Κυριακή 16 Ιούνη 2002
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
«Πυρετός» πολεμικών εξοπλισμών

Αποκαλυπτικά, όσο και ανησυχητικά, είναι τα στοιχεία της ετήσιας έκθεσης του Διεθνούς Ινστιτούτου Ερευνών Ειρήνης της Στοκχόλμης, που δόθηκαν τις μέρες αυτές στη δημοσιότητα και αφορούν τις παγκόσμιες δαπάνες για τους εξοπλισμούς, τον περασμένο χρόνο. Κι αυτό, για τους παρακάτω κύρια λόγους:

Πρώτον: Σε πείσμα των όσων προπαγανδίζουν οι κάθε λογής απολογητές της «νέας τάξης», περί «τέλους του ψυχρού πολέμου» κλπ., κλπ., οι παγκόσμιες δαπάνες παρουσίασαν και το 2001 - για τρίτη συνεχή χρονιά - νέα αύξηση, κατά 2%, έναντι του 2000. Συγκεκριμένα έφθασαν τα 892 δισ. ευρώ, ποσό που αντιστοιχεί στο 2,6% του παγκόσμιου ΑΕΠ ή σε 160 ευρώ για κάθε κάτοικο του πλανήτη. Την πρώτη θέση στις δαπάνες καταλαμβάνουν οι ΗΠΑ με 281,4 δισ. δολάρια και τη δεύτερη η Ρωσία με 43,9 και μετά η Γαλλία με 40 δισ. δολάρια.

Δεύτερον: Τα ποσά αυτά θα παρουσιάσουν σημαντική νέα αύξηση μέσα στο 2002, γιατί οι περισσότερες κυβερνήσεις, και ιδιαίτερα αυτές των μεγάλων καπιταλιστικών χωρών, ενέκριναν σημαντικά πρόσθετα κονδύλια, μετά το τρομοκρατικό χτύπημα της 11ης Σεπτέμβρη.

Τρίτον: Η Ελλάδα βρίσκεται στην τρίτη παγκοσμίως θέση στις εισαγωγές εξοπλισμών, ύψους 897 εκατ. δολαρίων (μεγαλύτερες εισαγωγές από τη χώρα μας έκαναν μόνο η Κίνα και η Ινδία) και η Τουρκία στην 6η με ύψος αντίστοιχων εισαγωγών 442 εκατ. δολάρια.

Οι θυσίες και η... οικονομία

Πρέπει να τους το αναγνωρίσουμε. Το έχουν πει πολλές φορές. Για τους κυβερνώντες μιλάμε και την υπογράμμιση, που έχουν κάνει πολλές φορές - με τον ένα ή τον άλλο τρόπο - ότι για να πάει καλά η οικονομία χρειάζονται θυσίες. Το θυμηθήκαμε, καθώς διαβάζαμε τα στοιχεία που έδωσε προχτές στη δημοσιότητα η Κομισιόν, σχετικά με τις δαπάνες των χωρών - μελών για την καταπολέμηση της ανεργίας. Η Ελλάδα βέβαια βρίσκεται τελευταία στον πίνακα, αφού διαθέτει τα λιγότερα συγκριτικά χρήματα.

Είπαμε, όμως, χρειάζονται θυσίες για να πάει καλά η οικονομία... Βέβαια, πώς γίνεται και όταν οι κυβερνώντες λένε οικονομία εννοούν τα θησαυροφυλάκια της ολιγαρχίας και όταν λένε θυσίες εννοούν τους εργαζόμενους και το λαό, είναι πράγματι άξιο σκέψης και προβληματισμού από τον καθένα...

Ο πρώτος λόγος...

Το διήμερο 19-20 Ιούνη πρόκειται να γίνουν οι αρχαιρεσίες, για την εκλογή νέου ΔΣ σ' ένα από τα μεγαλύτερα σωματεία της χώρας, το Σωματείο Εργαζομένων στην ΕΑΒ, όπου εργάζονται περίπου 3.000 εργαζόμενοι. Το μεγαλύτερο ενδιαφέρον της προαναφερόμενης είδησης, όμως, βρίσκεται στο γεγονός, πως η εκλογική διαδικασία είναι έκτακτη και προέκυψε μετά την καταψήφιση από τη γενική συνέλευση, τόσο της πρότασης υπογραφής Συλλογικής Σύμβασης Εργασίας (αυξήσεις... 1,7%!!!), όσο και του διοικητικού απολογισμού. Προτάσεις που έφεραν στη συνέλευση οι εκπρόσωποι της ΠΑΣΚΕ και της ΔΑΚΕ, που συνδιοικούσαν μέχρι τώρα το σωματείο.

Στις προτάσεις αυτές αντιτάχθηκαν οι ταξικές δυνάμεις της «Δημοκρατικής Εργατοϋπαλληλικής Συσπείρωσης», αντιπροτείνοντας τη διεκδίκηση ικανοποιητικής αύξησης και μιας σειράς άλλων αιτημάτων, που αντιστοιχούν στις σύγχρονες ανάγκες των εργαζομένων, ενώ πρότειναν και την καταψήφιση του απολογισμού δράσης του πρώην ΔΣ. Τις προτάσεις αυτές υποστήριξε και η ΑΣΚ.

Οι εργαζόμενοι είπαν τον πρώτο λόγο. Ελπίζουμε να πουν και το δεύτερο, υπερψηφίζοντας το αγωνιστικό και ταξικό ψηφοδέλτιο...

Ο... νέος τρόπος

Την Πέμπτη το μεσημέρι, στις 12.10, δυο τουρκικά F-16 πέρασαν, σε πολύ χαμηλό ύψος, πάνω από τη Ρόδο και, μάλιστα, κοντά στο αεροδρόμιο του νησιού. Το γεγονός αντιλήφθηκαν όλοι οι Ροδίτες, μεταδόθηκε από τα τοπικά ΜΜΕ και προκάλεσε, όπως ήταν φυσικό και εύλογο, μια ανησυχία και εύλογα σχόλια. Το περίεργο είναι ότι, παρ' όλ' αυτά, το Γενικό Επιτελείο Αεροπορίας δεν ανακοίνωνε το παραμικρό, δεν επιβεβαίωνε επισήμως το γεγονός, ενώ κάποια στιγμή άφηνε να εννοηθεί ότι τα μαχητικά που πέρασαν ήταν ελληνικά πολεμικά αεροπλάνα.

Μήπως, η τακτική αυτή του ΓΕΑ υποδηλώνει το νέο τρόπο... αντιμετώπισης των τουρκικών προκλήσεων στο Αιγαίο από την κυβέρνηση;

Διασκέψεις υποκρισίας

Με την επαναδιατύπωση της πολιτικής βούλησης των χωρών - μελών να μειώσουν κατά το ήμισυ τον αριθμό των ανθρώπων που πλήττονται από την πείνα σε ολόκληρο τον κόσμο, ολοκληρώθηκαν προχτές, στη Ρώμη της Ιταλίας, οι εργασίες της δεύτερης διάσκεψης κορυφής του Οργανισμού Τροφίμων και Γεωργίας του ΟΗΕ (FAO). Μια επαναδιατύπωση, όμως, η οποία δε συνοδεύτηκε από καμία συγκεκριμένη απόφαση, για τους τρόπους με τους οποίους ο στόχος αυτός θα γίνει πραγματικότητα. Αλλωστε και στην πρώτη διάσκεψη κορυφής, πριν από πέντε χρόνια, είχε διατυπωθεί μια ανάλογη απόφαση, αλλά στην πράξη δεν έγινε τίποτε, για τους εκατοντάδες εκατομμύρια πεινασμένους. «Οι λιμοκτονούντες είναι σήμερα όσοι ήταν εδώ και πέντε χρόνια», σημειώνει ο γενικός διευθυντής του FAO, Ζακ Ντιούφ. Και, μάλλον, παρουσιάζει την... αισιόδοξη πλευρά των στοιχείων, αφού, δίπλα στους πεινασμένους των παραδοσιακών περιοχών, στις χώρες του λεγομένου Τρίτου Κόσμου, προστίθενται πλέον νέες μάζες πεινασμένων, από τις πρώην σοσιαλιστικές χώρες, όπως και τα νέα στρώματα φτωχών και απόκληρων των καπιταλιστικά αναπτυγμένων χωρών.

ΒΙΒΛΙΟ
Καραγκιόζης, ο παντοτινός

«Ηταν από καλή γενιά», όπως θα 'λεγε ο Ελύτης, ο Δημήτρης Μόλλας. Γένος του ο λαός. Γεννήθηκε το 1917. Πέθανε το 1987. Πολέμησε στο Αλβανικό Μέτωπο. Αν και τραυματίας εντάχθηκε αμέσως στο ΕΑΜ. Το 1943, ταγματάρχης του ΕΛΑΣ Γκύζη, τραυματίζεται βαριά από ταγματασφαλίτες. Το τραύμα του και έπειτα το Μακρονήσι και άλλα κολαστήρια υπέσκαψαν βασανιστικά την υγεία του. Γονιός και μάστοράς του, ένας «γίγαντας» του νεοελληνικού λαϊκού πολιτισμού. Ο «κλασικός», ο κορυφαίος των κορυφαίων δημιουργών του Θεάτρου Σκιών σ' όλο τον 20ό αιώνα, ο Αντώνης Μόλλας. Ο μέγιστος «πλάστης» του Καραγκιόζη. Ζωγράφος, εμψυχωτής και συγγραφέας αριστουργηματικών καραγκιόζικων έργων - κειμηλίων της μετεπαναστατικής λαϊκής γραμματείας μας, τα οποία μπορούν να συγκριθούν - ορισμένα και να υπερτερήσουν - με έργα μεγάλων μαστόρων της κομέντια ντελ άρτε (λ.χ., Γκολντόνι) αλλά και του Μολιέρου (λ.χ., «Ο Καραγκιόζης γιατρός» του Μόλλα συναγωνίζεται επάξια τον μολιερικό «Γιατρό με το στανιό»).

Το σημείωμά μας αφορά στο εξαιρετικό, ανέκδοτο βιβλίο (οικογενειακή και προσωπική μαρτυρία αλλά και θεωρητική μελέτη και «μαχητική υπεράσπιση» του Καραγκιόζη και των μαστόρων του), το οποίο κατέλιπε ο αξέχαστος άνθρωπος και αγωνιστής, ο εξαιρετικός καραγκιοζοπαίχτης, πολυγραφότατος λογοτέχνης και λαϊκός θυμόσοφος Δημήτρης Μόλλας «Ο Καραγκιόζης μας (Ελληνικό Θέατρο Σκιών)». Το βιβλίο (393 σελ.), κοσμημένο με υπέροχες έγχρωμες και μαυρόασπρες φιγούρες του Δ. Μόλλα, κυκλοφόρησε η «Σύγχρονη Εποχή», στον πρόλογο της οποίας τονίζονται οι δυο μεγάλες αξίες του βιβλίου: Αφ' ενός, το χυμώδες, απολαυστικό «ιδιότυπο ιδιόλεκτο» του Δ. Μόλλα, το οποίο «απεικονίζει ένα γλωσσικό πολιτισμό» και, αφ' εταίρου, η προσφορά του στην έρευνα και μελέτη του ελληνικού θεάτρου σκιών και γενικότερα στο λαϊκό πολιτισμό. Από τα τρία μέρη του βιβλίου, τα τρία παραρτήματα, και τον επίλογο, «παρελαύνουν» όλα όσα αφορούν στο Θέατρο Σκιών. Η καταγωγή του είδους. Τα αφετηριακά και εξελικτικά στάδια του ελληνικού κλάδου του και άλλων «συγγενικών» του, εθνικών κλάδων. Η ανθρωπολογία, κοινωνιολογία, φιλοσοφία και λογική του. Οι παραδόσεις, οι επιρροές, τα «δάνειά» του. Τα γραπτά και αυτοσχεδιαστικά έργα του. Η παραδοσιακή και επικαιρική θεματολογία του. Το πηγαίο, πληθωρικό, σαρκαστικό, ανυπότακτο χιούμορ του. Η αισθητική του (μορφολογία, ζωγραφική, αρχιτεκτονική, τεχνικά μέσα). Οι παλιοί μαστόροι του (απαθανατίζονται πολλοί καραγκιοζοπαίχτες). Η μουσική και οι μουζικάντες του. Και βέβαια οι συμβολικοί, απολαυστικοί «ήρωές» του, με πρώτο και καλύτερο το διαχρονικό Καραγκιόζη.


Αρ. ΕΛΛΗΝΟΥΔΗ

«Ελευθερία»

Ολα το σύστημα

του τα 'χει κλέψει

(πικρή ζωή

και όνειρα

κουρέλι)

αλλ' ως «ελεύθερο»

του έχει

επιτρέψει

να διαμαρτύρεται

όσο θέλει...

* * *

Και βγαίνει

ο παρίας

και ζητάει

ό,τι αδίσταχτα

τον έχουνε αρπάξει

όμως στην πόρτα

του κουφού

βροντάει

σιγά κανείς

μην τον κοιτάξει...

* * *

Χρόνια και χρόνια

μάχεται, φωνάζει

χωρίς να βγάζει

όμως κάτι

και βλέπει

πως η τόση

«ελευθερία»

είναι φενάκη

σκέτη

και απάτη!


Ο οίστρος

ΠΡΟΣΩΠΟ
Περβέζ Μουσάραφ

Γρηγοριάδης Κώστας

Ο δικτάτορας του Πακιστάν βρίσκεται και πάλι ανάμεσα σε συμπληγάδες. Από τη μια πλευρά είναι ο ασφυκτικός αμερικανικός εναγκαλισμός, καθώς η κυβέρνηση Μπους πιέζει τον Περβέζ Μουσάραφ να «εξαλείψει την τρομοκρατία» στο εσωτερικό του Πακιστάν και στο Κασμίρ. Ο Ράμσφελντ την Πέμπτη απέσυρε τον ισχυρισμό ότι η «Αλ Κάιντα» επιχειρεί στο Κασμίρ προς όφελος των αυτονομιστικών οργανώσεων και δήλωσε ότι βρίσκεται «στο πλευρό» του Μουσάραφ, αλλά η επίθεση κατά του αμερικανικού προξενείου στο Καράτσι την Παρασκευή, με 11 νεκρούς και 45 τραυματίες (χωρίς ανάληψη ευθύνης) έκανε πολύ μεγάλη ζημιά στο δικτάτορα, τουλάχιστον σε επίπεδο εικόνας - ειδικά σε ό,τι αφορά την προσπάθειά του να πείσει πως κάνει ό,τι μπορεί για να σταματήσει τους βομβιστές και να σταματήσει τις εισβολές στην Ινδία.

Από την άλλη, ο Μουσάραφ βρίσκεται στο δίλημμα πώς θα περισώσει τον πακιστανικό «εθνικό στόχο» της «απελευθέρωσης» του Κασμίρ - κεντρικό ζήτημα διένεξης με την Ινδία - εξολοθρεύοντας την «τρομοκρατία»: οι περισσότερες οργανώσεις που ορίζονται ως «τρομοκρατικές» έχουν ακριβώς το σκοπό αυτό και θεωρούν τον στρατηγό, που παλαιότερα τις στήριζε με όπλα, εκπαίδευση και (αμερικανικά) χρήματα, «προδότη», απειλώντας τον ανοιχτά. Προσπαθεί απελπισμένα, με διαρκείς φανερούς όσο και κρυφούς ελιγμούς να «συγκρατήσει» τα ξεσπάσματα, αλλά οι ίδιοι του οι άνθρωποι εμφανίζονται να μην πειθαρχούν...


Μπ. Γ.

Γρηγοριάδης Κώστας



Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ