Σάββατο 18 Φλεβάρη 2017
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΕΥΡΩΖΩΝΗ - ΗΠΑ
Οξύνονται οι ανταγωνισμοί, πολλαπλασιάζονται οι «κίνδυνοι» και οι αβεβαιότητες

Με φόντο τους ενδοϊμπεριαλιστικούς ανταγωνισμούς, τις αντιθέσεις και τις διαιρέσεις που εκδηλώνονται στο εσωτερικό της ΕΕ και της Ευρωζώνης, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δημοσιοποίησε τις προάλλες την έκθεση με τις «Χειμερινές Προβλέψεις» για το 2017. Η εν λόγω έκθεση, που να σημειωθεί ότι θα αποτελέσει το κεντρικό θέμα στη συνεδρίαση του συμβουλίου Γιούρογκρουπ την ερχόμενη Δευτέρα, εντοπίζει νέους κινδύνους και αβεβαιότητες στην παγκόσμια οικονομία και βέβαια στην ίδια την ΕΕ και την Ευρωζώνη, όπου οι αναμενόμενοι ρυθμοί οικονομικής ανάκαμψης παραμένουν υποτονικοί, με κεντρικό ζητούμενο την ανάκαμψη των νέων κερδοφόρων επενδύσεων.

«Η συνολική κατάσταση εξακολουθεί να τείνει σε δυσμενέστερες εξελίξεις», τονίζεται χαρακτηριστικά στην έκθεση, που σημειώνει ότι «η ιδιαίτερα υψηλή αβεβαιότητα που χαρακτηρίζει τις Χειμερινές Προβλέψεις, οφείλεται στις αδιευκρίνιστες ακόμη προθέσεις της νέας κυβέρνησης των ΗΠΑ, στις πολυάριθμες εκλογικές αναμετρήσεις που θα διεξαχθούν φέτος στην Ευρώπη, καθώς και επικείμενες διαπραγματεύσεις δυνάμει του άρθρου 50 με το Ηνωμένο Βασίλειο».

Την ίδια ώρα, ο αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Β. Ντομπρόβσκις, τάσσεται κατά της πολιτικής που αναμένεται να ακολουθήσει η νέα κυβέρνηση των ΗΠΑ σχετικά με το κανονιστικό πλαίσιο που ισχύει στο παγκόσμιο τραπεζικό σύστημα. Ο ίδιος, μιλώντας στο «Euractiv», τονίζει: «Οταν βλέπουμε ενδείξεις προς την αντίθετη κατεύθυνση, προκύπτουν συγκεκριμένες ανησυχίες. Αυτό είναι ένα από τα διδάγματα της κρίσης: ο διεθνής χρηματοοικονομικός τομέας απαιτεί διεθνείς κανονισμούς και προϋποθέσεις. Δεν υποστηρίζουμε την απορρύθμιση ή την απόσυρση των χρηματοοικονομικών πλαισίων μετά την κρίση. Θα πρέπει να δούμε τα αποτελέσματα της εξέτασης του νομοσχεδίου Ντοντ-Φρανκ για τη ρύθμιση του χρηματοπιστωτικού τομέα και τα πρακτικά βήματα που η κυβέρνηση Τραμπ προτίθεται να κάνει».

Εν προκειμένω, πρόκειται για το νευραλγικό ζήτημα της χαλάρωσης του διεθνούς κανονιστικού πλαισίου στο παγκόσμιο τραπεζικό σύστημα, που με τη σειρά του θα μπορούσε να οδηγήσει σε νέα κούρσα ανταγωνισμών γύρω από τους όρους λειτουργίας και προστασίας των τραπεζών ανάμεσα στα ιμπεριαλιστικά κέντρα και τα κράτη.

Ταυτόχρονα, στην Ευρωζώνη εκδηλώνονται «υποψίες» σχετικά με το ρόλο και την πολιτική της κεντρικής τράπεζας των ΗΠΑ, σχετικά με τη νομισματική πολιτική, η οποία έρχεται να προστεθεί στις ήδη υπάρχουσες αβεβαιότητες. Το συγκεκριμένο ζήτημα συνδέεται βέβαια και με τον προσδιορισμό της «κατάλληλης» συναλλαγματικής ισοτιμίας του δολαρίου με το ευρώ. Αυτό, με τη σειρά του, προσδιορίζει τους όρους του ανταγωνισμού ανάμεσα στα ευρωπαϊκά και τα αμερικανικά μονοπώλια.

Μιλώντας στους «Financial Times», ο Π. Ναβάρο, επικεφαλής του Εθνικού Συμβουλίου Εμπορίου της κυβέρνησης Τραμπ, κατήγγειλε τη Γερμανία ότι χειραγωγεί το κοινό νόμισμα ώστε να καταστήσει τις εξαγωγές της πιο ανταγωνιστικές, πλήττοντας έτσι τους κύριους εμπορικούς «εταίρους» της. Το ευρώ είναι ένα «υπόγειο γερμανικό μάρκο», είπε χαρακτηριστικά ο ίδιος αναφερόμενος στην πολιτική της γερμανικής κυβέρνησης, δείχνοντας βέβαια στην κατεύθυνση μείωσης των μεγάλων εμπορικών πλεονασμάτων της Γερμανίας.

Από την πλευρά του, ο υπουργός Οικονομικών της Γερμανίας, Β. Σόιμπλε, σε άρθρο του στο γερμανικό Τύπο επισημαίνει: «Ηρθε η ώρα να σκεφτούμε περισσότερο το διεθνή ρόλο της Ευρώπης, πέρα από όλη τη δουλειά που έχουμε να κάνουμε μέσα στην ίδια την ΕΕ». Σύμφωνα με τον ίδιο, η απάντηση σε μια σειρά κρίσεων από την ασφάλεια έως την κλιματική αλλαγή είναι να υπάρξει ενότητα και να σταματήσει η εξάρτηση της ΕΕ από τις ΗΠΑ.

Παράλληλα, ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ζ. Κ. Γιούνκερ, είπε ότι η Ευρώπη δεν πρέπει να υποκύψει σε πιέσεις των ΗΠΑ να αυξήσει τις αμυντικές της δαπάνες (δηλαδή στους πολεμικούς εξοπλισμούς), υποστηρίζοντας ότι στις δαπάνες για την ασφάλεια μπορούν να προσμετρηθούν και άλλοι παράγοντες, όπως η «αναπτυξιακή» και «ανθρωπιστική βοήθεια» μπορεί επίσης να μετρήσει ως ασφάλεια.

Διεργασίες για την «εμβάθυνση» της ΟΝΕ

Σε αυτό το φόντο, ο επίτροπος Οικονομικών της ΕΕ, Π. Μοσκοβισί, επανέφερε τις προάλλες το ζήτημα των διεργασιών γύρω από την περαιτέρω «εμβάθυνση» της Οικονομικής και Νομισματικής Ενωσης (ΟΝΕ) στην Ευρωζώνη. Ο ίδιος τάσσεται υπέρ της συγκρότησης υπουργείου Οικονομικών της Ευρωζώνης, καθώς και προϋπολογισμού της Ευρωζώνης, ο οποίος θα είναι ξεχωριστός από αυτόν της ΕΕ.

«Είμαι υπέρ ενός υπουργείου Οικονομικών της Ευρωζώνης. Είμαι υπέρ ενός προϋπολογισμού ή μιας δημοσιονομικής δυνατότητας της Ευρωζώνης να διαχειρίζεται ένα ορισμένο ποσό, ικανό να μας βοηθήσει να επενδύσουμε από τη μια πλευρά και επίσης να καταπολεμήσουμε την ανεργία», δήλωσε ο Π. Μοσκοβισί, τονίζοντας ότι η κύρια απειλή για την ανάπτυξη είναι η έλλειψη επενδύσεων. Σύμφωνα με τον ίδιο, η σχεδιαζόμενη τραπεζική ένωση πρέπει να ολοκληρωθεί, ώστε να διασφαλιστεί η χρηματοπιστωτική σταθερότητα.

Κομβικό σημείο αναφοράς στις διεργασίες για την «εμβάθυνση» της ΟΝΕ αποτελεί η σύνταξη της νέας «Λευκής Βίβλου», η δημοσιοποίηση της οποίας προγραμματίζεται για φέτος την άνοιξη, ωστόσο η διαδικασία εμφάνισε κάποια σημεία «επιβράδυνσης» με φόντο το δημοψήφισμα για την έξοδο της Βρετανίας από την ΕΕ.

Μεταξύ άλλων, προβλέπεται η δημιουργία ευρωπαϊκού μηχανισμού ελέγχου, ο οποίος, σε συνεργασία με τις εθνικές αρχές, θα έχει αρμοδιότητα την αποτροπή των αποκλίσεων στην ανταγωνιστικότητα των μισθών ανάμεσα στα κράτη της Ευρωζώνης. Αποκαλυπτικό είναι το γεγονός ότι τα συμβούλια ανταγωνιστικότητας (κρατικά και σε επίπεδο ΕΕ) θα αξιολογούν το βαθμό στον οποίο η εξέλιξη των μισθών συμβαδίζει με την παραγωγικότητα. Μάλιστα, η σύνδεση μισθών - παραγωγικότητας θα γίνεται σε σχέση τόσο με τα άλλα κράτη της Ευρωζώνης, όσο και με τους «κυριότερους συγκρίσιμους εμπορικούς εταίρους» της ΕΕ, με γνώμονα, βέβαια, τις συνθήκες της ανταγωνιστικότητας των μονοπωλίων, στη διαρκή διαπάλη τους για την απόσπαση μεριδίων και αγορών.

Η έκθεση επισημαίνει ότι παρά την πρόσφατη κρίση, το ευρώ αποτελεί το δεύτερο (μετά το δολάριο ΗΠΑ) σημαντικότερο νόμισμα στον κόσμο, δεδομένου ότι το ένα τέταρτο των παγκόσμιων συναλλαγματικών αποθεμάτων είναι σε ευρώ, ενώ σχεδόν εξήντα χώρες και εδάφη ανά τον κόσμο έχουν συνδέσει άμεσα ή έμμεσα το νόμισμά τους με το ευρώ.

«Κίνδυνοι» και αβεβαιότητες

Την ίδια ώρα, η πρόσφατη έκθεση της Κομισιόν, με τις «Χειμερινές Προβλέψεις» 2017, εντοπίζει σειρά από αδυναμίες και αβεβαιότητες όπως:

  • Οι επενδύσεις αναμένεται να εξακολουθήσουν να αυξάνονται, αλλά με συγκρατημένο βαθμό, χάρη σε μια σειρά παραγόντων, όπως το πολύ «χαμηλό κόστος χρηματοδότησης» (νομισματική χαλάρωση κ.ά.) και η ενίσχυση της παγκόσμιας οικονομικής δραστηριότητας. Ειδικότερα το 2016, συνολικά στην ΕΕ, διαμορφώθηκαν στο 20% του ΑΕΠ από 22% κατά μέσο όρο στην περίοδο 2000-2005.

Σε κάθε περίπτωση, η μάζα των νέων επενδύσεων σε σχέση με το ΑΕΠ αναμένεται σε επίπεδα χαμηλότερα από αυτά που είχαν διαμορφωθεί πριν από την εκδήλωση της καπιταλιστικής κρίσης και, όπως τονίζεται, «η συνεχιζόμενη επενδυτική υποτονικότητα δημιουργεί αμφιβολίες όσον αφορά το βιώσιμο χαρακτήρα της ανάκαμψης και την αναπτυξιακή δυναμική της οικονομίας».

  • Για πρώτη φορά από το 2008, προβλέπονται ρυθμοί ανάκαμψης για όλα τα κράτη - μέλη της ΕΕ. Την ίδια ώρα, ωστόσο, σημειώνεται ότι σε συνδυασμό και με τους άλλους «κινδύνους» (ο αντίκτυπος από την ανατίμηση του δολαρίου ΗΠΑ, καθώς και τα υψηλότερα μακροπρόθεσμα επιτόκια) «θα μπορούσαν να αυξήσουν τις διαφορές στους ρυθμούς ανάπτυξης μεταξύ των κρατών - μελών», σύμφωνα με την έκθεση.
  • Η επίσημη ανεργία στην Ευρωζώνη προβλέπεται να μειωθεί από 10,0% το 2016 σε 9,6% το 2017 και σε 9,1% το 2018. Παρά τη «μείωση», τα ποσοστά αυτά παραμένουν υψηλότερα από τα προ της κρίσης επίπεδα, ενώ βεβαίως κατανέμονται ανισόμετρα σε κάθε κράτος - μέλος.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΣΗΜΕΡΑ ΣΤΟ 4ΣΕΛΙΔΟ «ΔΙΕΘΝΗ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ»:
  • ΕΥΡΩΖΩΝΗ: Οξύνονται οι ανταγωνισμοί, πολλαπλασιάζονται οι «κίνδυνοι» και οι αβεβαιότητες.
  • ΑΓΟΡΑ ΗΛΕΚΤΡΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ: Οξύτατη σύγκρουση επιχειρηματικών συμφερόντων
  • ΓΑΛΛΙΑ: Εμ. Μακρόν, ένας ακόμα επίδοξος διαχειριστής της καπιταλιστικής βαρβαρότητας
  • ΑΝΑΤΟΛΙΚΗ ΑΦΡΙΚΗ: Η όξυνση των ενδοκαπιταλιστικών ανταγωνισμών για τη μοιρασιά της Ενέργειας και τους διαύλους της ναυτιλίας αυξάνει τη στρατιωτική παρουσία πολλών δυνάμεων με βάσεις στην περιοχή.
ΗΛΕΚΤΡΙΚΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑ
Οξυνση επιχειρηματικών αντιθέσεων στην «πλάτη» του λαού

Οι εξελίξεις της περασμένης βδομάδας αναδεικνύουν την πολυεπίπεδη κόντρα που εξελίσσεται το τελευταίο διάστημα στην εγχώρια αγορά ηλεκτρισμού

Eurokinissi

Οξύνεται η αντιπαράθεση μεταξύ των μονοπωλιακών ομίλων του χώρου της Ενέργειας, εν μέσω και των έντονων πιέσεων που ασκούνται από την τρόικα για επίσπευση των διαδικασιών «ανοίγματος» της εγχώριας αγοράς ηλεκτρισμού, καθώς θεωρεί ότι μέχρι σήμερα οι δημοπρασίες ΝΟΜΕ δεν αποδίδουν τα αναμενόμενα αποτελέσματα για τη μείωση των ποσοστών λιανικής της ΔΕΗ.

Εντονες πιέσεις ασκούνται για την άμεση πώληση του 17% της επιχείρησης, όπως παραδέχεται η κυβέρνηση, αν και οι τελευταίες πληροφορίες αναφέρουν ότι πλέον οι απαιτήσεις των δανειστών έχουν αυξηθεί και επαναφέρουν παλιότερους σχεδιασμούς για άμεση πώληση μονάδων παραγωγής της ΔΕΗ. Παράλληλα με αυτά, το βράδυ της περασμένης Τετάρτης υπήρξε αιφνιδιαστική παρέμβαση μηχανισμών της Επιτροπής Ανταγωνισμού της ΕΕ (DG COMP) στα γραφεία της ΔΕΗ και του ΑΔΜΗΕ, αναζητώντας στοιχεία για το εάν η ΔΕΗ αξιοποιεί τη «δεσπόζουσα θέση» που κατέχει στην εγχώρια αγορά για να «χειραγωγεί» τις τιμές ηλεκτρικού ρεύματος προς όφελός της.

Με βάση και τις τελευταίες εξελίξεις, φαίνεται εκ νέου η προσπάθεια της κυβερνητικής πολιτικής και στη συγκεκριμένη φάση, αλλά και γενικότερα απ' όταν ανέλαβε τη διακυβέρνηση της χώρας, να συμβιβάσει τα αντικρουόμενα επιχειρηματικά συμφέροντα στο χώρο της Ενέργειας, τα οποία, για δικούς τους λόγους, το καθένα επιθυμεί διαφορετική διάρθρωση της εσωτερικής αγοράς ηλεκτρισμού. Καταρχήν, υπάρχουν εκείνα τα τμήματα του εγχώριου, βιομηχανικού κυρίως, κεφαλαίου που επιθυμούν μια σημαντική παρουσία του κρατικού μονοπωλίου στο χώρο, που θα αναλαμβάνει το επενδυτικό ρίσκο και το κόστος και θα εξασφαλίζει με σχετική ασφάλεια τροφοδοσίας του συστήματος μια ευνοϊκή τιμολογιακή πολιτική γι' αυτούς.

Κουβάρι αντιθέσεων...

Ηταν χαρακτηριστικές όλο το προηγούμενο διάστημα οι τοποθετήσεις εκπροσώπων του εγχώριου κεφαλαίου με αφορμή τη διαδικασία ιδιωτικοποίησης του ΑΔΜΗΕ, όπου και ο πρόεδρος του ΣΕΒ, Θ. Φέσσας, είχε ταχθεί έμμεσα ενάντια, αλλά και άλλοι μεγάλοι επιχειρηματίες εξέφραζαν ανησυχίες για το κατά πόσο ένας ιδιωτικός ΑΔΜΗΕ θα μπορούσε να προχωρά στο απαιτούμενο ύψος επενδύσεις εκσυγχρονισμού του δικτύου. Αντίστοιχα, μεγάλες βιομηχανικές μονάδες που απολαμβάνουν εκπτώσεις στην κατανάλωση μέσω των συμφωνητικών που έχουν υπογράψει με τη ΔΕΗ, γνωρίζουν ότι ένας σημαντικός περιορισμός της κρατικής συμμετοχής στην επιχείρηση θα άλλαζε αυτομάτως και την τιμολογιακή πολιτική της επιχείρησης προς αυτούς.

Επανερχόμενοι στο ζήτημα της «χειραγώγησης» των τιμών από τη ΔΕΗ για την οποία μιλήσαμε αρχικά, αξίζει να αναφέρουμε την πρόσφατη δημόσια τοποθέτηση του προέδρου της ΔΕΗ, Μ. Παναγιωτάκη, ο οποίος καταφέρθηκε, δίχως να παραθέτει ονόματα, εναντίον των ιδιωτών παραγωγών ηλεκτρικής ενέργειας για προσπάθειες «χειραγώγησης της αγοράς» κατά τη διάρκεια της πρόσφατης ενεργειακής κρίσης στα τέλη Δεκέμβρη - αρχές Γενάρη. Κύκλοι της ΔΕΗ δεν επιβεβαίωναν, αλλά και δεν απέκλειαν ο έλεγχος που διεξάγει η DG COMP στα γραφεία της επιχείρησης να έχει προέλθει από «παρέμβαση ιδιωτικών συμφερόντων της εγχώριας αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας στις Βρυξέλλες», με σκοπό την άσκηση πίεσης στη ΔΕΗ ώστε να διαμορφώνονται οι τιμές του εγχώριου συστήματος στα μέτρα της κερδοφορίας τους...

Βέβαια, πέραν του τι διατείνεται η ΔΕΗ, και η ίδια για τα μέτρα της δικής της κερδοφορίας ενδιαφέρεται, αφού ως επιχείρηση λειτουργεί με καθαρά ιδιωτικοοικονομικά κριτήρια, την απασχολεί δηλαδή, όπως και κάθε άλλη επιχείρηση, να καταγράφουν κερδοφορία οι ετήσιοι ισολογισμοί της και να μπορεί να επεκτείνει το χώρο επιχειρηματικής της δράσης.

Πάντως, μέσα σε όλα αυτά, την περασμένη βδομάδα ανέκυψε εκ νέου το πρόβλημα χρηματοδότησης των επιχειρηματιών που δραστηριοποιούνται στις ΑΠΕ και ο μηδενισμός του ελλείμματος που εμφανίζει ο σχετικός λογαριασμός, ο οποίος είχε φτάσει τα 258 εκατ. ευρώ στο τέλος Νοέμβρη. Η κατάσταση εδώ έχει γίνει πραγματικά... «μύλος», με τους παραγωγούς ηλεκτρικής ενέργειας - από κοινού «εναλλακτικοί» και ΔΕΗ - να στρέφονται κατά της «χρέωσης προμηθευτή», του μέτρου που είχε θεσπίσει ο προηγούμενος υπουργός Περιβάλλοντος, Π. Σκουρλέτης, για τη χρηματοδότηση του ελλείμματος. Βάση αυτού του μέτρου, ο κάθε προμηθευτής, αναλόγως του μεριδίου που κατείχε στην αγορά, θα κατέβαλλε ένα τίμημα που ξεκινούσε από τα 6 ευρώ/MWh, αλλά έφτασε τα 40 ευρώ/MWh τον περασμένο Γενάρη. Ποσό υπέρογκο και για τη ΔΕΗ, που εξαιτίας του μεγαλύτερου μεριδίου που κατέχει στην αγορά, θα σήκωνε το μεγαλύτερο βάρος αλλά μεσοπρόθεσμα και για τους εναλλακτικούς, με τη σταδιακή αύξηση των μεριδίων τους - όπως κι αν αυτό επιτευχθεί - θα επιβάρυνε και αυτούς. Το βράδυ της Πέμπτης, η Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας όρισε ανώτατο πλαφόν της χρέωσης αυτής τα 15 ευρώ/MWh, ενώ τον ερχόμενο Ιούνη η τιμή θα επανεξεταστεί.

...στο πλαίσιο της απελευθέρωσης

Ολες αυτές οι κόντρες φυσικά καθόλου άσχετες δεν είναι με το γεγονός ότι βρισκόμαστε σε φάση μετάβασης της ελληνικής αγοράς ηλεκτρισμού στο νέο «μοντέλο - στόχο» (Target - Model) της ΕΕ, σκοπός του οποίου είναι, όπως υπογραμμίζεται στη σχετική κοινοτική οδηγία, «η παροχή νέων επιχειρηματικών ευκαιριών και η αύξηση του διασυνοριακού εμπορίου, ώστε να επιτευχθούν κέρδη σε απόδοση...» των ομίλων που δραστηριοποιούνται στο χώρο. Αποτέλεσμα αυτού είναι ο περιορισμός, βάση νόμου πια, των μεριδίων της ΔΕΗ στην αγορά, κάτι που αν δεν επιτευχθεί μέσω του μοντέλου των δημοπρασιών ηλεκτρικής ενέργειας που προώθησε έως τα τώρα η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ, θα επιτευχθεί μέσω του δρόμου απευθείας πώλησης περιουσιακών στοιχείων της επιχείρησης, που προτείνει η τρόικα.

Η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας έχει ως «ένα το κρατούμενο» την ολοκλήρωση του καθεστώτος απελευθέρωσης στην εγχώρια αγορά ηλεκτρικής ενέργειας και τη μετάβαση στο νέο ευρωενωσιακό μοντέλο. Προσπαθεί ταυτόχρονα, όμως, να βρεθεί ένας συμβιβασμός μεταξύ επιχειρηματιών που «σφάζονται» για το ενεργειακό φιλέτο, είτε αυτοί είναι παραγωγοί - προμηθευτές ηλεκτρικής ενέργειας, είτε είναι βιομηχανικοί καταναλωτές που ο ηλεκτρισμός αποτελεί σημαντικό μέρος του κόστους παραγωγής τους. Χαρακτηριστικότερη ενέργεια του υπουργείου ΠΕΝ την περασμένη βδομάδα ήταν η κατάθεση τροπολογίας με την οποία αίρεται το μονοπώλιο της ΔΕΗ στην προμήθεια ηλεκτρικού ρεύματος προς το Δημόσιο και πλέον τη δυνατότητα αυτή αποκτούν και οι «εναλλακτικοί προμηθευτές», από τους οποίους μπορεί το Δημόσιο να προκαταβάλει για ένα έτος το ηλεκτρικό ρεύμα που θα καταναλώσει. «Δωράκι» δηλαδή προς τους ιδιώτες που εποφθαλμιούν τις μονάδες παραγωγής της ΔΕΗ, ειδικά τα πλέον κερδοφόρα τμήματά της, όπως είναι τα υδροηλεκτρικά, με την πρόφαση της «ίσης αντιμετώπισης»...

Ποιος πληρώνει στο τέλος;

Είναι αυτονόητο ότι οι επιχειρηματικές συγκρούσεις που διεξάγονται το τελευταίο διάστημα γίνονται στις πλάτες του εργαζόμενου λαού, που σε κάθε περίπτωση πάνω του θα πέσει - και ήδη πέφτει - το τίμημα της απελευθέρωσης της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας. Από την πρώτη στιγμή, το ΚΚΕ έχει προειδοποιήσει τα λαϊκά στρώματα ότι η διαδικασία «ανοίγματος» της αγοράς ηλεκτρισμού από τη μια μεριά εκτοξεύει το κόστος ηλεκτρικού ρεύματος για τα νοικοκυριά, ενώ αποφέρει τεράστια κέρδη για τους επιχειρηματίες του χώρου. Παράλληλα, όπως αποδείχθηκε και από την πρόσφατη ενεργειακή κρίση, κρύβει κι άλλους κινδύνους για την εγχώρια ενεργειακή ασφάλεια και την επάρκεια τροφοδοσίας του συστήματος, στοιχεία τα οποία τίθενται εν αμφιβόλω από το κυνήγι του κέρδους στο οποίο επιδίδονται οι επιχειρηματικοί όμιλοι.

Για την ακρίβεια, μόνο το ΚΚΕ στέκεται σταθερά και αταλάντευτα ενάντια όχι μόνο στην ιδιωτικοποίηση της ΔΕΗ - είτε αυτή γίνει με τη συνταγή ΣΥΡΙΖΑ, είτε με την προηγούμενη της ΝΔ ή και με οποιαδήποτε άλλη - αλλά και συνολικά ενάντια στην απελευθέρωση της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας. Ταυτόχρονα, επιβεβαιώνεται η θέση του ΚΚΕ ότι ενεργειακή επάρκεια για τις λαϊκές ανάγκες και φτηνό ρεύμα για το λαό είναι έννοιες ασύμβατες με την καπιταλιστική κερδοφορία, τον καπιταλιστικό δρόμο ανάπτυξης. Η ικανοποίηση αυτής και των υπόλοιπων λαϊκών αναγκών μπορεί να γίνει μόνο σε σύγκρουση με το κεφάλαιο και την εξουσία του, στο πλαίσιο μιας κοινωνίας όπου η εργατική τάξη θα έχει την εξουσία και την οικονομία στα χέρια της, σχεδιάζοντας κεντρικά την παραγωγή με γνώμονα τις λαϊκές ανάγκες και τις μεγάλες σημερινές δυνατότητες. Εκεί και ο τομέας της Ενέργειας, παραγωγή και δίκτυα μεταφοράς, θα αποτελεί κοινωνική ιδιοκτησία, στραμμένη στην ικανοποίηση των λαϊκών αναγκών.


Φ. Κ.

«Η ζωή είναι δυσκολότερη για τους επιχειρηματίες... »

Βεβαιώνοντας ότι η τάξη για την οποία αγωνιά είναι εκείνη που ξεζουμίζει τους εργάτες, στις 22 Γενάρη, ο Μακρόν, σε συνέντευξή του στο δίκτυο BFMTV, τόνιζε:

«Η ζωή ενός επιχειρηματία είναι αληθινά πολύ πιο σκληρή από αυτή ενός μισθωτού... δεν πρέπει να το ξεχνάμε ποτέ. Μπορεί να τα χάσει όλα (ο επιχειρηματίας) και έχει λιγότερες εγγυήσεις...». Ενώ αποτυπώνοντας την ανάγκη των μεγαλοεπιχειρηματιών να διασφαλίσουν συνθήκες ακόμα πιο ευνοϊκές για τη συγκέντρωση της παραγωγής σε λιγότερα χέρια, συνέχιζε: «Τι είναι αυτό που τα μπλοκάρει όλα; Η έλλειψη ορατότητας», αναφερόμενος στην ικανότητα να διακρίνονται πιο καθαρά τα νέα πεδία δράσης για άντληση μεγαλύτερων κερδών και βέβαια τον «εκτοπισμό» ανταγωνιστών τους.

«Ο επιχειρηματίας αναρωτιέται "έχω το δικαίωμα να λαθέψω;", έχω το περιθώριο, αν κάτι πάει άσχημα αύριο, να μπορέσω να προσαρμοστώ (σε νέες συνθήκες);».

Εξηγώντας πώς εννοεί την «ορατότητα» περιθωρίων για μεγαλύτερη κερδοφορία που χρειάζονται οι μεγαλοεπενδυτές, έστρεψε την κουβέντα στην «αναπροσαρμογή» του συστήματος επιδότησης της ανεργίας. Μια επιχείρηση που συνδιαμορφώνεται εδώ και χρόνια στις Βρυξέλλες και επιταχύνεται σε όλες τις χώρες - μέλη, και στην Ελλάδα. Στόχος το «επίδομα ανεργίας» να μετατραπεί σε «επίδομα εργασίας», όπως λένε οι εμπνευστές του, μειώνοντας κι άλλο τους δικαιούχους αλλά και το ύψος του, σπρώχνοντας τις στρατιές των εκατομμυρίων ανέργων αλλά και ...μόνιμα μισοανέργων (βλ. ελαστικά απασχολούμενων) σε θέσεις «απασχόλησης» κακοπληρωμένες και χωρίς δικαιώματα, μειώνοντας βέβαια, πλασματικά ουσιαστικά, τα επίπεδα ανεργίας.

«Πρέπει να τροποποιήσουμε τη διάρκεια και το ύψος των επιδομάτων ανεργίας», ανέφερε, προσθέτοντας χαρακτηριστικά: «Πρέπει να δημιουργήσουμε το μεγαλύτερο αριθμό των θέσεων εργασίας (που μπορούμε) πριν να πούμε ότι "θα κλωτσήσουμε το τρένο των ανέργων που είναι τεμπέληδες"...». Δηλαδή, πρώτα να δούμε πώς μπορούμε να γεμίσουμε θέσεις εργασίας απαραίτητες για να πάρει μπροστά η μηχανή του καπιταλιστικού κέρδους (σε συνθήκες κομμένες και ραμμένες στις ανάγκες της «ανταγωνιστικότητας») και μετά να δούμε πώς θα «χειριστούμε» και τους ανέργους που θα μείνουν και ποτέ δεν θα μηδενιστούν στον καπιταλισμό. Μάλιστα, έσπευσε να προσφέρει ακόμα αμεσότερο λόγο και στη μεγαλοεργοδοσία, εξηγώντας ότι αν εκλεγεί θα θέσει το ζήτημα και στα τραπέζια των «κοινωνικών εταίρων» που - επέμεινε - πρέπει να συζητήσουν για τη «διασφάλιση των ανέργων».

Ο Μακρόν έχει, επίσης, δηλώσει ότι θα προτάξει μέτρα για «να συνεχίσουμε να απλοποιούμε τους κανόνες προσλήψεων και απολύσεων». Υποστήριξε, μάλιστα, ότι «υπάρχουν πολλοί εργοδότες που θέλουν να μπορούν να αποφεύγουν την καταστροφή θέσεων εργασίας», όταν η εμπειρία δείχνει συνέχεια ότι ποτέ η ανοχή σε «ορισμένες» απολύσεις δεν έβαλε φρένο στα σχέδια του κεφαλαίου (για περισσότερες απολύσεις ή και οριστικά «λουκέτα» εργοστασίων) που υπαγορεύει το ίδιο το κυνήγι του κέρδους.

Μεταξύ άλλων, έχει ταχθεί και υπέρ της ακόμα μεγαλύτερης «απελευθέρωσης του κοινωνικού διαλόγου πιο κοντά στο εργοστάσιο και το έδαφος (σ.σ. τον αντίστοιχο κλάδο απασχόλησης)».

ΕΜΑΝΟΥΕΛ ΜΑΚΡΟΝ
Ακόμα ένας επίδοξος υπερασπιστής του γαλλικού κεφαλαίου

Ο πρώην υπουργός της κυβέρνησης Ολάντ - Βαλς εμφανίζεται ενισχυμένος στις δημοσκοπήσεις για τις προεδρικές εκλογές του επόμενου Απρίλη

Πανέτοιμος να δώσει μάχη για το ντόπιο κεφάλαιο δηλώνει και ο Μακρόν (φωτ. από συγκέντρωση του «Εμπρός!»)

Copyright 2017 The Associated

Πανέτοιμος να δώσει μάχη για το ντόπιο κεφάλαιο δηλώνει και ο Μακρόν (φωτ. από συγκέντρωση του «Εμπρός!»)
Παρακολουθώντας τις διεργασίες στο αστικό πολιτικό σκηνικό της Γαλλίας, ενόψει και των προεδρικών εκλογών της 23ης Απρίλη, ο «Ριζοσπάστης» επιδιώκει να «φωτίσει» πλευρές ευρύτερων εξελίξεων στην Ευρώπη, ενταγμένων σε γενικότερες ανακατατάξεις και ενδοϊμπεριαλιστικούς ανταγωνισμούς, στο φόντο της αναιμικής καπιταλιστικής ανάκαμψης και της ανησυχίας για εκδήλωση νέας, οξύτερης κρίσης.

Τον τελευταίο μήνα, πολλές δημοσκοπήσεις δείχνουν ενισχυμένο σημαντικά τον 40χρονο πρώην τραπεζίτη και πρώην υπουργό Οικονομίας της κυβέρνησης Ολάντ - Βαλς μέχρι τον Αύγουστο του 2016 Εμανουέλ Μακρόν. Συγκεκριμένα, εμφανίζεται δεύτερος στον α' γύρο αλλά πρώτος τελικά στο β' γύρο, όπου εκτιμάται ότι θα επικρατήσει της υποψήφιας του «Εθνικού Μετώπου» Μαρίν Λεπέν με πάνω από 60%.

Πριν ακόμα παραιτηθεί από την κυβέρνηση Ολάντ - Βαλς ασκώντας της κριτική για «ατολμία» και απουσία δραστικών μεταρρυθμίσεων, ο Μακρόν ίδρυσε την κίνηση «Εμπρός!», διευρύνοντας προβληματισμούς και προσπάθειες για το πώς το γαλλικό κεφάλαιο θα αναμετρηθεί με τους αντιπάλους του (άσπονδους και μη) από καλύτερη θέση.

Αν και ο Μακρόν αναμένεται να παρουσιάσει επίσημα το πρόγραμμά του τις επόμενες βδομάδες, είναι σαφές ότι ετοιμάζεται να προσφέρει υπηρεσίες στα ταξικά συμφέροντα της πλουτοκρατίας και όχι του λαού της χώρας. Δεν μιλάμε, άλλωστε, για κανέναν τυχαίο; Αξια υπηρέτησε τον ίδιο ρόλο και από τη θέση του υπουργού Οικονομίας, πρωτοστατώντας π.χ. στην προώθηση πριν από δυο χρόνια σε μια σειρά αντιλαϊκών μέτρων, σχετικά με την επέκταση της λειτουργίας των καταστημάτων περισσότερες Κυριακές το χρόνο, μεγαλύτερη «ευελιξία» στο ύψος και τις διαπραγματεύσεις για τους μισθούς, περαιτέρω διευκόλυνση των απολύσεων, επίσπευση των ιδιωτικοποιήσεων σε στρατηγικούς κλάδους όπως η αμυντική βιομηχανία. Αυτά τα αντιδραστικά νομοθετήματα έγιναν γνωστά ως «νόμος Μακρόν».

Διεκδικούν ρόλο στην «οικοδόμηση της ειρήνης»

Η υποψηφιότητα Μακρόν αποτυπώνει κι αυτήν την έντονη προσπάθεια του γαλλικού κεφαλαίου να αποκτήσει τον ισχυρότερο ρόλο που είχε παλιότερα, την ετοιμότητά του να πρωτοστατήσει στην κλιμάκωση των αντιλαϊκών σχεδιασμών, προσδοκώντας φυσικά να καρπωθεί και μεγαλύτερο κομμάτι της λείας από την καταλήστευση του κόπου και του πλούτου των εργαζομένων των λαών.

Ενδεικτική ήταν η ομιλία του Μακρόν στο πανεπιστήμιο Humboldt του Βερολίνου όπου βρέθηκε στις 10 Γενάρη.

Στο φόντο ενδοϊμπεριαλιστικών αντιθέσεων που δυναμώνουν σε αυτό που μέχρι πρόσφατα ονομάζαμε «Δύση» (βλ. και συζήτηση για ΝΑΤΟ), της συζήτησης για την ανάγκη η ΕΕ να αναβαθμίσει το ρόλο της στην υπεράσπιση της σταθερότητας και π.χ. της «αντιμετώπισης της τρομοκρατίας», ο Μακρόν στάθηκε στη σημασία που έχει η δημιουργία μιας «μόνιμης ευρωπαϊκής έδρας», ενός «ευρωπαϊκού Συμβουλίου Αμυνας» όπως και ενός «ευρωπαϊκού ταμείου άμυνας» που θα χρηματοδοτεί σχετικά προγράμματα.

Τέτοιες προτάσεις συνδέονται και με την ευρύτερη όξυνση των ενδοϊμπεριαλιστικών αντιθέσεων, μεταξύ άλλων και ανάμεσα σε Ευρώπη - ΗΠΑ, όπως αποτυπώνεται και στις πρώτες κινήσεις της κυβέρνησης Τραμπ.

Μέσα σε αυτό το πλαίσιο, ο Μακρόν μιλά για μια (ευρωπαϊκή) «άμυνα» «προικισμένη με μέσα και φιλοδοξία», «μια Ευρώπη που ανοίγει τα μάτια και αναλαμβάνει τις ευθύνες της», προσθέτοντας: «Είναι ο καλύτερος τρόπος αντίστασης στα φαντάσματα της εθνικής παρακμής όπως και στις αβεβαιότητες (που προκαλούνται) από τον Αμερικανό συνεταίρο μας».

Εστιάζοντας φυσικά στο πώς πρώτα απ' όλα το γαλλικό κεφάλαιο θα ωφεληθεί αυτοτελώς και πολύπλευρα, ο Μακρόν ιεραρχεί ψηλά και την αύξηση των «αμυντικών» δαπανών της Γαλλίας στο 2% του ΑΕΠ.

Αντίστοιχα, ιεραρχεί τον «αγώνα κατά της τρομοκρατίας», στο πλαίσιο φυσικά των οξυνόμενων ενδοϊμπεριαλιστικών ανταγωνισμών. Στα τέλη Γενάρη, από τον Λίβανο και την Ιορδανία, όπου βρέθηκε για να στείλει μήνυμα για το ενδιαφέρον του γαλλικού κεφαλαίου για τη Μέση Ανατολή, τόνισε ότι «μέσα στους εντεινόμενους κινδύνους που γεννά η τρομοκρατία, (σ.σ. οι Γάλλοι) πρέπει να ξέρουμε ποια είναι η ιστορία μας και ποιο το νήμα της. Οχι για να διεξάγουμε όλους τους πολέμους όταν δεν έχουμε τις λύσεις, (αλλά) για να ξέρουμε να μιλάμε με κάθε απαίτηση, να μη σταματάμε ποτέ το διάλογο, αλλά να υπερασπιζόμαστε πάντα τα συμφέροντα και τις αξίες μας».

Σε άλλη του επισήμανση από μια περιφέρεια ήδη τυλιγμένη στις φλόγες των ενδοϊμπεριαλιστικών αντιθέσεων, τόνισε: «Ρόλος της Γαλλίας είναι να διεξάγει μια ανεξάρτητη και ισορροπημένη πολιτική που δίνει το λόγο σε όλους, που διασφαλίζει την οικοδόμηση της ειρήνης... ένας ρόλος που ίσως έχουμε ξεχάσει...».

Μάλιστα, ενδιαφέρον έχουν υπογραμμίσεις που προδιαθέτουν για την τακτική που ίσως επιλέξει το Παρίσι το επόμενο διάστημα στη Συρία: «Το να κάνουμε την απομάκρυνση του Ασαντ προαπαιτούμενο ήταν εντελώς λάθος. Βασικό μας πρόβλημα είναι ο "Ντάες" (σ.σ. "Ισλαμικό Κράτος")». Βεβαίως, έχει εκφράσει τη διαφωνία του «με όσους θέλουν να προχωρήσουν σε συμφωνία με τον Ασαντ, είναι ένας ηγέτης αποτυχημένος», σε συνέντευξη στην εφημερίδα «Παριζιέν». Επιπλέον, στάθηκε στη σημασία που έχει η Γαλλία να διεκδικήσει ακόμα ενεργότερο και πιο διακριτό ρόλο στο Συριακό, προτάσσοντας τη δημιουργία μιας πρωτοβουλίας «ομάδας επαφής με το σύνολο των ενδιαφερόμενων πλευρών από τη Συρία, την περιφέρεια, την Ευρώπη, αλλά και τα Ηνωμένα Εθνη και τις μεγάλες δυνάμεις για να ανοίξει μια πολιτική μετάβαση στη Συρία».

Χαρακτηριστική είναι, επίσης, η αναφορά που έκανε ο Μακρόν κατά την πρόσφατη επίσκεψή του στην Αλγερία, ότι «η Γαλλία κατά την περίοδο της αποικιοκρατίας στην Αλγερία διέπραξε εγκλήματα κατά της ανθρώποτητας», σπεύδοντας επίσης να συμπληρώσει ότι «έφερε και πλούτο και δικαιώματα». Η δήλωση αυτή, προφανώς με το βλέμμα στις γενιές Γαλλοαλγερινών μπροστά στις εκλογές αλλά και ενδεικτική για τις βλέψεις του γαλλικού ιμπεριαλισμού στην Αφρική, προκάλεσε την αντίδραση της Μ. Λεπέν που τον κατηγόρησε ότι δεν κάνει για πρόεδρος γιατί «κατηγορεί τη χώρα του». Στην ίδια κατεύθυνση κινήθηκε και ο Ρεπουμπλικάνος, που είπε ότι «αυτή η διαρκής αντιπάθεια στην ιστορία μας, αυτή η διαρκής μεταμέλεια είναι ανάξια για έναν υποψήφιο πρόεδρο».

«Γαλλία υπεύθυνη» απέναντι στο κεφάλαιο

Την ίδια στιγμή, ο Μακρόν ξεκαθαρίζει ότι θα ηγηθεί μιας νέας επέλασης σε όσα λαϊκά δικαιώματα και κατακτήσεις έχουν μείνει όρθια. «Θέλω να είμαι πρόεδρος μιας Γαλλίας υπεύθυνης, που σέβεται τους κανόνες του παιχνιδιού και θα τηρεί τις δεσμεύσεις της», υπογράμμισε στην ίδια παρέμβασή του στο Βερολίνο, αναγνωρίζοντας ότι «η Γαλλία παραβίασε τους κανόνες και τροφοδότησε δυσπιστία» (βλέπε «δυστοκία» και παζάρια για την τήρηση του Συμφώνου Σταθερότητας και συγκράτηση του ελλείμματος κάτω από το 3% του ΑΕΠ). Ωστόσο, αποτυπώνοντας την αποφασιστικότητα, με την οποία το γαλλικό κεφάλαιο θα συνεχίσει να επιδιώκει «προσαρμογές» των κανόνων και της λειτουργίας της ΕΕ που θα ωφελήσουν μια μεγαλύτερη ευελιξία κινήσεων, αλλά και έναν καταμερισμό «βαρών» που θα φορτώσει (μεγαλύτερη) χασούρα από την κρίση και στα - αντίπαλα - γερμανικά κεφάλαια, επανέφερε την ιδέα για τη σύνταξη ενιαίου προϋπολογισμού για την Ευρωζώνη, «έναν προϋπολογισμό ... και σε ίδιους πόρους». Μια ιδέα «για τη χρηματοδότηση επενδύσεων του μέλλοντος, για την προσφορά επείγουσας οικονομικής στήριξης και τη βοήθεια σε χώρες του ευρώ σε περίπτωση ενός μεγάλου οικονομικού σοκ».

  • Σε μια παράλληλη εξέλιξη, ο υποψήφιος του Σοσιαλιστικού Κόμματος για τις προεδρικές εκλογές της 23ης Απρίλη Μπενουά Αμόν επιβεβαίωσε ότι συνεχίζονται οι συζητήσεις με τον υποψήφιο της αριστεράς Ζαν Λικ Μελανσόν «για ενδεχόμενη συνεργασία τους». Στο παρελθόν, ο Μελανσόν απέκλειε την πιθανότητα να αποσυρθεί υπέρ της υποψηφιότητας Αμόν, ενώ ο δεύτερος έχει αποφύγει να διευκρινίσει τι θα έκανε εκείνος σε αντίστοιχη περίπτωση.

Α. Μ.

ΑΝΑΤΟΛΙΚΗ ΑΦΡΙΚΗ
Ενδοκαπιταλιστικός διαγκωνισμός και προώθηση στρατιωτικών βάσεων

Οι ξένες βάσεις στο Τζιμπουτί πολλαπλασιάζονται σαν τα μανιτάρια και οι εργάτες δουλεύουν για ένα κομμάτι ψωμί...

Associated Press

Οι ξένες βάσεις στο Τζιμπουτί πολλαπλασιάζονται σαν τα μανιτάρια και οι εργάτες δουλεύουν για ένα κομμάτι ψωμί...
Η όξυνση των ενδοκαπιταλιστικών ανταγωνισμών για «μεγαλύτερο κομμάτι» από την πίτα ελέγχου των ενεργειακών πηγών και οδών αλλά και νευραλγικών διαύλων της διεθνούς ναυτιλίας εντείνει τα σχέδια δυνάμεων, όπως τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, η Ιαπωνία, η Σαουδική Αραβία, η Γαλλία, οι ΗΠΑ, η ΕΕ και η Κίνα για τη δημιουργία στρατιωτικών βάσεων στο λεγόμενο Κέρας της Αφρικής. Ηδη, εδώ και χρόνια ορισμένες από τις παραπάνω χώρες έχουν δημιουργήσει σημαντικές αεροπορικές, ναυτικές και στρατιωτικές βάσεις ακριβώς για να θωρακίσουν τα δικά τους συμφέροντα, δηλαδή την απρόσκοπτη δράση των μονοπωλιακών τους ομίλων. Είναι η ίδια κατάσταση που συναντάμε και στην Ανατολική Μεσόγειο, όπως ο «Ριζοσπάστης» έχει αναδείξει πολλές φορές, όπου και εκεί συγκεντρώνονται δυνάμεις του ΝΑΤΟ στον ανταγωνισμό με τη Ρωσία κυρίως δίπλα στις πλατφόρμες των ενεργειακών κολοσσών ή τους δρόμους του εμπορίου.

Στην Ανατολική Αφρική, επίσης παρατηρείται τα τελευταία χρόνια μια έντονη κινητικότητα. Το διακύβευμα είναι ο έλεγχος μιας σημαντικής στρατηγικής περιοχής που εκτείνεται από την Ερυθραία, το Τζιμπουτί μέχρι τη νότια Σομαλία, βλέποντας απέναντι την Αραβική Χερσόνησο και χώρες όπως η Σαουδική Αραβία και η Υεμένη. Η σημαντική, για γεωπολιτικούς λόγους, περιοχή συμπεριλαμβάνει ακόμη τα σημαντικά Στενά του Μαντέμπ (γνωστά παλαιόθεν και ως «Πύλη των Δακρύων» λόγω των δυσκολιών και κινδύνων που παρουσίαζαν για τη ναυσιπλοΐα) που βρίσκονται μεταξύ Τζιμπουτί - Υεμένης και συνδέουν την Ερυθρά Θάλασσα με τον Κόλπο του Αντεν και κατά συνέπεια τη Μεσόγειο Θάλασσα με τον Ινδικό Ωκεανό.

Ο χάρτης της περιοχής στο λεγόμενο Κέρας της Αφρικής, όπου συγκεντρώνεται το ενδιαφέρον πολλών αστικών τάξεων
Ο χάρτης της περιοχής στο λεγόμενο Κέρας της Αφρικής, όπου συγκεντρώνεται το ενδιαφέρον πολλών αστικών τάξεων
Είναι δηλαδή περιοχή - κλειδί για τις διελεύσεις τεράστιων δεξαμενόπλοιων που μεταφέρουν ημερησίως μέσω Αραβικής Θάλασσας πετρέλαιο και άλλα εμπορεύματα αξίας δισεκατομμυρίων δολαρίων.

Συγκέντρωση και εδώ μεγάλων στρατιωτικών δυνάμεων

Εως τώρα έχουν φτιαχτεί ή γίνονται εργασίες για την κατασκευή ξένων στρατιωτικών βάσεων στην Ερυθραία, στο Τζιμπουτί (που είναι και ο «βασιλιάς» του είδους) και στη Σομαλιλάνδη, μη αναγνωρισμένο διεθνώς τμήμα της βορειοδυτικής Σομαλίας, που αποσχίστηκε από τη χώρα το 1991.

Στην Ερυθραία, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα έφτιαξαν το 2013 μεγάλη ναυτική στρατιωτική βάση στο λιμάνι Ασάμπ της Ερυθράς Θάλασσας που φιλοξενεί μερικές δεκάδες στρατιωτικά ελικόπτερα, μαχητικά τζετ, μη επανδρωμένα αεροσκάφη και πλοία. Την περασμένη Δευτέρα (13/2/17) τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα είδαν στη «βουλή» της Σομαλιλάνδης την έγκριση της συμφωνίας που έκλεισαν τον περασμένο Σεπτέμβρη για τη δημιουργία της δεύτερης στρατιωτικής βάσης στο εξωτερικό, στο λιμάνι Μπερμπέρα. «Πρόχωμα» για τη δημιουργία βάσης στη Σομαλιλάνδη είχαν δημιουργήσει νωρίτερα οι επενδύσεις της κατασκευαστικής εταιρείας από το Ντουμπάι, «DPWorld» ύψους αρκετών εκατοντάδων εκατομμυρίων δολαρίων, με στόχο τη δημιουργία «νέου λιμανιού και τερματικού σταθμού εξαγωγών».

Ωστόσο, τα πρωτεία του αυξημένου ενδιαφέροντος καπιταλιστικών κρατών στην περιοχή έχει το μικρό Τζμπουτί καθώς είναι αδιαμφισβήτητα σε πολύ νευραλγικό σημείο στην είσοδο της Ερυθράς Θάλασσας. Εκεί σε μια χώρα 37 περίπου χιλιάδων τετραγωνικών μέτρων (με πληθυσμό 864.000 κατοίκων) έχουν σπεύσει ήδη πολλές ισχυρές καπιταλιστικές δυνάμεις. Τα τελευταία 15 χρόνια εδώ βρίσκονται:

  • α) Η μοναδική αμερικανική στρατιωτική βάση στην Αφρική που αποτελεί και το στρατηγείο της διοίκησης του αμερικανικού στρατού για την Αφρική (AFRICOM), στο εκσυγχρονισμένο και διευρυμένο πρώην γαλλικό στρατόπεδο Λεμονιέ. Οι Αμερικανοί διαθέτουν στη βάση τους στο Τζιμπουτί πολλές δεκάδες μαχητικά (επανδρωμένα και μη) αεροπλάνα και ελικόπτερα, ναυτικές δυνάμεις, σταθμαρχείο της CIA από το 2002, έπειτα από την αλυσίδα γεγονότων που προκάλεσαν οι επιθέσεις της «Αλ Κάιντα» το Σεπτέμβρη του 2001 στις ΗΠΑ.
  • β) Η 13η ταξιαρχία της γαλλικής «Λεγεώνας των Ξένων».
  • γ) Η μοναδική ιαπωνική στρατιωτική βάση στο εξωτερικό που είναι σε λειτουργία από το 2009.
  • δ) Η έδρα ναυτικών επιχειρήσεων της ΕΕ με πρόσχημα τις πειρατικές επιθέσεις στον Κόλπο του Αντεν.
  • ε) Η πρώτη στρατιωτική ναυτική «επιμελητειακή» βάση της Κίνας μετά από συμφωνία που έκλεισε στις 21 Γενάρη του 2016 με την κυβέρνηση του προέδρου του Τζιμπουτί Ισμαήλ Ομάρ Γκουέλεχ. Η βάση αυτή κτίζεται ήδη από την κινεζική κρατική εταιρεία «Dalian Port Corp» σε βόρεια ακτή του Τζιμπουτί, στο Ομπόκ που είναι η τέταρτη μεγαλύτερη πόλη της χώρας. Θα έχει τη δυνατότητα φιλοξενίας 10.000 ατόμων και θα καλύπτει μεταξύ άλλων τις αντιπειρατικές αποστολές της Κίνας στον Κόλπο του Αντεν, θα φροντίζει για την απομάκρυνση Κινέζων πολιτών ή αξιωματούχων σε περίπτωση εκτάκτων καταστάσεων ή κρίσεων στην ευρύτερη περιοχή της Ανατολικής Αφρικής και της Αραβικής Χερσονήσου. Η βάση αναμένεται να ολοκληρωθεί και να λειτουργήσει φέτος. Ωστόσο δεν είναι η μόνη επένδυση της Κίνας στην περιοχή, στο πλαίσιο της πολιτικής δημιουργίας των λεγόμενων «Νέων δρόμων του μεταξιού». Οι Κινέζοι σχεδιάζουν ένα νέο, σύγχρονο ενιαίο τελωνειακό σύστημα με τις αρχές του Τζιμπουτί στην περιοχή, που αναμένεται να είναι έτοιμο την επόμενη διετία, λιμάνι και δύο νέα αεροδρόμια συνολικού κόστους άνω των 500.000.000 δολαρίων.

Τον Φλεβάρη του 2016, έξι βδομάδες μετά την ανακοίνωση συμφωνίας Κίνας - Τζιμπουτί για τη δημιουργία στρατιωτικής, επιμελητειακής βάσης ανακοίνωσε ανάλογη συμφωνία και η κυβέρνηση της Σαουδικής Αραβίας. Η Σαουδική Αραβία δεν το έπραξε αυτό μόνο εξαιτίας των ανοικτών λογαριασμών που έχει με το αντίπαλο γεωπολιτικά Ιράν στην Υεμένη (όπου πραγματοποιεί βρώμικη ιμπεριαλιστική επίθεση από το Μάρτη του 2015), αλλά και γιατί προσπαθεί να εξασφαλίσει τα συμφέροντα της αστικής τάξης της χώρας τις επόμενες δεκαετίες, όταν θα αναγκαστεί (λόγω τεχνολογικών και άλλων εξελίξεων) να «απεξαρτηθεί» οικονομικά και ενεργειακά από το πετρέλαιο.

Βλέψεις και από τη Ρωσία

Από το παζλ της πλειάδας των στρατιωτικών βάσεων που λειτουργούν ή σχεδιάζονται στην περιοχή δεν λείπει η οκταμελής «Διακυβερνητική Αρχή Ανάπτυξης Ανατολικής Αφρικής» (IGAD) που λειτουργεί συχνά επεμβατικά σε χώρες της περιοχής ως εκτελεστικό όργανο σχεδίων της αστικής τάξης και των εγχώριων και ξένων μονοπωλίων που δρουν στην περιοχή.

Εξυπακούεται πως «χώρο» στο φιλόξενο για τις ξένες ιμπεριαλιστικές δυνάμεις Τζιμπουτί είχε αναζητήσει και η Ρωσία. Ωστόσο, μετά την εμπλοκή της Ρωσίας στη Συρία και την Ουκρανία τα σχέδια αυτά έχουν παγώσει και οι τοπικές αρχές έχουν αρνηθεί στη Μόσχα τη δημιουργία ναυτικής βάσης.

Την ίδια ώρα που η αστική τάξη του Τζιμπουτί «πουλάει» τη «γεωστρατηγική θέση» της χώρας για να εξασφαλίσει τα δικά της συμφέροντα, σύμφωνα με στοιχεία του 2013, βουτηγμένο στη φτώχεια ζει το 45% του πληθυσμού. Πάνω από το 50% των πάμφτωχων Τζιμπουτιανών δεν έχει ούτε ένα μέλος στην οικογένειά του που να εργάζεται όταν η ανεργία πλήττει το 60% του εργατικού δυναμικού. Ο αναλφαβητισμός πλήττει το 43% του πληθυσμού. Το μέσο προσδόκιμο ζωής είναι τα 49 χρόνια. Το 26% των παιδιών έως πέντε ετών είναι χρόνια υποσιτισμένο. Το 25% του πληθυσμού λιμοκτονεί.

Είναι, λοιπόν, σαφές πως το Τζιμπουτί είναι «παράδεισος» μόνον για τα μονοπώλια και τους ξένους στρατούς που κτίζουν βάσεις στην περιοχή στο πλαίσιο όξυνσης των ευρύτερων αντιπαραθέσεων.

Είναι, επίσης, βέβαιο πως η ακόμη μεγαλύτερη όξυνση του ενδοϊμπεριαλιστικού ανταγωνισμού το επόμενο διάστημα αναμένεται να κάνει την κατάσταση ακόμη πιο δύσκολη για τα λαϊκά στρώματα. Η ταξική αφύπνιση των λαών της περιοχής, ενάντια στην καπιταλιστική εκμετάλλευση, που προϋποθέτει τη δημιουργία επαναστατικών κομμουνιστικών δυνάμεων που θα δείξουν την προοπτική του αγώνα, η πάλη ενάντια στους ιμπεριαλιστικούς σχεδιασμούς είναι μονόδρομος για να ξεριζωθούν οριστικά οι αιτίες που εμποδίζουν τους λαούς να ζήσουν με αξιοπρέπεια ενάντια σε δυνάστες ντόπιους και ξένους.


Δ. Ο.



Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ