Ναι, υπάρχουν δύο τυπικές αφορμές γι' αυτό το κείμενο.

• Μόλις κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις «Κέδρος» μια ανέκδοτη συλλογή 110 ποιημάτων του Γιάννη Ρίτσου, που έγραψε στην Αθήνα και στη Σάμο, με τίτλο «Ασπρες κηλίδες πάνω στο άσπρο».

Τα χειρόγραφα ανακάλυψε η Maria Caracausi ανάμεσα στις εκδομένες συλλογές των Αρχείων του Μουσείου Μπενάκη.

• Επίσης μόλις ανακάλυψα σημειώσεις μου πάνω σε παλιά κιτρινισμένα δημοσιογραφικά χαρτιά, μιας μεγάλης συνέντευξης που μου είχε παραχωρήσει ο Ρίτσος, την Κυριακή 30 Απρίλη του 1989.

Ομως, χρειάζονται άραγε αφορμές για να καταφύγουμε σ' έναν ποιητή που παρέμεινε σ' όλη τη ζωή του ένας εξαιρετικά ευαίσθητος δέκτης των πολιτικών συνεπειών και των κοινωνικών εξελίξεων στην Ελλάδα και σε όλο τον κόσμο;

Χρειαζόμαστε δικαιολογία για ένα ακόμη ταξίδι στο σύμπαν του;

Το μόνο σίγουρο είναι πως σ' αυτούς τους δηλητηριασμένους καιρούς, η φωνή του Ρίτσου περιέχει ισχυρά αντίδοτα, είναι ιαματική.

Ειδικά αυτός ο ποιητής είναι πάντα, παντού. Βρίσκεται εντός μας και περιμένει τις «επισκέψεις» μας.

Οπως εκείνη τη μέρα της συνέντευξης, που γιόρταζε τα 80 του χρόνια και με περίμενε στο σπίτι του. Αξίζει να σας μιλήσω για το παρασκήνιο, αλλά και για την ουσία εκείνης της περιπετειώδους συνέντευξης, εκείνης της πολύτιμης κουβέντας, η οποία, τελικά, απ' ό,τι μου είπε, όταν δημοσιεύτηκε στο «Κυριακάτικο Εθνος», του άρεσε.

Τόσα χρόνια μετά, γράφοντας γι' αυτόν τον άνθρωπο αισθάνομαι το ίδιο τρακ, αλλά μεγαλύτερο δέος. Προσέχω τι γράφω, γιατί εκείνος μας έμαθε να σεβόμαστε τις λέξεις, να τις προστατεύουμε. «Και οι λέξεις φλέβες είναι. Μέσα τους αίμα κυλάει», έλεγε.

Σ' αυτό και στο επόμενο φύλλο του «Ριζοσπάστη του Σαββατοκύριακου» παραθέτω ολόκληρη εκείνη τη συνέντευξη σε δύο μέρη, χωρίς τις περικοπές που απαιτούσε ο χώρος του «σαλονιού» της εφημερίδας όταν δημοσιεύτηκε για πρώτη φορά.

Ο Γιάννης Ρίτσος γιόρταζε και εκείνη την Πρωτομαγιά τα γενέθλιά του, με τη σιγουριά πως «δεν έγινε ποτέ υποχείριο της δυστυχίας». Είχε καταφέρει μέσα από τόσες άγριες περιπέτειες που πέρασε στη ζωή του, να βλέπει ακόμα την ομορφιά του κόσμου, να την υπογραμμίζει και να την αντιπαραθέτει στην ασχήμια, στη βαρβαρότητα και τη δυσοσμία.

«Ο ποιητής - επανέλαβε τότε, δύο φορές στην κουβέντα μας - οφείλει να δείχνει την ομορφιά και να λέει: "Κουράγιο, και αυτό θα το ξεπεράσουμε"».

Ετσι, όταν έπεσε και έσπασε το μαγνητόφωνό μου, κάτω από το σπίτι του, λίγο πριν τη συνέντευξή μας, φέρνοντάς με στα πρόθυρα του εγκεφαλικού, επανέφερα - το μόνιμο σωσίβιό μου από τότε - αυτό που έλεγε πάντα: «Μην υποτάσσεσαι ποτέ στην απελπισία».

Οταν του είπα για το ατύχημα, χαμογέλασε και με καθησύχασε: «Μην ανησυχείτε. Πιο φιλικό είναι το χειρόγραφο από το μηχάνημα. Θα τα καταφέρουμε και χωρίς αυτό».

Ετσι, η συνέντευξη εκείνη πραγματοποιήθηκε με τον παλιό καλό τρόπο των συνεντεύξεων με στυλό και σημειώσεις, ενώ ο Γιάννης Ρίτσος έκανε ευγενέστατα μεγάλες παύσεις, τελείες και κόμματα για να με διευκολύνει να προλαβαίνω να γράφω όσα μου έλεγε.

Ξεκινήσαμε λοιπόν, υπό το βλέμμα της «Τζοκόντας» του Γκαρούδη, του τεράστιου πίνακα που παρατηρούσα με θαυμασμό, κάθε φορά που περίμενα να απαντήσει στα τηλεφωνήματα που διέκοπταν την κουβέντα μας. Αρχίσαμε κάπως έτσι:

- Κύριε Ρίτσο, γνωρίζουμε πως αυτήν την Πρωτομαγιά οι λάτρεις του έργου σας θα γιορτάσουν στην Ελλάδα και στο εξωτερικό τα 80 χρόνια σας. Σε μερικές μέρες, θα πληροφορηθούμε και τις λεπτομέρειες του παγκόσμιου εορτασμού των γενεθλίων σας. Ο προσωπικός σας, όμως, εορτασμός ποιος είναι;

- Αγαπητή μου, ξέρετε τι θα ήθελα; Να εξαφανιστώ!

- Τι σημαίνει αυτό;

- Εχω ένα συναίσθημα ενοχής, γιατί θεωρώ πως η αγάπη του κόσμου είναι πολλαπλάσια της δικής μου προσφοράς.

- Στην προσωπική σας ζωή υπήρξατε ευτυχισμένος;

- Ναι, ήμουν ευτυχισμένος γιατί κατόρθωνα να μεταστρέφω τη δυστυχία σε ευτυχία. Δεν έγινα ποτέ υποχείριο της δυστυχίας.

Εζησα μία ζωή μακριά, μεγάλη, ένιωσα πολλά, βίωσα περιπέτειες, μεγάλες χαρές και μεγάλες οδύνες. Μια ζωή πλούσια. Η μνήμη μου - το μόνιμο θησαυροφυλάκιό μου - είναι ασφυκτικά γεμάτη. Είχα τη χαρά να μπορώ να εξασφαλίζω πλατιά επαφή με τον κόσμο μέσω της τέχνης μου και αυτή ακριβώς η ιδιότητα ή η δυνατότητα μου επέτρεπε να μεταβάλλω τα αρνητικά σε θετικά. Ετσι, συχνά οι οδύνες γίνονταν κίνητρα και ερεθίσματα για δημιουργία.

- Πώς θα χαρακτηρίζατε αυτά τα χρόνια της απληστίας, της διαφθοράς, όπου πριν και πάνω απ' όλα είναι το κέρδος;

- Πάντα υπήρχαν τέτοια συμπτώματα, η κατάχρηση εξουσίας μπορεί καθημερινά να μας ενοχλεί, να μας στενοχωρεί, να μας απογοητεύει, αλλά δεν πρέπει να μας απελπίζει. Ολα ξεπερνιούνται με αγώνες, με ομοψυχία και σύμπνοια. Πολλές φορές, η Ιστορία μας διδάσκει πως παρόμοια φαινόμενα λειτουργούν θετικά, γιατί ενώνουν όλους μας σε κοινούς στόχους. Οπως π.χ. στην Κατοχή ήμασταν όλοι ενωμένοι, ανεξάρτητα από ιδεολογία, ενάντια στον φασισμό και τον ναζισμό.

- Ποιος είναι, κατά τη γνώμη σας, ο σημερινός στόχος;

- Η ησυχία, η γαλήνη, η αδελφοσύνη, η ειρήνη. Κυρίως η διατήρηση και η διεύρυνση της ειρήνης.

- Πώς αισθάνεστε κάθε μεσημέρι, μετά την ανάγνωση των εφημερίδων;

- Αισθάνομαι πικρία. Ισως απογοήτευση και ανησυχία. Δεν θα 'θελα να αριθμήσω τους λόγους. Είναι πολλά αυτά που με απογοητεύουν. Με νοιάζει όμως πώς μπορούν όλα να γίνουν καλύτερα. Η απαισιοδοξία είναι μία μορφή δειλίας και παραίτησης. Είναι σαν να παραδέχεσαι πως όλα είναι μάταια.

- Αν σήμερα, το 1989, είχατε εδώ, απέναντί σας, τους δυο μονομάχους, τον κ. Παπανδρέου και τον κ. Μητσοτάκη, τι θα τους συμβουλεύατε;

- Δεν θα είχα να τους συμβουλέψω τίποτα. Μόνο να αξιώσω. Να αξιώσω να γίνει η Ελλάδα αυτό που θέλουμε όλοι.

Ο φωτογράφος περίμενε υπομονετικά κάποια έντονη κίνησή του, ή κάποια χαρακτηριστική χειρονομία του, ελπίζοντας να βγάλει και κάποιες «ζωντανές» φωτογραφίες. Οταν αντιλήφθηκε πως περίμενε άδικα, γιατί ο Ρίτσος δεν μετακινήθηκε εκατοστό από τη θέση του, όση ώρα μιλούσαμε, υπέδειξε ευγενικά στον ποιητή να... κινηθεί κάπως.

Και η απάντηση του Ρίτσου:

«Δεν μ' αρέσει να χειρονομώ, αγαπητέ μου. Δεν είμαι ρήτορας. Ποιητής είμαι».

Πριν προλάβει να αισθανθεί αμήχανα ο συνάδελφος, προχώρησα στην επόμενη ερώτηση:

- Πιστεύετε, αλήθεια, ότι η Ελλάδα αγαπάει τους ποιητές της;

- Λένε πως όχι. Εγώ πιστεύω ναι. Τους αγαπάει, τους δέχεται και τους καμαρώνει. Εχει ποιητές που αγαπήθηκαν απ' όλο τον κόσμο και μεταφράστηκαν σε όλες τις γλώσσες.

- Σας αρέσει ο Καβάφης, κ. Ρίτσο;

- Βεβαίως.

- Γιατί;

- Γιατί είναι ο Καβάφης. Είναι έξοχος.

- Λίγο πριν το 2000 η Ελλάδα ενδιαφέρεται για την ποίηση;

- Η ποίηση ενδιαφέρεται για την Ελλάδα!

- Πότε ένας ποιητής είναι αυθεντικός;

- Οταν συνειδητοποιεί ότι δεν μπορεί να διαφέρει από τους συνανθρώπους του. Είχε πει ο Πάστερνακ για έναν ήρωά του: «Είχε το υψηλόν αριστοκρατικό συναίσθημα της ομοιότητάς του με τους άλλους».

- Εχετε πει πως «οι ποιητές είναι οι αιώνια απαρηγόρητοι παρηγορητές του κόσμου». Πόσο πιο δύσκολο είναι αυτό στις μέρες μας;

- Αυτοί που αισθάνονται την ποίηση, που την αγαπούν, μπορούν να παρηγορηθούν και από την ποίηση απαρηγόρητων ποιητών.

- Πώς καταφέρνετε να μη σας εγκαταλείπει το χιούμορ;

- Μην ξεχνάτε πως υπάρχουν απελπισμένοι ποιητές που έδωσαν μεγάλες αισθητικές χαρές, όπως π.χ. ο Τ. Σ. Ελιοτ. Ο λόγος είναι μία τεράστια δύναμη, όταν είναι βαθύς και ειλικρινής.

- Η εποχή μας έχει χαρακτηριστεί και εποχή λαϊκισμού και κακογουστιάς, κυρίως τα τελευταία χρόνια. Πώς τα διαχειρίζεται αυτά ο πραγματικός καλλιτέχνης;

- Εχει πάντα στα μάτια του το ιδεώδες της ομορφιάς και της ελευθερίας. Παρ' όλα τα δυσάρεστα γεγονότα, ο κόσμος είναι όμορφος. Η ανατολή είναι ωραία, παρά τη ρύπανση της ατμόσφαιρας. Το ηλιοβασίλεμα είναι ένα ζωγραφικό κατόρθωμα. Μία ωραία γυναίκα είναι πάντα ωραία, έστω κι αν όλα γύρω της είναι σκοτεινά. Ο ποιητής βλέπει την ομορφιά του κόσμου, την υπογραμμίζει και την αντιπαραθέτει στην ασχήμια και τη δυσοσμία. Τη δείχνει και λέει: Κουράγιο, και αυτό θα το ξεπεράσουμε. Αρκεί να μην υποταχτούμε στην απελπισία. Να ενώσουμε τις δυνάμεις μας για να φτιάξουμε κάτι καλό, αυτό που επιθυμούμε. Αλλωστε, πραγματοποιούμε το καλύτερο, μόνο όταν παλεύουμε για το καλύτερο.

(Συνεχίζεται)

Γιώργος Ζώης, πολυβραβευμένος δημιουργός ταινιών μικρού και μεγάλου μήκους. Διακρίνεται για την ευδιάκριτη και ανανεωτική κινηματογραφική ματιά του, η οποία έχει αναγνωριστεί από τα μεγαλύτερα διεθνή φεστιβάλ, ενώ είναι και επικεφαλής του Διεθνούς Διαγωνιστικού Τμήματος του Φεστιβάλ Ταινιών Μικρού Μήκους Δράμας.

Είχαμε τη χαρά να συζητήσουμε λίγο μετά την άφιξή του από το 74ο Φεστιβάλ Βερολίνου, στο οποίο πραγματοποιήθηκε η παγκόσμια πρεμιέρα της δεύτερης μεγάλου μήκους ταινίας του, «Arcadia», η οποία απέσπασε εξαιρετικές κριτικές, αλλά και μετά την άρνησή του να συμμετάσχει στο Φεστιβάλ του Ισραήλ. «Δεν μπορώ να απαντάω σε ερωτήσεις του κοινού και 20 χιλιόμετρα πιο πέρα ο στρατός να δολοφονεί αμάχους», μας λέει χαρακτηριστικά.

Ο Γιώργος Ζώης γεννήθηκε το 1982 και σπούδασε στο ΕΜΠ Εφαρμοσμένα Μαθηματικά και Φυσικές Επιστήμες. Ποια ήταν όμως η στιγμή εκείνη που τον έστρεψε στην τέχνη του κινηματογράφου;

«Ενας μαθηματικός μου, στο φροντιστήριο που πήγαινα στα Λιόσια, μαζί με τα Μαθηματικά, μας μιλούσε και για ταινίες. Ετσι ξεκίνησε και η αγάπη μου για το σινεμά. Σε αυτή την ηλικία είδα και το "Μίσος" του Κασοβίτς και τον "Θίασο" του Αγγελόπουλου. Με γοήτευσαν. Φοιτητής πια, στο Α' έτος του Πολυτεχνείου, έπεσε στα χέρια μου μια κάμερα, μια HI8 με κασέτα... Και κάπως έτσι έγιναν όλα, μόλις είδα τον κόσμο μέσα από το κάδρο, επειδή έκανα και Φυσική και έβλεπα τον κόσμο μέσα από διαστάσεις, μου φάνηκε ότι αυτά τα δύο, επιστήμη και Τέχνη, τέμνονται. Το σινεμά ήταν για μένα ένα καινούργιο πεδίο εξερεύνησης, οπότε κόλλησα το μικρόβιο και ξεκίνησα».

Οταν ξεκινούσα δεν υπήρχε πανεπιστήμιο για το σινεμά παρά μόνο οι διάφορες ιδιωτικές σχολές. Επειδή είχα πάντα μια αλλεργία στα ιδιωτικά κολέγια, όπως και τώρα, πήγα στη Σχολή Σταυράκου που ήταν, ας πούμε, η πιο παραδοσιακή σχολή σε σχέση με τις υπόλοιπες, εκεί πήγαιναν και σκηνοθέτες του "νέου κύματος".

Δυστυχώς δεν έχω άποψη για το Πανεπιστήμιο στη Θεσσαλονίκη, όμως απ' ό,τι μου έχουν μεταφέρει φοιτητές, δυστυχώς το Τμήμα είναι υποστελεχωμένο. Αλλά μια σχολή δεν αρκεί. Το σινεμά θέλει μια γενικότερη μόρφωση. Χρειάζεται γνώσεις και αντιλήψεις που διαμορφώνουν την πολιτική και αισθητική σου αντίληψη και αυτές τις παίρνεις από την ίδια τη ζωή. Δεν υποτιμώ τις σχολές. Σίγουρα χρειάζεται μια καλή σχολή, αλλά από εκεί και πέρα το σινεμά είναι ένας στοχασμός του εσωτερικού και του εξωτερικού κόσμου, οπότε χρειάζεται να έχεις γνώση και για το πού στοχεύεις, ποιες είναι οι εξωτερικές συνθήκες γύρω σου, για να μπορείς να εμβαθύνεις στο μέσα σου και για να χρησιμοποιήσεις το όπλο αυτό στη μέγιστή του δύναμη. Ολοι αυτοί είναι τομείς που δεν καλύπτονται μόνο από μια σχολή κινηματογράφου και θεωρώ ότι ο σκηνοθέτης χρειάζεται πολύ περισσότερα πράγματα από το να είναι απλά ένας τεχνίτης σκηνοθέτης. Και δυστυχώς η τάση στην Εκπαίδευση είναι αυτή η φοβερή εξειδίκευση που σε κάνει γρανάζι ενός μηχανισμού. Δεν έχεις καμία ευρύτερη αντίληψη για το τι είναι αυτό που φτιάχνεις και μπορεί πολύ εύκολα να είσαι αναλώσιμος».

Με τη νέα του ταινία «Arcadia» ο Γιώργος Ζώης διαγωνίστηκε πρόσφατα στο επίσημο διαγωνιστικό τμήμα Encounters του 74ου Φεστιβάλ Βερολίνου αποσπώντας πολύ θετικές κριτικές. Τι πραγματεύεται στη νέα του ταινία;

«Η ταινία είναι μια στοιχειωτική ιστορία αγάπης, η οποία και θα βρει τη λύση της ανάμεσα σε δύο παράλληλους κόσμους, τον φυσικό και τον μεταφυσικό. Καταπιάνεται έντονα με την έννοια της απώλειας. Και όταν λέω απώλεια, μπορεί να είναι η απώλεια μιας αγάπης, η απώλεια ενός ανθρώπου, ενός δικού μας ανθρώπου. Εχει να κάνει με αυτό που λέμε στοίχειωμα και πώς μας στοιχειώνουν οι άνθρωποι και πώς τους κουβαλάμε μαζί μας, σε κάθε βήμα που κάνουμε, ακόμα και όταν τους έχουμε χάσει. Πρόκειται για μια ταινία που κινείται ανάμεσα στον ρεαλισμό και τη φαντασία, με κάποια στοιχεία μαγικού ρεαλισμού. Είναι, με έναν τρόπο, μια πολύ προσωπική ταινία, αλλά και μια ταινία με την οποία μπορεί να συνδεθεί οποιοσδήποτε άνθρωπος».

Επισημαίνοντάς του ότι η «Arcadia» δεν έχει σχέση με προηγούμενες ταινίες, μας λέει: «Εμένα με ενδιαφέρει κάθε φορά να πειραματίζομαι και σε κάτι καινούργιο... Με ενδιαφέρει πάρα πολύ να μην επαναπαύομαι σε μια μανιέρα, σε ένα είδος σινεμά που το ξέρω και ίσως να το κάνω και καλά και να συνεχίζω, αντίθετα με ενδιαφέρει να ρισκάρω, να τολμάω, να πηγαίνω σε νέα είδη κάθε φορά και να πειραματίζομαι. Ακόμα και όταν δεν βγαίνουν όλα όπως θα ήθελα - κάθε φορά και ο πειραματισμός έχει ένα ρίσκο. Νομίζω ότι εκεί που βαθαίνεις, εκεί πραγματικά τολμάς, είναι και εκεί που μπορεί να βγει κάτι ξεχωριστό. Τότε διευρύνεις αρχικά τα δικά σου όρια και κάποιες φορές και της ίδιας της τέχνης του σινεμά».

Και ποια «γεύση» του άφησε το Φεστιβάλ του Βερολίνου; «Επειδή έχω πάει σε αρκετά φεστιβάλ, και στις Κάννες και τη Βενετία, σίγουρα το Φεστιβάλ του Βερολίνου σε σχέση με τα άλλα δύο είναι το λιγότερο glamourous... Μέχρι στιγμής τουλάχιστον, διότι αλλάζει διεύθυνση. Αυτό που αποκόμισα είναι ότι δίνουν πολύ μεγάλη σημασία στους δημιουργούς και στις ταινίες τους, και στις πιο ριζοσπαστικές και στις πιο ανατρεπτικές και σε ταινίες από πάρα πολλές χώρες που δύσκολα θα βρουν διανομή. Δίνει το δικαίωμα να τις δείξεις στον κόσμο ανεξαρτήτως αν έχεις μεγάλα ονόματα ή μεγάλο προϋπολογισμό από πίσω. Με αυτήν την έννοια θεωρώ ότι το Βερολίνο, όπως ήταν μέχρι στιγμής σε σχέση με τα τρία μεγάλα ευρωπαϊκά φεστιβάλ, είναι το φεστιβάλ που δίνει τη μεγαλύτερη αντίθεση των πραγμάτων. Νιώθω ότι με την καινούργια διεύθυνση θα προσπαθήσει να μιμηθεί τα άλλα δύο, να γίνει αυτό που λέμε "πιο κόκκινο χαλί". Εγώ το ονομάζω λίγο gentrification, όπως ακριβώς υπάρχει το gentrification που μας διώχνει από το κέντρο της Αθήνας και κάνει πολύ δυσβάσταχτο το κόστος ζωής μας. Ετσι υπάρχει ένα ανάλογο red carpet gentrification στα φεστιβάλ που διώχνει πάρα πολλούς δημιουργούς από το κέντρο της θέασης και βάζει μέσα από μεγάλες πλατφόρμες μέχρι πολύ μεγάλες, πιο mainstream παραγωγές».

Πολλοί ήταν αυτοί που χαρακτήρισαν τη φετινή διοργάνωση του Φεστιβάλ του Βερολίνου την πιο πολιτική σε σχέση με τις προηγούμενες χρονιές. Ο Γ. Ζώης σημειώνει ότι «πράγματι, στο Φεστιβάλ είχε δοθεί από την αρχή πολιτικός τόνος, οπότε τα μεγάλα βραβεία πήγαν σε πιο πολιτικές ταινίες. Γενικότερα η κυρίαρχη τάση των σκηνοθετών ήταν ότι έστειλαν όλοι μηνύματα αλληλεγγύης προς την Παλαιστίνη. Αυτή η στάση τους χαρακτηρίστηκε από την πολιτική εξουσία μονομερής αντίδραση.

Γενικότερα τα μεγάλα φεστιβάλ και ιδρύματα Τέχνης είναι θεσμικά όργανα, δηλαδή ελέγχονται και από την πολιτική εξουσία και χρηματοδοτούνται επίσης και από πολλούς μεγιστάνες που έχουν σχέση με συμφέροντα, λόμπι σε όλο τον κόσμο, οπότε δεν περιμένω από αυτούς να κάνουν μια επαναστατική πολιτική δήλωση. Είναι λίγο ουτοπικό να το περιμένω. Καλά κάνουμε και τους το ζητάμε ως καλλιτέχνες, αλλά περιμένω από τους ίδιους τους καλλιτέχνες να αντιδράσουν σε αυτό. Υπάρχουν καλέσματα, όπως έγινε πρόσφατα στο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ της Θεσσαλονίκης ή όπως ο λόγος του Τζόναθαν Γκλέιζερ στα Οσκαρ. Θεωρώ ότι υπάρχουν καλλιτέχνες αυτή τη στιγμή ατομικά και μέσα από συλλογικές διεκδικήσεις που κάνουν τη διαφορά. Πάρα πολλά από τα ιδρύματα και μεγάλες εφημερίδες Τέχνης απέλυσαν εργαζομένους που έδειξαν την αλληλεγγύη τους. Εγώ και μέσω της προσωπικής μου στάσης αλλά και μέσω των καλεσμάτων είμαι από τους ανθρώπους που δηλώνουν συμπαράσταση».

Οι προσκλήσεις που έχει δεχτεί ο Γιώργος Ζώης από διάφορα φεστιβάλ για να συμμετάσχει η ταινία του είναι πολλές. Σε ένα όμως αρνήθηκε να πάει και αυτό είναι το Φεστιβάλ της Ιερουσαλήμ. «Δεν μπορώ να απαντάω σε ερωτήσεις του κοινού και 20 χιλιόμετρα πιο πέρα ο στρατός να δολοφονεί αμάχους. Κάλεσα και άλλους Ελληνες σκηνοθέτες και παραγωγούς να αρνηθούν την πρόσκληση», μας λέει χαρακτηριστικά.

«Είδα την ταινία του Τζόναθαν Γκλέιζερ (σ.σ. "Ζώνη Ενδιαφέροντος") που τη θεωρώ αριστούργημα. Είναι μια ταινία που αναφέρεται μεν στη ναζιστική Γερμανία, δεν μιλάει για το τότε αλλά για το τώρα. Αυτό που μας λέει είναι ότι δεν μπορούμε εμείς να ζούμε στον δικό μας προσωπικό παράδεισο και δίπλα να υπάρχει η φρίκη.

Ετσι, θεώρησα ότι δεν μπορώ να συμμετάσχω σε ένα φεστιβάλ, όσο προοδευτικό κι αν είναι από τους ανθρώπους που το διαχειρίζονται, και δίπλα να διαπράττεται γενοκτονία. Ολη η στάση που κρατάμε στην προσωπική μας ζωή έχει ένα κόστος, ειδικά όταν πας ενάντια στην πεπατημένη. Ομως, είμαι συνεπής με την προσωπική μου ηθική και την πολιτική μου στάση».

Πότε θα μπορέσει το κοινό να δει την «Arcadia» στις αίθουσες; «Η ταινία θα κυκλοφορήσει τον Νοέμβρη, μετά το Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης». Ομως, ο Γιώργος Ζώης έχει στα σκαριά δύο νέα σενάρια που δουλεύει. «Το ένα είναι επιστημονικής φαντασίας, ένα ρετρό science fiction κάπου στα Βαλκάνια και το άλλο αφορά μια ιστορία ταξικής εκδίκησης σε ένα νησί».

Πριν ολοκληρώσουμε τη συζήτησή μας τον ρωτάμε να μας πει ποια είναι η άποψή του για το ελληνικό σινεμά.

«Δεν υπάρχει ένα κύμα που να ενώνει τους δημιουργούς. Ο καθένας τους είναι μια διακριτή φωνή. Νομίζω ότι οι ταμπέλες που βάζουμε έχουν ξεθωριάσει και θεωρώ ότι θα βγουν πολύ ωραία πράγματα ιδιαίτερα από τους νέους δημιουργούς. Υπάρχουν πολλοί νέοι σκηνοθέτες μικρού μήκους που κάνουν πολύ ιδιαίτερες ταινίες σε σχέση με 10, 20, 30 χρόνια πριν, κι από αυτούς ανυπομονώ να δω τις μεγάλου μήκους τους...».