαζί.

Νιάτα και μέλλον μπουρδουκλωμένα σε μια απώλεια αίσθησης των όρων κι εννοιών. Απ' τις ρεπλίκες βοστρύχους του καραϊσκέικου άλαλου βουλευτή, ως τη φρεσκάδα της νεαρής που ονειρεύεται εξουσία με δυο μπιστόλια στην κουβέρτα, φρεσκοπλυμένη τόσες φορές στο πλυντήριο της μάνας, όλα μια ίσια γραμμή... Σαν κι αυτήν που καταγράφει το μόνιτορ κρεβατιού εντατικής. Μια γραμμή. Η αισθητική κι αισθητήρια της σημειούμενης ώρας θανάτου.

Στον αντίποδα, ο δυτικός θανατηφόρος άνεμος της εξαπάτησης περί «το άφθαρτον και ωραίον», φέρνει απόφοιτους του Χάρβαρντ, της Οξφόρδης και του Λόντον Σκουλ οφ Εκονόμικς, καβάλα στ' άλογο μιας αλλαγής της αλλαγής επί τ' αυτά. Με ίππο - κόμμα, ονόματι «Νέο Κόμμα», έτοιμους για την επόμενη εκλογική αναμέτρηση. Στόχος το κέντρο! Πρωτότυπος! Εμπνευσμένος! Αυτούς η διεθνής διαφημιστική εταιρεία επέλεξε πρώτα να τους φανταστούμε κι ύστερα να τους δούμε. Κουίζζζζ. Αλάνθαστο ψηφοδόκανον. Θα φοράνε κοστούμι και ταγιέρ ή θα θυμίζουν Αγγλο ασθενή - εξερευνητή στην έρημο τη γκρέκα; Η απάντηση στις κάλπες.

Αναρωτιέμαι σε ποια ταινία θα ανακαλύψω την ποιητική του νταλκά που θα εκλυθεί από τέτοια μάχη προσφοράς και επιβίωσης της νέας γενιάς πολιτικών μας! Με τέτοιο καστ ηθοποιών θα χτυπήσει όσκαρ ξένης ταινίας. Αυτό που έχασε ο Κυνόδοντας, τώρα θα φυτευτεί στα Σαγόνια του Νεοελληνικού Καρχαρία. Οι επικυρίαρχοι αστοί ξέρουν να συντηρούν το σύστημά τους με ωδίνες βουνού και γέννες ποντικού. Τη μουσική επιμέλεια, οι γνώστες των φανερά υπόγειων μεθόδων κι έντεχνων εκφυλισμών, σε τέτοιες υπερπαραγωγές προεκλογικού αγώνα τις αναθέτουν στην προσαρμοσμένη αριστερά διανόηση. Αυτήν που γράφει επικές παρτιτούρες με όσα ψίχουλα - νότες περισσεύουν απ' τα φαγοπότια των αφεντικών.

Αυτά είπες. Κι άλλα πολλά σημεία και τέρατα του ξύπνιου σου. Κι όταν σιώπησες απλώς για να σ' ακούσεις, στον εγγύς ορίζοντα κάτι παιδιά και κάτι παλικάρια ράπαραν και ράπιζαν παράξενα κι όμορφα το «Ενα το χελιδόνι κι η άνοιξη ακριβή...». Αντίδοτο.


Της
Λιάνας ΚΑΝΕΛΛΗ



Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ