Eurokinissi

Η πλήρης εφαρμογή και ο υψηλός βαθμός «οικειοποίησης» του αντιλαϊκού προγράμματος είναι το μυστικό της «επιτυχίας» της Πορτογαλίας, λέει η ΤτΕ για το «πρότυπο» του ΣΥΡΙΖΑ (φωτ. από την επίσκεψη του Πορτογάλου Προέδρου στην Αθήνα)

Αυτό διαπιστώνει σε πρόσφατη έκθεσή της η Τράπεζα της Ελλάδας (ΤτΕ) αναφορικά με την «εμπειρία» άλλων κρατών της ΕΕ που εντάχτηκαν σε μνημόνια και μηχανισμούς στήριξης. Την ίδια ώρα, η κρίση που εκδηλώθηκε συγχρονισμένα στην ΕΕ, σε συνδυασμό βέβαια και με άλλα καπιταλιστικά κέντρα, έδωσε το έναυσμα για ένα μπαράζ αντιλαϊκών αναδιαρθρώσεων, με έμφαση βέβαια την Ευρωζώνη, ενώ η διεργασία αυτή συνεχίζεται στο πλαίσιο εμβάθυνσης της Οικονομικής και Νομισματικής Ενωσης (ΟΝΕ). Μάλιστα, η τελευταία «σοδειά» διασώσεων, με κοινό γνώρισμα την κλιμάκωση της αντιλαϊκής πολιτικής, αφορά 5 οικονομίες της Ευρωζώνης και συγκεκριμένα την Ελλάδα (Μάης 2010), την Ιρλανδία (Δεκέμβρης 2010), την Πορτογαλία (Μάης 2011), την Ισπανία (Ιούλης 2012) και την Κύπρο (Απρίλης 2013). Σε επίπεδο ΕΕ, είχαν προηγηθεί η Ουγγαρία και η Λετονία (2008) καθώς και η Ρουμανία (2009), που αντιμετώπιζαν προβλήματα με τα ισοζύγια πληρωμών τους.

Σε γενικές γραμμές τα «προγράμματα» αυτά κράτησαν για μια 3ετία, με την εξαίρεση, βέβαια, της ελληνικής οικονομίας, που αναμένεται να τα «ολοκληρώσει με επιτυχία» φέτος τον Αύγουστο. Σε κάθε περίπτωση, τα κράτη της Ευρωζώνης θα συνεχίσουν να υπάγονται στους ειδικούς εποπτικούς ελέγχους μέχρις ότου αποπληρώσουν το 75% των δανείων που πήραν από τους μηχανισμούς διάσωσης.

Σύμφωνα με την ΤτΕ, η κρίση στην Πορτογαλία υπήρξε εκείνη με τα «περισσότερα κοινά χαρακτηριστικά» με την κρίση στην ελληνική οικονομία, με άξονες, όπως αναφέρουν, τα «προβλήματα ανταγωνιστικότητας» και την «ανάγκη δημοσιονομικής προσαρμογής».

Μάλιστα, το «θετικό παράδειγμα» της Πορτογαλίας «διαφήμισε» και ο πρωθυπουργός Αλ. Τσίπρας, στο πλαίσιο της συνάντησης που είχε τις προάλλες με τον Πορτογάλο Πρόεδρο, Μαρσέλο Ρεμπέλο Ντε Σόουζα.

Ενδεικτικά είναι τα στοιχεία και τα στατιστικά δεδομένα που παρατίθενται στην έκθεση της ΤτΕ, αναφορικά με τους ρυθμούς κλιμάκωσης της αντιλαϊκής πολιτικής στην περίπτωση της Πορτογαλίας, όπου οι «αξιολογήσεις» ολοκληρώνονταν με ρυθμούς «πολυβόλου», τόσο στο πλαίσιο του μνημονίου όσο και μετά τη λεγόμενη «έξοδο από το πρόγραμμα» το 2014.

Ειδικότερα :

Στη διάρκεια του πορτογαλικού μνημονίου (2011 - 2014) «ολοκληρώθηκαν με επιτυχία 11 αξιολογήσεις σε λιγότερα από 3 έτη», και μάλιστα χωρίς καν να χρειαστεί η προγραμματιζόμενη 12η αξιολόγηση, καθώς βέβαια το αντιλαϊκό έργο στο πλαίσιο του μνημονίου ήταν ήδη ολοκληρωμένο με «επιτυχία».

Στη «μεταμνημονιακή περίοδο», 2014 - 2017, ήδη συμπληρώθηκαν με «επιτυχία» ακόμη 5 «αξιολογήσεις». Να σημειωθεί ότι η Πορτογαλία υπάγεται σήμερα στο πάγιο καθεστώς της «εποπτείας μετά το πρόγραμμα», της λεγόμενης «καθαρής εξόδου», χωρίς την ύπαρξη πιστοληπτικών γραμμών ή άλλων πρόσθετων εργαλείων. Μάλιστα, το εν λόγω «πρόγραμμα» θα «τρέχει» μέχρι το 2026, οπότε αναμένεται η αποπληρωμή του 75% των δανείων από τους μηχανισμούς διάσωσης.

Η μέση διάρκεια των «αξιολογήσεων» στην Πορτογαλία διαμορφώνεται στους 3,4 μήνες, έναντι 6,7 μηνών στην Ελλάδα στο πλαίσιο και των τριών μνημονίων. Οπως χαρακτηριστικά επισημαίνεται, «η πλήρης εφαρμογή και ο υψηλός βαθμός "οικειοποίησης" του προγράμματος- η ταχεία υλοποίηση είναι ένας ασφαλής δείκτης "οικειοποίησης"- προσδίδουν αξιοπιστία στην οικονομική πολιτική». Η δε αξιοπιστία είναι με τη σειρά της «κρίσιμης σημασίας (...) ιδιαίτερα στην περίπτωση της Ελλάδας, όπου υπάρχει η πρόσθετη δυσκολία του πολύ υψηλού δημοσίου χρέους», αναφέρει η έκθεση.

Την ίδια ώρα, η ΤτΕ, όπως και τα άλλα επιτελεία, επισημαίνει ότι «ένα από τα βασικά προβλήματα που άφησε πίσω της η κρίση είναι η ασθενής ανάκαμψη των επενδύσεων στη ζώνη του ευρώ αλλά και στις περισσότερες προηγμένες οικονομίες».

Σύμφωνα δε με τον ΟΟΣΑ, οι «ασθενείς επενδύσεις» εγείρουν ανησυχίες ότι το αυξανόμενο εταιρικό χρέος δεν χρησιμοποιείται για την ενίσχυση της μακροπρόθεσμης παραγωγικής ικανότητας αλλά για διανομή μερισμάτων και επαναγορά ιδίων μετοχών (από τις επιχειρήσεις).

Τα παραπάνω παραπέμπουν στην εκδήλωση και νέου κύκλου καπιταλιστικής κρίσης, με φόντο την αδυναμία των κεφαλαίων που λιμνάζουν να βρουν κερδοφόρες διεξόδους σε κλάδους της παραγωγής.

Το «επενδυτικό έλλειμμα», όπως επισημαίνει η ΤτΕ, αποδίδεται σε παράγοντες όπως η υποτονική άνοδος της παγκόσμιας ζήτησης, η αυξημένη αβεβαιότητα μετά την κρίση, η συρρίκνωση των τραπεζικών πιστώσεων σε ορισμένες οικονομίες, η «παγίδευση πόρων» σε μη παραγωγικές επιχειρήσεις και η «επιβράδυνση μεταρρυθμιστικών προσπαθειών για την ενίσχυση του ανταγωνισμού», ενώ όπως χαρακτηριστικά εκτιμούν «το πρόβλημα εκτός από κυκλικό είναι εν μέρει διαρθρωτικό».

Η εκδήλωση της καπιταλιστικής κρίσης, αλλά και οι «κίνδυνοι» για την επανεμφάνισή της, δίνουν το σήμα για την κλιμάκωση της αντιλαϊκής πολιτικής με αναδιαρθρώσεις που αφορούν και την «αρχιτεκτονική» της Ευρωζώνης, με άξονα την ενίσχυση των «εποπτικών πλαισίων» για τη θωράκιση της ανταγωνιστικότητας των επιχειρηματικών ομίλων.

Μεταξύ άλλων:

• Δημιουργήθηκαν νέοι μηχανισμοί διαχείρισης κρίσεων, που δεν είχαν προβλεφθεί. Ετσι, ιδρύθηκε το Ευρωπαϊκό Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (EFSF), που αναβαθμίστηκε στη συνέχεια με τον ΕSM.

Αυτός με τη σειρά του, στο πλαίσιο της λεγόμενης εμβάθυνσης της ΟΝΕ, θα αναβαθμιστεί περαιτέρω σε «Ευρωπαϊκό Νομισματικό Ταμείο», όχι μόνο ως μηχανισμός κρατικών διασώσεων (όπως σήμερα στην περίπτωση της Ελλάδας), αλλά και ως «δανειστής έσχατης ανάγκης» για τη διάσωση προβληματικών τραπεζών. Οι «θεσμοί» της ΕΕ καλούνται να εγκρίνουν την εν λόγω πρόταση έως τα μέσα του 2019, ενώ βέβαια ο αναβαθμισμένος ESM θα αναλάβει επιτελικό ρόλο σε ό,τι αφορά και το εποπτικό πλαίσιο της αντιλαϊκής πολιτικής στην Ελλάδα για τη λεγόμενη «μεταμνημονιακή» περίοδο.

• Ενισχύθηκε το «Σύμφωνο Σταθερότητας και Ανάπτυξης» με τη θέσπιση της διαδικασίας των «ευρωπαϊκών εξαμήνων» και άλλα μέτρα αναφορικά με τους εποπτικούς ελέγχους της αντιλαϊκής πολιτικής στα κράτη - μέλη.

Για τη συνέχεια, προβλέπεται η ενίσχυση των εποπτικών ελέγχων. Μεταξύ άλλων οι αντιλαϊκές αναδιαρθρώσεις για κάθε κράτος - μέλος, μαζί με τις άλλες «εποπτικές» διαδικασίες (ελλείμματα, κρατικά χρέη κ.ο.κ.), θα αποτελούν στο εξής τμήμα της διαδικασίας των «ευρωπαϊκών εξαμήνων» και θα περιλαμβάνονται στις «ειδικές συστάσεις» ανά χώρα.

• Δημιουργήθηκαν ειδικοί μηχανισμοί για την προστασία των τραπεζών, ως τμήμα του σχεδίου για την εμβάθυνση της ΟΝΕ και την «τραπεζική ένωση».

Για τη συνέχεια δρομολογούνται παρεμβάσεις όπως για την αποτελεσματικότερη διαχείριση των «κόκκινων» δανείων, τη «μεταρρύθμιση των πλαισίων αναδιάρθρωσης, αφερεγγυότητας και είσπραξης οφειλών», την «ανάπτυξη δευτερογενών αγορών για επισφαλή περιουσιακά στοιχεία» και την «προώθηση της αναδιάρθρωσης του τραπεζικού συστήματος».

Στο σημερινό 4σέλιδο «Διεθνή και Οικονομία» μπορείτε να διαβάσετε:

ΕΥΡΩΖΩΝΗ - ΕΕ: Μπαράζ αντιλαϊκών αναδιαρθρώσεων και μόνιμη «εποπτεία», με μνημόνια ή χωρίς

ΚΥΒΕΡΝΗΣΗ: «Τρέχει» τον ενεργειακό σχεδιασμό του κεφαλαίου

ΓΕΡΜΑΝΙΑ: Σε ανοδική πορεία η φτώχεια, πλήττοντας εκατομμύρια εργαζόμενους, συνταξιούχους, άνεργους

ΔΙΕΡΓΑΣΙΕΣ ΓΙΑ ΤΗ ΣΥΝΟΔΟ ΚΟΡΥΦΗΣ ΗΠΑ - ΒΟΡΕΙΑΣ ΚΟΡΕΑΣ: Με στόχο την προώθηση των συμφερόντων αμερικανικών μονοπωλίων και την όξυνση του ανταγωνισμού με Κίνα και Ρωσία

Εκδήλωση με θέμα «Ο ενεργειακός σχεδιασμός για την Κρήτη και η θέση του ΚΚΕ» διοργανώνει η ΤΕ Ηρακλείου του ΚΚΕ την Τετάρτη 21 Μάρτη, στις 7 μ.μ., στο σινεμά «Τεχνόπολις» στην Αμμουδάρα. Θα μιλήσει ο Γρηγόρης Λιονής, μέλος της ΚΕ και υπεύθυνος του Τμήματος Οικονομίας της ΚΕ του ΚΚΕ.

Σε αυτό το πλαίσιο και με αφορμή την ολοκλήρωση του διαγωνισμού για την έρευνα και εκμετάλλευση, σε ανακοίνωσή της η Επιτροπή Περιοχής Κρήτης του ΚΚΕ σημειώνει πως ο έλεγχος των πηγών Ενέργειας και των δρόμων μεταφοράς της αποτελεί πεδίο επικίνδυνων ιμπεριαλιστικών αντιθέσεων στην περιοχή και υπογραμμίζει πως η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ ως σημαιοφόρος του ΝΑΤΟ εμπλέκει όλο και πιο βαθιά τη χώρα στους επικίνδυνους ανταγωνισμούς.

Αναφέρει ότι η πραγματικότητα στην ευρύτερη περιοχή που φλέγεται, όπως και η όξυνση της επιθετικότητας της τουρκικής αστικής τάξης, διαψεύδει τις ψεύτικες προσδοκίες που καλλιεργούν η κυβέρνηση, οι εκπρόσωποι της κοινοπραξίας TOTAL - «ExxonMobil» - ΕΛΠΕ και διάφοροι αστοί αναλυτές, ότι τάχα η εκμετάλλευση από τα μονοπώλια του ενεργειακού πλούτου αποτελεί παράγοντα σταθερότητας.

Και τονίζει: «Η αλήθεια είναι ότι ο έλεγχος των πηγών Ενέργειας και των δρόμων μεταφοράς της αποτελεί πεδίο επικίνδυνων ιμπεριαλιστικών αντιθέσεων στην περιοχή, μεταξύ ΗΠΑ, ΕΕ, Ρωσίας, καθώς επίσης και μεταξύ περιφερειακών ιμπεριαλιστικών δυνάμεων, όπως η Τουρκία, το Ισραήλ, το Ιράν, η Σαουδική Αραβία, η Αίγυπτος κ.ά.».

Αναδεικνύοντας εξάλλου τις ευθύνες της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ και των υπόλοιπων αστικών κομμάτων, η Οργάνωση του ΚΚΕ καταγγέλλει την όλο και βαθύτερη εμπλοκή της Ελλάδας στους ιμπεριαλιστικούς ανταγωνισμούς, «ως σημαιοφόρος του ΝΑΤΟ στην περιοχή», που «ταυτόχρονα παζαρεύει τα κυριαρχικά δικαιώματα της χώρας για τον καθορισμό των ΑΟΖ». «Στα σχέδια αυτά εμπλέκονται ενεργά η Περιφέρεια Κρήτης και αρκετοί δήμοι του νησιού, οι οποίοι μάλιστα συμμετείχαν πρόσφατα, με υψηλή εκπροσώπηση (χαρακτηριστικά ο δήμαρχος Χανιών), σε σύσκεψη που κάλεσε ο πρέσβης των ΗΠΑ στο αρχηγείο του ΝΑΤΟ στις Βρυξέλλες, κόντρα στα αντιΝΑΤΟικά αισθήματα του λαού μας, χωρίς μετά καν να μπουν στον κόπο να ενημερώσουν για το περιεχόμενο των συζητήσεών τους».

Ειδικά για την Κρήτη, αναφέρει η ανακοίνωση, «η εμπλοκή αυτή σημαίνει περαιτέρω αναβάθμιση της βάσης της Σούδας, αξιοποίηση άλλων στρατιωτικών εγκαταστάσεων, γεγονός που την καθιστά "νούμερο ένα στόχο" στο πλαίσιο των αντιθέσεων στην περιοχή, με ό,τι κινδύνους συνεπάγεται αυτό για το λαό της. Στην ουσία ενισχύεται η αστάθεια, όπως σε κάθε περιοχή και χώρα που εκδηλώνει ενδιαφέρον το ΝΑΤΟ, όπως για παράδειγμα η Ουκρανία, η Συρία, οι οποίες φιλοδοξούσαν να παίξουν το ρόλο ενεργειακού κόμβου για λογαριασμό των δικών τους μονοπωλιακών ομίλων. Ηδη αυτές τις μέρες έχει τεθεί σε επιφυλακή η βάση της Σούδας, προκειμένου να υποστηρίζει τον 6ο στόλο των ΗΠΑ που κατευθύνεται στην κυπριακή ΑΟΖ για την προστασία των εκεί ερευνών της "ExxonMobil"».

Συνεχίζοντας υπογραμμίζει ότι η ανάπτυξη που ευαγγελίζεται η κυβέρνηση είναι κομμένη και ραμμένη στα μέτρα των κερδών του κεφαλαίου. «Ο λαός δεν πρόκειται να εξασφαλίσει ούτε φτηνή Ενέργεια, ούτε οφέλη από τα έσοδα του κράτους, τα οποία σύμφωνα με τις συμβάσεις που υπογράφονται, θα είναι μικρά και θα κατευθύνονται αποκλειστικά στην ενίσχυση του κεφαλαίου για νέες επενδύσεις. Αντίστοιχα θα χρυσοπληρώνει για τη χρήση όποιων άλλων υποδομών φτιαχτούν πάνω στο νησί για τις ανάγκες της εξόρυξης. Οσο για τις νέες θέσεις εργασίας που προβάλλουν ως τυράκι στη φάκα, αυτές θα είναι κυρίως περιορισμένου χρονικού διαστήματος, όσο διαρκούν τα έργα και κατά βάση κακοπληρωμένες, όπως στην κατασκευή του ΤΑΡ στη Μακεδονία - Θράκη.

Αντίστοιχα δεν πρέπει να υπάρχει κανένας εφησυχασμός από τις εξαγγελίες για τα δήθεν μέτρα για την προστασία του περιβάλλοντος. Κανένας έλεγχος δεν υπάρχει σε αυτές τις επενδύσεις, οι οποίες γίνονται με fast track διαδικασίες και όλα θυσιάζονται στο βωμό του κέρδους».

Η ΕΠ Κρήτης του ΚΚΕ καλεί τους εργαζόμενους, τη νεολαία, το λαό της Κρήτης να κλιμακώσουν την πάλη τους «ενάντια στους ιμπεριαλιστικούς σχεδιασμούς στην περιοχή, την παρουσία του ΝΑΤΟ και τη βάση της Σούδας, απαιτώντας την αποδέσμευση της χώρας από ΝΑΤΟ και ΕΕ και οργανώνοντας την κοινή δράση με τους λαούς της περιοχής ενάντια στις κυβερνήσεις και τις αστικές τάξεις των χωρών τους.

Η αξιοποίηση των πλουτοπαραγωγικών πηγών της χώρας μπορεί να γίνει προς όφελος του λαού, μόνο στο πλαίσιο ενός ριζικά διαφορετικού δρόμου ανάπτυξης, όπου τα μέσα παραγωγής, οι πλουτοπαραγωγικές πηγές, οι εγχώριες πηγές Ενέργειας, τα μέσα παραγωγής και διανομής της Ενέργειας θα είναι κοινωνική ιδιοκτησία. Ενας τέτοιος δρόμος ανάπτυξης προϋποθέτει η εργατική τάξη, ο λαός να πάρει στα χέρια του το τιμόνι της εξουσίας και τα κλειδιά της οικονομίας».

Μετά την κύρωση από τη Βουλή, με τις ψήφους και της ΝΔ, των συμβάσεων παραχώρησης σε ντόπιους και ξένους μονοπωλιακούς ομίλους των τεσσάρων περιοχών στη Δυτική Ελλάδα για έρευνα και εκμετάλλευση υδρογονανθράκων, η συγκυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ επισπεύδει με ανάλογες συνοπτικές διαδικασίες την παράδοση τριών ακόμη θαλάσσιων περιοχών, δύο δυτικά και νοτιοδυτικά της Κρήτης και μία ακόμη στο Ιόνιο, για τον ίδιο σκοπό.

Στο σχετικό διαγωνισμό προσφορές για τις περιοχές της Κρήτης υπέβαλαν στην «Ελληνική Διαχειριστική Εταιρεία Υδρογονανθράκων» (ΕΔΕΥ) το κοινοπρακτικό σχήμα TOTAL (40%, ως διαχειριστής), «ExxonMobil» (40%) και ΕΛΠΕ (20%) και για τη θαλάσσια περιοχή στη Δ. Ελλάδα (Ιόνιο) το επιχειρηματικό σχήμα «Repsol» (50%, διαχειριστής) και ΕΛΠΕ (50%).

Υπενθυμίζουμε ότι οι συμβάσεις που εγκρίθηκαν από τη Βουλή αφορούν ένα θαλάσσιο και τρία χερσαία κοιτάσματα στη Δ. Ελλάδα και, συγκεκριμένα, τη θαλάσσια περιοχή «2» του Ιονίου Πελάγους στις εταιρείες TOTAL, «Edison» και ΕΛΠΕ, τη χερσαία περιοχή Αρτα - Πρέβεζα στα ΕΛΠΕ, την Αιτωλοακαρνανία στην «Energean Oil & Gas», σε συνεργασία με την BP, και τη Βορειοδυτική Πελοπόννησο στα ΕΛΠΕ.

Πηγές του ΥΠΕΝ και της ΕΔΕΥ το προηγούμενο διάστημα, με δηλώσεις τους, εξέφραζαν «αισιοδοξία» ότι είναι εφικτό η αξιολόγηση των προσφορών για τις δύο νέες περιοχές που «βγάζει στο σφυρί» η κυβέρνηση, να έχει ολοκληρωθεί μέσα στο επόμενο δίμηνο, ώστε αμέσως μετά οι συμβάσεις να είναι έτοιμες για έλεγχο από το ελεγκτικό συνέδριο και να προωθηθούν επίσης για κύρωση από τη Βουλή.

Στο μεταξύ, η ΕΔΕΥ, όπως ανακοίνωσε την περασμένη Τετάρτη, συνεχίζει με... εντατικούς ρυθμούς «την ενημέρωση του επενδυτικού κοινού» για τον τομέα έρευνας και αξιοποίησης των πιθανών κοιτασμάτων πετρελαίου και φυσικού αερίου της χώρας και για το λόγο αυτό στελέχη της θα συμμετάσχουν στο Διεθνές Συνέδριο που διοργανώνει η Αμερικανική Πετρελαιογεωλογική Ενωση (American Association of Petroleum Geologists, AAPG/ICE), στη Γρανάδα της Ισπανίας, το οποίο ξεκίνησε χτες και ολοκληρώνεται σήμερα.

Στο συνέδριο θα παρουσιαστούν από τα στελέχη της ΕΔΕΥ νέα στοιχεία μελετών «του πρωτογενούς έργου που πραγματοποιεί η εταιρεία τους τελευταίους 12 μήνες», όπως αναφέρει, και ειδικότερα στοιχεία που αφορούν το Βόρειο και Βορειοδυτικό Ιόνιο και τη θαλάσσια περιοχή νοτίως της Κρήτης.

Συνοπτική παρουσίαση των παραπάνω μελετών θα πραγματοποιηθεί και στο 3ο Παγκρήτιο Ενεργειακό Συνέδριο για τη Ν/Α Μεσόγειο, που θα πραγματοποιηθεί στις 24 Μάρτη, στο Ηράκλειο Κρήτης.

Με λίγα λόγια, η ΕΔΕΥ θα βγάλει «στη γύρα» νέα ερευνητικά δεδομένα για τον εγχώριο ενεργειακό πλούτο, επιβεβαιώνοντας αυτό που καταγγέλλει το ΚΚΕ, ότι δηλαδή ο φορέας αυτός, μια «ΑΕ» που απλώς εποπτεύεται από το υπουργείο Περιβάλλοντος, ισοδυναμεί με ένα γραφείο διανομής του ενεργειακού πλούτου της χώρας, σε μία χούφτα ενεργειακούς ομίλους που θα κερδίσουν τη μερίδα του λέοντος...

Ανθρωποι περιμένουν έξω από την «τράπεζα τροφίμων» στο Εσσεν

Στον απόηχο αυτού του συμβάντος, ήρθε και η κυνική δήλωση του νέου υπουργού Υγείας, Γενς Σπαν (CDU) στη νέα κυβέρνηση μεγάλου συνασπισμού με τους Σοσιαλδημοκράτες: «Ακόμα και αν δεν υπήρχαν τα συσσίτια, κανείς δεν θα έπρεπε να πεινάει στη Γερμανία. Με τα προνοιακά επιδόματα Hartz IV (Χαρτζ 4) καθένας έχει αυτά που χρειάζεται για να ζήσει».

Στη Γερμανία εκατομμύρια άνθρωποι καλούνται να ζήσουν με λιγότερα από το όριο της φτώχειας (περίπου στα 900 ευρώ το μήνα) και μάλιστα ακόμη και με 400 ευρώ το μήνα, όταν το κόστος ζωής είναι πολλαπλάσιο. Σε αυτούς δεν ανήκουν μόνο οι 4,3 εκατ. άποροι - ικανοί προς εργασία - που παίρνουν «Χαρτζ 4», αλλά και εκατομμύρια εργαζόμενοι με μερική απασχόληση ή μίνι τζομπς (mini jobs), οι χαμηλόμισθοι και χαμηλοσυνταξιούχοι.

Αυτή η πραγματικότητα αναδεικνύει την αντιστρόφως ανάλογη κατάσταση για τα λαϊκά στρώματα: Ενώ η καπιταλιστική γερμανική οικονομία γνωρίζει επίπεδα ανάπτυξης - ρεκόρ και χαρακτηρίζεται από τη μεγαλύτερη «ευημερία» των τελευταίων δέκα χρόνων, με χαμηλή ανεργία, υψηλό εμπορικό πλεόνασμα και τεράστιο πλεόνασμα στον προϋπολογισμό (περίπου 35 δισ. ευρώ το 2017), αντίστοιχα η φτώχεια βρίσκεται σε τροχιά ανόδου το ίδιο διάστημα.

Οπως παρατηρεί στην εφημερίδα «Frankfurter Allgemeine Zeitung» ο καθηγητής κοινωνιολογίας στο ερευνητικό κέντρο (SOCIUM) του Πανεπιστημίου της Βρέμης, Ολαφ Γκρο - Ζάμπεργκ,«η φτώχεια έχει αυξηθεί σαφώς στη Γερμανία, ιδιαίτερα από τα τέλη της δεκαετίας του '90 έως τα μέσα της δεκαετίας του 2000. Και από το 2005 και μετά συνέχισε να αυξάνεται, αν και ελαφρώς».

Ο ίδιος υπογραμμίζει πως παρότι η ανεργία άρχισε να μειώνεται με γοργούς ρυθμούς από το 2005 μέχρι σήμερα - όπου τα ποσοστά απασχόλησης έχουν φτάσει σε επίπεδα ρεκόρ - δεν υπήρξε καμία αντιστροφή στην ανοδική πορεία της φτώχειας. «Στατιστικά, το μεγαλύτερο μέρος της αύξησης της φτώχειας (περίπου 40% με 50%) εξηγείται στην πραγματικότητα από την κατάσταση των μισθών και από την αύξηση των χαμηλόμισθων.Παρά την απότομη μείωση της ανεργίας (σ.σ. στο 5,7% σήμερα), οι μισθολογικές ανισότητες υφίστανται και έχουν να κάνουν με το υψηλό ποσοστό των mini jobs και άλλων ελαστικών μορφών απασχόλησης», σημειώνει.

Ενδεικτικά, το 2017 4,7 εκατ. εργαζόμενοι ήταν με mini jobs (ημιαπασχόληση, συχνά ανασφάλιστοι), με μισθό στα 450 ευρώ. Αλλα 2,7 εκατ. εργαζόμενοι είχαν μια mini job σαν συμπληρωματική δουλειά, δηλαδή έχουν τουλάχιστον δύο εργοδότες και εργάζονται ακόμη και 50 - 60 ώρες τη βδομάδα για να τα βγάλουν πέρα.

Ο Ζάμπεργκ προσθέτει πως αυτοί που κινδυνεύουν περισσότερο από τη φτώχεια είναι οι μονογονεϊκές οικογένειες, οι ανειδίκευτοι εργαζόμενοι και οι μετανάστες. Επίσης οι νέοι ενήλικες, που βρίσκονται στην αρχή του επαγγελματικού τους βίου, βρίσκονται πάνω από το μέσο όρο στα ποσοστά φτώχειας. Ενδεικτικά, περίπου 1 εκατ. ηλικιωμένοι 65 - 74 ετών εργάζονται, είτε συμπληρωματικά με τη σύνταξη, είτε επειδή δεν παίρνουν καν σύνταξη. Ανάμεσα στις πιο ευάλωτες στη φτώχεια κοινωνικές ομάδες είναι και οι μονογονεϊκές οικογένειες, που ανέρχονται στα 2,7 εκατ., με τις μισές να πρέπει να ζήσουν με λιγότερα από 1.100 ευρώ το μήνα.

Η καπιταλιστική ανάπτυξη και η ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας των επιχειρήσεων έχουν εκτοξεύσει τον αριθμό των εργαζομένων με ελαστικές μορφές απασχόλησης, οι μισθοί είτε παραμένουν καθηλωμένοι, είτε αυξάνονται λιγότερο σε σχέση με το κόστος ζωής, οι συντάξεις έχουν πάρει τον κατήφορο και ιδιαίτερα όσοι δεν έχουν ιδιωτική ασφάλιση, συμπληρωματικά με την κρατική, δεν μπορούν να τα βγάλουν πέρα.

Καθόλου τυχαία, λοιπόν, η νέα κυβέρνηση μεγάλου συνασπισμού (CDU/CSU και SPD) επιδιώκει στην κυβερνητική συμφωνία να δώσει έναν τόνο «ενίσχυσης της κοινωνικής συνοχής», ενώ η ίδια η καγκελάριος, Αγκελα Μέρκελ, μίλησε πρόσφατα για «ευημερία» που πρέπει «να πηγαίνει σε όλους». Βέβαια η κυβερνητική συμφωνία προβλέπει δεκάδες δισ. ευρώ να δοθούν ποικιλοτρόπως στους επιχειρηματικούς ομίλους και ελάχιστα ψίχουλα για ορισμένες μόνο κοινωνικές ομάδες.

Ομως ακόμη και αυτές οι «παροχές» - κοροϊδία αντιμετωπίζονται εχθρικά από τις βιομηχανικές και εργοδοτικές ενώσεις. Στον τελευταίο διάλογο κορυφής της γερμανικής οικονομίας, στο Μόναχο την προηγούμενη βδομάδα, εξέφρασαν τα παράπονά τους για το «υψηλό κόστος» του μεγάλου συνασπισμού και απαίτησαν ακόμη περισσότερη «ευελιξία» στην αγορά εργασίας και σημαντικά χαμηλότερο μη μισθολογικό «κόστος» από αυτό που ήδη έχει υποσχεθεί η νέα κυβέρνηση. Με κάθε αφορμή, οι βιομήχανοι, οι μεγαλέμποροι και οι μεγαλοεργοδότες τονίζουν πως για να συνεχιστεί η καλή πορεία της γερμανικής οικονομίας και να παραμείνει στην κορυφή της ΕΕ, οι «μεταρρυθμίσεις» θα πρέπει να είναι μόνιμο στοιχείο κάθε κυβέρνησης και να αποκλείονται οι οποιεσδήποτε παροχές.

Πάντως και το κυβερνητικό πρόγραμμα, που αποσκοπεί στην ανταγωνιστικότητα και κερδοφορία του μεγάλου κεφαλαίου με ένταση της εκμετάλλευσης των λαϊκών στρωμάτων, δεν μπορεί παρά να αναπαράγει τις συνθήκες φτώχειας για αυτά. Αφού η αιτία της βρίσκεται στην ίδια την καπιταλιστική εκμετάλλευση, τις σχέσεις παραγωγής, το ύψος των μισθών, στην εμπορευματοποίηση βασικών αγαθών όπως η στέγη, η Υγεία, η Παιδεία.

«Η Γερμανία έχει ένα από τα καλύτερα συστήματα Κοινωνικής Πρόνοιας», τόνισε ο χριστιανοδημοκράτης υπουργός Υγείας, Γ. Σπαν, υπονοώντας πως τα συσσίτια και τα κοινωνικά παντοπωλεία είναι περιττά. Οι «τράπεζες τροφίμων» στη Γερμανία έχουν σχεδόν διπλασιαστεί την τελευταία 10ετία. Το 2005 δεν ήταν ούτε 500 και το 2017 ανέρχονται σε 934 σε όλη τη χώρα, με περίπου 2.000 κοινωνικά παντοπωλεία και ιατρεία, τα οποία επισκέπτονται μεσοσταθμικά 1,5 εκατ. άνθρωποι κάθε χρόνο. Πάνω από τους μισούς (53%) είναι ενήλικες σε παραγωγική ηλικία (άνεργοι και εργαζόμενοι), περίπου 1 στους 4 (23%) είναι παιδιά και έφηβοι και 1 στους 4 (23%) είναι συνταξιούχοι.

Ας δούμε τι ισχύει για το «Hartz IV», που καθιερώθηκε το 2003 από την κυβέρνηση συνασπισμού Σοσιαλδημοκρατών - Πρασίνων με καγκελάριο τον Γκέρχαρντ Σρέντερ και σήμανε το ραγδαίο ξήλωμα του γερμανικού «κοινωνικού κράτους». Το «Hartz IV» είναι ουσιαστικά ένα «ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα», που δίνεται σε απόρους ικανούς προς εργασία ή εργαζόμενους που απασχολούνται για ελάχιστες ώρες (έως και 15 τη βδομάδα), με αποτέλεσμα να μην μπορούν να ζήσουν μόνο από τη δουλειά τους, ή ακόμη και σε συνταξιούχους με πολύ μικρή σύνταξη.

Ενδεικτικά: Ενα μεμονωμένο άτομο ή ένας γονιός που μεγαλώνει μόνος του παιδιά δικαιούται 415 ευρώ το μήνα. Τα ζευγάρια παίρνουν 374 ευρώ ο καθένας το μήνα. Για κάθε παιδί μέχρι 6 ετών δίνονται 240 ευρώ, για παιδιά 7-14 ετών 296 ευρώ και για εφήβους κάτω των 18 ετών 316 ευρώ το μήνα. Οι ενήλικες κάτω των 25 ετών, που ζουν ακόμη με τους γονείς τους και δεν εργάζονται, παίρνουν 327 ευρώ το μήνα.

Στη Γερμανία τα επιδόματα αυτά ονομάζονται «επιδόματα ξεγυμνώματος», γιατί για να τα πάρει κανείς δεν πρέπει να έχει «στον ήλιο μοίρα», να μην έχει οποιοδήποτε περιουσιακό στοιχείο, ενώ ελέγχεται και η κίνηση του τραπεζικού λογαριασμού. Τα τελευταία χρόνια έχουν αυστηροποιηθεί κι άλλο οι προϋποθέσεις για να θεωρείται κάποιος δικαιούχος. Παρ' όλα αυτά, οι δικαιούχοι του «Hartz IV» στη Γερμανία ανήλθαν μεσοσταθμικά το 2017 σε 4,3 εκατ. Σε κάθε περίπτωση, οι οικογένειες που υπόκεινται στα επιδόματα «Hartz IV» δεν μπορούν να αντεπεξέλθουν στο μεγάλο κόστος ζωής. Σχεδόν όλες οι περιπτώσεις «Hartz IV» ζουν σε συνθήκες φτώχειας, επειδή κατά κανόνα οι παροχές κυμαίνονται κάτω από το επίσημο όριο της φτώχειας.

Ενώ «τρέχουν» οι διεργασίες γύρω από τη Χερσόνησο, στα «συρτάρια» των μονοπωλίων υπάρχουν άφθονα επενδυτικά σχέδια. Σύμφωνα με πολλούς, μια λύση του κορεατικού ζητήματος θα μπορούσε να επιταχύνει την «αξιοποίηση» του μεγάλου ορυκτού πλούτου που διαθέτει η Βόρεια Κορέα.

Εκθεση της δεξαμενής σκέψης «Center for Strategic and International Studies» (CSIS), με έδρα τις ΗΠΑ, σημείωνε το καλοκαίρι ότι η χώρα φιλοξενεί μεγάλα κοιτάσματα από συνολικά 200 διαφορετικά είδη υπόγειων ορυκτών, όπως σιδήρου. Σύμφωνα με την ίδια πηγή, η Βόρεια Κορέα διαθέτει τα δεύτερα μεγαλύτερα αποθέματα μαγνησίτη (ή λευκόλιθος, έχει ευρεία χρήση στη μεταλλουργία) στον κόσμο μετά την Κίνα και τα έκτα μεγαλύτερα αποθέματα βολφραμίου (χρησιμοποιείται στη βιομηχανία και τη στρατιωτική).

Πριν μερικούς μήνες, το (επίσης αμερικανικό) γνωστό περιοδικό «Forbes» επικαλέστηκε ακαδημαϊκούς και έρευνες, σύμφωνα με τους οποίους «η Βόρεια Κορέα στέκεται πάνω σε φυσικούς πόρους συνολικής αξίας 6 τρισεκατομμυρίων δολαρίων». Το περιοδικό κατέγραφε εκτιμήσεις για μεγάλη συγκέντρωση σπάνιων γαιών στη χώρα, δηλαδή μετάλλων που καθόλου τυχαία χαρακτηρίζονται «στρατηγικά», εξαιτίας της ευρείας τους χρήσης στην παραγωγή πολλών βιομηχανικών προϊόντων υψηλής τεχνολογίας, από ηλεκτρονικούς υπολογιστές και μπαταρίες ηλεκτροκίνητων οχημάτων μέχρι ανεμογεννήτριες και φωτοβολταϊκά στοιχεία.

Σήμερα, η Κίνα διαθέτει τα ηνία στην παραγωγή και εκμετάλλευση σπάνιων γαιών, αφού περίπου το 90% της παγκόσμιας παραγωγής προέρχονται από αυτή. Μάλιστα, η μεγάλη αύξηση της χρήσης τους οδήγησε τα τελευταία χρόνια σε εκτόξευση των κινεζικών εξαγωγών. Για παράδειγμα, στο διάστημα Γενάρη - Σεπτέμβρη 2016, η Κίνα εξήγαγε 35.200 τόνους σπάνιων γαιών, καταγράφοντας μια αύξηση της τάξης του 50%.

Σεπτέμβρης 2011: «Gazprom» και «Kοgas» υπογράφουν «οδικό χάρτη» για την κατασκευή αγωγού αερίου από τη Ρωσία μέχρι τη Χερσόνησο

Το όποιο ενδιαφέρον των ιμπεριαλιστών για την κατάσταση στην Κορεατική Χερσόνησο συνδέεται φυσικά με τις «προοπτικές» που θα μπορούσε να ανοίξει μια «διευθέτηση» των διαφορών με τη Βόρεια Κορέα, σε όλα τα επίπεδα. Ενας αυξημένος, αν όχι πρωταγωνιστικός, ρόλος σε πιθανές διαπραγματεύσεις για την «ειρήνη» στη Χερσόνησο - που φυσικά προετοιμάζεται με όρους υπαγορευμένους από τις ανάγκες των μονοπωλίων και όχι από τις ανάγκες των λαών - ανοίγει πόρτες και για την προώθηση ευρύτερων γεωπολιτικών, ενεργειακών και άλλων σχεδιασμών. Με δεδομένο μάλιστα ότι αυτήν τη στιγμή στον πλανήτη αυξάνονται οι εστίες έντασης - αλλά και πιθανής σοβαρότερης «ανάφλεξης» - όλες οι εμπλεκόμενες πλευρές είναι λογικό να μελετούν κατά πόσο ένας συμβιβασμός στη Χερσόνησο θα μπορούσε να δυναμώσει τη θέση τους ή τη διαπραγματευτική τους δύναμη στο ένα ή άλλο από τα υπόλοιπα φλέγοντα μέτωπα.

Φυσικά, αυτές οι ενδοϊμπεριαλιστικές αντιπαραθέσεις αφορούν καταρχάς την τύχη των επενδυτικών σχεδιασμών μεγάλων επιχειρηματικών ομίλων. Στην προκειμένη περίπτωση, ένας πιθανός συμβιβασμός στη Χερσόνησο θα επιδράσει σοβαρά στη διάνοιξη νέων ενεργειακών οδών προς την αχανή Κίνα αλλά και τη γοργά αναπτυσσόμενη Νοτιοανατολική Ασία, στις συνθήκες μέσα στις οποίες θα επιταχυνθούν ή όχι πρωτοβουλίες όπως οι κινεζικοί «Δρόμοι του Μεταξιού», θα διευκολυνθεί η προσπάθεια της Ρωσίας να «ισοφαρίσει» τη μεγάλη χασούρα που της προκαλούν οι κυρώσεις της Δύσης (με φόντο την κόντρα στην Ουκρανία), θα συμβάλει ή όχι στην απόπειρα των ΗΠΑ να ενισχύσουν δραστικά το ρόλο τους σε Ασία - Ειρηνικό - Ινδικό, κάτι που τους ενδιαφέρει όλο και περισσότερο, όπως δείχνουν και οι περιπολίες τους υπέρ της ελευθερίας της ναυσιπλοΐας στη Νότια Κινεζική Θάλασσα, η ενίσχυση της συνεργασίας με Ινδία, αλλά και Βιετνάμ κ.ά. Με λίγα λόγια, αν στηθεί τελικά ένα «τραπέζι διαλόγου» με τη Βόρεια Κορέα, θα δυναμώσουν παζάρια αλλά και ανταγωνισμοί σε πολλά μέτωπα που τρέχουν παράλληλα, από το βορρά έως το νότο της περιφέρειας και όχι μόνο.

Αμέσως μετά την εκλογή στην Προεδρία της Νότιας Κορέας, η σημερινή ηγεσία της χώρας υπό τον σοσιαλδημοκράτη Μουν Τζε-ιν (που προβλήθηκε από την αρχή ως «μετριοπαθέστερη» και φρόντισε να οριστούν ειδικοί απεσταλμένοι σε Πεκίνο αλλά και Μόσχα) παρουσίασε την πρωτοβουλία «Νέος Οικονομικός Χάρτης» για την Κορεατική Χερσόνησο. Τον Ιούλη του 2017, ο Μουν μίλησε στο Βερολίνο, σε εκδήλωση του «Ιδρύματος Κόρμπερ» (Korber Foundation), όπου επαίνεσε τη Γερμανία για τη μεγάλη εμπειρία που πρόσφερε στην παγκόσμια ειρήνη και σταθερότητα μέσα από τη «διαδικασία επανένωσης» (μετά την ανατροπή του σοσιαλισμού στη Γερμανική Λαοκρατική Δημοκρατία), υποστηρίζοντας ότι η πείρα αυτή πρέπει να αξιοποιηθεί και στην περίπτωση της Κορεατικής Χερσονήσου, ώστε να διασφαλιστούν «ευημερία και ανάπτυξη» σε αυτήν. «Αποκρυπτογραφώντας» την ανυπομονησία για μια προσέγγιση Βόρειας - Νότιας Κορέας, περιέγραψε μερικές μόνο από τις προοπτικές που μπορεί να ανοίξει για μπίζνες. Είπε μεταξύ άλλων: «Η σιδηροδρομική γραμμή που συνδέει τη Βόρεια και τη Νότια Κορέα και έχει διακοπεί θα επαναλειτουργήσει. Ενα τρένο που θα αναχωρεί από Μπουσάν και Μόκπο θα περνά από την Πιονγιάνγκ και το Πεκίνο και θα κατευθύνεται προς τη Ρωσία και την Ευρώπη. Σχέδια συνεργασίας στη Βορειοανατολική Ασία, όπως το σχέδιο για τον αγωγό φυσικού αερίου που θα συνδέει τις δύο Κορέες με τη Ρωσία, επίσης μπορούν να εφαρμοστούν...». Και αναδεικνύοντας ότι η τύχη της Χερσονήσου ενδιαφέρει πολλούς γιατί ακριβώς αφορά τις εξελίξεις σε πολλά μέτωπα, πρόσθεσε: «Η Νότια και η Βόρεια Κορέα θα ευημερήσουν μαζί ως γεφυροποιός χώρα συνδέοντας την ασιατική ενδοχώρα με τον Ειρηνικό...».

Αυτά ήταν ένα μέρος μόνο από μεγάλα επενδυτικά σχέδια που μένουν κλειστά σε συρτάρια μονοπωλίων ή προχωρούν πολύ αργά, ενώ θα μπορούσαν να απελευθερώσουν δυναμική για τη διοχέτευση κεφαλαίων που σήμερα λιμνάζουν ή έχουν μικρή απόδοση, στο φόντο μιας αναιμικής ανάκαμψης της καπιταλιστικής οικονομίας, ή ρυθμών ανάπτυξης πολύ χαμηλότερων από τους προσδοκώμενους. Είναι καθαρό δε ότι πρόκειται για απόπειρες ευρύτερων επενδυτικών παρεμβάσεων στην περιφέρεια, με τη χάραξη νέων εμπορικών διαδρομών ανάμεσα σε μεγάλα βιομηχανικά και αστικά κέντρα, παράλληλα με αναδιατάξεις που προχωρούν στον επιχειρηματικό αλλά και γεωπολιτικό χάρτη. Το Μπουσάν είναι μεγάλο βιομηχανικό λιμάνι στη νοτιοανατολική Νότια Κορέα (στην ίδια περιοχή βρίσκεται και μεγάλη στρατιωτική βάση των ΗΠΑ), ένα από τα σημαντικότερα στον κόσμο, με μεγάλη επιχειρηματική ζώνη. Αντίστοιχα και το Μόκπο αποτελεί κρίσιμο κέντρο, στα νοτιοδυτικά της χώρας, που εκτιμάται ότι θα μπορούσε να παίξει σοβαρό ρόλο στη σύνδεση με τον διπλανό «ασιατικό γίγαντα» (Κίνα), κάτι που φυσικά θα διαμορφώσει νέα δεδομένα συνολικά στο διεθνή επενδυτικό χάρτη.

Εξίσου ενδεικτικές για το ρόλο που μπορεί η Χερσόνησος να διαδραματίσει στα σχέδια μεγάλων μονοπωλίων, είναι και οι συνομιλίες που έχουν ξεκινήσει εδώ και τουλάχιστον μια 10ετία, ανάμεσα στο ρωσικό ενεργειακό κολοσσό «Gazprom» και το νοτιοκορεατικό «Kogas», για την κατασκευή αγωγού μεταφοράς ρωσικού φυσικού αερίου, συνολικού μήκους 1.100 χιλιομέτρων. Μετά από τη συμφωνία διμερούς συνεργασίας ειδικά στον τομέα της ενεργειακής βιομηχανίας (και ειδικά του φυσικού αερίου) που οι δύο εταιρείες υπέγραψαν το 2006, το 2011 συντάχθηκε και διμερές Μνημόνιο Κατανόησης για τη δημιουργία Ομάδας Εργασίας που θα κατάρτιζε με λεπτομέρειες ένα σχέδιο κατασκευής αγωγού, με στόχο η συνολική ικανότητα μεταφοράς του να φτάσει τα 10 δισ. κυβικά μέτρα φυσικού αερίου το χρόνο. Σύμφωνα με τον αρχικό σχεδιασμό, τα 700 χιλιόμετρα του αγωγού θα διέσχιζαν τη Βόρεια Κορέα, ενώ τα (τότε) χρονοδιαγράμματα τοποθετούσαν τις πρώτες παραδόσεις ακόμα και μέσα στο 2017. Τελικά, το «πάγωμα» των διαπραγματεύσεων για το κορεατικό ζήτημα δε βοήθησε εκείνα τα χρονοδιαγράμματα. Ωστόσο, τα σχέδια παραμένουν.

Μάλιστα, αποκτούν αυξανόμενη αξία στις συνολικότερες φιλοδοξίες κολοσσών όπως η «Gazprom», δεδομένων των ισορροπιών συνολικά στο διεθνή ενεργειακό χάρτη και την προσπάθεια αντιπάλων της να περιορίσουν τη θέση της σε μεγάλες αγορές, όπως αυτή της ΕΕ. Δεν είναι τυχαίο ότι ρωσικά δημοσιεύματα εξηγούν τη σημασία του συγκεκριμένου αγωγού με νούμερα για τις μεγάλες ανάγκες αγορών όπως αυτή της Νότιας Κορέας αλλά και της διπλανής Ιαπωνίας. Η μεν πρώτη αγοράζει κάθε χρόνο, μόνο από την «Gazprom», 1,5 εκατομμύριο τόνους υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG). Ενώ και η δεύτερη αποτελεί έναν από τους μεγαλύτερους καταναλωτές LNG διεθνώς.

Φυσικά, η «Gazprom» προσπαθεί να αξιοποιήσει το μπάσιμό της στη Χερσόνησο για ευρύτερα επενδυτικά «ανοίγματα» Η νέα συμφωνία παράτασης της συνεργασίας της με την «Kogas», που υπογράφτηκε το 2016, «αντανακλά την πρόθεση των (δύο) μερών να εφαρμόσουν κοινά (επενδυτικά) προγράμματα στην παραγωγή LNG, στη μεταφορά και την επανυγροποίηση, όπως και στην παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας με αέριο». Επίσης, η συμφωνία υπογραμμίζει ως «βασικές οδούς (διμερούς) συνεργασίας» την έρευνα, την ενεργειακή απόδοση, την προστασία του περιβάλλοντος αλλά και την ανάπτυξη οχημάτων που θα λειτουργούν με φυσικό αέριο.