Κυριακή 18 Μάρτη 2001
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΒΙΒΛΙΟ
Το «Κεφάλαιο» της παγκόσμιας λογοτεχνίας

Οσο θα υπάρχει η κοινωνία της παντοειδούς εκμετάλλευσης ανθρώπου από άνθρωπο, της οποίας τα «τέρατα και σημεία» ώθησαν τον Μαρξ να γράψει το «Κεφάλαιο», τόσο οικουμενικό, διαχρονικό, επίκαιρο θα παραμένει το τεράστιο έργο του «επαναστάτη», κατά τον Ουγκώ, Μπαλζάκ. Οπως το «Κεφάλαιο» παραμένει ο μέγας, παγκόσμιος «λίθος» της ταξικής πάλης, έτσι μέγας, παγκόσμιος «λίθος» της λογοτεχνίας παραμένει η μπαλζακική «Ανθρώπινη Κωμωδία». Εργο που αριθμεί σχεδόν 100 μυθιστορήματα και πάνω από 2.000 πρόσωπα - τα περισσότερα είναι λογοτεχνικές απαθανατίσεις υπαρκτών προσώπων της εποχής του συγγραφέα - με το οποίο ο γίγαντας του ρεαλισμού, Μπαλζάκ, εικονογράφησε, ανατόμησε και βυθοσκόπησε την ταξική, πολιτική, οικονομική, κοινωνική, ηθική, πνευματική, ανθρώπινη «τοιχογραφία» του 19ου αιώνα. Εργο αθάνατο, του οποίου τη μεγαλοφυΐα, διδαχή και λογοτεχνική γοητεία θαύμασαν και ύμνησαν οι Μαρξ, Ενγκελς, Λένιν. Η εποχή μας, εποχή κορυφούμενης, παγκοσμιοποιούμενης τυραννίας του κεφαλαίου, το καλεί όλοι οι σκεπτόμενοι άνθρωποι, ιδιαίτερα οι νέοι, να στραφούν στην «Ανθρώπινη Κωμωδία». Αν όχι σ' όλη, τουλάχιστον στα αριστουργήματά της.

Ενα από αυτά είναι η τριλογία του «Χαμένα όνειρα» (γραμμένη το 1837, 1839 και 1843), η οποία, δίτομη, κυκλοφόρησε σε έξοχη μετάφραση του σκηνοθέτη Κώστα Σφήκα, ενδιαφέρουσα και εκτενέστατη εισαγωγή του καθηγητή του Παντείου Γιάνγκου Ανδρεάδη και εικονογραφημένη με έργα τέχνης («Στάχυ»). Μυθιστόρημα εκπληκτικά επίκαιρο, αντλημένο από την πικρή εμπειρία του συνεργαζόμενου με εφημερίδες Μπαλζάκ, το οποίο αποτελεί αποκαλυπτικό, δριμύ «κατηγορώ» για τον αδυσώπητο ρόλο του Τύπου. Για τα ΜΜΕ θα λέγαμε σήμερα, τα ολέθρια διαπλεκόμενα συμφέροντά τους, τους «δαιμονικούς», διεφθαρμένους, «ανθρωποφαγικούς» θύτες και τα εξαρτημένα, ευάλωτα, μη αντιστεκόμενα θύματά τους - δημοσιογράφους, διανοούμενους, καλλιτέχνες. Κεντρικός ήρωας (αντιήρωας ορθότερα), των «Χαμένων ονείρων» είναι ο νέος, ταλαντούχος ποιητής, αλλά αδύνατων αντιστάσεων ποιητής Λουσιέν ντε Ρουμπαπρέ - πρόσωπο «καθρέφτισμα» του συγγραφέα, που εμφανίζεται και σε άλλα μυθιστορήματά του. Ενας δημιουργός που φιλοδοξώντας να γίνει διάσημος εργάστηκε σε εφημερίδα, πουλώντας την «ψυχή του στο διάβολο». Ενας διανοούμενος που υποκύπτοντας στις κάθε είδους πιέσεις του κεφαλαιοκρατικού εκδοτικού «μηχανισμού», «μηχανισμού» διαπλεκόμενου με πολιτικούς, οικονομικούς, τραπεζικούς και κοινωνικούς παράγοντες της μεγαλοαστικής τάξης, εξουθενώθηκε ψυχολογικά από αυτούς και, υπό το βάρος ενός έρωτα, κατέληξε «ιδανικός αυτόχειρας». Μόνον στον Μπαλζάκ συναντάται μια τόσο μαστορική λογοτεχνικά, πολύπλευρα κριτική αποτύπωση της πραγματικότητας στην καπιταλιστική κοινωνία, του ρόλου της διανόησης και της τέχνης και παράλληλα η τέλεια βυθοσκόπηση της ψυχοσύνθεσης, του συνειδησιακού και υποσυνείδητου «κόσμου» της ανθρώπινης ύπαρξης.


Αρ. ΕΛΛΗΝΟΥΔΗ

Αποκαλύψεις Μιτεράν και...

Οσο περνάει ο καιρός και ο κουρνιαχτός καταλαγιάζει, τόσο περισσότερο έρχονται στην επιφάνεια μια σειρά στοιχεία και γεγονότα για το πώς προωθήθηκε η αντεπανάσταση στις πρώην σοσιαλιστικές χώρες και κυρίως στην ίδια τη Σοβιετική Ενωση. Οι αστοί πολιτικοί είναι αποκαλυπτικοί επί του συγκεκριμένου.

Στο βιβλίο του «Περί Γαλλίας - περί Γερμανίας», που κυκλοφορεί τελευταία ο Γάλλος Πρόεδρος Φρανσουά Μιτεράν αποκαλύπτει το ρόλο της ηγεσίας του ΚΚΣΕ και της τότε Σοβιετικής Ενωσης, το ρόλο του ίδιου και της γαλλικής πολιτικής, της Γερμανίας, της Βρετανίας, των Αμερικανών, για την επικράτηση της αντεπανάστασης με το όνομα της «περεστρόικα», τη διάλυση της Σοβιετικής Ενωσης και του Συμφώνου της Βαρσοβίας, τη διάλυση της ΛΔ της Γερμανίας κλπ.

Γράφει χαρακτηριστικά για τον Γκορμπατσόφ: «Μια συνομιλία μας, διάρκειας μιας ώρας, με έπεισε πως η Σοβιετική Ενωση έμπαινε σε μια νέα εποχή. Αυτή η εντύπωση επιβεβαιώθηκε κατά τη διάρκεια των εκτενέστατων ανταλλαγών απόψεων που είχαμε στο Παρίσι το 1985, με την ευκαιρία της πρώτης επίσημης επίσκεψης του Μιχαήλ Γκορμπατσόφ σε δυτική χώρα. Το πρωί της αναχώρησής του, μέσα στο γραφείο μου στο Μέγαρο των Ηλυσσίων, μου έσφιξε το χέρι, με κοίταξε στα μάτια και είπε: "Η Σοβιετική Ενωση χρειάζεται ελευθερία και πρωτοβουλία. Χρειάζεται δημοκρατία. Διαφορετικά, δε θα μπορέσουμε να κάνουμε τίποτα. Θα χρειαστεί χρόνος. Πρέπει να με βοηθήσετε". Ηταν ειλικρινής ή απλά πολύ επιτήδειος; Ενημέρωσα τους βασικούς μου εταίρους στην Ατλαντική Συμμαχία, και ειδικά τον Ρόναλντ Ρήγκαν, πως προσωπικά επέλεγα την ειλικρίνεια και πως καλό θα ήταν να το έχουν υπόψη τους»...

... η αντεπανάσταση μέσω περεστρόικα

Και συνεχίζει παρακάτω ο Φρανσουά Μιτεράν: «... Η περεστρόικα, την οποία έθεσε σε εφαρμογή αμέσως μετά την ανάδειξή του στη θέση του Γενικού Γραμματέα του Κομμουνιστικού Κόμματος της Σοβιετικής Ενωσης, αυτό μαρτυρά. Ο Βαντίμ Ζαγκλάντιν, στενός του σύμβουλος στο Κρεμλίνο, συνοδεία του οποίου είχε επισκεφτεί τη Γαλλία ως ιδιώτης το 1979, και ο οποίος ερχόταν να με δει από καιρού εις καιρόν, είχε επιστήσει την προσοχή μου στην εξαιρετική προσωπικότητα αυτού του τότε ελάχιστα γνωστού πολιτικού ("άνθρωπος ελεύθερος στη σκέψη και την κρίση του" μου είχε πει) και στη θέλησή του να ξεκινήσει μια επανάσταση μέσα στα πλαίσια του νόμου, αν ποτέ εκαλείτο να κυβερνήσει. Ο επιχειρηματίας Ζαν Μπατίστ Ντουμένγκ, κομμουνιστής, υπεύθυνος του Interagra, αξιαγάπητη προσωπικότητα και δεινός γνώστης των απόκρυφων του Κρεμλίνου, μου είχε πει παρόμοια λόγια και είχε προτείνει να δημιουργηθεί μια σχέση μεταξύ Γκορμπατσόφ και εμού. Και ο ένας και ο άλλος πίστευαν πως, αν ο θάνατός του είχε αφήσει το χρονικό περιθώριο, ο Αντρόποφ θα είχε εγκαινιάσει την αλλαγή και δήλωναν βέβαιοι πως ο Γκορμπατσόφ, από τον κύκλο των οικείων του, θα έπαιρνε τη σκυτάλη...».

Και καταλήγει ο Φρανσουά Μιτεράν, ένας από τους πιο συνειδητούς και ορκισμένους εχθρούς του κομμουνιστικού κινήματος: «... Οσο περισσότερο σκέπτομαι αυτές τις στιγμές της Ιστορίας που ζήσαμε, τόσο περισσότερο καταπλήσσομαι με τον όγκο του έργου, της φαντασίας, της ευφυΐας, του θάρρους που επέδειξε ο τελευταίος πολιτικός άνδρας υψηλού επιπέδου που ανέδειξε η Σοβιετική Ενωση, κι όλο και λιγότερο εκπλήσσομαι με την τελική του αποτυχία. Αποτυχία; Ναι, αν εξετάσουμε υπό το πρίσμα της εξουσίας, όχι, αν εξετάσουμε υπό το πρίσμα της Ιστορίας. Διότι όλα ξεκίνησαν στη Μόσχα»...

Περαιτέρω σχολιασμός νομίζουμε περιττεύει...

«Εξ οικείων τα βέλη... »

Ολο «καλά λόγια» έχουν να πουν πολλοί στο ΠΑΣΟΚ για κάποιους «αδέσποτους» της «Αριστεράς» και της «Δεξιάς» που «τρέχουν τα σάλια τους» να συμπορευτούν με το κυβερνών κόμμα. Να τι αναφέρει σχετικά σε ανακοίνωσή της η ΝΕ Νεολαίας ΠΑΣΟΚ του Νομού Τρικάλων: «Με αφορμή τη διεύρυνση του κινήματος παρακολουθούμε στελέχη άλλων πολιτικών παρατάξεων να προσπαθούν εναγωνίως να βρουν καταφύγιο στον ευρύτερο προοδευτικό χώρο, προκειμένου να εξασφαλίσουν την πολιτική τους παρουσία στην πολιτική ζωή και να διατηρήσουν τα προνόμια που τους παρέχει η θέση του βουλευτή, του Διευθυντή ή του Γενικού Γραμματέα Δημοσίων Οργανισμών και Υπηρεσιών κλπ.».

Τα ίδια «καλά λόγια» έχουν να πουν οι νεολαίοι - «διά της πλαγίας», έστω - και για την ηγεσία του ΠΑΣΟΚ και της κυβέρνησης. Να τι γράφουν σχετικά: «Πιστεύουμε πως η ηγεσία του κόμματος, θα αποβάλλει παρασιτικές νοοτροπίες και οπισθοδρομικές λογικές, θα βγει από τη μιζέρια και την εσωστρέφεια, θα ακουμπήσει πάνω στα καθημερινά προβλήματα της ελληνικής κοινωνίας, δίνοντας λύσεις που απαιτούνται για την απασχόληση, για ένα πιο δίκαιο φορολογικό σύστημα, για την αναμόρφωση του Εθνικού Συστήματος Υγείας, για μια παιδεία ανοιχτών οριζόντων στην οποία να έχει πρόσβαση όλη η ελληνική νεολαία, για να πραγματοποιήσει τελικά το όραμα για ένα σύγχρονο δημοκρατικό και προοδευτικό κράτος δικαίου που να ανταποκρίνεται στις ανάγκες του λαού».

Οδυνηρά συμπεράσματα

H ΠΓΔΜ είναι η χώρα που αναγνώρισε το Κόσσοβο σαν ξεχωριστή οντότητα χώρας, προφανώς για να εξευμενίσει τους Αλβανούς μαφιόζους και τους πάτρωνες Αμερικάνους και Ευρωπαίους ιμπεριαλιστές του ΝΑΤΟ. Επίσης, όταν το ΝΑΤΟ επετίθετο στην ΟΔ Γιουγκοσλαβίας ήταν πάλι η κυβέρνηση της ΠΓΔΜ που έδωσε «γην και ύδωρ» για να περάσουν τα στρατεύματα κατοχής του ΝΑΤΟ στο Κόσσοβο, παρά την αντίθεση της συντριπτικής πλειοψηφίας του λαού της ΠΓΔΜ στο ΝΑΤΟικό έγκλημα. Ισως ορισμένοι και να θεωρούσαν ότι με τον εξευμενισμό θα μπορούσε να αποτρέψει τους συμμορίτες μαφιόζους του Κοσσόβου και να εξασφαλίσει την υποστήριξη του ΝΑΤΟ στη μη διάλυση και ανεξαρτησία της χώρας. Ομως, για μια ακόμα φορά, αποδείχνεται πως η τακτική της υποταγής και του εξευμενισμού οδηγεί στα αντίθετα αποτελέσματα. Κι ότι, αντίθετα, είναι η σταθερή αντιπαράθεση στα διαμελιστικά σχέδια των ιμπεριαλιστών που μπορεί να αποτρέψει τέτοια σχέδια. Ας βγάλει τα συμπεράσματά της, τουλάχιστον, η ελληνική κυβέρνηση, που επιμένει να λειτουργεί σαν υποτελής του ΝΑΤΟ...

ΓΣΕΕ

Των εργατών

εκπρόσωπος

φωνάζει ότι είναι,

μα είναι λόγια

ψεύτικα

και για το θεαθήναι,

αφού ποτέ δεν έκανε

για τους εργάτες κάτι,

στ' αφεντικά, αντίθετα,

βάζει ευθέως πλάτη!

***

Μ' αυτά και με

τους άρχοντες, χρόνια

τώρα τα βρίσκει,

δυο πρόεδροί της,

μάλιστα, έγιναν

υπουργίσκοι,

πουλήσανε οι κύριοι

εργάτες και αγώνες

και πήραν ως αντάλλαγμα

αφράτες πολυθρόνες!

***

Αυτού του είδους

ΓΣΕΕ ξανά

να μην υπάρξει,

ε, αρκετά ξεπούλησε

της εργατιάς

την τάξη!


Ο οίστρος

ΠΡΟΣΩΠΟ
Κεμάλ Ντερβίς

Το «εθνικό πρόγραμμα» που θα παρουσιάσει αύριο επισήμως ο Κεμάλ Ντερβίς, ο υπουργός Επικρατείας, που ανέλαβε «τσάρος» της τουρκικής οικονομίας, ούτε «εθνικό» είναι, ούτε πρόκειται να «σώσει» την κατάσταση. Αφ' ενός μεν, τα συνδικάτα φωνάζουν - με μόνο υποστηρικτή τους στη Βουλή το... ισλαμιστικό Κόμμα Αρετής, αφού η αριστερά έχει εξοβελιστεί απ' αυτήν και ο μόνος «κεντροαριστερός» που έχει απομείνει είναι ο... πρωθυπουργός Μπουλέντ Ετσεβίτ, ο οποίος διόρισε μετά από την οδηγία του Στάνλεϊ Φίσερ του ΔΝΤ (!) τον Ντερβίς - ότι τελικά το μάρμαρο θα το πληρώσουν οι εργαζόμενοι.

Δεν έχουν καθόλου άδικο. Ο πληθωρισμός θα φτάσει φέτος το 45% (επισήμως), αλλά ο Ντερβίς κάλεσε τα συνδικάτα και τους ζήτησε να συναινέσουν σε σχεδόν μηδενικές αυξήσεις (ναι!) μισθών και συντάξεων. Οι τραπεζικές καταθέσεις, ειδικά των μικροκαταθετών, ισοδυναμούν πλέον με... σύντομο ανέκδοτο. Οι απολύσεις θα ενταθούν - μόνο στον κλάδο των ΜΜΕ μέσα σε ένα χρόνο έχουν φθάσει τις 4.000. Τα επιτόκια δανεισμού παραμένουν σε επίπεδα τα οποία στραγγαλίζουν όσους έχουν ανάγκη δανείων. Η λίρα παραμένει κάπου χαμένη μεταξύ του -25% και του -40% της, πρότερης της κρίσης του Φλεβάρη, αξίας της. Ο δανεισμός των 25 δισ. δολαρίων στον οποίο ήλπιζε ο Ετσεβίτ δε θα έρθει - ο Ντερβίς (παρά τις άριστες σχέσεις με τα διεθνή «ιδρύματα» λόγω της θητείας του στην Παγκόσμια Τράπεζα) μιλά πλέον για μόνο 12 δισ., τα οποία «μόνο περιστασιακή ανακούφιση» θα επιφέρουν. Αλλη μια τράπεζα κατασχέθηκε από το κράτος. Και πάει λέγοντας.

Οι «λύσεις» που ευαγγελίζεται δε ο Ντερβίς - σε απλά λόγια και για να μην μακρηγορούμε, σημαίνουν ακόμη πιο άγρια νεοφιλελεύθερα μέτρα - εγγυώνται, στο όνομα της ένταξης στην Ευρώπη, την περαιτέρω εξαθλίωση του λαού της Τουρκίας. Πρόοδος...


Μπ. Γ.

Παπαγεωργίου Βασίλης



Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ