Κυριακή 17 Ιούνη 2001
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΠΑΙΔΕΙΑ
ΦΥΛΑΞΗ ΣΤΑ ΣΧΟΛΕΙΑ
Οι εργαζόμενοι πληρώνουν, τα κεκτημένα τους πάνε περίπατο

Μέσο καταπάτησης εργασιακών δικαιωμάτων είναι το πρόγραμμα απόκτησης εργασιακής εμπειρίας ανέργων στη φύλαξη σχολικών κτιρίων, που υλοποιείται σε 145 δήμους και κοινότητες της χώρας και απασχολεί συνολικά 3.300 ανέργους. Το πρόγραμμα χρηματοδοτούν, ανάμεσα σε άλλους φορείς και υπουργεία, ο ΟΑΕΔ και ο Λογαριασμός Απασχόλησης και Επαγγελματικής Κατάρτισης (ΛΑΕΚ), τα ταμεία του οποίου τροφοδοτούν οι ίδιοι οι εργαζόμενοι. Με τα δικά τους λεφτά υλοποιείται ένα πρόγραμμα, διάρκειας 11 μηνών, το οποίο όχι μόνο δεν κατοχυρώνει τα ελάχιστα δικαιώματά τους (ασφάλιση, δικαίωμα γέννας, υγειονομική περίθαλψη και άλλα), αλλά στην εξέλιξή του καλούνται να το πληρώνουν κιόλας. Δεν είναι τυχαίο ότι στην κατεύθυνση αυτή χρησιμοποιούνται οι δήμοι και οι κοινότητες της χώρας, οι οποίοι αναλαμβάνουν το κόστος συνέχισης του προγράμματος, μετά τους 11 μήνες, ή διαφορετικά το πολιτικό κόστος της διακοπής του, με δεδομένη την αναγκαιότητα που υπάρχει για τη φύλαξη των σχολείων. Στόχος είναι η μεταφορά στους δήμους της οικονομικής ευθύνης για τη λειτουργία της συγκεκριμένης υπηρεσίας - ήδη επιβαρύνθηκαν για τον εξοπλισμό των φυλάκων: κινητά τηλέφωνα, γιλέκα, φακοί, σφυρίχτρες, ταυτότητες, έξοδα σεμιναρίων κατάρτισης.

Την ίδια ώρα, οι δήμοι ουδεμία σχέση έχουν με τη διαδικασία και τους όρους πρόσληψης και υλοποίησης του προγράμματος. Την επιλογή του προσωπικού κάνει μια κεντρική επιτροπή, μακριά από τις ανάγκες της κάθε περιοχής, πολύ κοντά όμως στις «ανάγκες» της κεντρικής εξουσίας, για εξυπηρέτηση των πελατειακών σχέσεων. Ενδεικτικό είναι ότι στο Δήμο Βύρωνα στάλθηκαν 17 φύλακες σχολείων, χωρίς ο ίδιος να το έχει ζητήσει, αφού ήδη από το 1997 εφαρμόζει τη φύλαξη στα σχολεία.

Στο μεταξύ, ήδη σε πολλούς δήμους, όπου ξεκίνησε η υλοποίηση του προγράμματος, αρκετοί φύλακες, κυρίως γυναίκες, ακριβώς λόγω των δυσμενών όρων δουλιάς, έχουν παραιτηθεί. Οι εργαζόμενοι είναι εκπαιδευόμενοι χωρίς εκπαιδευτή, χωρίς ασφάλιση, ενώ αν τους συμβεί κάτι εν ώρα εργασίας, μπορεί να τους εξυπηρετήσει μόνο ο γιατρός του ΟΑΕΔ. Οι γυναίκες εξαναγκάζονται σε βραδινές βάρδιες, δεν έχουν το δικαίωμα της γέννας, ενώ η ασθένεια δεν πληρώνεται.

Tο συγκεκριμένο πρόγραμμα εμπεριέχει ακόμη τις προϋποθέσεις για την «αξιοποίηση» των τελευταίων ως κατασταλτικού μηχανισμού. Είναι χαρακτηριστικό ότι οι φύλακες αναλαμβάνουν δράση και την ώρα που λειτουργούν τα σχολεία, ενώ υποχρεώνονται να δίνουν πληροφορίες στους διευθυντές για τη δράση των μαθητών, για παράδειγμα στην περίπτωση καταλήψεων. Στην κατεύθυνση αυτή συνηγορεί το γεγονός ότι το πρόγραμμα φύλαξης εφαρμόζεται μόνο στα γυμνάσια και τα λύκεια και όχι στα δημοτικά, όπου οι δραστηριότητες των μαθητών είναι περιορισμένες.

Για την εμπειρία τους από το συγκεκριμένο πρόγραμμα μιλούν στο «Ρ» οι δήμαρχοι Περάματος, Γιάννης Πατσιλινάκος και Βύρωνα, Νίκος Ρογκάκος.

Σχολικοί φύλακες με το ζόρι, στο Βύρωνα

Χωρίς να τους έχει ζητήσει, η αρμόδια κεντρική επιτροπή προσωπικού, έστειλε στο Δήμο Βύρωνα 17 σχολικούς φύλακες, όταν ήδη στα σχολεία της πόλης εργάζονται 30. «Κανείς δε μας ρώτησε αν τους χρειαζόμαστε και πόσους», σημειώνει ο δήμαρχος, Ν. Ρογκάκος, υπογραμμίζοντας πως κάτι τέτοιο καταδεικνύει την προχειρότητα του προγράμματος, αλλά και τον παραγκωνισμό της ίδιας της Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Ο ίδιος μας πληροφορεί πως ο Δήμος Βύρωνα δεν έχει ανάγκη από φύλακες, αφού ήδη από το Μάρτη του 1997 έχει προσλάβει 30 άτομα, που φυλούν σε δύο βάρδιες τα 13 σχολικά συγκροτήματα της πόλης.

Τα μέχρι τώρα αποτελέσματα της συγκεκριμένης λειτουργίας είναι θετικά, κυρίως στην αποτροπή περιπτώσεων με ναρκωτικά, κάτι που ο δήμαρχος αποδίδει σε δύο παράγοντες. Πρώτον στη συνεργασία των φυλάκων με τη σχολική κοινότητα - μαθητές, γονείς, δασκάλους - και δεύτερον στη διασφάλιση των εργασιακών και ασφαλιστικών τους δικαιωμάτων. Στα δύο αυτά σημεία έγκειται και η διαφοροποίηση του κυβερνητικού προγράμματος για τη φύλαξη των σχολείων. «Οι εργαζόμενοι που προσλήφθηκαν μέσα από το συγκεκριμένο πρόγραμμα είναι στον αέρα, δεν έχουν καμία ασφάλιση, ενώ δε βγαίνουν στη σύνταξη. Και αυτό το καταλαβαίνουν. Απλά, η κυβέρνηση "πατάει" στην ανάγκη του άνεργου για δουλιά, ιδιαίτερα του 60άρη, για παράδειγμα, ο οποίος είναι πολύ δύσκολο να προσληφθεί», τονίζει ο δήμαρχος Βύρωνα. Ο ίδιος υπογραμμίζει ότι το εν λόγω πρόγραμμα δεν είναι παρά μια προσπάθεια της κυβέρνησης να μετακυλίσει τις ευθύνες της προς τους δήμους, όπως συμβαίνει και με τους κρατικούς παιδικούς σταθμούς, χωρίς παράλληλα να λύνει το πρόβλημα και την ανάγκη που υπάρχει για φύλαξη στα σχολεία. «Θέλουν να εξαναγκάσουν τους δήμους σε ρόλο φορομπήχτη», τονίζει. Τέλος, σημειώνει πως ο συγκεκριμένος εργασιακός δρόμος είναι αδιέξοδος, αφού μετά τη λήξη της σύμβασής τους οι εργαζόμενοι μένουν μετέωροι.

Εκμεταλλεύονται μια πραγματική ανάγκη

Στα ...καθήκοντα του φύλακα είναι να ενημερώνει αμέσως το διευθυντή του σχολείου για την περίπτωση ή το ενδεχόμενο κατάληψης
Στα ...καθήκοντα του φύλακα είναι να ενημερώνει αμέσως το διευθυντή του σχολείου για την περίπτωση ή το ενδεχόμενο κατάληψης
Από την προκήρυξη ακόμα του προγράμματος, ο Δήμος Περάματος απευθύνθηκε στην Κεντρική Ενωση Δήμων και Κοινοτήτων Ελλάδας και την Ελληνική Εταιρεία Τοπικής Ανάπτυξης και Αυτοδιοίκησης (από τους συνεργαζόμενους φορείς του προγράμματος), ζητώντας να μπουν συγκεκριμένοι όροι στην πρόσληψη των φυλάκων, που αφορούν την εργασιακή και ασφαλιστική τους κάλυψη. Αντ' αυτού, όπως μας λέει ο δήμαρχος της πόλης, Γ. Πατσιλινάκος, «οι φύλακες ήρθαν, οι όροι όμως δεν τηρήθηκαν».

Στο Δήμο Περάματος προσλήφθηκαν 18 άτομα, εκ των οποίων το 60% είναι γυναίκες. Ηδη από την έναρξη του προγράμματος παραιτήθηκαν οι πέντε - πρόκειται για γυναίκες - αφού δεν μπορούσαν να αντεπεξέλθουν στη βάρδιά τους τη νύχτα. Παρατηρήθηκε δε το φαινόμενο να δουλεύουν μαζί με τους συζύγους τους για να τις προστατεύουν. Χαρακτηριστικό είναι δε πως ενώ το πρόγραμμα προβλέπει ότι το 20% των φυλάκων πρέπει να είναι άτομα ηλικίας 52 χρονών και πάνω, αυτό δεν επιτεύχθηκε, αφού δεν υπάρχει το ένσημο. «Σ' αυτή την ηλικία, ο άνεργος θέλει να μαζέψει ένσημα για να βγει στη σύνταξη», τονίζει ο δήμαρχος.

Από την πρώτη στιγμή που στάλθηκαν οι φύλακες στα σχολεία, ο Δήμος Περάματος διοργάνωσε σύσκεψη, στην οποία τους προσδιόρισε τους κινδύνους και τους διευκρίνισε τη θέση του Δημοτικού Συμβουλίου για το πρόγραμμα, ότι δηλαδή αποτελεί υποβάθμιση των εργασιακών τους σχέσεων. «Είναι χαρακτηριστικό ότι οι προσληφθέντες δεν έχουν ασφάλιση, ενώ αν χρειαστούν γιατρό, θα πρέπει να τρέξουν στα κεντρικά του ΟΑΕΔ, στο Μπραχάμι», σημειώνει ο Γ. Πατσιλινάκος. Σχολιάζοντας το πρόγραμμα, υπογραμμίζει ότι «ρίχνει στάχτη στα μάτια του κόσμου, ενώ δεν προσδιορίζει σε τι εκπαιδεύονται οι φύλακες, όταν δεν υπάρχει εκπαιδευτής». Ο ίδιος σημειώνει πως υπάρχει ο κίνδυνος να λειτουργήσουν ως κατασταλτικοί μηχανισμοί, «αφού δεν παίρνουν οδηγίες ούτε από το Σύλλογο Γονέων, ούτε από το Σύλλογο Διδασκόντων», αλλά από τους συνεργαζόμενους φορείς του προγράμματος.

Στο σημείο αυτό ο Γ. Πατσιλινάκος επισημαίνει ότι η φύλαξη στα σχολεία αποτελεί αίτημα της Τοπικής Αυτοδιοίκησης τουλάχιστον 15 χρόνια. «Το κίνημα ζητούσε φύλαξη των σχολείων, όχι όμως την ώρα λειτουργίας τους», τονίζει. Ακολούθως στηλιτεύει την εξυπηρέτηση πελατειακών σχέσεων στη διαδικασία της πρόσληψης, στην οποία «ο δήμος δεν έχει καμία εμπλοκή».

Ο Γ. Πατσιλινάκος αναφέρεται στους κινδύνους, το προσωρινό αυτό πρόγραμμα να μεταφερθεί στη συνέχεια στους δήμους και ακολούθως στους δημότες. Οπως τονίζει, πολλοί δήμοι θα αναγκαστούν να το λειτουργήσουν με δικά τους χρήματα, καθώς η λήξη του συμπίπτει με την προεκλογική περίοδο.

Καταλήγοντας, ο δήμαρχος Περάματος τονίζει πως πρέπει να αναδειχτούν όλες οι αρνητικές πλευρές του προγράμματος και των κυβερνητικών σχεδίων. Σε συνεργασία με τη Σχολική Επιτροπή να απαιτηθεί η φύλαξη των σχολείων τις ώρες που δε λειτουργούν. Να βοηθηθεί, τέλος, η οργάνωση των φυλάκων σε συλλόγους και σωματεία, ώστε να απαιτήσουν τα εργασιακά τους δικαιώματα.


Χριστίνα ΔΙΑΜΑΝΤΗ



Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ