Παρασκευή 18 Μάη 2018
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ

Στο σημερινό 4σέλιδο «Διεθνή και Οικονομία» μπορείτε να διαβάσετε:

«ΚΟΚΚΙΝΑ» ΤΡΑΠΕΖΙΚΑ ΔΑΝΕΙΑ: Σχέδιο μαζικών πλειστηριασμών στη λαϊκή κατοικία

ΣΥΝΔΥΑΣΜΕΝΕΣ ΜΕΤΑΦΟΡΕΣ: Σε φάση υλοποίησης κομβικά έργα με ευρύτερες προεκτάσεις

ΒΑΛΚΑΝΙΑ: Βασική προτεραιότητα και για το τουρκικό κεφάλαιο

ΓΕΡΜΑΝΙΑ: Στόχος η φτηνότερη και πιο «ευέλικτη» εργασία για να διατηρηθεί η ανταγωνιστικότητα

«ΚΟΚΚΙΝΑ» ΤΡΑΠΕΖΙΚΑ ΔΑΝΕΙΑ
Σχέδιο μαζικών πλειστηριασμών στη λαϊκή κατοικία

Η αξιοποίηση όλων των διαθέσιμων εργαλείων για τη διαχείριση των «κόκκινων» δανείων από την πλευρά των τραπεζών, καθώς και οι νέες νομοθετικές παρεμβάσεις γύρω από το καθεστώς της όποιας δικαστικής προστασίας έχει απομείνει για την πρώτη κατοικία των λαϊκών νοικοκυριών, βρίσκονται στην ατζέντα των διαβουλεύσεων της κυβέρνησης με το κουαρτέτο. Την ίδια ώρα, στο προσχέδιο του λεγόμενου «αναπτυξιακού σχεδίου» που ετοιμάζει η κυβέρνηση, ενσωματώνονται και τα επιχειρηματικά πλάνα των τραπεζικών ομίλων αναφορικά με τους στόχους για την απομείωση της μάζας με τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια στη διάρκεια των επόμενων ετών.

Αλλωστε, μιλώντας πρόσφατα σχετικά με τα προαπαιτούμενα της 4ης «αξιολόγησης», ο επικεφαλής της αποστολής της ΕΚΤ στο ελληνικό πρόγραμμα, Φρ. Ντρούντι, εστίασε στην «αναθεώρηση» του πλαισίου για τα υπερχρεωμένα νοικοκυριά, δηλαδή στις παρεμβάσεις που αφορούν στο λεγόμενο νόμο Κατσέλη. Οπως χαρακτηριστικά επισήμανε, «ο υπερβολικός αριθμός αιτημάτων που έχουν κατατεθεί στα ελληνικά δικαστήρια και οι σχετικές ακροαματικές διαδικασίες, που μπορεί να διαρκέσουν πολλά χρόνια, έχουν παγιδεύσει σε δικαστικές διαδικασίες ένα σημαντικό ύψος κεφαλαίων χορηγήσεων, με αποτέλεσμα αυτά να μην μπορούν να χρησιμοποιηθούν για νέες χορηγήσεις στην ελληνική οικονομία», δηλαδή για την τόνωση της χρηματοδότησης προς τις «βιώσιμες» ισχυρές επιχειρήσεις και τους ομίλους.

Νέα μέτρα «στα σκαριά»

Σε ένα τέτοιο πλαίσιο, «στα σκαριά» βρίσκεται η νέα δέσμη με τα μέτρα θωράκισης του νομικού οπλοστασίου των εγχώριων τραπεζικών ομίλων ως προς το ζήτημα της διαχείρισης των «κόκκινων» δανείων, με άμεσες δυσμενείς επιπτώσεις για το «κεραμίδι» της λαϊκής οικογένειας, καθώς η κυβέρνηση έρχεται να δρομολογήσει και νέες παρεμβάσεις αναφορικά με τον λεγόμενο νόμο Κατσέλη.

Ως επόμενο βήμα προβάλλει η «αποσυμφόρηση» των δικαστηρίων από τις εκκρεμείς υποθέσεις, καθώς μέχρι την έκδοση της δικαστικής απόφασης οι τράπεζες δεν μπορούν να προχωρήσουν τη διαδικασία του συγκεκριμένου πλειστηριασμού.

Σε ό,τι αφορά τις αλλαγές που σχεδιάζονται, σύμφωνα με πληροφορίες, ως πρόσθετες προϋποθέσεις για την αίτηση δικαστικής προστασίας στην πρώτη κατοικία θα περιλαμβάνονται:

-- Η υποχρεωτική άρση του τραπεζικού απορρήτου, όχι μόνο σε όσους αιτηθούν δικαστική προστασία μετά την εφαρμογή των νέων διατάξεων, αλλά και για όσους ήδη έχουν ενταχθεί στη ρύθμιση, με βάση τις προϋπάρχουσες δικαστικές αποφάσεις. Στόχος η αποβολή μιας μεγάλης μάζας λαϊκών νοικοκυριών από το καθεστώς της όποιας προστασίας.

-- Η αυτόματη άρση (με απόφαση των ίδιων τραπεζών) της παρεχόμενης προστασίας, σε περιπτώσεις καθυστερήσεων στις αποπληρωμές των τοκοχρεολυτικών δόσεων. Σήμερα προβλέπεται η αποβολή από τη ρύθμιση μετά από δικαστική απόφαση.

-- Απόρριψη της αίτησης, πριν από τη δικαστική προσφυγή, σε περιπτώσεις όπως μεταβίβαση περιουσιακών στοιχείων σε συγγενικά πρόσωπα ή πώληση ακίνητης περιουσίας σε τρίτα πρόσωπα.

-- Αυτόματη έξοδος από τις διαδικασίες δικαστικής προστασίας, σε περιπτώσεις οφειλετών που αιτούνται και πετυχαίνουν την αναβολή των δικαστικών αποφάσεων.

Ετσι κι αλλιώς, και ο λεγόμενος νόμος Κατσέλη, που ευθύς εξαρχής στεκόταν μακριά ή και απέναντι από τις ανάγκες της λαϊκής οικογένειας, τροποποιήθηκε στη συνέχεια από τη σημερινή κυβέρνηση (λεγόμενος νόμος Σταθάκη) προς το χειρότερο:

Το όριο το οποίο υποτίθεται προστατεύει το «κεραμίδι» της φτωχής λαϊκής οικογένειας - αποκλειστικά και μόνο με δικαστική απόφαση - τοποθετείται σε επίπεδο εισοδήματος που δεν ξεπερνά τις «εύλογες δαπάνες διαβίωσης, προσαυξημένες κατά 70%», όπως αυτές προσδιορίζονται κάθε φορά από τη στατιστική υπηρεσία (ΕΛΣΤΑΤ).

Τα ποσά αυτά, πριν από την τελευταία αναθεώρηση των στατιστικών δεδομένων, διαμορφώνονταν για τον άγαμο στα 13.906 ευρώ μεικτό εισόδημα το χρόνο και για το ζευγάρι στα 23.659 ευρώ, με προσαύξηση 5.713 ευρώ για κάθε παιδί.

Επιπλέον, όπως ρητά προβλέπεται, ακόμη κι έτσι, η ένταξη στη ρύθμιση της υποτιθέμενης προστασίας έχει ως όρο και προϋπόθεση «ο οφειλέτης να υπήρξε συνεργάσιμος», κατά την έννοια του «Κώδικα Δεοντολογίας» των τραπεζών. Ταυτόχρονα, η δικαστική προστασία στην πρώτη κατοικία συνδέεται με την απαλλοτρίωση οποιασδήποτε άλλης «ρευστοποιήσιμης περιουσίας» του οφειλέτη, όπως, για παράδειγμα, μιας δεύτερης κατοικίας ή ενός μικρού κομματιού γης.

Σε «πρώιμο στάδιο» οι πλειστηριασμοί

Η εν λόγω ρύθμιση θα λειτουργήσει ταυτόχρονα με την κλιμάκωση των ηλεκτρονικών πλειστηριασμών, που με τη σειρά τους, σύμφωνα με τραπεζικές πηγές, παρά την «πρόοδο» των τελευταίων μηνών, βρίσκονται ακόμη σε «πρώιμο στάδιο».

Αλλωστε, αποκαλυπτική για το νευραλγικό ρόλο που δίνεται στην αντιμετώπιση των «κόκκινων» δανείων και στη στήριξη του τραπεζικού συστήματος, όπως και στα αντίστοιχα μέτρα, είναι η «έκθεση συμμόρφωσης» (Compliance Report) της Ευρωπαϊκής Επιτροπής σχετικά με την 3η «αξιολόγηση». Οπως αναφέρεται, για το 2018 οι τράπεζες σχεδιάζουν 10.000 πλειστηριασμούς, με περαιτέρω διόγκωση στους 40.000 ετησίως για την προσεχή τριετία, συνολικά δηλαδή βγαίνουν «στο σφυρί» 130.000 ακίνητα.

Επιπλέον, σύμφωνα με πληροφορίες, οι τράπεζες θα προχωρήσουν και σε «λύσεις» κατά το πρότυπο του λεγόμενου «ιρλανδικού μοντέλου», δηλαδή μέσω του διαχωρισμού των «κόκκινων» στεγαστικών δανείων σε τμήματα, έτσι ώστε ο δανειολήπτης να αποπληρώνει το ένα από αυτά με το παράλληλο «πάγωμα» του υπόλοιπου μέρους. Σύμφωνα με τραπεζικές πηγές, η «λύση» αυτή θα εφαρμόζεται κάτω από αυστηρούς όρους και προϋποθέσεις, ενώ οι δανειολήπτες θα χάνουν τη ρύθμιση σε περίπτωση καθυστερήσεων στην αποπληρωμή των δόσεων.

«Βαρίδια» στην ανάκαμψη του κεφαλαίου

Σύμφωνα με στοιχεία από την Τράπεζα της Ελλάδας, τα «κόκκινα» δάνεια (νοικοκυριών και επιχειρήσεων) φτάνουν σήμερα σε περίπου 100 δισ. ευρώ. Το 2008, όταν εκδηλώθηκε η καπιταλιστική κρίση, τα ποσά αυτά διαμορφώνονταν σε 14,5 δισ. ευρώ. Σε κάθε περίπτωση, η μαζική απαξίωση κεφαλαίων, που έχει ήδη συντελεστεί και συνδέεται μεταξύ άλλων με τα χιλιάδες «λουκέτα» σε επιχειρήσεις, δεν στάθηκε αρκετή για την επάνοδο της οικονομικής δραστηριότητας σε φάση εντατικής ανάκαμψης. Ταυτόχρονα, τα «κόκκινα» δάνεια αποτελούν «βαρίδι» για την ανάκαμψη της τραπεζικής χρηματοδότησης προς τις επιχειρήσεις.

Παράλληλα, η διαχείριση των μεγάλων «κόκκινων» επιχειρηματικών δανείων σχετίζεται με τις αναδιαρθρώσεις σε κλάδους της οικονομίας, την απαλλαγή των τραπεζών από τα «βαρίδια» και τη διοχέτευση της χρηματοδότησης προς ισχυρούς και βιώσιμους επιχειρηματικούς ομίλους. Σύμφωνα, εξάλλου, με την Τράπεζα της Ελλάδας, η απομείωση των προβληματικών δανείων «θα συμβάλει στη συνολική αναδιάρθρωση της οικονομίας υπέρ των κλάδων παραγωγής εμπορεύσιμων αγαθών και υπηρεσιών, με αποτέλεσμα την άνοδο της συνολικής παραγωγικότητας».


Α. Σ.

ΣΥΝΔΥΑΣΜΕΝΕΣ ΜΕΤΑΦΟΡΕΣ
Σε φάση υλοποίησης κομβικά έργα με ευρύτερες προεκτάσεις

Εντονη κινητικότητα σε επιχειρηματικό και πολιτικό επίπεδο καταγράφεται το τελευταίο χρονικό διάστημα, καθώς η κυβέρνηση εντείνει τους ρυθμούς για την υλοποίηση των εμπορευματικών κέντρων σε ολόκληρη τη χώρα.

Πρόκειται για έργα που κατέχουν εξέχουσα θέση στο σχεδιασμό της αστικής τάξης που υλοποιεί η κυβέρνηση για τη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας των εγχώριων ομίλων, την προσέλκυση μεγάλων επενδύσεων και ανάδειξη της Ελλάδας σε κόμβο μεταφοράς εμπορευμάτων στην ΝΑ Ευρώπη.

Το Εμπορευματικό Κέντρο Θριασίου

Μέσα στις επόμενες μέρες, αναμένεται η τελική έγκριση από το Ελεγκτικό Συνέδριο της σύμβασης παραχώρησης του Θριάσιου Πεδίου, ώστε αμέσως μετά να προωθηθεί για κύρωση στη Βουλή και Σεπτέμβρη - Οκτώβρη, σύμφωνα με το σχεδιασμό, να ξεκινήσει το κατασκευαστικό κομμάτι του έργου.

Υπενθυμίζουμε ότι το Εμπορευματικό Κέντρο Θριασίου θα αναπτυχθεί σε έκταση της ΓΑΙΑΟΣΕ, επιφάνειας 588 στρεμμάτων με συνολικό προϋπολογισμό 200 εκατ. ευρώ. Παραχωρησιούχος έχει ανακηρυχθεί μετά από διεθνή διαγωνισμό η κοινοπραξία της «ΕΤΒΑ ΒΙΠΕ», θυγατρική της Τράπεζας Πειραιώς, με μετοχικό ποσοστό 80% και η εταιρεία συνδυασμένων μεταφορών «Goldair» με 20%. Η παραχώρηση έχει διάρκεια 60 ετών και προβλέπει την υλοποίηση δεσμευτικών επενδύσεων σε δύο φάσεις: Η πρώτη και άμεση προβλέπει κατασκευή 120.000 τ.μ. αποθηκευτικών χώρων, τον εξοπλισμό του εμπορευματικού κέντρου και τη σιδηροδρομική διασύνδεσή του και η δεύτερη επιπλέον 115.000 τ.μ. σε ορίζοντα 5ετίας.

Ο συνολικός προϋπολογισμός της επένδυσης ανέρχεται στα 158,4 εκατ. ευρώ και κατανέμεται στην πρώτη και δεύτερη φάση σε 90,5 εκατ. και 67,9 εκατ. ευρώ, αντίστοιχα. Από τα 90,5 εκατ. της αρχικής επένδυσης τα 10 εκατ. είναι το εφάπαξ τίμημα που θα εισπράξει η ΓΑΙΑΟΣΕ, η οποία θα εκμισθώσει το χώρο και θα εισπράττει το ετήσιο αντάλλαγμα.

Στελέχη του ΟΣΕ αναφέρουν ότι με τη σύνδεση της ευρύτερης έκτασης όπου θα αναπτυχθεί το Εμπορευματικό Κέντρο Θριασίου με τον Λιμένα Ν. Ικονίου έχει ήδη επιτευχθεί σημαντική αύξηση του μεταφορικού έργου του σιδηροδρόμου και με την ολοκλήρωση των έργων του κεντρικού εμπορευματικού σταθμού στην περιοχή, ο ΟΣΕ προσδοκά σημαντική ενίσχυση των δραστηριοτήτων του.

«Κομβικός» ο ρόλος και της Β. Ελλάδας

Παράλληλα, πριν από λίγες μέρες η ΓΑΙΟΣΕ προκήρυξε διεθνή διαγωνισμό για τη σύμβαση παραχώρησης του Εμπορευματικού Κέντρου Θεσσαλονίκης στο πρώην Στρατόπεδο Γκόνου, σε μια έκταση 672 στρεμμάτων, με σιδηροδρομική σύνδεση με τον Εμπορικό Σταθμό του ΟΣΕ και με το λιμάνι της Θεσσαλονίκης και άμεση πρόσβαση σε βασικές οδικές υποδομές της περιοχής. Ο αρχικός προϋπολογισμός του έργου ανέρχεται στα 150 εκατ. ευρώ. Στο διαγωνισμό, σύμφωνα τουλάχιστον με όσα ανεπίσημα διαρρέονται από αρμόδιες πηγές, αναμένεται να υπάρξει έντονο επιχειρηματικό ενδιαφέρον, ενώ ήδη σε προηγούμενη φάση «μη δεσμευτικό» ενδιαφέρον είχαν εκφράσει οι όμιλοι ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ (Γ. Περιστέρης) και Belterra Inv. (Ιβ. Σαββίδης).

Στο 2ο Συνέδριο Υποδομών και Μεταφορών, που πραγματοποιήθηκε στις 15 και 16 Μάη, ο διευθύνων σύμβουλος της ΓΑΙΑΟΣΕ, Θ. Σχίζας, ανέφερε σε σχέση με το διαγωνισμό για το εμπορευματικό κεντρο Θεσσαλονίκης, ότι θα διεξαχθεί σε δύο στάδια. Η εκδήλωση ενδιαφέροντος θα έχει ολοκληρωθεί μέχρι τις 10 Ιούνη και στόχος της επιχείρησης είναι μέχρι τα τέλη του έτους να έχουν κατατεθεί οι δεσμευτικές προσφορές και στη συνέχεια να ανακηρυχθεί ο επενδυτής.

Ο σχεδιασμός της κυβέρνησης περιλαμβάνει την ανάπτυξη έξι ακόμη Εμπορευματικών Κέντρων σε Αλεξανδρούπολη, Βόλο, Λάρισα, Καβάλα, Ηγουμενίτσα και Πάτρα, πάντα σε συνδυασμό με σιδηροδρομικές υποδομές και στόχο τη σύνδεση βασικών εγχώριων λιμανιών με τα λιμάνια του Εύξεινου Πόντου και τη «βαλκανική ενδοχώρα» όπως συχνά - πυκνά αποκαλούν τις γειτονικές χώρες των Βαλκανίων κυβερνητικά στελέχη αλλά και ο Αμερικανός πρέσβης.

Εντατικά για το σιδηρόδρομο στις «ράγες» των ευρωενωσιακών σχεδίων

Σε αυτό το πλαίσιο, ως κρίσιμης σημασίας ζήτημα αναδεικνύεται η ανάπτυξη της λεγόμενης «Σιδηροδρομικής Εγνατίας», έργο - αφετηρία για την έναρξη ενός «νέου μεγάλου κύματος σιδηροδρομικών έργων», όπως ανέφερε ο Χρ. Διονέλης της ΕΡΓΟΣΕ στο προαναφερθέν συνέδριο, εκτιμώντας ότι το κόστος του εν λόγω έργου μαζί με τις κάθετες διασυνδέσεις του θα φτάσει συνολικά τα 7 δισ. ευρώ σε βάθος 12ετίας.

Ειδικότερα για τις σιδηροδρομικές συνδέσεις του εγχώριου δικτύου με τις βόρειες γειτονικές χώρες, ο Χρ. Διονέλης ανέφερε ότι το έργο, που αφορά στη σύνδεση Ηγουμενίτσας - Καλαμπάκας - Κοζάνης, συνολικού κόστους 1,5 δισ. ευρώ, αναμένεται να ολοκληρωθεί μέχρι το 2024, ενώ για τον κλάδο προς Αλβανία, στο τμήμα Κρυσταλλοπηγή - Πόγραδετς, έχει επέλθει συμφωνία με τους αρμόδιους φορείς της γειτονικής χώρας, η σχετική μελέτη έχει λάβει τις απαιτούμενες εγκρίσεις και η ΕΡΓΟΣΕ έχει αναδειχτεί επικεφαλής για τη συνολική επίβλεψη.

Επίσης, στο τμήμα Θεσσαλονίκη - Ειδομένη μέχρι τα σύνορα με την ΠΓΔΜ, βρίσκεται σε εξέλιξη η κατασκευή μονής σιδηροδρομικής γραμμής και εντός του 2018 θα υπάρξει ολοκλήρωση των έργων, προχωρά και ο δεύτερος κλάδος, Φλώρινα - Καύκασος - Μοναστήρι, ενώ και η ΠΓΔΜ προχωρά την κατασκευή του δικού της κομματιού μέχρι τα Σκόπια.

Οι εργασίες ολοκλήρωσης των σιδηροδρομικών συνδέσεων με την Αλβανία και την ΠΓΔΜ, με προοπτική επέκτασης στη Σερβία, αποκτούν χαρακτήρα «επείγοντος», με δεδομένη και την απόφαση της ΕΕ να «τρέξουν σε όλα τα επίπεδα» οι «διασυνδέσεις» σε Ενέργεια και Μεταφορές στα Δυτικά Βαλκάνια.

Σε πιο προχωρημένη φάση βρίσκονται τα έργα σύνδεσης με τη Βουλγαρία, αφού ήδη έχει ολοκληρωθεί το έργο της εγκατάστασης συστήματος ραδιοκάλυψης, σε εξέλιξη βρίσκεται η εγκατάσταση σύγχρονου συστήματος σηματοδότησης - τηλεδιοίκησης με εκτιμώμενη ολοκλήρωση το Μάρτη του 2019.

Παράλληλα, το στέλεχος της ΕΡΓΟΣΕ ανέφερε ότι στο πλαίσιο του μνημονίου συνεργασίας που υπογράφηκε στην Καβάλα το 2017 μεταξύ των πρωθυπουργών Ελλάδας και Βουλγαρίας, οι δύο χώρες συνεργάζονται για τη δημιουργία μιας κοινής σιδηροδρομικής εταιρείας. Εχει, επίσης, συσταθεί κοινή ομάδα για την προώθηση του έργου που έχει ήδη συνεδριάσει 6 φορές και πρόσθεσε ότι το έργο έχει την πλήρη υποστήριξη των Βρυξελλών.

Ο Χρ. Διονέλης είπε ότι η συγκεκριμένη σύνδεση θέτει νέα δεδομένα στη διακίνηση εμπορευματοκιβωτίων Μεσογείου και Ευξείνου Πόντου, ενώ σύμφωνα με την έκθεση οικονομικής βιωσιμότητας του έργου, απαιτείται η σιδηροδρομική μεταφορά κατά μέσο όρο 250.000 κοντέινερ ετησίως, περίπου το 5% - 6% όσων διακινούνται μέσω του Βοσπόρου, στόχος «απόλυτα εφικτός», αφού, όπως είπε, η δυνατότητα μεταφοράς φορτίου είναι πολύ μεγαλύτερη, θεωρώντας ότι θα υπάρξει άμεσα μεγάλο εμπορικό ενδιαφέρον από εταιρείες που μεταφέρουν προϊόντα στην περιοχή. Είπε, τέλος, ότι αυτήν τη στιγμή το βάρος των προσπαθειών πέφτει στην ολοκλήρωση του τμήματος Αλεξανδρούπολη - Μπουργκάς (ο συνολικός σχεδιασμός περιλαμβάνει τη διασύνδεση Θεσσαλονίκης, Καβάλας, Αλεξανδρούπολης, Μπουργκάς, Βάρνας και του Ρούσε, με προοπτική ένταξης στο μέλλον ρουμανικών πόλεων ή λιμένων), το οποίο αποτελεί λιγότερο από το 1/3 του συνολικού έργου, με προοπτική ολοκλήρωσης το 2023 και με σαφώς μικρότερο οικονομικό κόστος.

Σημαντικός ο ρόλος και των λιμανιών

Στο ίδιο συνέδριο, ο Π. Κουρουμπλής, υπουργός Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής, ανέφερε ότι το υπουργείο ολοκληρώνει αυτήν την περίοδο το «master plan» και σε συνεργασία με το υπουργείο Μεταφορών γίνεται προσπάθεια ενίσχυσης των συνδυασμένων μεταφορών. Βασικές προτεραιότητες, είπε, αποτελούν αυτήν τη στιγμή τα Λιμάνια του Πειραιά και της Θεσσαλονίκης, με την ολοκλήρωση των επενδυτικών προγραμμάτων για την αναβάθμιση των υποδομών τους και απευθυνόμενος στην «επιχειρηματική κοινότητα» την προέτρεψε «να καταλάβει ότι ανοίγονται δρόμοι» με την πολιτική που ασκεί η κυβέρνηση στον τομέα των συνδυασμένων μεταφορών.

Μίλησε, επίσης, για την πρόσφατη συνάντηση που είχε με το νέο Διοικητικό Συμβούλιο του Οργανισμού Λιμένα Θεσσαλονίκης και όλους τους μετόχους του, ξεκαθάρισε ότι «άμεσα θα ξεκινήσουν οι υποδομές και γι' αυτό το γεωστρατηγικής σημασίας λιμάνι, για να παίξει το ρόλο που πρέπει για τη Μακεδονία, τα Βαλκάνια και την Ευρώπη». Να υπενθυμίσουμε ότι το 67% πέρασε στην κοινοπραξία «South Europe Gateway Thessaloniki» (SEGT), που συνέστησαν οι «Deutsche Invest Equity Partners GmbH» (γερμανικό επενδυτικό ταμείο), «Belterra Investments Ltd.» (Ιβ. Σαββίδης) και «Terminal Link SAS» (γαλλική εταιρεία διαχείρισης λιμένων που το 49% των μετοχών της ελέγχεται από τον κινεζικό όμιλο μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων CMA). Στη σύσκεψη, που ανέφερε ο υπουργός Ναυτιλίας, συμμετείχε και ο επικεφαλής της «Terminal Link», F. Salem, ο οποίος «δεσμεύτηκε» για την άμεση έναρξη του επενδυτικού προγράμματος της κοινοπραξίας, ενώ επισκέφτηκε και τις εγκαταστάσεις του ΟΛΘ, συνοδευόμενος από τον Ιβ. Σαββίδη.

Να σημειώσουμε, τέλος, ότι ο Π. Κουρουμπλής επανέλαβε την πρόθεση της κυβέρνησης να προωθήσει την «ανάπτυξη» ακόμη 10 σημαντικών εγχώριων λιμανιών, που συνδέονται με τα διευρωπαϊκά μεταφορικά δίκτυα, με προτεραιότητα στα λιμάνια Ηγουμενίτσας, Καβάλας και Αλεξανδρούπολης, για τα οποία με κάθε ευκαιρία δηλώνει το αμερικανικό ενδιαφέρον ο πρέσβης των ΗΠΑ στη χώρα.


Φ. Κ.

ΒΑΛΚΑΝΙΑ
Βασική προτεραιότητα και για το τουρκικό κεφάλαιο

Από την πρόσφατη επίσκεψη του Σέρβου Προέδρου στην Αγκυρα
Από την πρόσφατη επίσκεψη του Σέρβου Προέδρου στην Αγκυρα
«Η Δύση δεν μπορεί να ανεχτεί τη στάση της Τουρκίας, ειδικά στα Βαλκάνια, καθώς η χώρα μας αναπτύσσει βήματα, πρωτοβουλίες, προσπάθειες στην περιοχή...»

Τα παραπάνω δήλωσε, μεταξύ άλλων, ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, υποδεχόμενος τον Σέρβο ομόλογό του Αλεξάνταρ Βούτσιτς, που στις 6 και 7 Μάη έκανε επίσημη επίσκεψη στην Τουρκία. Δεν ήταν τυχαία η επιλογή του να επισημάνει ότι η Αγκυρα θα επιμείνει στους σχεδιασμούς της για τα Βαλκάνια, ανεξάρτητα από διαφωνίες που έχουν και σύμμαχοί της. Τους τελευταίους μήνες, μια σειρά ηγέτες βαλκανικών κρατών έχουν βρεθεί στην Αγκυρα, ενώ προχωρούν σύνθετοι ανταγωνισμοί και διεργασίες για τον γεωπολιτικό έλεγχο των Βαλκανίων. ΗΠΑ, ΕΕ, Ρωσία κ.ά. κονταροχτυπιούνται για την ενίσχυση της επιρροής τους στην περιοχή, που έχει μεγάλη σημασία για την υλοποίηση γεωστρατηγικών αλλά και επενδυτικών σχεδιασμών, εξαιτίας της θέσης τους. Σε αυτό το πλαίσιο, η τουρκική αστική τάξη διατάσσει τις δικές της δυνάμεις, αναπτύσσοντας επενδύσεις εκατομμυρίων, πρώτα απ' όλα στην ανάπτυξη υποδομών σε μια σειρά κρίσιμους κλάδους, ενώ αξιοποιεί και το ενισχυμένο - σε πολλές χώρες - μουσουλμανικό στοιχείο, για να διαμορφώσει συμμαχίες ευνοϊκές στα σχέδια της δικής της αναβάθμισης.

Ενδεικτικό είναι εξάλλου και το γεγονός ότι το κυβερνών κόμμα, ΑΚΡ, επέλεξε το Σαράγεβο στη Βοσνία - Ερζεγοβίνη για να οργανώσει κεντρική προεκλογική συγκέντρωση, 20 Μάη, ενόψει των διπλών πρόωρων εκλογών, εκεί θα τιμηθεί με τον τίτλο του επίτιμου διδάκτορα από το Διεθνές Πανεπιστήμιο της πόλης, για την προσφορά του και στη διεθνή πολιτική σκηνή.

Ο ρόλος της ΤΙΚΑ

Στην κατεύθυνση αυτή χρησιμοποιείται ιδιαίτερα η Τουρκική Υπηρεσία Διεθνούς Αναπτυξιακής Συνεργασίας (Turkish Cooperation and Coordination Agency), γνωστή ως ΤΙΚΑ.

Η συγκεκριμένη υπηρεσία δημιουργήθηκε το 1992, όταν μετά τις ανατροπές στις σοσιαλιστικές χώρες το τουρκικό κεφάλαιο εντόπισε νέους διαύλους για τη διείσδυσή του, καταρχάς σε Κεντρική Ασία, Βαλκάνια κ.α. Οπως εξηγείται στην ιστοσελίδα της ΤΙΚΑ, η ανάπτυξη κοινωνικών, οικονομικών και πολιτιστικών προγραμμάτων που ξεκίνησε στην αρχή με παροχή κάποιας βοήθειας «στη συνέχεια μετατράπηκε σε μακροπρόθεσμα σχέδια και συνεργασία που βασίστηκε στην ανάπτυξη» (των αντίστοιχων κρατών, δηλαδή σε μεγάλες «αναπτυξιακές» - μονοπωλιακές επιδιώξεις). Τότε «η ανάγκη για μια οργάνωση που μπορεί να εξασκεί και να συντονίσει τις επιχειρήσεις που διεξάγονται σε αυτόν τον τομέα και για τις προτεραιότητες της εξωτερικής πολιτικής (σ.σ. της Τουρκίας) αναδύθηκε και προέκυψε η δημιουργία της ΤΙΚΑ.

Με την καθιέρωση της αντίληψης "ενεργού" πολιτικής στην εξωτερική μας πολιτική, η ΤΙΚΑ έγινε ένα ενδιάμεσο εργαλείο υλοποίησης (σ.σ. επιλογών) της τουρκικής εξωτερικής πολιτικής». Με επίμονες αναφορές σε όρους όπως «τουρκικές δημοκρατίες» (εννοώντας κράτη όπου υπάρχει σημαντικό μέρος τουρκόφωνου πληθυσμού), η ιστοσελίδα συνοψίζει τους στόχους της ΤΙΚΑ στη δημιουργία κοινωνικών δομών αυτών των «τουρκικών δημοκρατιών», στην κατασκευή μιας ταυτότητας με ένα βιώσιμο τρόπο, στην αντιμετώπιση των ελλείψεων στις τεχνικές τους υποδομές. «Η ΤΙΚΑ ανέπτυξε πολλά σχέδια, στους τομείς της Παιδείας, της Υγείας, της αγροτικής ανάπτυξης, του χρηματοπιστωτικού τομέα, του τουρισμού και της βιομηχανίας».

Ειδικά για τα Βαλκάνια, η ΤΙΚΑ τονίζει πως η περιοχή «έχει αναγνωριστεί ως ένα βασικό στοιχείο για την εξωτερική πολιτική (σ.σ. της Τουρκίας συνολικά)». Και συμπληρώνει πως ειδικά για τη συγκεκριμένη περιοχή, η Τουρκία συνεχίζει τη δράση της με μια προοπτική που «εστιάζει στο όραμα, όχι στη δημιουργία κρίσεων», δανειζόμενη μια φράση του πρώην ΥΠΕΞ και πρωθυπουργού της Τουρκίας Αχμέτ Νταβούτογλου, που είχε πρωτοστατήσει στη δημιουργία της ΤΙΚΑ.

Για να αντιληφθεί κανείς το ρόλο της ΤΙΚΑ αρκεί να εντοπίσει την παρομοίωσή της με την αμερικανική USAID (United States Agency for International Development), το γνωστό παραμάγαζο του αμερικανικού ΥΠΕΞ με το οποίο ανοίγουν δρόμοι για τη δραστηριοποίηση αμερικανικών μονοπωλίων και γενικά του αμερικανικού ιμπεριαλισμού.

Και η αξιοποίηση των «μουσουλμανικών μειονοτήτων»

Χαρακτηριστικός είναι και ο τρόπος που το τουρκικό κεφάλαιο αξιοποιεί το μουσουλμανικό στοιχείο, υποδαυλίζοντας, στον έναν ή στον άλλο βαθμό, εθνικισμούς και διεκδικήσεις «μειονοτήτων».

Σε αυτό το πλαίσιο, χρησιμοποιείται και η λεγόμενη «Προεδρία Θρησκευτικών Υποθέσεων» («Diyanet»), που θεωρείται η υψηλότερη θρησκευτική αρχή στην Τουρκία.

Ουσιαστικά πρόκειται για κρίσιμο επιτελείο του αστικού τουρκικού κράτους με το οποίο «ζυμώνονται» οι προτεραιότητες του τουρκικού κεφαλαίου.

Σήμερα, η «Diyanet» εξασφαλίζει κάθε χρόνο περίπου 2 δισ. δολάρια από τα κρατικά ταμεία και είναι υπεύθυνη για τη λειτουργία συνολικά 90.000 τζαμιών σε Τουρκία και εξωτερικό, με συνολικά 120.000 άτομα προσωπικό. Ακόμα, διατηρεί 106 «θρησκευτικούς επιτετραμμένους» σε 57 χώρες, μέσα από τους οποίους είναι εύκολο να φανταστεί κανείς ότι δεν «διαδίδονται» απλά οι «αξίες του Ισλάμ». Σύμφωνα με τον επικεφαλής της «Diyanet», Αλί Ερμπάς, κάθε Παρασκευή περίπου 25 εκατομμύρια μουσουλμάνοι εντός και εκτός Τουρκίας ακούν κηρύγματα που διαμορφώνονται κεντρικά από την υπηρεσία. Πρόσφατα, η «Diyanet» ανέλαβε την «εκπαίδευση» περίπου 400 ιμάμηδων που ήρθαν από τη Συρία στην Αττάλεια, ώστε όταν ολοκληρωθούν τα σχετικά προγράμματα να «μοιραστούν» σε περιοχές όπου ήδη έχει αναπτυχθεί ο τουρκικός στρατός, στο πλαίσιο των φιλοδοξιών της Αγκυρας να «απελευθερώσει» τους μουσουλμάνους της περιοχής και να στηρίξει τη «σταθερότητα» και την «ασφάλειά» τους έναντι κουρδικών οργανώσεων και άλλων δυνάμεων που βλέπει ως απειλή για το δικό της ρόλο.

Αλλωστε, ενδεικτική της προσπάθειας της Τουρκίας να λανσαριστεί ως «προστάτης των μουσουλμάνων» είναι και η Σύνοδος Μουσουλμανικών Μειονοτήτων που οργάνωσε η «Diyanet» στην Κωνσταντινούπολη, τον Απρίλη. «Το γεγονός ότι αποτελείτε μειοψηφία σε μια χώρα δεν είναι ποτέ μειονέκτημα... Πόσο συχνά, με την άδεια του Θεού, μικρές ομάδες έχουν νικήσει μεγάλες. Ο Θεός στηρίζει αυτούς που δείχνουν υπομονή», ανέφερε μεταξύ άλλων στο χαιρετισμό του ο Ερντογάν, αναδεικνύοντας και έτσι ότι ο ούτως ή άλλως αντιδραστικός ρόλος της θρησκείας μπορεί να αξιοποιηθεί πολύμορφα στην προώθηση αντιλαϊκών σχεδιασμών. Σημειώνουμε ότι τη Σύνοδο στην Κωνσταντινούπολη παρακολούθησαν πάνω από 250 παράγοντες από περισσότερες από 100 χώρες όλου του κόσμου.


Α. Μ.

Προσχήματα περί «σταθερότητας και ειρήνης»

Στο πλαίσιο της επίσκεψης Βούτσιτς στην Αγκυρα, συνεδρίασε για πρώτη φορά το Τουρκο-σερβικό Συμβούλιο Συνεργασίας Ανώτατου Επιπέδου, ενώ πραγματοποιήθηκε και Τουρκο-σερβικό επιχειρηματικό Φόρουμ. Σε αυτό, ο Ερντογάν χαρακτήρισε τη Σερβία «χώρα - κλειδί για την ειρήνη και τη σταθερότητα στα Βαλκάνια». Μάλιστα, υποστήριξε ότι «κρίσιμο ρόλο για τη σταθερότητα, ειρήνη, ευημερία και ενιαιοποίηση της περιοχής» διαδραματίζει και «η χρησιμοποίηση των εμπειριών μας για την ανάπτυξη των υποδομών μεταφορών της Σερβίας» (εννοώντας τις επενδύσεις των Τούρκων μεγαλοκατασκευαστών).

Μεταξύ άλλων, υπογράφτηκε Μνημόνιο Συνεργασίας για την κατασκευή αυτοκινητόδρομου που θα συνδέει το Βελιγράδι με το Σαράγεβο (την πρωτεύουσα της Βοσνίας - Ερζεγοβίνης), που ανέλαβε κατά βάση η τουρκική κατασκευάστρια εταιρεία «Tasyapi», η οποία θα παρουσιάσει προτάσεις και για άλλα σχέδια ανάπτυξης υποδομών στη Σερβία. Οσον αφορά τις διμερείς εμπορικές σχέσεις, ο στόχος είναι να αυξηθούν από τα 1,2 δισ. δολάρια, που είναι σήμερα, στα 2 δισ. και τα επόμενα χρόνια στα 5 δισ. δολ.

Από τη μεριά του, ο Βούτσιτς δήλωσε στην κοινή συνέντευξη Τύπου που δόθηκε ότι «η Τουρκία είναι η μεγαλύτερη και ισχυρότερη χώρα στα Βαλκάνια. Ο,τι σκέφτεται η Τουρκία έχει σημασία... Θα ήθελα να ευχαριστήσω τον Πρόεδρο Ερντογάν για τη σταθεροποίηση των Βαλκανίων...». Σύμφωνα με το «Αναντολού», ο Σέρβος ηγέτης είπε ότι η Σερβία, ως συγκριτικά μικρότερη χώρα στην περιοχή, αντιλαμβάνεται πολύ καλά αυτό που Τουρκία, Ρωσία, ΗΠΑ, ΕΕ, Κίνα σκέφτονται, προσθέτοντας ωστόσο ότι η διαφορά με την Τουρκία είναι πως «βρίσκεται εδώ, εδώ στα Βαλκάνια, και αυτό είναι σημαντικό για μας».

Ενας από τους «καλύτερους φίλους»

Μεγάλη είναι η σημασία που δίνει η Τουρκία στο «άνοιγμά» της και στην ΠΓΔΜ. Τον περασμένο Φλεβάρη, έκαναν επίσημη επίσκεψη στην Αγκυρα πρώτα ο πρωθυπουργός της ΠΓΔΜ, Ζόραν Ζάεφ, και λίγες μέρες μετά και ο Πρόεδρος της χώρας, Ιβάν Ιβανόφ. «Η Τουρκία συγκαταλέγεται στους καλύτερους φίλους μας», δήλωνε φτάνοντας στην τουρκική πρωτεύουσα ο Ζάεφ, χαρακτηρίζοντας την Τουρκία «έναν από τους σημαντικότερους επενδυτές» στη χώρα. Εξάλλου, από το 2011, το αεροδρόμιο της πρωτεύουσας, των Σκοπίων, το διαχειρίζεται η τουρκική εταιρεία «TAV», που έχει διασφαλίσει τα σχετικά δικαιώματα έως το 2030, τουλάχιστον. Επίσης, η «Diyanet» χρηματοδοτεί την κατασκευή του μεγαλύτερου τζαμιού στη χώρα, που αναμένεται να είναι έτοιμο το 2020.

Κατά τις επαφές του με τους Σκοπιανούς ηγέτες, ο Ερντογάν δεν έχασε ευκαιρία να διακηρύξει την «πλήρη στήριξη» της Αγκυρας στο ονοματολογικό ζήτημα. «Είμαστε η χώρα που αναγνωρίσαμε το συνταγματικό όνομα (της "Δημοκρατίας της Μακεδονίας"). Στείλαμε πρέσβη...». Ενώ ο Ιβανόφ, ανάμεσα σε άλλα, επανέλαβε τη δέσμευση της χώρας του στην «αντιμετώπιση» της FETO (της οργάνωσης του ισλαμιστή επιχειρηματία Φετ. Γκιουλέν, που η κυβέρνηση του ΑΚΡ θεωρεί πρωτεργάτη της απόπειρας πραξικοπήματος του 2016).

Τέλος, μεγάλο είναι το ενδιαφέρον της Τουρκίας και για τη Βοσνία - Ερζεγοβίνη. Στις 25 Απρίλη, έγινε στο Σαράγεβο το «9ο Επιχειρηματικό Φόρουμ», όπου επικεφαλής της πολυμελούς τουρκικής αποστολής ήταν ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης Μεχμέτ Σιμσέκ. Τίτλος του Φόρουμ ήταν «Μια περιοχή, μία οικονομία» και στις θεματικές του ξεχώριζαν οι εξής: «Διεθνείς πύλες και συνδέσεις μέσω της Νοτιοανατολικής Ευρώπης», «Ο αντίκτυπος της εφοδιαστικής αλυσίδας της ΕΕ και οι εταιρείες των Δυτικών Βαλκανίων» κ.τ.λ.

ΓΕΡΜΑΝΙΑ
Στόχος η φθηνότερη και πιο «ευέλικτη» εργασία για να διατηρηθεί η ανταγωνιστικότητα

Την ώρα που ήδη εκατομμύρια εργαζόμενοι και άνεργοι ζουν στην αβεβαιότητα και στα όρια της φτώχειας

Το 44% όλων των νέων συμβάσεων στη Γερμανία είναι ορισμένου χρόνου

Copyright 2017 The Associated

Το 44% όλων των νέων συμβάσεων στη Γερμανία είναι ορισμένου χρόνου
«Το 44% όλων των νέων προσλήψεων στη Γερμανία είναι μόνο με συμβάσεις ορισμένου χρόνου. Για χρόνια ή και δεκαετίες, οι εργαζόμενοι δεν μπορούν ποτέ να είναι σίγουροι για πόσο καιρό θα έχουν δουλειά. Περισσότερο από το 60% των εργαζομένων ηλικίας κάτω των 35 ετών ζουν με αυτήν την αβεβαιότητα. Μάλιστα, αυτός είναι ο κανόνας όχι μόνο στον καθαρά ιδιωτικό επιχειρηματικό τομέα, αλλά και στη δημόσια διοίκηση, στους ακαδημαϊκούς κ.λπ.».

«Μίνι τζομπς», μερική απασχόληση, προσωρινή και ορισμένου χρόνου εργασία, φτωχοί - κακοπληρωμένοι εργαζόμενοι. Αυτή είναι η εικόνα για εκατομμύρια εργαζόμενους στη Γερμανία σύμφωνα με τον «Ατλαντα της Εργασίας 2018», που δημοσιεύτηκε στις αρχές Μάη από το ερευνητικό ίδρυμα «Χανς Μπέκλερ» και τη Γερμανική Συνομοσπονδία Συνδικάτων (DGB). Με αυτές τις εργασιακές σχέσεις, που επεκτείνονται διαρκώς τις τελευταίες δεκαετίες, «ανθεί» η γερμανική καπιταλιστική οικονομία, ενώ η καγκελάριος Αγκελα Μέρκελ απαίτησε ακόμη μεγαλύτερη «ευελιξία», μιλώντας την περασμένη Τρίτη στο συνέδριο της DGB. Κάλεσε τα συνδικάτα να «μην αποκλείουν νέες απαντήσεις για έναν ψηφιοποιημένο εργασιακό κόσμο» και «οι σχέσεις εργασίας στις νέες ψηφιακές επιχειρήσεις να μην εμποδίζονται από υπερβολικά πολλούς κανονισμούς».

Αναφέρθηκε στον νέο νόμο για τη «διευθέτηση» του χρόνου εργασίας, που καταργεί το 8ωρο και μειώνει την 11ωρη ξεκούραση μεταξύ δύο βαρδιών, λέγοντας πως δεν είναι «αποφασιστικής σημασίας» για τους εργαζόμενους να αντιταχθούν. «Σε τελευταία ανάλυση, τίποτα δεν θα κερδηθεί εάν οι νεοσύστατες επιχειρήσεις (start up) προσλαμβάνουν φαινομενικά αυτοαπασχολούμενους (δελτίο παροχής υπηρεσιών) για να παρακάμψουν τους ελέγχους του χρόνου εργασίας», είπε, τονίζοντας έμμεσα ότι υπάρχει «πλούσιο» αντεργατικό οπλοστάσιο στη διάθεση των επιχειρηματιών. Η Γερμανία πρέπει να παραμείνει διεθνώς ανταγωνιστική και στον ψηφιακό κόσμο, σημείωσε η καγκελάριος. «Πρόκειται για σημαντικά ζητήματα, όπως π.χ. πώς θα διατηρηθεί στην ψηφιακή εποχή η προστιθέμενη αξία στη βιομηχανία, που κάνει τη χώρα ισχυρή, ή η φορολόγηση των ψηφιακών επιχειρηματικών μοντέλων», εξήγησε.

«Πρέπει όλα να τα σκεφτούμε από την αρχή. Από το φορολογικό σύστημα μέχρι τα κοινωνικά ασφαλιστικά συστήματα», υπογράμμισε ακόμη η Μέρκελ, μιλώντας την Τετάρτη στη Βουλή.

Το βέβαιο είναι πως οι τεράστιες δυνατότητες που προσφέρει η τεχνολογική επανάσταση - που ονομάζεται «ψηφιοποίηση», «τεχνητή νοημοσύνη» κ.λπ. - δεν θα αξιοποιηθούν για να βελτιωθούν οι όροι δουλειάς και ζωής του γερμανικού λαού. Αντίθετα, η ακόμη μεγαλύτερη «ευελιξία» της εργασίας και οι λιγότερες ώρες δουλειάς και πληρωμής θα μειώσουν κι άλλο το εργασιακό «κόστος», ενώ θα εκτοξευθούν η παραγωγικότητα από τις νέες τεχνολογίες και η κερδοφορία των επιχειρήσεων. Εξάλλου, ήδη όλα τα προηγούμενα χρόνια το «γερμανικό θαύμα» στηρίχτηκε σε μεγάλο βαθμό σε τέτοια αντεργατικά μέτρα (δημιουργώντας εκατομμύρια «προσωρινούς», κακοπληρωμένους εργαζόμενους), σε εργαζόμενους - λάστιχο και σε φτωχούς συνταξιούχους.

Υπερδιπλασιασμός της «άτυπης» εργασίας

Οπως τονίζεται στην πολυσέλιδη μελέτη, από τα μέσα της δεκαετίας του '80 η νομοθεσία στη Γερμανία διαρκώς «απελευθερώνει» την αγορά εργασίας για τους επιχειρηματικούς ομίλους και προωθεί τις όλο και πιο «ευέλικτες» μορφές απασχόλησης, τη συμπίεση των μισθών και άλλα μέτρα μείωσης του εργασιακού «κόστους». Ετσι, σήμερα, σε σχέση με τη δεκαετία του '90 οι λεγόμενες «άτυπες μορφές απασχόλησης» («μίνι τζομπς», προσωρινή εργασία, συμβάσεις ορισμένου χρόνου, συμβάσεις έργου, μερική απασχόληση έως 20 ώρες τη βδομάδα κ.ά.) έχουν υπερδιπλασιαστεί, όπως επίσης η μερική απασχόληση.

Ορισμένα στοιχεία για το εργατικό δυναμικό της Γερμανίας που δημοσιεύονται στον «Ατλαντα»:

Η γερμανική κυβέρνηση διαφημίζει συχνά το υψηλό ποσοστό απασχόλησης (το 75% του πληθυσμού ηλικίας 15 - 65 ετών) και τη χαμηλή ανεργία στη χώρα. Οι επίσημα άνεργοι ανέρχονται στα 2,5 εκατομμύρια, ωστόσο «άλλο 1 εκατ. ψάχνουν για δουλειά αλλά δεν καταμετρώνται ως άνεργοι, επειδή κάνουν κατάρτιση, συμμετέχουν σε κυβερνητικά προγράμματα απασχόλησης ή είναι εγγεγραμμένοι σε ιδιωτικά γραφεία ευρέσεως εργασίας».

Στο μεταξύ, ιδιαίτερα μεγάλος είναι ο αριθμός των ημιαπασχολούμενων: «Το 2016, από τους 31,5 εκατ. ασφαλισμένους εργαζόμενους τα 8,5 εκατ. ήταν με μερική απασχόληση. Πρόκειται για αύξηση μεγαλύτερη του 70% σε σχέση με το 2006». Σε αυτούς «θα πρέπει να προστεθούν και οι περίπου 5,1 εκατ. εργαζόμενοι με μίνι τζομπς (σ.σ. λίγες ώρες εργασίας, συχνά ανασφάλιστοι, μισθός έως 450 ευρώ), ως αποκλειστική πηγή εισοδήματος». Συνολικά οι εργαζόμενοι με «μίνι τζομπς» ανέρχονται σε 7,8 εκατ. και από αυτούς περίπου 2,7 εκατ. την έχουν σαν «δεύτερη δουλειά» για να συμπληρώσουν το εισόδημά τους, επειδή δεν μπορούν να ζήσουν με τον χαμηλό μισθό τους.

«Γκρίνια» για το «υψηλό εργασιακό κόστος»

Το ποσοστό των χαμηλόμισθων στη Γερμανία είναι το μεγαλύτερο από όλες τις χώρες της Δυτικής Ευρώπης, εξαιτίας και της αυξανόμενης «άτυπης» εργασίας. Πέρα από αυτούς που κάνουν δυο και τρεις δουλειές για να τα «φέρουν βόλτα», 1,2 εκατ. φτωχοί εργαζόμενοι εξαρτώνται από προνοιακά επιδόματα («Hartz IV»). Στη Γερμανία, οι φτωχοί εργαζόμενοι διπλασιάστηκαν από το 2004 έως το 2014. Ως παράδειγμα αναφέρονται οι εργαζόμενοι στα ξενοδοχεία και τον τουρισμό, που κερδίζουν κατά μέσο όρο μόλις 9,63 ευρώ την ώρα μεικτά, ποσό που δεν αρκεί για να αντεπεξέλθει κανείς στο υψηλό κόστος ζωής της χώρας.

Στο μεταξύ, η συζήτηση για το «υψηλό εργασιακό κόστος» στη Γερμανία - για ορισμένους κλάδους και ορισμένους εργαζόμενους - που αποτελεί τροχοπέδη για την ανταγωνιστικότητα της γερμανικής καπιταλιστικής οικονομίας πυροδοτήθηκε και από τα στοιχεία που ανακοίνωσε την Τετάρτη η Ομοσπονδιακή Στατιστική Υπηρεσία. Το 2017 οι Γερμανοί εργοδότες στους κλάδους της βιομηχανίας και των οικονομικών υπηρεσιών πλήρωσαν κατά μέσο όρο 34,50 ευρώ (μεικτά) για μία ώρα εργασίας, δηλαδή κατά 31% περισσότερο από τον μέσο όρο της ΕΕ (26,30 ευρώ). Στη μεταποίηση, όπου ο διεθνής ανταγωνισμός είναι ιδιαίτερα έντονος, μία ώρα εργασίας στη Γερμανία κοστίζει κατά μέσο όρο 40,20 ευρώ, δηλαδή κατά 49% περισσότερο από τον μέσο όρο της ΕΕ (27 ευρώ) και κατά 6% περισσότερο από ό,τι στη Γαλλία (38,10 ευρώ), «η οποία είναι η δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία στην Ευρωζώνη μετά τη Γερμανία και ισχυρός ανταγωνιστής της σε πολλούς κλάδους, όπως η αυτοκινητοβιομηχανία», σημειώνουν γερμανικά ΜΜΕ.

«Οργανωμένη αδήλωτη εργασία»

Ενα ακόμη στοιχείο της έντασης της εκμετάλλευσης, τόσο των ξένων όσο και των ντόπιων εργαζομένων, είναι και το φαινόμενο της «οργανωμένης αδήλωτης εργασίας» μεταναστών και προσφύγων, κυρίως στα εργοτάξια και τις βιοτεχνίες. Σε αυτό αναφέρεται ρεπορτάζ της «Welt» (19/4/2018), φιλοξενώντας και συνέντευξη του γνωστού Γερμανού καθηγητή Οικονομικών, Φρίντριχ Σνάιντερ. Ο ίδιος τονίζει πως τόσο στα δημόσια όσο και στα ιδιωτικά έργα, κατασκευαστικές εταιρείες απασχολούν παράνομα εργαζόμενους από διάφορες χώρες.

«Οργανωμένες εγκληματικές συμμορίες πλαστογραφούν έγγραφα και τιμολόγια προς τις φορολογικές αρχές και τα ασφαλιστικά ταμεία. Στέλνουν φτηνούς εργαζόμενους από άλλες χώρες - συχνά από τη νοτιοανατολική Ευρώπη ή την Τουρκία - στη Γερμανία, κατευθείαν στην εμπορία ανθρώπων», σημειώνει χαρακτηριστικά.

Οι «αδήλωτοι εργαζόμενοι» είναι πολύ πιο φθηνοί, εξηγεί ο καθηγητής Οικονομικών: «Στον τομέα των κατασκευών και του εμπορίου, η διαφορά κόστους μεταξύ νόμιμης απασχόλησης και αδήλωτης εργασίας είναι ιδιαίτερα μεγάλη. Επιπλέον: Η μαύρη εργασία μπορεί εύκολα να οργανωθεί και επειδή υπάρχουν λίγοι έλεγχοι». Στο μεταξύ, «η ραγδαία ανάπτυξη του κατασκευαστικού τομέα οδηγεί σε περισσότερη αδήλωτη εργασία. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι τα δίκτυα παράνομης απασχόλησης είναι πολύ πιο ευέλικτα από τα νόμιμα. Οταν ένας κατασκευαστής πρέπει να πραγματοποιήσει γρήγορα ένα έργο, δυσκολεύεται να βρει μια αναγνωρισμένη εταιρεία, σε αυτήν την περίοδο της "έκρηξης" των κατασκευών, όπου τα "βιβλία των παραγγελιών" είναι γεμάτα. Φυσικά, είναι πολύ πιο εύκολο να προσληφθεί ένας μεσάζων για να πάρει ένα λεωφορείο γεμάτο εργαζόμενους από τη Μολδαβία ή τη Βουλγαρία, και μάλιστα, αν είναι δυνατόν, με έγγραφα που το κάνουν να μοιάζει με νόμιμη απόσπαση», εξηγεί.

Πρόκειται για άλλη μια πλευρά της έντασης της εκμετάλλευσης από το κεφάλαιο που έχει την στήριξη του αστικού κράτους, ενώ ευθύνες έχει και ο εργοδοτικός συνδικαλισμός, που στη Γερμανία είναι κυρίαρχος και βασικός παράγοντας για την εμπέδωση κλίματος ταξικής συνεργασίας. Οι εργαζόμενοι και οι μετανάστες βιώνουν στις πλάτες τους τι σημαίνει να είσαι «ατμομηχανή» της ΕΕ, βλέποντας να χάνουν δικαιώματα για να θησαυρίζουν οι κεφαλαιοκράτες.


Ε. Μ.



Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ