Χιλιάδες σπουδαστές αλλά και απόφοιτοι δημόσιων ή ιδιωτικών σχολών κατάρτισης δουλεύουν με εξοντωτικά ωράρια, πληρώνονται με ψίχουλα, αντιμετωπίζουν καψώνια και απειλές για να κρατούν το κεφάλι σκυφτό. Πάνω στο έδαφος αυτό, με το ίδιο το θεσμικό πλαίσιο να «φουντώνει» την εργοδοτική ασυδοσία, σημειώθηκαν και τα περιστατικά σωματικής, λεκτικής και ψυχολογικής βίας που αποτυπώθηκαν στις σοκαριστικές πρόσφατες καταγγελίες. Εξάλλου, μια αναδρομή σε προηγούμενες σεζόν αρκεί για να υπενθυμίσει ότι οι βίαιες επιθέσεις σε βάρος νέων εργαζομένων και άλλες αχαρακτήριστες συμπεριφορές με... πρωταγωνιστές εργοδότες του κλάδου όχι μόνο... «πρωτάκουστες» δεν είναι, αλλά αποτυπώνουν την αποθράσυνση της εργοδοσίας από το θεσμικό πλαίσιο, με το οποίο οι κυβερνήσεις μετατρέπουν τους νέους σε πάμφθηνους και χωρίς δικαιώματα εργαζόμενους.

Για τις συνθήκες δουλειάς, αμοιβής και διαβίωσης, ο «Ριζοσπάστης» μίλησε με την Ευτυχία Τσιμπούκα, ταμία του Συλλόγου Σπουδαστών Δημοσίων ΙΕΚ Αττικής, με σπουδαστές που κάνουν την πρακτική τους άσκηση και νέους εργαζόμενους που δουλεύουν σε επιχειρήσεις του Τουρισμού.

Ολες οι κυβερνήσεις, οι εκπρόσωποι των επιχειρηματικών ομίλων και οι σχολάρχες διαφημίζουν τα οφέλη της πρακτικής άσκησης και της μαθητείας, κάνοντας λόγο για «μάθηση στο χώρο εργασίας» και «εκπαίδευση σε πραγματικές συνθήκες».

Πίσω από αυτά τα ωραία όμως λόγια, οι σπουδαστές διαπιστώνουν ότι η πρακτική άσκηση είναι σκληρή και κακοπληρωμένη δουλειά, μέσα από την οποία συχνά δεν αποκομίζουν κανένα όφελος όσον αφορά τις γνώσεις και την εμπειρία γύρω από το αντικείμενο των σπουδών τους.

Η αναζήτηση θέσης για πρακτική άσκηση ξεκινά πριν ολοκληρωθούν τα μαθήματα της χρονιάς. Στις αρχές κάθε έτους, στα ιδιωτικά ΙΕΚ αλλά και στις σχολές του υπουργείου Τουρισμού διοργανώνονται «μέρες καριέρας». Κατά τη διάρκεια των ημερών και των βδομάδων «καριέρας» από τις σχολές παρελαύνουν εκπρόσωποι των επιχειρήσεων προκειμένου να εφοδιαστούν με προσωπικό για τους μήνες της επερχόμενης σεζόν. Πρόκειται για ξενοδοχειακούς ομίλους με μονάδες πολλών «αστέρων», μεγάλες και γνωστές επισιτιστικές επιχειρήσεις που αντλούν από το πάμφθηνο εργατικό δυναμικό που τους παρέχουν οι σχολές.

Η μηνιαία αμοιβή των σπουδαστών μοιάζει πιο πολύ με χαρτζιλίκι παρά με μισθό, ενώ δεν ασφαλίζονται παρά μόνο για τον κίνδυνο εργατικού ατυχήματος.

Στην περίπτωση, για παράδειγμα, των σχολών του υπουργείου Τουρισμού, οι πρακτικά ασκούμενοι πληρώνονται με 390 ευρώ το μήνα, ποσό το οποίο αντιστοιχεί στο 60% του κατώτατου μισθού. Ακόμα χειρότερο και πολύ πιο θολό είναι το τοπίο σε ιδιωτικές σχολές. Οπως περιγράφουν, πολλές επιχειρήσεις προτείνουν «συμφωνίες» όσον αφορά το μισθό τους με κάπως καλύτερες αποδοχές, ωστόσο αυτές αποδεικνύεται πολύ συχνά πως βρίσκονται «στον αέρα». Σπουδαστές που βρέθηκαν για πρακτική σε νησιά και άλλους τουριστικούς προορισμούς, μακριά από τον τόπο κατοικίας τους, διαπίστωσαν πως οι «συμφωνίες» ανατράπηκαν στην πράξη.

Ακόμα και τα ψίχουλα των μισθών αυτών καταβάλλονται πολλές φορές με καθυστέρηση. Την περασμένη χρονιά, όπως σχολιάζουν, περίμεναν να πληρωθούν μέχρι τον Οκτώβρη, ενώ η σεζόν είχε γι' αυτούς τελειώσει και είχαν επιστρέψει στα θρανία των σχολών.

Το προβλεπόμενο στα χαρτιά ωράριο εργασίας, που είναι 8ωρο και 5ήμερο, με δύο ρεπό τη βδομάδα, μετατρέπεται στην πράξη σε ατελείωτα ωράρια και δουλειά χωρίς ρεπό. Οπως για τους υπόλοιπους συναδέλφους τους, έτσι και για τους σπουδαστές οι υπερωρίες είναι καθημερινές. «Τα 10ωρα και τα 12ωρα είναι πραγματικότητα σε όλα τα νησιά», σημειώνουν. Αντίστοιχα, όσοι δουλεύουν έξι μέρες τη βδομάδα και παίρνουν έστω και ένα ρεπό θεωρούν τους εαυτούς τους «τυχερούς».

Αλλη μια ...παρενέργεια της πρόβλεψης του υπουργείου πως «το ωράριο πρακτικής άσκησης καθορίζεται με ευθύνη των υπευθύνων των επιχειρήσεων» είναι η επιβολή «σπαστού» ωραρίου που κρατά τους εργαζόμενους από το πρωί μέχρι το βράδυ στο πόδι. Χαρακτηριστικό παράδειγμα, σπουδαστής που στο πλαίσιο της πρακτικής του βρίσκεται στο πόστο του από τις 8 το πρωί έως τις 12 το μεσημέρι και από τις 2 το μεσημέρι μέχρι τις 8 το βράδυ!

Αν και το υπουργείο Τουρισμού προβλέπει όσον αφορά τους όρους της πρακτικής άσκησης ότι δεν επιτρέπεται υπερωριακή απασχόληση, οι ίδιες οι σχολές δίνουν στους σπουδαστές «συμβουλές» να κάνουν υπερωρίες, με την απατηλή υπόσχεση πως έτσι θα δώσουν «καλή εικόνα» στους εργοδότες, θα τους θυμούνται και ίσως τους ξαναπάρουν για δουλειά την επόμενη σεζόν. Οι ίδιοι οι εργαζόμενοι σχολιάζουν πόσο κάλπικες είναι οι υποσχέσεις αυτές, καθώς ξέρουν πως την επόμενη χρονιά τη θέση τους θα πάρει η επόμενη φουρνιά «πρακτικάριων».

Πέρα από τους χαμηλούς μισθούς και τα εξαντλητικά ωράρια, πρόβλημα αποτελούν και οι συνθήκες διαμονής, καθώς αυτές δεν εξασφαλίζουν στους σπουδαστές ούτε καν τη δυνατότητα για στοιχειώδη ανάπαυση ανάμεσα στις καθημερινές βάρδιες. Οπως περιγράφουν, σε πολλές περιπτώσεις τα καταλύματα που τους παρέχονται δεν έχουν ούτε παράθυρα, είναι υπόγεια που λειτουργούσαν ως αποθήκες, παλιά και ασυντήρητα κτίσματα, στα οποία στριμώχνονται 3 - 4 σπουδαστές μαζί.

Το κερασάκι στην τούρτα προσθέτουν οι... οδηγίες του υπουργείου Τουρισμού, με τις οποίες συστήνει στις επιχειρήσεις πως «δεν θα πρέπει να χρησιμοποιούν τους ασκούμενους μόνο για την κάλυψη των αναγκών», αλλά «να εποπτεύουν τη σωστή εκπαίδευσή τους» και να μην τους απασχολούν «σε άσχετες με το αντικείμενό τους δραστηριότητες». Η πείρα των σπουδαστών δείχνει πως η συνήθης πρακτική είναι να μετατρέπονται σε «παιδιά για όλες τις δουλειές». Ετσι, για πολλούς η πρακτική άσκηση μεταφράζεται σε ατελείωτο γυάλισμα μαχαιροπίρουνων ή σε καθάρισμα πατάτας, ενώ για άλλους όλη η σεζόν περνά στη λάντζα, στο κουβάλημα και την καθαριότητα...

Εξάλλου, εκτός από το καρότο της υπόσχεσης για «καριέρα», οι εργοδότες έχουν στα χέρια τους και το μαστίγιο της βαθμολόγησης και αξιολόγησης των σπουδαστών προκειμένου να επιβάλουν τους άθλιους όρους αμοιβής, δουλειάς και διαβίωσης, καταπνίγοντας διαμαρτυρίες και αντιδράσεις.

Οι σοβαρές καταγγελίες αποτυπώνονται και στις φωτογραφίες που δημοσιοποίησαν ο 19χρονος εργαζόμενος σπουδαστής και το Εργατικό Κέντρο Κέρκυρας

Οπως αναδεικνύουν το Εργατικό Κέντρο Κέρκυρας και ο Σύνδεσμος Ξενοδοχοϋπαλλήλων του νησιού, είναι γενικευμένο το φαινόμενο νέοι εργαζόμενοι που κάνουν την πρακτική τους άσκηση να αντιμετωπίζουν άθλιες συνθήκες δουλειάς, καψώνια, απειλές και τρομοκρατία. Στις καταγγελίες που δημοσιοποίησε το Εργατικό Κέντρο, ο σπουδαστής, εκτός από τις βίαιες συμπεριφορές και επιθέσεις, κατήγγειλε επίσης τα καθημερινά 12ωρα που δούλευαν ο ίδιος και οι συνάδελφοί του, χωρίς διάλειμμα ούτε για να πιουν νερό, καθώς και τις απειλές που δέχονταν ότι όποιος φύγει από την επιχείρηση τον Αύγουστο «δεν θα βρει ποτέ δουλειά».

Τα φαινόμενα αυτά πολλές φορές δεν καταγγέλλονται, εξηγεί το Εργατικό Κέντρο, «λόγω της τρομοκρατίας που ασκείται από διευθυντές και προϊσταμένους, οι οποίοι απειλούν ευθέως μέσω της βαθμολόγησης ή και της διακοπής της πρακτικής άσκησης όποιον δεν ακολουθήσει τους "κανόνες". Η καταγγελία για τον πρακτικά ασκούμενο σημαίνει απόλυση, απώλεια της πρακτικής άσκησης και χάσιμο της εκπαιδευτικής χρονιάς».

Το Εργατικό Κέντρο και ο Σύνδεσμος Ξενοδοχοϋπαλλήλων σχεδιάζουν περιοδείες και εξορμήσεις σε χώρους δουλειάς, με στόχο την ενημέρωση των εργαζομένων και το κάλεσμα να μη διστάζουν να καταγγέλλουν την καταπάτηση των δικαιωμάτων τους και τη βίαιη συμπεριφορά εκ μέρους των εργοδοτών και των ανθρώπων τους.

Ερώτηση για τις απαράδεκτες συνθήκες εργασίας και εκμετάλλευσης που βιώνουν οι μαθητές, οι σπουδαστές και οι καταρτιζόμενοι στον κλάδο κατέθεσε στη Βουλή το ΚΚΕ, προς τους υπουργούς Τουρισμού και Εργασίας.

Με αφορμή τις πρόσφατες καταγγελίες, φέρνει στο προσκήνιο το ίδιο το θεσμικό πλαίσιο που έχουν διαμορφώσει διαχρονικά οι κυβερνήσεις του κεφαλαίου, δίνοντας αέρα στα πανιά της εργοδοτικής ασυδοσίας.

Οι βουλευτές του ΚΚΕ ζητούν από τους αρμόδιους υπουργούς να λάβουν συγκεκριμένα μέτρα ώστε:

• Να μη χάσει ο εργαζόμενος που έχει υποστεί αυτήν την επίθεση τη φετινή εκπαιδευτική χρονιά.
• Να αφαιρεθεί από τους εργοδότες και τα στελέχη τους το δικαίωμα βαθμολόγησης και απόλυσης των πρακτικά ασκούμενων, ώστε την εποπτεία της πρακτικής άσκησης να έχει το αρμόδιο υπουργείο.
• Να μπορούν όλοι οι σπουδαστές να κάνουν πρακτική άσκηση, η οποία να είναι οργανικά ενταγμένη στη μάθηση και με κατοχυρωμένα για όλη τη διάρκειά της όλα τα εργασιακά και ασφαλιστικά δικαιώματα, πληρωμή με βάση την κλαδική Συλλογική Σύμβαση Εργασίας, πενθήμερο, επτάωρο για όλους τους «πρακτικάριους».

Το Νοσοκομείο Θήρας, που δημιουργήθηκε και εξοπλίστηκε με χρήματα του ελληνικού λαού και παρέμεινε κλειστό για χρόνια, εκχωρήθηκε από την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ στην Ανώνυμη Εταιρεία Μονάδων Υγείας ΑΕ (ΑΕΜΥ ΑΕ), για να το διαχειρίζεται ως μία αυτοχρηματοδοτούμενη μονάδα Υγείας, πλήρως εναρμονισμένη με τους κανόνες της «αγοράς».

Μετά το άνοιγμα του νοσοκομείου, έκλεισε το ένα και μοναδικό Κέντρο Υγείας του νησιού. Σήμερα «λειτουργούν» τέσσερα Περιφερειακά Ιατρεία (ΠΙ), τα οποία δεν έχουν ούτε καν ιώδιο ή σύριγγα, είναι αδύνατο να κάνουν οποιαδήποτε ιατρική πράξη, ακόμη και ράμματα ή να διαχειριστούν μια κρίση άσθματος, λόγω έλλειψης ακόμη και στοιχειωδών αναλώσιμων, εξοπλισμού, προσωπικού. Χρησιμοποιούνται κατά κύριο λόγο για συνταγογράφηση. Μόνο σ' ένα από τα τέσσερα ΠΙ πραγματοποιήθηκαν σ' ένα μήνα 300 συνταγογραφήσεις. Σήμερα στα ΠΙ υπηρετούν 4 αγροτικοί γιατροί, οι οποίοι πρόκειται να απολυθούν το επόμενο διάστημα. Τρεις φορές τη βδομάδα περιπλανώνται από χωριό σε χωριό για συνταγογραφήσεις...

Το αποτέλεσμα είναι όλα τα περιστατικά που χρήζουν πρωτοβάθμιας φροντίδας να καταφεύγουν στο νοσοκομείο, στο οποίο ειδικά το καλοκαίρι αυξάνεται επικίνδυνα ο φόρτος εργασίας. «Το Νοσοκομείο Σαντορίνης βαραίνει από εκατοντάδες περιστατικά τα οποία θα ήταν εύκολα διαχειρίσιμα αν υπήρχαν στελεχωμένες κι εξοπλισμένες δομές ΠΦΥ. Ολα καταφτάνουν στα Επείγοντα, επειδή δεν υπάρχει πρωτοβάθμια δομή της προκοπής στο νησί. Ετσι μπλοκάρεται ο ρόλος του νοσοκομείου», μας λέει γιατρός του νοσοκομείου.

Την ίδια ώρα, στο νοσοκομείο λείπουν βασικές ειδικότητες, όπως οφθαλμίατρος, δερματολόγος, ενδοκρινολόγος, ουρολόγος, γαστρεντερολόγος. Για να κάνει κάποιος μια τυπική εξέταση, όπως κολονοσκόπηση, η μόνη επιλογή είναι να απευθυνθεί σε ιδιώτη και να πληρώσει 200 ευρώ...

Υπάρχει μόνο ένας παιδίατρος, ο οποίος εφημερεύει καθημερινά. Επειδή δεν υπάρχει Μονάδα Εντατικής Θεραπείας, στη Μονάδα Εμφραγμάτων εισάγονται όσοι άνθρωποι χρήζουν διασωλήνωσης, διακομιδής ή κρίνεται αναγκαία η παρακολούθηση ζωτικών οργάνων τους μέσω μόνιτορ. Ο ένας και μοναδικός αναισθησιολόγος για να πάρει άδεια πρέπει να μετακινηθούν αναισθησιολόγοι από τα εξίσου υποστελεχωμένα νοσοκομεία της Αθήνας. Οι δύο ακτινολόγοι, λόγω των αυξημένων τροχαίων, είναι μέχρι και 17 συνεχόμενες μέρες σε εφημερία. Δουλεύουν μόνο δύο ορθοπεδικοί, όταν τα ορθοπεδικά περιστατικά αποτελούν πάνω από το 50% του συνόλου που καταφτάνουν στα Επείγοντα.

Για να αντιμετωπιστεί η κατάσταση, όλοι οι αγροτικοί γιατροί των ΠΙ «επιστρατεύτηκαν» για να στελεχώνουν το ΤΕΠ του νοσοκομείου, «προκειμένου να φαίνεται ότι λειτουργεί 24 ώρες το 24ωρο. Οι αγροτικοί γιατροί μαζί με τον μοναδικό παθολόγο του νοσοκομείου και χειρουργούς βλέπουν πάνω από 45 περιστατικά το 12ωρο. Κάθε αγροτικός γιατρός κάνει 12 εφημερίες το μήνα στο νοσοκομείο. Με τι κουράγιο να πας μετά στο Περιφερειακό Ιατρείο και να βγεις στα χωριά;».

Οσο για τους ασθενείς που θα βρεθούν στη δύσκολη στιγμή και δεν έχουν ΑΜΚΑ, πρέπει να πληρώσουν χρυσάφι τις υπηρεσίες που θα λάβουν στο νοσοκομείο: «Ηλικιωμένη από την Αλβανία που ήρθε Σαντορίνη για να δει το παιδί και τα εγγόνια της, με πέτρα στη χολή, για δύο μέρες νοσηλείας έπρεπε να πληρώσει 500 ευρώ. Για μια εξέταση αίματος κι έναν ορό στα Επείγοντα πληρώνεις 150 ευρώ. Υπάρχει μόνο ένα ασθενοφόρο του ΕΚΑΒ που όταν συμβαίνουν παράλληλα περιστατικά δεν ξέρεις πού να πας...».

Ολα τα παραπάνω, μάλιστα, με την εμπλοκή της ΑΕΜΥ ΑΕ, αποτελούν τον επιχειρηματικό και εργασιακό «πιλότο» για όλο το «δημόσιο» σύστημα Υγείας, μέρος ενός μακρόχρονου σχεδιασμού, πλήρως εναρμονισμένου με τη στρατηγική της ΕΕ για «βιώσιμα, αποδοτικά συστήματα Υγείας» που προπαγανδίζουν εν χορώ όλα τα αστικά κόμματα.

Και φυσικά δίπλα σ' αυτό το βαθιά εμπορευματοποιημένο νοσοκομείο, που παρέχει συγκεκριμένες υπηρεσίες, λειτουργεί και ιδιωτική πολυκλινική...

Στην Κρήτη, από το Ηράκλειο μέχρι και τα σύνορα με τον νομό Λασιθίου δεν υπάρχει ούτε ένα Κέντρο Υγείας. Πρόκειται για τον άξονα στον οποίο περιλαμβάνεται και η Χερσόνησος, το πιο τουριστικό κομμάτι της Κρήτης, που μετρά πάνω από 140.000 κρεβάτια σε ξενοδοχεία και ενοικιαζόμενα δωμάτια, με χιλιάδες ξενοδοχοϋπαλλήλους, χιλιάδες μόνιμους κατοίκους και χιλιάδες μαθητές το χειμώνα. Η περιοχή καλύπτεται με Περιφερειακά Ιατρεία (ΠΙ) που στελεχώνονται το πολύ με έναν - δύο γενικούς ιατρούς, χωρίς άλλες ειδικότητες, ενώ ανθούν τα ιδιωτικά κέντρα, στα οποία αναγκαστικά απευθύνονται κάτοικοι, εργαζόμενοι και τουρίστες. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι ότι στις Γούρνες, έναν από τους μεγάλους οικισμούς του νομού Ηρακλείου, στο Περιφερειακό Ιατρείο ο ένας και μοναδικός γιατρός πηγαίνει εκ περιτροπής, καθώς καθημερινά καλείται να καλύψει διαφορετικά χωριά. Τα ίδια επικρατούν και στο δυτικό τμήμα του νομού Ηρακλείου (από το Ηράκλειο μέχρι τα σύνορα με το Ρέθυμνο) σε μια περιοχή μικρότερη μεν, αλλά με σημαντική τουριστική δραστηριότητα, όπου υπολογίζονται πάνω από 30.000 τα τουριστικά κρεβάτια και καλύπτεται μόνο με την ύπαρξη ΤΟΜΥ, Περιφερειακών Ιατρείων, τα οποία στην καλύτερη περίπτωση έχουν έναν ή δύο γιατρούς. Και εδώ βέβαια είναι μπόλικα τα ιδιωτικά διαγνωστικά κέντρα. Στον Αγιο Νικόλαο δεν υπάρχει καμία δομή ΠΦΥ.

Στην Ικαρία, στο μοναδικό Κέντρο Υγείας του νησιού, από τις 9 ειδικότητες που προβλέπει ο οργανισμός, είναι καλυμμένη μόνο μία και αφορά μία γιατρό παθολόγο. Αυτή η γιατρός καλείται να αντεπεξέλθει στις ανάγκες ολόκληρης της βόρειας Ικαρίας, αφού τα Αγροτικά Ιατρεία στη Δημοτική Ενότητα των Ραχών και στον Μαγγανίτη καλύπτονται από φαντάρους αγροτικούς γιατρούς, οι οποίοι είναι στην υπηρεσία του στρατού και μπορούν να φύγουν ανά πάσα στιγμή. Πάνω από το 1/3 του νησιού παραμένει «ακάλυπτο», ενώ το Νοσοκομείο Ικαρίας παραμένει με έναν παθολόγο, έναν καρδιολόγο και έναν παιδίατρο, που σημαίνει ότι δεν μπορούν να πάρουν ούτε άδεια... Αν για κάποιο λόγο απουσιάσει ο παιδίατρος, τότε ολόκληρος ο νομός (Ικαρία, Σάμος, Φούρνοι) μένει χωρίς παιδίατρο.

Στη Λέσβο, στο Νοσοκομείο Μυτιλήνης από τις αρχές Αυγούστου έχουν ανασταλεί τα τακτικά χειρουργεία λόγω έλλειψης αναισθησιολόγων, οι οποίοι, μαζί με τον παθολόγο, σύμφωνα με πληροφορίες, μεταφέρθηκαν στο Νοσοκομείο Λήμνου για να μπαλώσουν τα επίσης τεράστια κενά του εκεί νοσοκομείου. Στο Κέντρο Υγείας Μυτιλήνης έληξε η σύμβαση της ακτινολόγου και του γενικού γιατρού, χωρίς να αντικατασταθούν.

Την ίδια ώρα που όλες οι κυβερνήσεις του κεφαλαίου και όλα τα αστικά επιτελεία κλίνουν σε όλες τις πτώσεις την «ανάπτυξη» και τα «οφέλη της για την κοινωνία», ξεχωρίζοντας ως «ατμομηχανή» της τον Τουρισμό, τα τεράστια προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι δημόσιες δομές Υγείας στα νησιά της χώρας και σε μια σειρά από άλλους βασικούς τουριστικούς προορισμούς, έρχονται να επιβεβαιώσουν και από μια ακόμα πλευρά ότι η «ανάπτυξη» των καπιταλιστών είναι ασυμβίβαστη ακόμα και με τις πιο ζωτικές εργατικές - λαϊκές ανάγκες.

Οι μόνιμοι κάτοικοι των περιοχών αυτών υποφέρουν χειμώνα - καλοκαίρι από τις συνέπειες της πολιτικής της εμπορευματοποίησης και της υποχρηματοδότησης, με την ένδεια βασικών δομών, τις μεγάλες ελλείψεις προσωπικού και εξοπλισμού, από τις πρωτοβάθμιες δομές μέχρι τα νοσοκομεία. Αναγκάζονται να βάλουν βαθιά το χέρι στην τσέπη ακόμη και για τα στοιχειώδη, ή να περιμένουν πότε θα εμφανιστεί καράβι προκειμένου να μεταφερθούν σε κάποιο άλλο νησί ή ακόμα και στον Πειραιά και άλλα αστικά κέντρα, για να κάνουν θεραπείες, εξετάσεις κ.ο.κ.

Τους καλοκαιρινούς μήνες που ο πληθυσμός των νησιών και των άλλων τουριστικών προορισμών εκτοξεύεται, η κατάσταση γίνεται ακόμη πιο εκρηκτική και επικίνδυνη, για τους κατοίκους, για τους επισκέπτες, αλλά και για τους εργαζόμενους στις δημόσιες δομές που στενάζουν κάτω από τον αυξημένο όγκο δουλειάς, δεν μπορούν να πάρουν άδειες, κάνουν τη μια εφημερία μετά την άλλη. Μόνιμοι κάτοικοι και τουρίστες καταφεύγουν μαζικά στα νοσοκομεία για περιστατικά που θα μπορούσαν να αντιμετωπιστούν σε δομές πρωτοβάθμιας φροντίδας, αν υπήρχαν, αν είχαν προσωπικό, αν είχαν αναλώσιμα κ.τ.λ. Σε άλλες περιπτώσεις, η μόνη «λύση» είναι να βάλουν το χέρι στην τσέπη για να απευθυνθούν σε κάποιον ιδιώτη...

Η κυβέρνηση της ΝΔ προσποιείται την «ανήξερη» για το διαχρονικό έγκλημα της αντιλαϊκής πολιτικής των κυβερνήσεων ΝΔ - ΣΥΡΙΖΑ - ΠΑΣΟΚ στην Υγεία, ροκανίζει χρόνο με... «περιοδείες ενημέρωσης», παρουσιάζει ως «λύσεις» διάφορα μπαλώματα με μετακινήσεις προσωπικού από δομή σε δομή και από νησί σε νησί, που σε καμία περίπτωση δεν αντιμετωπίζουν τα προβλήματα.

Αυτό που δεν λέει είναι βέβαια ότι συνεχίζει στην ίδια ρότα της εμπορευματοποίησης και της υποχρηματοδότησης, με βάση τις αξιώσεις του κεφαλαίου, γι' αυτό και δεν δίνει καμιά ουσιαστική απάντηση σε όλη αυτήν την κατάσταση.

Σε συνέχεια αγωνιστικών πρωτοβουλιών από συνδικαλιστικές οργανώσεις και φορείς που αναδεικνύουν αυτήν την κατάσταση και απαιτούν λύσεις στα οξυμένα προβλήματα, ο «Ριζοσπάστης» παρουσιάζει σήμερα ορισμένα ενδεικτικά στοιχεία και παραδείγματα για τα τεράστια προβλήματα στην Υγεία σε τουριστικούς προορισμούς της χώρας μας, με τα οποία έρχονται αντιμέτωποι οι κάτοικοι, οι επισκέπτες τους και οι εργαζόμενοι στις δημόσιες δομές Υγείας.

Η Χαλκιδική, κεντρικό τουριστικό θέρετρο της Βόρειας Ελλάδας, κυριολεκτικά πλημμυρίζει το καλοκαίρι από εκατοντάδες χιλιάδες κόσμου, τουρίστες και εργαζόμενους, αγγίζοντας πολλές φορές το εκατομμύριο κατά τη διάρκεια της τουριστικής σεζόν και μετατρέποντας την ήδη δύσκολη κατάσταση στις δημόσιες υποδομές Υγείας σε εκρηκτική.

Φέτος, τα σοβαρά κενά στο Γενικό Νοσοκομείο Πολυγύρου και στα Κέντρα Υγείας επιχειρήθηκε να καλυφθούν με... πρόγραμμα εθελοντικής εργασίας 100 φοιτητών του Τμήματος Ιατρικής του ΑΠΘ και προσωρινή μεταφορά προσωπικού του ΕΚΑΒ από Θεσσαλονίκη και Κιλκίς, με σημαντικές ελλείψεις να παραμένουν σε πληρώματα ασθενοφόρων, παρότι είχαν αποβεί μοιραίες για τη ζωή δύο ανθρώπων το 2017.

Και σ' αυτήν την περίπτωση βέβαια μιλάμε για μπαλώματα, που σε καμία περίπτωση δεν καλύπτουν τις ανάγκες της περιοχής.

Στο Κέντρο Υγείας Καλλικράτειας, το οποίο επισκέπτονται την καλοκαιρινή περίοδο καθημερινά περίπου 150 - 170 επείγοντα περιστατικά, υπάρχουν μόνο 8 από τους 11 προβλεπόμενους μόνιμους γιατρούς, δεν υπάρχει γυναικολόγος και χειρουργός, ενώ καρδιολόγος, ουρολόγος, ΩΡΛ και δερματολόγος επισκέπτονται το ΚΥ μόλις μία φορά τη βδομάδα.

Στο δήμο Σιθωνίας, το Περιφερειακό Ιατρείο Συκιάς, το οποίο προβλέπεται να λειτουργεί από 3 ιατρούς, λειτουργεί για μια - δυο μέρες τη βδομάδα, όταν βρίσκεται εκεί ένας ορθοπεδικός για ανάγκες συνταγογράφησης.

Στη Σάρτη, ο μοναδικός αγροτικός γιατρός βρίσκεται εκεί για 10 με 15 μέρες το μήνα, ενώ σε Πόρτο Κουφό, Καλαμίτσι και Τορώνη δεν υπάρχει ούτε ιατρείο, ούτε φαρμακείο.

Το Κέντρο Υγείας Αγίου Νικολάου στελεχώνεται με μόλις 2 μόνιμους γενικούς ιατρούς από τους προβλεπόμενους 9, ενώ παρουσιάζει τεράστιες ελλείψεις και σε αναλώσιμα. Το ακτινολογικό λειτουργεί με απαρχαιωμένο εξοπλισμό, ενώ σοβαρές ελλείψεις σημειώνονται και στο σταθερό πλήρωμα του ασθενοφόρου, με αποτέλεσμα αυτό να μην είναι πάντα διαθέσιμο για περιστατικά.

Θυμίζουμε πως τον Απρίλη του 2017, όταν ακόμα δεν είχε αρχίσει ουσιαστικά η τουριστική περίοδος, η έλλειψη διαθέσιμου ασθενοφόρου στάθηκε μοιραία για τη ζωή ενός 38χρονου άνδρα από την Ουρανούπολη. Λίγες μέρες μετά, ακόμα ένας άνδρας κατέληξε εν αναμονή ασθενοφόρου. Εθελοντής διασώστης που κλήθηκε να βοηθήσει τον 55χρονο κάλεσε στο Κέντρο Υγείας Κασσανδρείας, για να ενημερωθεί ότι εκείνη την ώρα δεν υπήρχε βάρδια ασθενοφόρου και ότι το μοναδικό άλλο διαθέσιμο ασθενοφόρο βρισκόταν στον Πολύγυρο, σε άλλο περιστατικό.

Τον περασμένο Μάη, το ΚΚΕ κατέθεσε για μία ακόμα φορά Ερώτηση στη Βουλή, αυτήν τη φορά αναφορικά με τη μείωση του ιατρικού προσωπικού του Κέντρου Υγείας Κασσανδρείας κατά 2 γιατρούς, καθώς και για τη μείωση των επισκέψεων γιατρών του Κέντρου Υγείας στις κοινότητες Αγ. Παρασκευής, Ν. Σκιώνης και Παλιουρίου για τις ανάγκες συνταγογράφησης των κατοίκων, όπως και για το κρίσιμο πρόβλημα της υπολειτουργίας του ΕΚΑΒ στη Χαλκιδική.

ΚΕΙΜΕΝΑ: Ελένη ΤΖΙΒΡΑ - Δημήτρης ΜΑΒΙΔΗΣ

Από κινητοποίηση σωματείων και φορέων του νησιού για τα οξυμένα προβλήματα στην Υγεία

Σήμερα δεν υπάρχει γιατρός ούτε σε ένα χωριό, παρά μόνο στη Νότια Λευκάδα, όπου το Κέντρο Υγείας Βασιλικής έμεινε ανοιχτό κάτω από τους αγώνες σωματείων και φορέων του νησιού. Σήμερα ωστόσο λειτουργεί μόνο με 2 γενικούς γιατρούς, 1 οδοντίατρο, 1 αγροτικό γιατρό, χωρίς γιατρούς άλλων ειδικοτήτων, με ελάχιστο νοσηλευτικό προσωπικό, τεράστιες ελλείψεις στον ιατρικό εξοπλισμό, προβλήματα υλικοτεχνικής υποδομής, ενώ ειδικά το χειμώνα πλημμυρίζει όποτε βρέχει.

Το ΠΕΔΥ (πρώην ΙΚΑ), το μοναδικό του νησιού, από 14 γιατρούς πριν από πέντε χρόνια, σήμερα έχει έναν παθολόγο και έναν οδοντίατρο και χρησιμοποιείται κυρίως για συνταγογραφήσεις.

Το Κέντρο Ημέρας Ψυχικής Υγείας εδώ και χρόνια είναι χωρίς ψυχίατρο!

Την ίδια ώρα, οι ιδιώτες γιατροί διαφόρων ειδικοτήτων - χωρίς να περιλαμβάνονται τα διαγνωστικά κέντρα - που δεν είναι συμβεβλημένοι με τον ΕΟΠΥΥ ξεπερνούν τους 100...

Στο Γενικό Νοσοκομείο Λευκάδας, το μοναδικό νοσοκομείο του νησιού, που καλύπτει μέχρι και την Αμφιλοχία, εδώ και χρόνια είναι κλειστή η Καρδιολογική Κλινική! Σήμερα υπηρετούν 35 ειδικευμένοι γιατροί, εκ των οποίων οι 14 είναι επικουρικοί, που πρόκειται να απολυθούν διαδοχικά από το Σεπτέμβρη! Οι ακάλυπτες οργανικές θέσεις του νοσοκομείου ξεπερνούν το 50%, ακόμη και με βάση το ελλιπές οργανόγραμμα. Ελλείψεις παρουσιάζονται σε όλες τις ειδικότητες. Το τελευταίο διάστημα αίτημα αιχμής του Συλλόγου Εργαζομένων του νοσοκομείου είναι η έλλειψη αναισθησιολόγων (υπάρχει μόνο ένας, ο δεύτερος ήταν συμβασιούχος που έληξε η σύμβασή του), εξαιτίας της οποίας δεν υπάρχει αναισθησιολογική κάλυψη όλο το 24ωρο.

Αντίστοιχη είναι η κατάσταση και στη Μονάδα Τεχνητού Νεφρού, όπου υπάρχει μόνο ένας νεφρολόγος κι αυτός επικουρικός, στη δε Χειρουργική Κλινική υπάρχουν δύο χειρουργοί επικουρικοί. Τεράστιες είναι οι ελλείψεις στο νοσηλευτικό και βοηθητικό προσωπικό και στις μαίες. Παθολόγοι υπάρχουν μόνο δύο. Στην Παιδιατρική μόνο δύο παιδίατροι. Στα εργαστήρια ένας μόνιμος και ένας επικουρικός γιατρός. Ολοι οι παραπάνω είναι αναγκασμένοι να κάνουν μέχρι και 15 εφημερίες το μήνα!

Την Δευτέρα 12/8 οι εργαζόμενοι του νοσοκομείου θα προχωρήσουν σε στάση εργασίας (8 - 11 π.μ.), διεκδικώντας λύση στα οξυμένα προβλήματα και παράλληλα αναδεικνύοντας το σοβαρό ζήτημα της χρηματοδότησης, το οποίο διογκώθηκε μετά τη μεταφορά από το παλιό (7.000 τ.μ.) στο νέο κτίριο (17.000 τ.μ.), αυξάνοντας κατακόρυφα τα λειτουργικά έξοδα και εντατικοποιώντας τη δουλειά, καθώς δεν προστέθηκε νέο προσωπικό.

Αντίστοιχη είναι η κατάσταση και στα υπόλοιπα Περιφερειακά Ιατρεία. Τα Ιατρεία Μαλώνας και Μάσσαρι εξυπηρετούνται από έναν γιατρό που επισκέπτεται δυο μέρες το καθένα, κάθε βδομάδα. Το Ιατρείο Γενναδίου είναι στελεχωμένο με 2 γενικούς γιατρούς κι εξυπηρετεί 10 χωριά, ενώ οι ίδιοι γιατροί προσπαθούν να καλύψουν και τις ανάγκες άλλων 3 Περιφερειακών Ιατρείων (Απολακκιάς, Ασκληπειού και Κατταβιάς). Η μέση απόσταση των παραπάνω οικισμών που καλύπτει το ΠΙ Γενναδίου από το νοσοκομείο της πόλης της Ρόδου είναι περίπου 80 χιλιόμετρα. Στην περιοχή διαμένουν τον χειμώνα περίπου 5.000 κάτοικοι, ενώ τους επτά μήνες της τουριστικής σεζόν ο πληθυσμός ξεπερνά τις 15.000...

Λόγω της τραγικής γύμνιας στην Πρωτοβάθμια Περίθαλψη, όλα τα περιστατικά καταφτάνουν στο Γενικό Νοσοκομείο Ρόδου, στο οποίο οι ελλείψεις σε ιατρικό και παραϊατρικό - νοσηλευτικό προσωπικό είναι τέτοιες που δημιουργούν επικίνδυνες καταστάσεις για τους εργαζόμενους του νοσοκομείου και τους ασθενείς.

Ειδικά το καλοκαίρι, ο όγκος δουλειάς αυξάνεται κατακόρυφα, εξαιτίας της τουριστικής κίνησης.

Ο Σύλλογος Εργαζομένων του νοσοκομείου καταγγέλλει ότι οι εργαζόμενοι αδυνατούν να πάρουν άδειες, ρεπό, ενώ στα πόστα που δουλεύουν είναι λιγότεροι από τις διεθνείς αναλογίες.

Εδώ και έξι μήνες η Παιδιατρική Κλινική έχει μείνει με δύο ειδικευμένους γιατρούς που αναγκάζονταν να καλύψουν 30 γενικές εφημερίες ανά μήνα, μεγάλο αριθμό επειγόντων περιστατικών, Εξωτερικά Ιατρεία, καθώς και τα νεογνά της Μαιευτικής. Η «λύση» που βρέθηκε είναι... να μένει κλειστή η Παιδιατρική για 15 μέρες κάθε μήνα, ξεκινώντας από τον Αύγουστο! Δύο νοσηλεύτριες καλούνται να φροντίσουν μέχρι και 35 ασθενείς! Στη Μονάδα Εντατικής Θεραπείας έχουν απομείνει μόνο τέσσερις γιατροί και δύο νοσηλεύτριες για έξι ασθενείς, ενώ δύο κρεβάτια ΜΕΘ παραμένουν κλειστά λόγω έλλειψης προσωπικού.

Στην έλλειψη προσωπικού έρχονται να προστεθούν και τα παλαιωμένα και ασυντήρητα μηχανήματα, καθώς και οι ελλείψεις σε καρδιογράφους και αντιδραστήρια που χρησιμοποιούνται σε πιο ειδικές εξετάσεις.

Την ίδια στιγμή, ενώ υπάρχει ασθενοφόρο στο νησί, δεν υπάρχει μονάδα του ΕΚΑΒ για να το επανδρώσει. Ετσι, δεν καλύπτονται οι εφημερίες επαρκώς, με αποτέλεσμα να έχουν χαθεί ανθρώπινες ζωές και να κινδυνεύουν πολλές άλλες.

ΡΕΠΟΡΤΑΖ: Αθηνά ΖΥΜΑΡΗ

Σε μελέτη της εταιρείας συμβούλων επιχειρήσεων «XRTC ΕΠΕ», που δημοσιοποιήθηκε την περασμένη βδομάδα, αναφέρεται ότι τα πλοία των μεγάλων εταιρειών είναι πλέον 41, από 89 που μετρούσαν το 2011, σύμφωνα με προηγούμενη μελέτη της ίδιας εταιρείας.

Ενα μέρος αυτών είναι πλοία υπερήλικα και κάποια θα έπρεπε να είναι στο διαλυτήριο, ωστόσο επιβιβάζονται σε αυτά εκατοντάδες επιβάτες. Για παράδειγμα, το «ΝΗΣΟΣ ΡΟΔΟΣ» είναι 32 ετών (έτος κατασκευής 1987), το «ΠΡΕΒΕΛΗΣ», το οποίο εκτελεί το δρομολόγιο από Πειραιά για Μήλο, Θήρα, Ανάφη, Ηράκλειο, Σητεία, Κάσο, Κάρπαθο, Διαφάνι, Χάλκη, Ρόδο και επιστροφή, είναι 39 ετών (1980), το «AQUA BLUE», το οποίο προσάραξε την περασμένη βδομάδα, είναι 44 ετών (1975), το «ΟΛΥΜΠΟΥΣ», το οποίο την περασμένη βδομάδα προσέκρουσε σε ύφαλο στο πρώτο ταξίδι από Πειραιά για Μήλο, Θήρα, Ρέθυμνο, είναι 43 ετών (1976), το «Κρήτη ΙΙ», το οποίο την περασμένη Τετάρτη παρουσίασε μηχανική βλάβη με 679 επιβάτες από Ηράκλειο για Πειραιά, είναι 40 ετών (1979), το «ΣΟΥΠΕΡΦΕΡΡΥ ΙΙ» 45 ετών (1974) κ.ο.κ.

Αυτά, σε συνδυασμό με τη συνεχή μείωση των οργανικών συνθέσεων, μόνο ανησυχία προκαλούν σε επιβάτες και ναυτεργάτες.

Με την ανάληψη των καθηκόντων του ο υπουργός Ναυτιλίας, Γ. Πλακιωτάκης, επιβεβαίωσε ότι η κυβέρνηση επεξεργάζεται ήδη σχέδιο χρηματοδότησης προς τους εφοπλιστές για την ανανέωση του στόλου τους, στο όνομα της προσαρμογής των πλοίων στη χρήση των αποθειωμένων καυσίμων, στους οποίους μάλιστα υποσχέθηκε ότι θα «παρθούν άμεσες πρωτοβουλίες».

Η προετοιμασία για τρόπους χρηματοδότησης των εφοπλιστών, προκειμένου ο λαός πέρα από τα προνόμια και τις επιδοτήσεις να πληρώσει και την ανανέωση του στόλου τους, έχει γίνει ήδη από την κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ σε συνεργασία με το Ναυτιλιακό Επιμελητήριο, το οποίο έχει εκπονήσει μελέτη για την ανανέωση του στόλου με πλοία υβριδικά, LNG και ηλεκτρικά. Σύμφωνα με δηλώσεις του πρώην αναπληρωτή υπουργού Ναυτιλίας του ΣΥΡΙΖΑ, Ν. Σαντορινιού, είχε ήδη συμφωνηθεί η χρηματοδότηση για τις νέες ναυπηγήσεις να γίνει με μορφή ΣΔΙΤ (Σύμπραξη Δημόσιου - Ιδιωτικού Τομέα), αλλά και δανειοδότηση με εγγυητή το Δημόσιο...

Ο ίδιος ο Γ. Πλακιωτάκης άλλωστε έκανε σαφές ότι «αναδεικνύεται υπαρκτό το πρόβλημα της χρηματοδότησης της ελληνικής ναυτιλίας ώστε να εξασφαλιστεί η βιωσιμότητά της» και εξήρε την προηγούμενη κυβέρνηση για την αύξηση του προϋπολογισμού για τις «άγονες γραμμές», «κάτι που και εμείς θα επανακαταθέσουμε», διαβεβαιώνοντας τους εφοπλιστές ότι «τα μέτρα θα είναι πολύ πιο καίρια και πολύ πιο άμεσα».

Οι αλλεπάλληλες βλάβες, οι καταπέλτες στη θάλασσα, οι προσαράξεις σε υφάλους και προβλήτες λιμανιών, οι συγκρούσεις, τα ναυτεργατικά ατυχήματα και πολλά ακόμα περιστατικά, ειδικά την περίοδο του καλοκαιριού, που προειδοποιούν καθημερινά για τους κινδύνους που διατρέχει η ασφάλεια της ανθρώπινης ζωής στη θάλασσα, είναι ένα δείγμα της κατάστασης που έχει διαμορφώσει και στις ακτοπλοϊκές συγκοινωνίες το κυνήγι του κέρδους από τους εφοπλιστές, σε βάρος ναυτεργατών, νησιωτών και επιβατών, με τις αντιλαϊκές κυβερνήσεις να τους στρώνουν το δρόμο, διαμορφώνοντας το κατάλληλο θεσμικό πλαίσιο.

Το σκηνικό αυτό συμπληρώνεται το χειμώνα με δεκάδες νησιά να είναι καταδικασμένα στην απομόνωση, αντιμετωπίζοντας ακόμα και πρόβλημα τροφοδοσίας. Το κερασάκι στην τούρτα είναι οι απανωτές αυξήσεις στα ήδη πανάκριβα εισιτήρια, βασανίζοντας τους νησιώτες που έχουν ανάγκη να ταξιδέψουν στην ηπειρωτική Ελλάδα, αλλά και εμποδίζοντας τις εργατικές - λαϊκές οικογένειες να πάρουν μια ανάσα στα νησιά την καλοκαιρινή περίοδο.

Αυτή η ζοφερή κατάσταση φέρει τη σφραγίδα της απελευθέρωσης των εσωτερικών θαλάσσιων συγκοινωνιών (άρση του καμποτάζ) με βάση τον κανονισμό της ΕΕ 3577/92, τον οποίο προσυπέγραψαν ΝΔ, ΠΑΣΟΚ και ΣΥΡΙΖΑ (ΣΥΝ τότε) και άρχισε να εφαρμόζεται σταδιακά στην Ελλάδα από το 2002, όταν ενσωματώθηκε στο νόμο 2932/2001 της κυβέρνησης του ΠΑΣΟΚ. Τον ψήφισε «πατώντας» στο ναυάγιο του «ΕΞΠΡΕΣ ΣΑΜΙΝΑ», το γνωστό σαπάκι, που στις 26 Σεπτέμβρη 2002, μισό μίλι από το λιμάνι της Πάρου, βούλιαξε σε χρόνο μηδέν, πνίγοντας 82 ανθρώπους.

Η εφαρμογή του κανονισμού της ΕΕ συνοδεύτηκε από την προπαγάνδα ότι η απελευθέρωση των εσωτερικών θαλάσσιων συγκοινωνιών, δηλαδή η ελεύθερη δρομολόγηση, χωρίς περιορισμούς, θα τόνωνε τον ανταγωνισμό ανάμεσα στις ναυτιλιακές εταιρείες, οι οποίες θα έφερναν πολλά, σύγχρονα και ασφαλή πλοία στις θαλάσσιες συγκοινωνίες, με φτηνότερα μάλιστα εισιτήρια.

Σήμερα, 17 χρόνια μετά, ο λαός μπορεί καλύτερα να δει τις συνέπειες αυτής της πολιτικής σε βάρος του και να συνειδητοποιήσει ότι οι ανάγκες του για φτηνές, ασφαλείς, τακτικές ακτοπλοϊκές συγκοινωνίες, με σύγχρονα πλοία, βρίσκονται στην αντίπερα όχθη της κερδοφορίας των επιχειρηματικών ομίλων στην ακτοπλοΐα και της πολιτικής που τη στηρίζει με κάθε τρόπο. Ο «Ριζοσπάστης» παρουσιάζει σήμερα ορισμένα αποκαλυπτικά στοιχεία που επιβεβαιώνουν αυτό ακριβώς, φωτίζοντας τη διέξοδο που προτείνει το ΚΚΕ στο λαό.

Είναι φανερό ότι η κερδοφορία των εφοπλιστών και συνολικά του κεφαλαίου, η καπιταλιστική ανάπτυξη, έχει ως προϋπόθεση το χτύπημα των εργασιακών δικαιωμάτων, θυσίες χωρίς τέλος των αναγκών των εργατικών - λαϊκών οικογενειών, ακόμα και της ανθρώπινης ζωής, αν αυτό επιφέρει κέρδος.

Γι' αυτό το ΚΚΕ πρωτοστατεί στην οργάνωση της πάλης ναυτεργατών και νησιωτών, συνολικά των εργαζομένων, διεκδικώντας εδώ και τώρα να παρθούν μέτρα για την τακτική και απρόσκοπτη σύνδεση με την ηπειρωτική Ελλάδα και μεταξύ των νησιών, με ασφαλή σύγχρονα καράβια, χειμώνα - καλοκαίρι και μείωση της τιμής των εισιτηρίων κατά 50%. Καμία παραχώρηση λιμανιών, αεροδρομίων, μαρίνων σε ιδιώτες.

Παράλληλα, καταθέτει την πρότασή του στο λαό, η οποία αναδεικνύει ότι οι εσωτερικές θαλάσσιες μεταφορές, τα λιμάνια, τα καράβια μπορούν να γίνουν μοχλός πραγματικής ανάπτυξης και ευημερίας για τους εργάτες και τις λαϊκές οικογένειες, όταν περάσουν στα χέρια του λαού και γίνουν κοινωνική περιουσία. Οταν η εργατική τάξη, ο ελληνικός λαός πάρουν την εξουσία στα δικά τους χέρια και βάλουν σε κίνηση όλες τις παραγωγικές δυνάμεις με κεντρικό, επιστημονικό σχεδιασμό στην υπηρεσία της ικανοποίησης των κοινωνικών αναγκών.

Στο πλαίσιο μιας τέτοιας εξουσίας, μπορούν να υλοποιηθούν οι απαραίτητοι κρατικοί φορείς Μεταφορών που θα εξασφαλίσουν, παράλληλα με την ανάπτυξη των εσωτερικών θαλάσσιων συγκοινωνιών για την ικανοποίηση των λαϊκών αναγκών, σταθερή δουλειά με δικαιώματα, προστατεύοντας την ανθρώπινη ζωή, την ασφάλεια της ναυσιπλοΐας και του περιβάλλοντος, συμβάλλοντας στην κοινωνική και οικονομική ανάπτυξη της νησιωτικής περιφέρειας και όλου του λαού.

Από παλιότερη απεργία των ναυτεργατών

Σήμερα, τα σχήματα που κυριαρχούν στην ακτοπλοΐα, τα οποία παράλληλα διαπλέκονται μεταξύ τους, είναι η Τράπεζα Πειραιώς, η MIG, το αμερικανικό «Private Equity Fund Fortress Investment Group LLC» και η ιταλική «Grimaldi».

• Η Τράπεζα Πειραιώς κατέχει ποσοστό μεγαλύτερο του 25% της «ΑΝΕΚ Lines», καθώς και το 31,2% της MIG.
• H MIG με τη σειρά της ελέγχει τον όμιλο «ATTICA Group», στον οποίο ανήκουν οι εταιρείες που δραστηριοποιούνται στην ελληνική ακτοπλοΐα, «Superfast Ferries», «Blue Star Ferries» και «Hellenic Seaways».
• Το αμερικανικό «Private Equity Fund Fortress Investment Group LLC» το 2014 έκλεισε συμφωνία με την «ATTICA Holdings» για την αναχρηματοδότηση του τραπεζικού δανεισμού της τελευταίας, με εγγύηση μετοχές της MIG.
• Τέλος, οι «Μινωικές Γραμμές» ανήκουν στον όμιλο «Grimaldi».

Δορυφορικά σε αυτά τα σχήματα, κινούνται η εταιρεία «Seajets» του ομίλου Ηλιόπουλου με 15 πλέον πλοία, κυρίως ταχύπλοα, η «Golden Star» και η «Fast Ferries».

Τα στοιχεία για την κερδοφορία αυτών των επιχειρηματικών σχημάτων είναι αποκαλυπτικά, όπως αυτά δημοσιοποιήθηκαν για το 2018:

• Τα κέρδη της «Attica Group» εκτοξεύτηκαν στα 17,11 εκατ. ευρώ, από 1,25 εκατ. ευρώ το 2017!
• Ο όμιλος της ΑΝΕΚ παρουσίασε για το 2018 κέρδη 14,6 εκατ., έναντι 12,8 εκατ. ευρώ το 2017.
• Οι «Μινωικές Γραμμές» κατέγραψαν κερδοφορία ύψους 8,5 εκατ. ευρώ και έσοδα ύψους 94,1 εκατ. ευρώ, ενώ ο όμιλος «Grimaldi» για πρώτη φορά το 2018 «έσπασε το φράγμα των 3 δισ. δολαρίων στον τζίρο».

Από πού βγαίνουν όμως αυτά τα κέρδη;

Από την άγρια εκμετάλλευση των χιλιάδων ναυτεργατών που απασχολούνται στην ακτοπλοΐα και τους οποίους όλες ανεξαιρέτως οι κυβερνήσεις, σοσιαλδημοκρατικές, νεοφιλελεύθερες, δεξιές και αριστερές, με τη στήριξη της εργοδοτικής συνδικαλιστικής πλειοψηφίας του κλάδου, δένουν χειροπόδαρα με δεκάδες αντεργατικούς νόμους, αξιοποιώντας γι' αυτό τις Οδηγίες και τις κατευθύνσεις της ΕΕ.

Ορισμένα παραδείγματα για το πώς διαμορφώνεται σήμερα το άγριο καθεστώς της εκμετάλλευσης στην ακτοπλοΐα, που φτάνει ακόμα και σε δουλειά πάνω από τις ανθρώπινες αντοχές:

• Η κυβέρνηση ΝΔ - ΠΑΣΟΚ, στο πλαίσιο της απελευθέρωσης των εσωτερικών θαλάσσιων μεταφορών, ψήφισε το νόμο 4262/2014, που προβλέπει στο άρθρο 38 για την επιβατηγό ναυτιλία «επιχειρησιακές συμβάσεις εργασίας» (μένει προσωρινά «παγωμένος» εξαιτίας των αγώνων των ναυτεργατών).
• Η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ συνέχισε ψηφίζοντας το νόμο 4504/2017, που προβλέπει στο άρθρο 78 ότι πριν από την έναρξη της δρομολογιακής περιόδου των επιβατηγών πλοίων κάθε τύπου «οι πλοιοκτήτες υποχρεούνται να έχουν εξοφλήσει τους βασικούς μισθούς και επιδόματα του πληρώματος του πλοίου». Δηλαδή, «βγάζει από τη μέση» όλα όσα έχει ενσωματωμένα ο μισθός (υπερωρίες, Δώρα γιορτών, κυριακάτικες αργίες κ.ά.) και προβλέπονται από τη ΣΣΕ. Ο νόμος χειροκροτήθηκε από τον Σύνδεσμο Επιχειρήσεων Επιβατηγού Ναυτιλίας (ΣΕΕΝ), ο οποίος σε υπόμνημα που είχε αποστείλει στη Βουλή, σημείωνε ότι «η αναφορά του άρθρου "στους βασικούς μισθούς" αντί "στις πάσης φύσεως απολαβές", μας βρίσκει σύμφωνους»...
• Επίσης, η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ, με την ψήφο και της ΝΔ, του ΠΑΣΟΚ και των άλλων αστικών κομμάτων, ενσωμάτωσε στην ελληνική νομοθεσία την Οδηγία 2105/1794 της ΕΕ, ανοίγοντας την πόρτα για ομαδικές απολύσεις στα καράβια.
• Επιπρόσθετα, ένα από τα βασικά αιτήματα που πρόβαλαν οι ναυτεργάτες στη διάρκεια της απεργίας τους στα τέλη του Ιούνη, ήταν η κατάργηση του νόμου 4150/2013 της κυβέρνησης ΝΔ - ΠΑΣΟΚ, τον οποίο διατήρησε σε πλήρη ισχύ η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ. Ο νόμος (απορρέει κι αυτός από τον κανονισμό 3577/92 της ΕΕ) δίνει τη δυνατότητα στους εφοπλιστές ουσιαστικά να καθορίζουν κατά την κρίση τους την οργανική σύνθεση των επιβατηγών πλοίων, παραβιάζοντας και εδώ τις ΣΣΕ και τη Διεθνή Σύμβαση 180, που προβλέπουν τις ώρες εργασίας και ανάπαυσης των πληρωμάτων.

Ο νόμος ενεργοποιήθηκε στις 7/7/2013 με 6 καρμπόν Υπουργικές Αποφάσεις του τότε υπουργού Ναυτιλίας, Μ. Βαρβιτσιώτη, για 6 πλοία της γραμμής Πάτρα - Ιταλία, από τα οποία πετάχτηκαν στη στεριά 210 από τους 500 ναυτολογημένους ναυτεργάτες. Οι ειδικότητες που επλήγησαν περισσότερο ήταν αυτές των γενικών υπηρεσιών (καμαρότοι, μάγειροι κ.λπ.).

Στη διάρκεια των πρόσφατων διαπραγματεύσεων της ΠΝΟ με τον ΣΕΕΝ, οι εφοπλιστές έθεσαν ως προϋπόθεση για να υπογράψουν την ανανέωση της ΣΣΕ του 2019, με το ψίχουλο του 2% ως αύξηση, να εφαρμοστεί πλήρως και στα ακτοπλοϊκά πλοία ο νόμος 4150. Ο νόμος ήδη εφαρμόζεται στους ναυτεργάτες των γενικών υπηρεσιών των ακτοπλοϊκών πλοίων, που μειώνονται κατά περίπου 50% στη διάρκεια της χειμερινής περιόδου. Τώρα θέλουν να εφαρμοστεί παντού για το σύνολο του πληρώματος.

Μάλιστα, σε επιστολή που έστειλαν στις 24 Ιούνη στην ΠΝΟ, επιβεβαιώνοντας ότι οι οργανικές συνθέσεις στα επιβατηγά πλοία είναι πια «λάστιχο» και καθορίζονται κατά το δοκούν από τους εφοπλιστές, ως ...δείγμα καλής θέλησης πρότειναν να προσθέσουν στην αποδεκατισμένη οργανική σύνθεση των πλοίων της γραμμής Πάτρα - Ιταλία έναν - δύο ναυτεργάτες, και αυτούς «για την περίοδο από 15/6 έως 15/10/2019», αρκεί η ΠΝΟ να υπογράψει τη ΣΣΕ, με όρο δηλαδή την εφαρμογή του 4150 που έθεσαν και για τα ακτοπλοϊκά πλοία. Τελικά, οι εργοδοτικοί - κυβερνητικοί συνδικαλιστές στην ΠΝΟ, κόντρα στις αγωνιστικές διαθέσεις των ναυτεργατών, υπέγραψαν την απαράδεκτη ΣΣΕ με τον ΣΕΕΝ...

Eurokinissi

Αυτό, σε συνδυασμό με την αποδρομολόγηση του μισού ακτοπλοϊκού στόλου ειδικά το χειμώνα, κάνει τη ζωή των νησιωτών δύσκολη, καθώς νησιά μπορεί να κάνουν και πάνω από βδομάδα να «δουν» καράβι.

Παράλληλα, οι εφοπλιστές με τις ευλογίες όλων των κυβερνήσεων αυξάνουν κάθε τόσο τις τιμές στα ήδη πανάκριβα εισιτήρια. Στις 25 Απρίλη οι εφοπλιστές επέβαλαν και νέα αύξηση στα ακτοπλοϊκά εισιτήρια έως και 7,5%.

Ετσι, εντελώς ενδεικτικά, το εισιτήριο στο κατάστρωμα του πλοίου, δηλαδή στην πλαστική καρέκλα για ένα ταξίδι περίπου 8 ωρών, από Πειραιά για Ικαρία, ανέβηκε στα 39,50 ευρώ από 37 ευρώ (αύξηση 6,75%), ενώ η οικονομική αεροπορική θέση πήγε στα 49 ευρώ από 47. Από Πειραιά για Σάμο, η οικονομική αριθμημένη θέση διαμορφώθηκε στα 56 ευρώ από 54 (αύξηση 3,7%). Για Σύρο η οικονομική αριθμημένη θέση από 36,50 ευρώ πήγε στα 38 (αύξηση 4,7%), ενώ για Πάρο, από 39,50 ευρώ πήγε στα 41 (αύξηση 3,7%).

Από Πειραιά για Ρόδο, η οικονομική θέση από 63,50 ευρώ ανέβηκε στα 68,50 (αύξηση 7,8%). Από Πειραιά για Μυτιλήνη η πλαστική καρέκλα χρεώνεται πλέον 48 ευρώ από 46 (αύξηση 4,3%), ενώ η οικονομική αριθμημένη θέση από τα 49 ευρώ πήγε στα 51.

Εν ολίγοις, μια 4μελής οικογένεια χωρίς όχημα και στην πλαστική καρέκλα για να πάει στη Μυτιλήνη και να γυρίσει θα πρέπει να καταβάλει 384 ευρώ. Αν σκεφτεί να καθίσει σε αεροπορική θέση και να πάρει μαζί της και αυτοκίνητο, του οποίου το ναύλο είναι στα 98 ευρώ, θα πρέπει να καταβάλει πηγαινέλα 604 ευρώ! Για καμπίνα, ούτε λόγος να γίνεται...

Για τη Σύρο, ένα από τα πιο κοντινά νησιά στον Πειραιά, μια 4μελής οικογένεια θα πρέπει να καταβάλει πηγαινέλα (στην οικονομική πάντα θέση) 304 ευρώ, από 226 που ήταν το καλοκαίρι του 2015. Δηλαδή, μιλάμε για αύξηση 34,51%! Η ίδια οικογένεια, για Σύρο, αν πάρει και όχημα, του οποίου το ναύλο ανέρχεται πια στα 73,50 ευρώ, από 72,50 που ήταν μέχρι τις 24 Απρίλη, θα πρέπει να πληρώσει 451 ευρώ!

Πέρα από τα όσα κερδίζουν οι εφοπλιστές με τα εισιτήρια - φωτιά, οι κυβερνήσεις αναλαμβάνουν να ενισχύσουν την εφοπλιστική κερδοφορία και με «ζεστό» χρήμα βγαλμένο από την άγρια φορολογία του λαού. Ετσι:

• Για την εφαρμογή του λεγόμενου «μεταφορικού ισοδύναμου» προβλέπεται ότι από φέτος (2019) θα τους καταβάλλεται σε ετήσια βάση από τον κρατικό προϋπολογισμό το ποσό των 150 εκατ. ευρώ, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι δεν μπορεί να αυξηθεί.
• Η άμεση επιδότηση για τις «άγονες γραμμές», για τη δρομολογιακή περίοδο που «τρέχει», προβλέπεται και πάλι, όπως πέρυσι, να αγγίξει τα 120 εκατ. ευρώ. Και σαν να μην έφταναν αυτά, στις 27/6/2018 η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ πέρασε νομοθετική ρύθμιση που προβλέπει ότι τα εκατομμύρια ευρώ επιδότησης που παίρνουν οι εφοπλιστές κάθε χρόνο για τις «άγονες γραμμές» «δεν εκχωρούνται, δεν κατάσχονται, δεν υπόκεινται σε κανενός είδους παρακράτηση και δεν συμψηφίζονται σε τυχόν οφειλές αυτών (σ.σ. των εταιρειών) προς το Δημόσιο ή τα ασφαλιστικά ταμεία»!

Το «Norman Atlantic» στις φλόγες, ανοιχτά της Αδριατικής

Η μειωμένη οργανική σύνθεση ήταν μία από τις βασικές αιτίες που συνέβαλαν στην πολύνεκρη τραγωδία του επιβατηγού πλοίου «Norman Atlantic», όταν στις 28/12/2015 πήρε φωτιά ανοιχτά της Κέρκυρας, ενώ εκτελούσε το δρομολόγιο Πάτρα - Αγκόνα.

Παρ' όλα αυτά και παρά τα κέρδη τους, οι ακτοπλόοι εφοπλιστές προωθούν συστηματικά τις απαράδεκτες αξιώσεις τους, με αβάντα το νόμο 4150, «γαργαλώντας» τα «ευήκοα ώτα» όλων των κυβερνήσεων. Χαρακτηριστικά, σε δελτίο Τύπου του ΣΕΕΝ αναφέρουν: «Τονίζουμε για μία ακόμα φορά ότι η υπάρχουσα στελέχωση των πλοίων μας ξεπερνάει κατά πολύ τις προβλεπόμενες νόμιμες υποχρεώσεις»...

Το μείγμα γίνεται πλέον εκρηκτικό για την ανθρώπινη ζωή στη θάλασσα αν προστεθεί ότι οι εφοπλιστές έχουν αποδρομολογήσει πάνω από το μισό του ακτοπλοϊκού στόλου, ενώ τα πλοία που έχουν εν κινήσει είναι υποσυντήρητα και υπερήλικα (βλέπε σχετικό θέμα), που για να καλυφθούν τα κενά εκτελούν δρομολόγια «οδύσσειες», φτάνοντας στα όριά τους, με απανωτές βλάβες και ατυχήματα. Περιστατικά τα οποία ο υπουργός Ναυτιλίας, Γ. Πλακιωτάκης, χαρακτήρισε «συνήθη», δείχνοντας και τις προθέσεις της κυβέρνησης για τη συνέχεια.

Τα ταξικά ναυτεργατικά σωματεία ΠΕΜΕΝ, «ΣΤΕΦΕΝΣΩΝ» και ΠΕΕΜΑΓΕΝ προειδοποιούν με ανακοινώσεις τους για την εφαρμογή των νόμων και των Υπουργικών Αποφάσεων που μειώνουν τις οργανικές συνθέσεις στα επιβατηγά πλοία: «Οι μειωμένες συνθέσεις κατέδειξαν στην πράξη ότι για να "βγει η δουλειά" παραβιάστηκαν και παραβιάζονται συνεχώς τα χρονικά όρια εργασίας και οι ώρες ανάπαυσης των ναυτεργατών, όπως ορίζονται ρητά και περιοριστικά από τις μέχρι τώρα επικυρωθείσες από τη χώρα μας Διεθνείς Συμβάσεις (...) Με τις παραβιάσεις αυτές και μάλιστα όταν είναι συνεχόμενες (σ.σ. όπως στα πλοία της γραμμής Πάτρα - Ιταλία), θίγονται μαθηματικά και άμεσα τα επίπεδα ασφαλείας των εν λόγω πλοίων».