Ιδιαίτερα κρίσιμο και ενδιαφέρον, βέβαια, ζήτημα είναι η σύνδεση της Πρωτομαγιάς με σύγχρονα αιτήματα και διεκδικήσεις των εργατικών σωματείων, με τη σημερινή καθημερινότητα των εργαζομένων, των γονιών των παιδιών που απευθυνόμαστε. Πόσο μάλλον αν σκεφτεί κανείς ότι ειδικά για πολλούς από τους σημερινούς μικρότερους μαθητές, ο «σταθερός ημερήσιος εργάσιμος χρόνος», το «ωράριο» κ.τ.λ. αποτελούν μάλλον άγνωστες έννοιες. Αφού η πραγματικότητα που κυριαρχεί και βιώνουν στο σπίτι τους είναι οι «ελαστικές» σχέσεις εργασίας, η μερική και εποχιακή απασχόληση, τα ωράρια - λάστιχο και η τηλεργασία, με ό,τι αυτά συνεπάγονται. Τέτοιες πλευρές και πολλές ακόμα μπορούν να θιχτούν καλώντας τα παιδιά να σχηματίσουν τα ίδια το 24ωρο ενός/μιας εργαζόμενου/ης. Να σκεφτούν πώς διαμορφώνεται σήμερα μια μέρα του μπαμπά ή της μαμάς τους, να αναλογιστούν πώς πιστεύουν ότι θα έπρεπε να είναι αλλά και πώς φαντάζονται ότι θα είναι στο μέλλον, όταν τα ίδια τα παιδιά θα έχουν γίνει πλέον εργαζόμενοι. Οι περισσότερες ώρες δουλειάς σημαίνουν και μεγαλύτερο μισθό και άρα πρέπει να είναι αυτό που επιδιώκει ένας εργαζόμενος; Η ανάπτυξη της τεχνολογίας πώς επιδρά σήμερα στον εργάσιμο χρόνο και κατ' επέκταση συνολικότερα στη σύγχρονη ζωή;
Βέβαια, μια άλλη σημαντική παράμετρος εδώ είναι ο ίδιος ο ελεύθερος χρόνος και η αξιοποίησή του. Δεν είναι πάντα εύκολο για τα παιδιά να αντιληφθούν το σύνολο των υποχρεώσεων που έχουν οι γονείς τους, σηκώνοντας το δυσβάσταχτο βάρος της στήριξης και ανατροφής μιας οικογένειας στο πλαίσιο της «ατομικής ευθύνης», όπως αυτή έχει απογειωθεί. Σε τελική ανάλυση, πέραν των ωρών που ο μπαμπάς ή η μαμά είναι στη δουλειά ή φροντίζει για το νοικοκυριό ή βοηθάει ηλικιωμένους παππούδες ή τρέχει για την κάλυψη μορφωτικών, αθλητικών, πολιτιστικών και άλλων αναγκών του παιδιού τους, ο πραγματικά ελεύθερος χρόνος που απομένει είναι ελάχιστος. Και τότε είναι που ανοίγονται πολύ ενδιαφέρουσες συζητήσεις για το πώς επιδιώκει και καταφέρνει κάθε οικογένεια να γεμίσει τον έστω μικρό ελεύθερο χρόνο που της απομένει. Συζήτηση που αντικειμενικά υπεισέρχεται και σε πιο ευαίσθητα θέματα ενδοοικογενειακών σχέσεων, στάσης των γονιών απέναντι στο βιβλίο, στην άθληση, στη συμμετοχή σε κάποιο σύλλογο ή μαζικό φορέα.
Αφίσα για το 8ωρο σχεδιασμένη από τον Γάλλο γελοιογράφο Felix Doumenq, προς τιμήν του εορτασμού της Πρωτομαγιάς από τα γαλλικά συνδικάτα στο τέλος του Α' Παγκοσμίου Πολέμου |
Το περιοδικό «κόκκινο Αερόστατο», τόσο στο νέο τεύχος όσο και στα δεκάδες προηγούμενα στα χρόνια κυκλοφορίας του, έχει φιλοξενήσει πλούσιο υλικό για την ημέρα, αλλά και ενδιαφέρουσες δραστηριότητες που βοηθούν να «ξεκλειδώσουν» τα παιδιά, να δημιουργήσουν, να εξασκήσουν τη φαντασία τους και να σκεφτούν «έξω από το κουτί».
Απευθυνθήκαμε σε εκπαιδευτικούς που έχουν δουλέψει με την τάξη τους σχετικό εκπαιδευτικό υλικό και τους ζητήσαμε να μας μεταφέρουν την εμπειρία τους. Ποιες δράσεις σχεδίασαν και υλοποίησαν; Πώς δούλεψαν; Τι θέματα άνοιξαν στη συζήτηση;
Διατμηματική Επιτροπή της ΚΕ του ΚΚΕ για τις μικρότερες ηλικίες της νεολαίας
Πώς ξεκίνησε ο εορτασμός της Πρωτομαγιάς; Τι έγινε τότε; Πότε καθιερώθηκε το 8ωρο στη χώρα μας και πότε εορτάστηκε για πρώτη φορά η Πρωτομαγιά στην Ελλάδα; Μια «κόκκινη κλωστή» συνδέει το Σικάγο το 1886, με το Καλλιμάρμαρο στην Αθήνα το 1894, την απεργία στη Θεσσαλονίκη το 1936, τους 200 της Καισαριανής το 1944. Τη γραμμή του μόχθου και των αγώνων των εργατών. Η προσέγγιση αυτή έχει αυξημένες απαιτήσεις αφού προσκρούει τόσο στην κατά γενική ομολογία άγνοια των παιδιών για τα περισσότερα από αυτά τα ιστορικά γεγονότα όσο και στην αντικειμενική αναπτυξιακή τους δυσκολία να σκεφτούν σε τέτοιο βαθμό αφαιρετικά ώστε να κατανοήσουν πώς συνδέονται γεγονότα από διαφορετικές δεκαετίες. Ομως, στην προσπάθεια να ξετυλίξουμε το νήμα και να προσεγγίσουμε με τα παιδιά τις ιδιαίτερες ιστορικές συνθήκες κάθε εποχής, το πώς καθεμία επέδρασε στην επόμενη, μπορεί να συμβάλει καθοριστικά η τέχνη: Τραγούδια, ποιήματα και εικαστικά έργα μπορούν να μας ταξιδέψουν παραστατικά στο χθες, από το τραγούδι των εργατών του Σικάγο μέχρι τα χαρακτικά των σπουδαίων εικαστικών της Αντίστασης. 'Η από τραγούδια της δουλειάς απ' όλο τον κόσμο που μιλάνε για τον κόπο των εργατών και τις δύσκολες συνθήκες της εργασίας τους κι άλλα που τα τραγουδούν οι εργάτες την ώρα που δουλεύουν για να αποκτήσουν ρυθμό και να δώσουν κουράγιο ο ένας στον άλλο, μέχρι σπουδαίους πίνακες ζωγραφικής που υμνούν την εργασία σε διαφορετικές περιόδους και εποχές.
Την 1ηΜάη σε όλο τον κόσμο οι εργαζόμενοι μαζί με τα παιδιά τους γιορτάζουν και διεκδικούν! Γιορτάζουν επειδή καμαρώνουν για όλα όσα φτιάχνουν με τα χέρια τους και το μυαλό τους, επειδή είναι οι πολλοί και έχουν το δίκιο με το μέρος τους! Διεκδικούν να ζουν καλύτερα, να δουλεύουν λιγότερο και να αμείβονται περισσότερο! Ειδικά αυτήν τη μέρα, χαιρόμαστε την ομορφιά της φύσης γύρω μας, χαιρόμαστε για όλα όσα έχει καταφέρει ο άνθρωπος να δημιουργήσει με την εργασία του. Γιατί εργασία είναι πρώτα απ' όλα δημιουργία. Κι αυτό από μόνο του μπορεί να γίνει το πιο σπουδαίο μάθημα!
«Εργασία» και «δουλειά»: Τι σημαίνει κάθε λέξη, τι κρύβει η ιστορία τους; Μπορεί να υπάρξει ένας κόσμος όπου κανένας δεν θα εργάζεται; Σε τι χρειάζεται κάθε επάγγελμα; Τι προσφέρει και σε ποιον; Τελικά, σε ποιον ανήκει το αποτέλεσμα της εργασίας του καθενός; Εμπνεόμαστε από τους σπουδαίους, δύσκολους και ελπιδοφόρους αγώνες των σιδηροδρομικών στην Αγγλία, των εργατών σε πετρελαϊκές εταιρείες στη Γαλλία, των αγροτών στις Βρυξέλλες, των ναυτεργατών στην Ελλάδα και τόσων άλλων που τα συνθήματα και τα αιτήματά τους μιλούν σε διαφορετικές γλώσσες για τα ίδια προβλήματα, για τις ίδιες ανάγκες. Περιγράφουν τη μία και μόνη αλήθεια: Χωρίς εσένα γρανάζι δεν γυρνά, εργάτη μπορείς χωρίς αφεντικά!
Στις 28 Απρίλη σε Θεσσαλονίκη και Κρήτη
Το ραντεβού έχει οριστεί για την Κυριακή 14 Απρίλη στις 11 το πρωί στο Γκάζι, στην Τεχνόπολη του δήμου Αθηναίων.
Ηδη οι προετοιμασίες έχουν ξεκινήσει, τόσο από πλευράς διοργανωτών, που φιλοδοξούν το πρόγραμμα της ημέρας να κερδίσει τα παιδιά, να δώσει το έναυσμα για να συζητήσουν και να θέσουν όλα όσα τους προβληματίζουν και τους αφορούν, όσο και από τα παιδιά ανά γειτονιά. Μόνο αυτό το Σαββατοκύριακο δεκάδες παιδιά από τους δήμους της Αθήνας, της Νέας Ιωνίας, του Περιστερίου, του Αιγάλεω, του Πειραιά και των ανατολικών συνοικιών προετοιμάζονται, ψάχνουν, γράφουν και δημιουργούν για να πάρουν μέρος στις θεματικές συζητήσεις. Ποιες είναι οι βιομηχανίες που ρυπαίνουν; Γιατί σπανίζουν οι ελεύθεροι χώροι; Γιατί τόσες «φυσικές καταστροφές» κλονίζουν τη χώρα μας τα τελευταία χρόνια; Πώς είναι το σχολείο μας; Και πώς είναι το σχολείο που ονειρευόμαστε; Ποιες είναι οι μεγάλες ανακαλύψεις που συνέβαλαν στην εξέλιξη της κοινωνίας;
Η συνάντηση θα ξεκινήσει με συζήτηση στην Ολομέλεια, όπου τα ίδια τα παιδιά θα παρουσιάσουν σύντομες ομιλίες γύρω από τις θεματικές «Γνώση - σχολείο - επιστήμη» και «Περιβάλλον».
Πώς νιώθουν καθημερινά στο σχολείο; Τι περιμένουν από τον δάσκαλο ή την δασκάλα τους; Πώς θα γνωρίσουμε τον κόσμο για να μπορέσουμε να τον αλλάξουμε; Τι σημαίνει σεβασμός στο περιβάλλον; Πώς και γιατί καταστρέφεται; Είναι μερικά μόνο από τα ερωτήματα που θα οδηγήσουν τη σκέψη των παιδιών...
Τι σημαίνει ότι ο κόσμος ανήκει στον εργαζόμενο άνθρωπο; Πώς παράγονται όλα όσα έχει ανάγκη ο άνθρωπος για να ζήσει; Ποιος ο ρόλος της επιστήμης και της τεχνολογίας; Μπορεί να υπάρξει ένας κόσμος όμορφος και δίκαιος για όλους;
Γύρω από αυτούς τους άξονες θα πραγματοποιηθεί ξενάγηση στο Βιομηχανικό Μουσείο Φωταερίου, το καλύτερο σωζόμενο εργοστάσιο φωταερίου στην Ευρώπη. Ακολουθώντας τη γραμμή παραγωγής του φωταερίου, τα παιδιά θα θαυμάσουν τα μηχανήματα και θα γνωρίσουν τις συνθήκες ζωής και εργασίας εκεί. Η επίσκεψη στο Μουσείο είναι μια συνολική εμπειρία για όλες τις αισθήσεις: Τα παιδιά θα ακούσουν ιστορίες των εργαζομένων μέσα από τα κορνούτα, θα έρθουν σε επαφή με τις μυρωδιές του εργοστασίου και θα αγγίξουν τις μηχανές, που λειτουργούσαν μέχρι πρόσφατα και γέμιζαν με Ενέργεια και φως όλη την πόλη.
Τη σκυτάλη παίρνουν ιστορίες βιβλίων και θεατρικά παιχνίδια, ώστε τα παιδιά, ακολουθώντας τα χνάρια των ηρώων, αναλαμβάνοντας ρόλους και λύνοντας γρίφους, να βρουν απαντήσεις σε δύσκολα ερωτήματα, όπως «γιατί γίνονται πόλεμοι σήμερα και πώς μπορούμε να τους σταματήσουμε;». Και, κυρίως, να πουν ιδέες και προτάσεις για το πώς θέλουν να συνεχίσουν να συναντιούνται οι φίλοι του «κόκκινου Αερόστατου» στην περιοχή τους: Τι σημαίνει για τα παιδιά ομάδα, φιλία; Πώς θα γίνουν περισσότεροι οι φίλοι του περιοδικού; Ποιες δράσεις θέλουν να αναλάβουν στη γειτονιά τους;
Στο πρόγραμμα της συνάντησης ξεχωρίζουν παιχνίδια και δραστηριότητες μέσα από τα οποία τα παιδιά θα εκφράσουν τη γνώμη τους για το ίδιο το περιοδικό και τις πρωτοβουλίες που οργανώνει. Ποιες σελίδες του περιοδικού τούς αρέσουν και τα διευκολύνουν στο διάβασμά τους, και ποιες όχι; Τι είναι αυτό που τους λείπει και θα ήθελαν να διαβάσουν στις σελίδες του; Πώς θα μπορούσε να αναβαθμιστεί η επικοινωνία των παιδιών με το περιοδικό και μεταξύ τους κατά τη διάρκεια της κυκλοφορίας κάθε τεύχους; Τι θα κρατούσαν και τι θα άλλαζαν από τα μεγάλα ραντεβού στις παιδικές κατασκηνώσεις και στους χώρους του «κόκκινου Αερόστατου» στα Φεστιβάλ ΚΝΕ - «Οδηγητή»;
Το περιοδικό βρίσκεται στις προθήκες των βιβλιοπωλείων της «Σύγχρονης Εποχής» και άλλων επιλεγμένων βιβλιοπωλείων, ενώ διατίθενται και από τις Οργανώσεις του ΚΚΕ και της ΚΝΕ σε όλη την Ελλάδα.
Το εξώφυλλο και σελίδες του περιοδικού είναι αφιερωμένα στις πρώτες συναντήσεις φίλων του «κόκκινου Αερόστατου» που διοργανώνονται το επόμενο διάστημα σε Αθήνα, Θεσσαλονίκη και Κρήτη, καλώντας τα παιδιά να συμμετάσχουν σε ένα διαφορετικό γεγονός, στην πιο κεφάτη, ζωντανή και δημιουργική συνάντηση για μαθητές Δημοτικού και Γυμνασίου.
Σε αυτό το τεύχος ξεχωρίζει και το αφιέρωμα στην Ακρόπολη. Από τον μύθο μέχρι και την εποχή μας... Ποια είναι η Ιστορία αυτού του βράχου; Πώς χτίστηκαν οι ναοί του και ποια η διαδρομή τους μέσα στον χρόνο; Επίσης ο μαρμαροτεχνίτης Θ. Μπουγέλης «ξεναγεί» τα παιδιά στο αναστηλωτικό έργο της Ακρόπολης και στις σύγχρονες προκλήσεις σχετικά με αυτό.
Ο σκιτσογράφος και δημιουργός των κόμικς που φιλοξενούνται στο περιοδικό, Πάνος Ζάχαρης, αποκαλύπτει τα «μυστικά» της δουλειάς του σε μια ξεχωριστή συνέντευξη που του πήραν οι μικροί δημοσιογράφοι του περιοδικού. Επιπλέον, σε ένα δισέλιδο περιγράφει αναλυτικά όλη τη διαδικασία που χρειάζεται για να δημιουργηθεί ένα σκίτσο, από την ιδέα και το σενάριο μέχρι το προσχέδιο, το μελάνωμα και το χρώμα.
Συνεχίζοντας το ταξίδι του σε όλη τη Γη και μιλώντας με εργαζόμενους από διάφορες χώρες, για το αφιέρωμα «Οι εργάτες σε όλο τον κόσμο αγωνίζονται και διεκδικούν», αυτήν τη φορά το περιοδικό επιλέγει να μιλήσει με εργαζόμενους μετανάστες, που έφυγαν από τις πατρίδες τους για να αναζητήσουν αλλού καλύτερη δουλειά, καλύτερη ζωή, από την Τυνησία στην Ελλάδα και από την Ελλάδα στην Αγγλία και στη Γερμανία.
Με ορίζοντα τις ευρωεκλογές του Ιούνη, γίνεται μια προσπάθεια να γνωρίσουν οι μικροί αναγνώστες την Ευρωπαϊκή Ενωση. Μέσα από ιστορικές αναφορές και στοιχεία, τα παιδιά καλούνται να σκεφτούν σχετικά με ένα απόσπασμα από το σχολικό βιβλίο της Γεωγραφίας Β' Γυμνασίου: «Οι στόχοι της Ευρώπης για τον 21ο αιώνα είναι να παράσχει ειρήνη, ευημερία και σταθερότητα στους λαούς της...». Είναι όμως έτσι;
Σε επόμενες σελίδες τα παιδιά θα προβληματιστούν γύρω από την έννοια του δικαιώματος. Τι είναι δικαίωμα; Ποιοι είναι οι μύθοι γύρω από τα δικαιώματα; Ακόμα, το περιοδικό καλεί τους αναγνώστες του να γιορτάσουν με έναν διαφορετικό και δημιουργικό τρόπο την Παγκόσμια Μέρα Παιδικού Βιβλίου, ενώ δεν θα μπορούσε να μη δοθεί συνέχεια σχετικά με τον ηρωικό αγώνα που εξακολουθεί να δίνει ο Παλαιστινιακός λαός. Με «οδηγό» μας τον ποιητή Ρεφάατ Αλαλίρ, τα παιδιά και της Ελλάδας θα πουν την ιστορία του, την ιστορία του λαού του!