Κυριακή 16 Ιούλη 2006
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΠΑΙΔΕΙΑ
ΤΟΤΕ ΚΑΙ ΤΩΡΑ
ΧΡΕΟΣ ΑΝΕΚΠΛΗΡΩΤΟ

(Τα μνημεία της Αντίστασης)

ΑΠΟ τα χρόνια τα πανάρχαια, ο λαός μας έχει ένα βαθύ σεβασμό για το θάνατο. Τον προσωποποιεί. Και τον τραγουδάει. Παλεύει μαζί του στα μαρμαρένια αλώνια. Ετσι, όταν πάτησαν τη γη μας οι χιτλερικοί και τα κορμιά των σκοτωμένων έμεναν άταφα, πάντα βρισκόταν το χέρι μιας γυναίκας για να κλείσει τα μάτια, να πλύνει το πρόσωπο και σε πολλές περιπτώσεις οι ίδιες οι γυναίκες άνοιγαν και τους τάφους, αφού τους άντρες τους είχαν εκτελέσει οι κατακτητές.

Ετσι κι είναι αμέτρητοι οι πρόχειροι τάφοι, που βρήκε νιόσκαφτους η Απελευθέρωση και που πάνω τους μπήκαν ξύλινοι σταυροί, μερικές φορές ονόματα κι άλλα στοιχεία. Αναψαν καντήλια και συχνά τα στόλισαν με αγριολούλουδα. Τα χρόνια που ακολούθησαν, χρόνια φοβερής δοκιμασίας του κόσμου της Εθνικής Αντίστασης, χρόνια που άνοιξαν και νέους τάφους, καθώς διά πυρός και σιδήρου γύρεψαν να σβήσουν από την ψυχή του λαού την Αντίσταση, το ΕΑΜ, το ΚΚΕ.

ΗΤΑΝ τα χρόνια μετά την απελευθέρωση, που ο αξέχαστος σύντροφος, δημοσιογράφος, ο Γιώργης Λαμπρινός, έκανε με τα γραφτά του αναφορά στα ολοκαυτώματα και στους τόπους της θυσίας και που καρτερούσαν, τότε, τα μνημεία. Είναι η Καισαριανή, τα Καλάβρυτα, το Δίστομο, αλλά και πολλά άλλα στη φάση πάντα της πολύχρονης αναμονής. Εχουν κιόλας περάσει σήμερα 60 χρόνια και τα περισσότερα μνημεία έχουν αποξεχαστεί.

ΝΑ ΠΡΟΣΘΕΣΟΥΜΕ, επίσης, αυτό που σημείωσε ο Γ. Λαμπρινός (γράφοντας σχετικά το 1945) πως είναι απαράδεκτο να μην έχει δημόσια και πανηγυρικά τιμηθεί ο Δ. Γληνός, η μεγάλη μορφή, η σπουδαιότερη πνευματική μορφή που έχει να παρουσιάσει η νεότερη Ελλάδα. Η προτομή του Δ. Γληνού έπρεπε να είχε στηθεί σε μια από τις κεντρικότερες πλατείες της Αθήνας, ίσως εκεί μπροστά στο Πανεπιστήμιο, ίσως εκεί καταμεσής στην πλατεία Κλαυθμώνος με αλλαγή της ονομασίας της. Σήμερα, μπροστά στο Πανεπιστήμιο, φιγουράρει πάντα ο αποικιοκράτης Γλάδστων, όχι, όμως, κι η προτομή του Δ. Γληνού...

ΜΗΠΩΣ, όμως, υπάρχει μνημείο, όπως πρέπει κι όπως ταιριάζει, εκεί στην οδό Πανεπιστημίου και Ομήρου, εκεί που ζήσαμε τη μεγάλη διαδήλωση της 5ης του Μάρτη 1943, που ματαίωσε την πολιτική επιστράτευση κι έτσι κανείς Ελληνας δεν επιστρατεύτηκε από τους κατακτητές για το ανατολικό μέτωπο; Εξήντα χρόνια, και το χρέος της πολιτείας μένει δυστυχώς ανεκπλήρωτο, παρ' όλες τις συνεχείς διαμαρτυρίες που έγιναν και γίνονται από τις αντιστασιακές οργανώσεις. Κι αυτό μένει τραγικά πάντα ανεκπλήρωτο.


Του
Νίκου ΚΑΡΑΝΤΗΝΟΥ

ΔΕΥΤΕΡΟΒΑΘΜΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ
Νέος στόχος αντιδραστικών αναδιαρθρώσεων

Μόλις ξεμπερδέψει με το νόμο - πλαίσιο και εξασφαλίσει ότι θα αρχίσουν να εφαρμόζονται οι σαρωτικές αναδιαρθρώσεις που σχεδιάζει για την ανώτατη εκπαίδευση, η κυβέρνηση θα στρέψει το βλέμμα στα Γυμνάσια και τα Λύκεια. Σ' αυτή την κατεύθυνση έχει βάλει να δουλεύει ήδη το λεγόμενο Εθνικό Συμβούλιο Παιδείας (ΕΣΥΠ), το ίδιο όργανο που αξιοποίησε ως προμετωπίδα για το νόμο - πλαίσιο των ΑΕΙ. Μάλιστα, οι προτάσεις της διορισμένης επιτροπής του ΕΣΥΠ για τη δευτεροβάθμια εκπαίδευση διέρρευσαν την προηγούμενη Κυριακή στην εφημερίδα «Το Βήμα», ο πρόεδρος του ΕΣΥΠ, Θ. Βερέμης, τις επιβεβαίωσε ως έγκυρες και άφησε να εννοηθεί ότι χάρηκε με τη διαρροή γιατί «αναρρίπτισε το ενδιαφέρον του κόσμου για τα ζητήματα της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης»!

Η αλήθεια είναι ότι ο κόσμος που έχει παιδιά στο σχολείο, οι μελλοντικοί γονείς, οι δάσκαλοι κι οι καθηγητές, δηλαδή το μεγαλύτερο μέρος της εργατικής τάξης, στην ουσία ποτέ δεν έπαψε να ενδιαφέρεται για την εκπαίδευση. Οι λαϊκές οικογένειες όχι μόνο νοιάζονται, αλλά και μοχθούν σκληρά για την εκπαίδευση των παιδιών τους και οργίζονται για τη σημερινή κατάσταση. Οπως και στην ανώτατη εκπαίδευση, έτσι και στην υποχρεωτική εκπαίδευση και στο Λύκειο δύσκολα θα βρεθεί γονιός, εκπαιδευτικός ή μαθητής να πει ότι δε χρειάζονται ριζικές αλλαγές. Γιατί πολύ απλά, οι γονείς θέλουν το σχολείο να μορφώνει ολόπλευρα τα παιδιά, χωρίς να χρειάζεται να ξοδεύουν περιουσίες είτε εκτός, είτε εντός σχολείου. Θέλουν, επίσης, όταν τελειώνουν τα παιδιά τους το σχολείο να μπορούν να συνεχίζουν την εκπαίδευσή τους (στην ανώτατη εκπαίδευση ή σε επαγγελματικές σχολές) με σπουδές που θα έχουν πραγματικό αντίκρισμα και φυσικά θα είναι δημόσιες, δωρεάν και υψηλού επιπέδου.


Eurokinissi

Τα σχέδια της κυβέρνησης όμως για τα Γυμνάσια και τα Λύκεια, κάθε άλλο παρά σε αυτή την κατεύθυνση κινούνται, όπως φαίνεται από όσα είδαν το φως της δημοσιότητας από το σχετικό πόρισμα της επιτροπής του ΕΣΥΠ. Δύο φαίνεται να είναι οι βασικοί και άκρως αντιδραστικοί άξονες αυτού του πορίσματος:

  • Ο ταξικός διαχωρισμός των σχολείων και των μαθητών, για να καθηλώνονται οι πολλοί, σε μια πορεία αμεσότερης σύνδεσης των σχολείων με τις επιχειρήσεις και
  • η εξώθηση μεγαλύτερης απ' ό,τι σήμερα μάζας των παιδιών της εργατικής τάξης στη χαμηλού επιπέδου κατάρτιση, αντί για την όσο το δυνατόν πιο ολοκληρωμένη παιδεία.
Τι προτείνεται από το ΕΣΥΠ

Χρειάζεται να θυμίσουμε ότι το πόρισμα του ΕΣΥΠ για την ανώτατη εκπαίδευση υιοθετήθηκε σχεδόν στο σύνολό του από την κυβέρνηση στο προσχέδιο του νόμου - πλαισίου. Επίσης, να προσθέσουμε ότι οι προτάσεις του ΕΣΥΠ για την ανώτατη εκπαίδευση είχαν ενσωματώσει τα βασικά σημεία από τα κυβερνητικά προγράμματα της ΝΔ και του ΠΑΣΟΚ για την παιδεία, που είχαν παρουσιαστεί πριν τις εκλογές του 2004. Από τα παραπάνω μπορεί να συμπεράνει κανείς ότι μιλώντας για ΕΣΥΠ, δεν εννοούμε κανέναν «ανεξάρτητο» φορέα, αλλά ένα όργανο νομιμοποίησης της πολιτικής ΝΔ - ΠΑΣΟΚ, ένα ένδυμα συναίνεσης, «διαλόγου» και ...«σοφίας» στην αντιδραστική πολιτική της ΕΕ. Αυτό το ρόλο, λοιπόν, διατηρεί το ΕΣΥΠ και τώρα με το πόρισμα για τη δευτεροβάθμια εκπαίδευση, όπου ενσωματώνει σε μεγάλο βαθμό τις θέσεις της ΝΔ και του ΠΑΣΟΚ.

Ανάμεσα σε άλλα, λοιπόν, το πόρισμα λέει:

  • Να μεταφέρονται κρατικοί πόροι στα σχολεία και αυτά να μπορούν μόνα τους να τους διαχειρίζονται σύμφωνα με τον προγραμματισμό τους.
  • Το 1/3 του αναλυτικού προγράμματος - δηλαδή των μαθημάτων που θα διδάσκονται - να αποφασίζεται από κάθε σχολική μονάδα, δηλαδή να διαφέρει από σχολείο σε σχολείο ανάλογα με τις... ανάγκες του.
  • Εκθέσεις για το προφίλ του κάθε μαθητή να αποστέλλονται από τα Δημοτικά στα Γυμνάσια. «Φάκελοι» μαθητών να τηρούνται και στα Λύκεια, που μάλιστα θα είναι ένα από τα κριτήρια αξιολόγησης του μαθητή.
  • Κατάργηση του βιβλίου - οδηγού για κάθε μάθημα και αντικατάστασή του από πρόταση βιβλιογραφίας ή από βιβλία με τη μορφή περιοδικών και με βιντεοταινίες...
  • Συνέχιση της ενισχυτικής διδασκαλίας για τη δήθεν πάταξη της παραπαιδείας.
  • Διαρκής ανανέωση των σχολικών βιβλίων.
  • «Εικονικές» περιφερειακές εξετάσεις στην Α΄ Λυκείου. Χωρισμός σε κατευθύνσεις από τη Β΄ Λυκείου. Περιφερειακές εξετάσεις στη Β΄ Λυκείου που θα μετρούν στο γενικό βαθμό του μαθητή και πανελλαδικές εξετάσεις στη Γ΄ Λυκείου.
  • Να υπάρχει Γραφείο Επαγγελματικού Προσανατολισμού σε κάθε σχολική μονάδα άνω των 100 μαθητών.

Παράλληλα, το ΕΣΥΠ έχει μια σειρά προτάσεις για επιλογή και έλεγχο των καθηγητών, με σκοπό να προκρίνονται ως «δάσκαλοι» εκείνοι οι εκπαιδευτικοί που θα είναι ενεργοί υποστηρικτές του συστήματος της ημιμάθειας και θεματοφύλακες της ταξικής επιλογής των μαθητών.


Γιάννα ΣΤΡΕΒΙΝΑ

Βαθύτερα ταξικό σχολείο

Τι σημαίνουν όμως όλα αυτά για το χαρακτήρα του σχολείου και γενικότερα για τη μόρφωση των παιδιών του λαού;

Η «οικονομική αυτοτέλεια» των σχολείων ανοίγει διάπλατα την πόρτα του σχολείου στις επιχειρήσεις. Αυτό θα σημάνει πρακτικά αύξηση του κόστους της εκπαίδευσης για τους γονείς που όλο και συχνότερα θα βάζουν το χέρι στην τσέπη για να «τσοντάρουν» σε προγράμματα, εκπαιδευτικό υλικό, εκδρομές και στον προϋπολογισμό του σχολείου.

Το χειρότερο όμως είναι ότι οι επιχειρήσεις θα παρεμβαίνουν άμεσα στο περιεχόμενο της εκπαίδευσης. Με άλλα λόγια, τα φαινόμενα που αποκαλύφθηκαν με εταιρίες φαστ - φουντ να διδάσκουν υγιεινή διατροφή και φίρμες οδοντόκρεμας διαφημίζοντας τα προϊόντα τους να παρέχουν δήθεν κοινωνικό έργο για τη στοματική υγιεινή... θα γίνουν καθημερινότητα για τα σχολεία. Θα γενικευτούν οι «Συμπράξεις Δημόσιου Ιδιωτικού Τομέα» σε σημείο τέτοιο που δε θα είναι ευδιάκριτο πού ξεκινάει και πού τελειώνει η ευθύνη του κράτους για τη μόρφωση των παιδιών και πού η κερδοσκοπία των ιδιωτών.

Το ίδιο το σχολείο, στο όνομα της δυνατότητας να διαχειρίζεται «αυτοτελώς» ένα μέρος των πόρων, θα σπρώχνεται και στη λογική της εξοικονόμησης πόρων, δηλαδή θα εμπορεύεται και θα αξιοποιεί επιχειρηματικά μια σειρά λειτουργίες του, θα «διασυνδέεται» με επιχειρήσεις (θα κλείνει συμφωνίες δηλαδή) με κριτήρια ιδιωτικοοικονομικά.

Διαπαιδαγώγηση στην επιχειρηματικότητα και την υποταγή

Ενα σχολείο που θα λειτουργεί με τέτοιο τρόπο, αναπόφευκτα θα διαπαιδαγωγεί ανάλογα και τους μαθητές. Ηδη τα μαθήματα «επιχειρηματικότητας» τείνουν να γίνουν υποχρεωτικά (καθ' υπόδειξη και του ΣΕΒ). Στα διάφορα προγράμματα που πλασάρουν οι εταιρίες μέσα στα σχολεία είναι κεντρική ιδέα ότι «είμαστε όλοι υπεύθυνοι» για τα μεγάλα προβλήματα του καπιταλισμού. Στα σχολικά βιβλία η ΕΕ παρουσιάζεται ως φορέας ειρήνης και ευημερίας. Αυτό θα είναι το πνεύμα της διαπαιδαγώγησης στο σχολείο που ετοιμάζουν!

Παράλληλα, η διαφοροποίηση του αναλυτικού προγράμματος, θα οδηγήσει στον ταξικό διαχωρισμό των σχολείων και των μαθητών. Δεν είναι μόνο ότι άλλα θα διδάσκονται οι μαθητές στην Εκάλη και άλλα στο Πέραμα... Είναι κιόλας ότι στην ίδια τάξη, το πρόγραμμα θα διαχωρίζεται σε δύο ζώνες: στα κυρίως μαθήματα και στην «ελεύθερη ζώνη δραστηριοτήτων» που υποτίθεται ότι θα εμβαθύνει στα κυρίως μαθήματα. Αυτό, σε συνδυασμό με το ότι προβλέπεται η δυνατότητα επιλογής από τους μαθητές μαθημάτων και δραστηριοτήτων, θα οδηγήσει προοπτικά άλλους να εμβαθύνουν στα μαθηματικά και άλλους να κάνουν καλαθοπλεκτική! Είναι φανερό ότι οι οικονομικά και κοινωνικά πιο αδύναμοι μαθητές δύσκολα θα οδηγούνται στην εμβάθυνση των πιο απαιτητικών μαθημάτων γενικής παιδείας, ενώ ευκολότερα θα σπρώχνονται σε πρακτικές δραστηριότητες με λιγότερες απαιτήσεις.

Πρόσκαιρες δεξιότητες

Βέβαια, όπως έχει ήδη αρχίσει να συμβαίνει, ολόκληρο το πρόγραμμα του σχολείου θα μετατοπιστεί προς τις πιο πρακτικές και αποσπασματικές δεξιότητες, σε βάρος της όποιας γενικής μόρφωσης.

Είναι χαρακτηριστικό ότι οι έρευνες του ΟΟΣΑ στους δεκαπεντάχρονους μαθητές (γνωστές ως μετρήσεις PISA), στην «κατανόηση κειμένου» μετρούν δεξιότητες του τύπου κατά πόσο οι μαθητές μπορούν να χρησιμοποιήσουν ένα τηλεφωνικό κατάλογο ή έναν τουριστικό οδηγό κι όχι π.χ. τα βαθύτερα νοήματα και συμπεράσματα που μπορούν να εξαχθούν από ένα δόκιμο κείμενο.

Τα νέα βιβλία που θα κυκλοφορήσουν στα σχολεία από το Σεπτέμβρη είναι σε ένα βαθμό προσανατολισμένα σε αυτή την κατεύθυνση, με... συνταγές μαγειρικής στο βιβλίο της γλώσσας! Οι αποσπασματικές πληροφορίες και δεξιότητες, που σε τελική ανάλυση κάνουν «κιμά» τα μυαλά των παιδιών, θα θριαμβεύσουν στο νέο σχολείο που ετοιμάζουν!

Γι' αυτό και προτείνεται τα βιβλία να πάρουν τη μορφή λάιφ - στάιλ περιοδικών με... ένα DVD δώρο, γι' αυτό και εντοπίζουν την ανάγκη να ανανεώνονται διαρκώς τα βιβλία (και να είναι σε μεγάλο μέρους τους «ηλεκτρονικά»): γιατί το περιεχόμενό τους θα βασίζεται σε πληροφορίες και δεξιότητες που γρήγορα θα φεύγουν από τη μόδα και θα απαξιώνονται.

Η μεγάλη μάζα στην υποδεέστερη κατάρτιση

Ταυτόχρονα, με όλα τα υπόλοιπα φαίνεται ότι εντείνεται η προσπάθεια να στρέψουν πολύ μεγαλύτερες μάζες μαθητών, παιδιών της εργατικής τάξης, στο χώρο της κατάρτισης.

Η κατεύθυνση αυτή δεν είναι καινούρια. Η προσπάθεια στροφής στην κατάρτιση έχει ξεκινήσει από τη δεκαετία του '90, όμως κάτω από την πίεση του λαϊκού κινήματος, το ΠΑΣΟΚ που ήταν τότε στην κυβέρνηση αναδιπλώθηκε και η προσπάθεια που έκανε με τα ΤΕΕ δεν έπιασε τόπο. Ο στόχος τους (που συμφωνούν σ' αυτόν και η ΝΔ και το ΠΑΣΟΚ) είναι το 50%-70% του μαθητικού πληθυσμού να εγκαταλείπει το σχολείο πολύ πριν τα 18 του χρόνια και να σπρώχνεται σε μια πρόωρη, και άρα υποβαθμισμένη, επαγγελματική «εκπαίδευση» ή κατάρτιση.

Αυτή η προσπάθεια αναζωπυρώνεται τώρα από την κυβέρνηση, με τη μετατροπή των ΤΕΕ σε Επαγγελματικά Λύκεια (ΕΠΑΛ, σχολεία που ούτε γενική μόρφωση, ούτε επαγγελματική κατάρτιση δίνουν, αλλά... λίγο απ' όλα) και σε Επαγγελματικές Σχολές (ΕΠΑΣ, αποκλειστικά κατάρτισης). Από το πόρισμα, φαίνεται τελικά ότι από αυτούς τους δυο κύκλους υποδεέστερης εκπαίδευσης, η κυβέρνηση προτίθεται να στείλει την πλειοψηφία των μαθητών στον χειρότερο: στις ΕΠΑΣ.

Ομως γνωρίζουν ότι δεν αρκεί να φτιάξουν τη βιτρίνα των σχολείων και σχολών κατάρτισης, για να τα προτιμήσουν οι οικογένειες αντί της γενικής μόρφωσης των παιδιών τους. Γι' αυτό χρησιμοποιούν και το... μαστίγιο εκτός από το καρότο: Προσανατολίζονται να πολλαπλασιάσουν τις εξετάσεις επιλογής των παιδιών, βάζουν εξετάσεις - φίλτρα σε κάθε τάξη του Λυκείου. Αυτό τουλάχιστον προτείνει το ΕΣΥΠ και απ' όσα έχουμε δει μέχρι τώρα, δεν μπορούμε να πιστέψουμε ότι το ΕΣΥΠ ως «ανεξάρτητο» όργανο κάνει «τυχαία» μια τέτοια πρόταση...

Οι «εικονικές» εξετάσεις της Α΄ Λυκείου θα παίζουν το ρόλο «συμβουλευτικού» ξεδιαλέγματος των παιδιών. Θα «βοηθούν» μια μεγάλη μάζα παιδιών να επιλέξει την εγκατάλειψη του «Γενικού Λυκείου» γιατί η διαδικασία των εξετάσεων επιλογής, κάθε χρόνο, θα έχει πολύ μεγάλο κόστος για την οικογένεια. Για αυτούς που δεν πειστούν, θα αναλαμβάνουν δράση και τα «Γραφεία Επαγγελματικού Προσανατολισμού». Η διαφοροποίηση των μαθητών εξάλλου θα γίνεται μέσα από τα ίδια τα μαθήματα και το πρόγραμμα του σχολείου, συνεπικουρούμενη και από τους ατομικούς «φακέλους» των μαθητών. Κι αν παρ' όλα αυτά συνεχίζουν στο «Γενικό Λύκειο» θα «πετσοκόβονται» σταδιακά από τις περιφερειακές εξετάσεις της Β΄ Λυκείου, τις εξετάσεις στη Γ΄ Λυκείου και φυσικά... τη βάση του 10 για την πρόσβαση στην ανώτατη εκπαίδευση.

Βέβαια, δεν μπορούμε να θεωρήσουμε ότι οι εξετάσεις αποτελούν από μόνες τους ταξικό φραγμό. Ομως η δομή και η φιλοσοφία των προτάσεων του ΕΣΥΠ δείχνει ότι οι συγκεκριμένες εξετάσεις θα παίζουν αυτό και μόνο το ρόλο: θα είναι τεστ επιλογής και «ξεδιαλέγματος» των παιδιών. Και δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι αυτά τα τεστ θα έρχονται μετά από εννιά χρόνια εκπαίδευσης αποσπασματικών πληροφοριών, δεξιοτήτων, διαχωρισμών και απόρριψης των μαθητών εντός των σχολείων. Ετσι, η ταχύτερη έξοδός τους από την εκπαίδευση θα γίνεται ευκολότερη. Γιατί όσο πιο σύντομη είναι η εκπαίδευση και η κατάρτιση, τόσο πιο γρήγορα θα είναι διαθέσιμη στην αγορά η μάζα των εργατών - ανέργων, των σύγχρονων αναλώσιμων σκλάβων για τη μηχανή του καπιταλισμού.



Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ