Παρασκευή 2 Αυγούστου 2019
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ

Στη σημερινή ενότητα του «Ριζοσπάστη» «Διεθνή και Οικονομία» μπορείτε να διαβάσετε:

  • ΝΟΤΙΟΑΝΑΤΟΛΙΚΗ ΜΕΣΟΓΕΙΟΣ: Νέα κινητικότητα με το «Φόρουμ για το φυσικό αέριο», που ίσως αναβαθμιστεί σε διεθνή οργανισμό
  • ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΜΟΝΑΔΑΣ LNG ΣΤΟ ΛΙΜΑΝΙ ΤΗΣ ΠΑΤΡΑΣ: Μια «ανάσα» από λαϊκές κατοικίες, σχολεία και εργασιακούς χώρους με το «έτσι θέλω»
  • ΓΕΡΜΑΝΙΑ: Οι εργαζόμενοι πληρώνουν ήδη τα σπασμένα της επιβράδυνσης
ΝΟΤΙΟΑΝΑΤΟΛΙΚΗ ΜΕΣΟΓΕΙΟΣ
Στα σκαριά νέος «διεθνής οργανισμός» με «χορηγό» τις ΗΠΑ

Αυτό συζητήθηκε στη 2η υπουργική συνάντηση του «Φόρουμ για το Φυσικό Αέριο της Ανατολικής Μεσογείου»

Ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Κ. Χατζηδάκης εκπροσώπησε την κυβέρνηση Μητσοτάκη στο Κάιρο (φωτ. από τη συνάντηση με τον Αιγύπτιο Πρόεδρο Φ. Σίσι)
Ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Κ. Χατζηδάκης εκπροσώπησε την κυβέρνηση Μητσοτάκη στο Κάιρο (φωτ. από τη συνάντηση με τον Αιγύπτιο Πρόεδρο Φ. Σίσι)
Η 2η υπουργική συνάντηση του «Φόρουμ για το Φυσικό Αέριο στη Νοτιοανατολική Μεσόγειο» (East Med Gas Forum - EMGF) ολοκληρώθηκε στις 25 Ιούλη στο Κάιρο, χωρίς να βγουν προς τα έξω πολλές πληροφορίες για το περιεχόμενό της. Ωστόσο, στη λιτή ανακοίνωση που εκδόθηκε ξεχώρισε η δέσμευση όσων συμμετείχαν «να αξιολογήσουν την ενδεχόμενη αναβάθμιση του Φόρουμ στον πρώτο διεθνή οργανισμό της Νοτιοανατολικής(ΝΑ)Μεσογείου».

Ουσιαστικά, αυτό σημαίνει ότι θα βαθύνει και θα σταθεροποιηθεί ακόμα πιο αποφασιστικά ο κοινός βηματισμός Ισραήλ - Αιγύπτου - Ελλάδας - Ιταλίας - Κύπρου - Ιορδανίας, αλλά και Παλαιστίνης (που συμμετείχαν τον περασμένο Γενάρη στην πρώτη, ιδρυτική συνάντηση του Φόρουμ), με όρους που σε μεγάλο βαθμό καθορίζουν και οι ΗΠΑ. Η Ουάσιγκτον εδώ και πολύ καιρό επιμένει στη διαμόρφωση μιας «ενιαίας ενεργειακής αγοράς» στην περιοχή, για τη διευκόλυνση της λεγόμενης ενεργειακής διαφοροποίησης, δηλαδή της «απεξάρτησης» (καταρχάς) της ευρωπαϊκής αγοράς από το ρωσικό αέριο, φυσικά σε ένα πλαίσιο ευρύτερης «αναχαίτισης» της θέσης και της επιρροής της Ρωσίας σε Μεσόγειο, Μέση Ανατολή, Βόρεια Αφρική κ.α.

Χαρακτηριστικό του ρόλου που οι Αμερικανοί διεκδικούν είναι ότι αν και οι ΗΠΑ δεν είναι μέλος του EMGF, συμμετείχαν στη 2η συνάντηση του Φόρουμ, με επικεφαλής της αντιπροσωπείας τον ίδιο τον υπουργό Ενέργειας Ρικ Πέρι. Η εμφάνιση Πέρι στο Φόρουμ επιβεβαίωσε την ταχύτητα με την οποία υλοποιείται το σχέδιο «East Med Act»(για την «Ασφάλεια και την Ενεργειακή Συνεργασία στην Ανατολική Μεσόγειο»), που την άνοιξη εγκρίθηκε σε Γερουσία και Βουλή των Αντιπροσώπων, προκρίνοντας με συγκεκριμένα βήματα την ενίσχυση των ενεργειακών και στρατιωτικών συνεργασιών της Ουάσιγκτον στη ΝΑ Μεσόγειο (για να «διευρυνθούν τα γεωπολιτικά μας ενδιαφέροντα» όπως εξηγούσε το ίδιο το ν/σ).

Ακριβώς πριν το Κάιρο, ο Πέρι είχε επισκεφτεί το Ισραήλ, όπου σε συνάντηση με τον ομόλογό του Γ. Στάινιτζ συζήτησαν επίσης λεπτομερειακά την ενίσχυση της διμερούς ενεργειακής συνεργασίας, προκρίνοντας την «προώθηση της ενεργειακής ασφάλειας μέσω της συνεργασίας στην κυβερνοασφάλεια, στην ανταλλαγή πληροφοριών και την εκπαίδευση σε θέματα κυβερνοασφάλειας».

Αλλά και στο Κάιρο, ο Αμερικανός υπουργός δεν περιορίστηκε απλά στις εργασίες του Φόρουμ. Σε συνάντηση με τον Αιγύπτιο ομόλογό του Τάρεκ Ελ Μόλα υπέγραψε Μνημόνιο Κατανόησης (MoU) για την περαιτέρω ανάπτυξη της διμερούς συνεργασίας στη βιομηχανία πετρελαίου και αερίου. Σύμφωνα με ανακοίνωση του αιγυπτιακού υπουργείου, η συμφωνία αποσκοπεί στην ανταλλαγή γνώσεων και εμπειρίας, ειδικά όσον αφορά την τεχνική πληροφόρηση, τις υπηρεσίες συμβουλευτικής, αλλά και τη μεταφορά τεχνολογίας που αφορά τους τομείς της έρευνας, της παραγωγής, αλλά και της διύλισης, όπως και την πετροχημική βιομηχανία.

Στις δηλώσεις του, ο Μόλα υπογράμμισε ότι η συνεργασία ΗΠΑ - Αιγύπτου μετρά ήδη πολλές δεκαετίες και θα συνεχιστεί αποφασιστικά, μεταξύ άλλων με ζητούμενο και την εγγύηση της σταθερότητας στην περιοχή. Μάλιστα, εμφάνισε τη συμμετοχή των ΗΠΑ στη συνάντηση του EMGF ως απόδειξη της νέας εποχής που ξεκίνησε για τους ισχυρούς δεσμούς των δύο πλευρών. Ενώ ο Πέρι επισήμανε τη στήριξη της Ουάσιγκτον στα σχέδια του Καΐρου να αναδειχθεί περιφερειακός ενεργειακός κόμβος. Ενδεικτική ήταν και η απόφαση για διεξαγωγή συναντήσεων κάθε χρόνο, ειδικά για την πρόοδο της ενεργειακής τους συνεργασίας, στο πλαίσιο του Στρατηγικού Διαλόγου ΗΠΑ - Αιγύπτου.

Μόνιμη πλατφόρμα επεξεργασίας νέων επενδύσεων

Στο ανακοινωθέν της συνάντησης αναφέρεται ότι συστήνεται «μια Επιτροπή Διαβούλευσης με τη βιομηχανία Φυσικού Αερίου, όπου θα προσκληθούν να συμμετάσχουν τόσο οι κρατικές όσο και οι ιδιωτικές εταιρείες που δραστηριοποιούνται στις χώρες που συμμετέχουν στο Φόρουμ».

Δηλαδή άνοιξε επίσημη πλατφόρμα επεξεργασίας επενδυτικών σχεδιασμών όπου θα μελετώνται πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα για προτάσεις που πέφτουν στο τραπέζι, με έμφαση στις «χώρες που συμμετέχουν στο φόρουμ». Κάτι που από μόνο του είναι ενδεικτικό των συμβιβασμών που εξετάζονται, αφού το EMGF φέρνει γύρω από το ίδιο τραπέζι πλευρές που διατηρούν διαφωνίες, όπως το Ισραήλ και η Αίγυπτος, ακόμα και πλευρές που δηλώνουν αντίπαλες, όπως το Ισραήλ και η Παλαιστινιακή Αρχή, ωστόσο επιβεβαιώνεται ότι όταν το υπαγορεύουν οι ανάγκες των μονοπωλίων, όλα μπορούν να γίνουν αντικείμενο διαπραγμάτευσης.

Επιπλέον, τις προοπτικές που διαμορφώνει η ίδρυση του EMGF δείχνει και η συμμετοχή της Γαλλίας στην τελευταία συνάντηση. Σύμφωνα με την αιγυπτιακή εφημερίδα «Αλ Αχραμ», ο Γάλλος πρέσβης στο Κάιρο, Στεφάν Ροματέ, δήλωσε ότι προχωρούν συζητήσεις για να ενταχθεί στο EMGF και το Παρίσι, που άλλωστε αποτελεί και χώρα της περιοχής. Εξάλλου, εδώ και μήνες προχωρούν διεργασίες και για την ένταξη της Γαλλίας σε μεσογειακά σχήματα συνεργασίας, με προτεραιότητα το τρίγωνο Ελλάδας - Κύπρου - Αιγύπτου.

Τέλος, στη συνάντηση συμμετείχε και η ΕΕ, ως παρατηρητής, ενώ η Κομισιόν ανακοίνωσε ότι θα υποστηρίξει τις δραστηριότητες του Φόρουμ με «σημαντική οικονομική βοήθεια», χωρίς άλλες διευκρινίσεις. Επίσης, το αιγυπτιακό υπουργείο Πετρελαίου και Ορυκτών ανακοίνωσε ότι και η Παγκόσμια Τράπεζα εξέφρασε την πρόθεσή της να χρηματοδοτήσει αγωγούς που στηρίζουν τα σχέδια της Αιγύπτου να καταστεί ενεργειακός κόμβος. Ειδικότερα πρόκειται για τους αγωγούς που σχεδιάζεται να μεταφέρουν αέριο από κοιτάσματα όλης της περιοχής για επεξεργασία στο σταθμό Ιντκου (στα παράλια της Μεσογείου, κοντά στην Αλεξάνδρεια) και από κει για επανεξαγωγή τους στην ευρωπαϊκή και διεθνή αγορά.

Ψάχνουν τα «βέλτιστα σενάρια»

Στο φειδωλό ανακοινωθέν της συνάντησης αναφέρεται ότι εγκρίθηκε και η «πρώτη μελέτη που θα διεξαχθεί για λογαριασμό του EMGF, σε συνεργασία με την Παγκόσμια Τράπεζα, για την εξέταση του δυναμικού Φυσικού Αερίου της περιοχής και των βέλτιστων σεναρίων αξιοποίησης και εξαγωγής του».

Αναζητώντας αυτά τα «βέλτιστα σενάρια», το επόμενο διάστημα θα ενταθούν διεργασίες, ανοιχτά και παρασκηνιακά.

Μέρος αυτής της μεγάλης και πολυεπίπεδης συζήτησης συνεχίζει φυσικά να είναι και η σημασία που θα είχε η συνεργασία με την Τουρκία, η οποία παρακολουθεί με ...«δυσφορία» την ανάπτυξη τέτοιων Φόρουμ στη γειτονιά της χωρίς όμως τη δική της συμμετοχή.

Στον αστικό Τύπο συνεχίζονται αναλύσεις για το πόσο πιο συμφέρουσα (οικονομικά) θα ήταν η διέλευση των υδρογονανθράκων από την Τουρκία, ακτινογραφώντας έτσι και πλευρές των παζαριών που δυναμώνουν, ούτως ή άλλως, με την Αγκυρα.

«Μπορούν οι συνεταίροι στο αέριο της Ανατολικής Μεσογείου να αντέξουν τον αποκλεισμό της Τουρκίας;» ήταν ο τίτλος πρόσφατου άρθρου σε διεθνή ενεργειακή ιστοσελίδα. Το άρθρο ξεχώριζε ότι οι σχέσεις των Τούρκων «με σχεδόν όλους όσοι εμπλέκονται (στο Φόρουμ) είναι προβληματικές», «ωστόσο - συνέχιζε - αν το κυπριακό αέριο πρόκειται ποτέ να φτάσει στην Ευρώπη, το EMGF και οι υποστηρικτές του ίσως καταλάβουν ότι τους συμφέρει να δώσουν σημασία σε όσα ανησυχούν την Αγκυρα». Μάλιστα, σχολίαζε ότι «είναι πιο πιθανό να βρεθεί κανείς αντιμέτωπος με νέα εμπόδια από ό,τι να "ξεμπερδέψει" με εμπόδια ήδη υπαρκτά...».

Το ίδιο άρθρο επανέφερε και εκτιμήσεις για το πόσο (σχετικά) πιο ζημιογόνο θα μπορούσε να αποδειχτεί το σχέδιο για τον αγωγό «East Med» (τον αγωγό που θα μεταφέρει αέριο από την περιοχή προς Ευρώπη μέσω Ισραήλ, Κύπρου, Ελλάδας και Ιταλίας) όχι μόνο εξαιτίας «τεχνικών προκλήσεων», αλλά και «εξαιτίας της σημερινής υπερπροσφοράς και των επακόλουθων χαμηλών τιμών στο αέριο που είναι σίγουρο ότι θα περιορίσουν τις προοπτικές του συγκεκριμένου αγωγού, μαζί με την αδύναμη ζήτηση στη ΝΑ Ευρώπη, αλλά και τις ανταγωνιστικές τιμές άλλων». Μην ξεχνάμε ακόμα ότι η Ιταλία ήδη ξανασκέφτεται τη συμμετοχή της στον «East Med».

Καταλήγοντας, η ιστοσελίδα αναδημοσίευε και εκτιμήσεις διαφόρων δυτικών «δεξαμενών σκέψης», σύμφωνα με τις οποίες η «τουρκική οδός» προς την Ευρώπη είναι μακράν η προτιμότερη. Μάλιστα, σε μία από τις πιο πρόσφατες «συστάσεις» του αμερικανικού «German Marshall Fund», διατυπώνονται και συγκεκριμένες προτάσεις, για την αξιοποίηση των υποδομών που ήδη υπάρχουν στην περιοχή Τσεϊχάν, στα Αδανα της Νότιας Τουρκίας, οι οποίες συνδέονται ήδη με τον αγωγό «ΤΑΝΑP». Τον αγωγό που, ενώνοντας το αζέρικο κοίτασμα αερίου Σαχ Ντενίζ, συνδέει την Κεντρική Ασία με την Ευρώπη μέσω Τουρκίας, χωρίς ανάμειξη της Ρωσίας...


Α.

ΔΗΜΟΤΙΚΗ ΑΡΧΗ ΠΑΤΡΑΣ
Δεν πειθαρχεί στους επικίνδυνους σχεδιασμούς της κυβέρνησης

Αμέσως μόλις ανακοινώθηκε η απαράδεκτη απόφαση του υπουργείου Περιβάλλοντος ο δήμος Πάτρας εξέδωσε ανακοίνωση με την οποία καταγγέλλει τους επικίνδυνους σχεδιασμούς της κυβέρνησης.

Οπως χαρακτηριστικά υπογραμμίζει στην ανακοίνωση, «η κυβέρνηση της ΝΔ και ο αρμόδιος υπουργός Περιβάλλοντος, παίρνοντας την σκυτάλη της αντιλαϊκής πολιτικής από την προηγούμενη κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ, γνωμοδότησε θετικά και ενέκρινε τη χωροθέτηση της εγκατάστασης μονάδας Υγροποιημένου Φυσικού Αερίου (ΥΦΑ - LNG) στο λιμάνι της πόλης μας. Η εγκατάσταση του ΥΦΑ, που εντάσσεται σε συγκεκριμένο πρόγραμμα της Ευρωπαϊκής Ενωσης, θα εξυπηρετήσει αποκλειστικά τις ανάγκες των εφοπλιστών. Θα ελαχιστοποιήσει τα κόστη λειτουργίας και θα αυξήσει τα κέρδη τους».

Στην ίδια ανακοίνωση υπενθυμίζεται ότι η δημοτική αρχή, έγκαιρα, είχε τοποθετηθεί για το συγκεκριμένο θέμα, στην ενημερωτική ημερίδα του Οργανισμού Λιμένος Πάτρας στις 19 Μάη 2017, όπου η πρόεδρος του Δημοτικού Συμβουλίου, Κ. Γεροπαναγιώτη, στην παρέμβασή της, μεταξύ άλλων είχε τονίσει χαρακτηριστικά:

«Η εγκατάσταση μιας πυριτιδαποθήκης δίπλα σε περιοχή με μεγάλο αριθμό εργαζομένων, λαϊκών κατοικιών, σχολείων, εργασιακών χώρων δημιουργεί σοβαρό ζήτημα ασφάλειας. (...) Τι θα γίνει στην Πάτρα σε περίπτωση ατυχήματος στις δεξαμενές, μες στο λιμάνι ή στα πλοία κατά τη μεταφόρτωση;

Τι θα γίνει σε περίπτωση ατυχήματος με τα βυτία (κινούμενες βόμβες μέσα στην πόλη) τροφοδοσίας ΥΦΑ σε βιομηχανικές μονάδες; Ποιες επιπτώσεις θα υπάρξουν σε περίπτωση διαρροής; Για όλα αυτά οι κίνδυνοι είναι υπαρκτοί και καθόλου υπερβολικοί».

Καταλήγοντας στην ανακοίνωσή της η δημοτική αρχή υπογραμμίζει ότι «έχοντας ως προτεραιότητα τα λαϊκά στρώματα και τις ανάγκες τους, διεκδικεί με συνέπεια όλα αυτά τα χρόνια να φτάσει το φυσικό αέριο στην πόλη της Πάτρας για να καλυφθούν τα λαϊκά νοικοκυριά και οι μικρές επιχειρήσεις. Δεν πρόκειται να συναινέσει στην εγκατάσταση της μονάδας Υγροποιημένου Φυσικού Αερίου εντός του νέου λιμανιού, δίπλα σε εργατογειτονιές, σχολεία και εργασιακούς χώρους».

ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΥΦΑ ΣΤΟ ΛΙΜΑΝΙ ΤΗΣ ΠΑΤΡΑΣ
Στο επίκεντρο τα κέρδη των εφοπλιστών, στο περιθώριο η ασφάλεια των κατοίκων

Αδιαφορώντας για τους μεγάλους κινδύνους στη δημόσια υγεία και ασφάλεια αλλά και στο περιβάλλον, και με μοναδικό κριτήριο τα κέρδη του εφοπλιστικού κεφαλαίου και των επιχειρηματικών ομίλων που δραστηριοποιούνται στην εμπορία του υγροποιημένου φυσικού αερίου (ΥΦΑ), το υπουργείο Περιβάλλοντος ενέκρινε την εγκατάσταση μονάδας ΥΦΑ στο λιμάνι της Πάτρας, μια «ανάσα» από λαϊκές κατοικίες, σχολεία και εργοστασιακούς χώρους, δίχως να λαμβάνει υπόψη τις έντονες αντιρρήσεις που έχουν εκφράσει η δημοτική αρχή και μαζικοί φορείς της πόλης, από την πρώτη στιγμή που ανακοινώθηκαν οι επικίνδυνοι αυτοί σχεδιασμοί.

Την περασμένη βδομάδα, το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας ανακοίνωσε ότι χορήγησε θετική γνωμοδότηση για το εν λόγω έργο, το οποίο εντάσσεται σε ένα συνολικότερο πρόγραμμα χρηματοδοτούμενο από την ΕΕ με την επωνυμία «Poseidon Med II». Η μονάδα, που θεωρείται εγκατάσταση ΥΦΑ «μικρής κλίμακας», προτείνεται να χωροθετηθεί σε περιοχή στο νοτιοδυτικό τμήμα του λιμανιού της Πάτρας, σε μια συνολική έκταση περίπου 25.000 τετραγωνικών μέτρων, κοντά στην εκβολή του ποταμού Γλαύκου, εντός της χερσαίας ζώνης του λιμένα. Η συνολική αποθηκευτική ικανότητα της εγκατάστασης θα είναι 3.000 κυβικά μέτρα.

Το υπουργείο στην ανακοίνωσή του αναφέρει μεταξύ άλλων ότι για τη θετική γνωμοδότηση που έδωσε έλαβε υπόψη «τις θετικές επιπτώσεις στο φυσικό και ανθρωπογενές περιβάλλον σε μια ευρύτερη περιοχή από εκείνη που επηρεάζεται άμεσα από το έργο, καθώς και τα οφέλη για την εθνική οικονομία, την εθνική ασφάλεια και τη δημόσια υγεία».

Τα σχέδια για την εγκατάσταση μονάδας ΥΦΑ στο λιμάνι της Πάτρας έχουν ξεκινήσει από την προηγούμενη κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ και τη ΔΕΠΑ, ωστόσο οι επικίνδυνοι σχεδιασμοί πάγωσαν έπειτα από τη σθεναρή αντίσταση της δημοτικής αρχής της πόλης και των μαζικών φορέων, οι οποίοι δεν ήθελαν να δημιουργηθεί μια τέτοια επικίνδυνη μονάδα σε απόσταση αναπνοής από σχολεία, παιδικές χαρές, εργατικές κατοικίες αλλά και άλλες εργοστασιακές μονάδες. Ωστόσο, όπως αποδεικνύεται, ο σχεδιασμός σταμάτησε μόνο προσωρινά, δίχως να βρεθεί στο μεταξύ άλλη τοποθεσία, όπως είχε υποσχεθεί η διοίκηση της ΔΕΠΑ αλλά και η προηγούμενη πολιτική ηγεσία του υπουργείου Περιβάλλοντος, και σήμερα επανέρχεται με τα ίδια ακριβώς χαρακτηριστικά χωροθέτησης, τα οποία είχαν απορριφθεί από την τοπική κοινωνία.

Τι είναι το πρόγραμμα «Poseidon Med»

Το συγκεκριμένο πρόγραμμα συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ενωση, υλοποιείται σε τρεις χώρες - Ελλάδα, Ιταλία και Κύπρο - και περιλαμβάνει έξι ευρωπαϊκά λιμάνια (Πειραιά, Πάτρα, Ηράκλειο, Ηγουμενίτσα, Λεμεσό και Βενετία), καθώς και τον τερματικό σταθμό ΥΦΑ στη Ρεβυθούσα. Σκοπός του, σύμφωνα με την πρόσφατη ανακοίνωση του υπουργείου Περιβάλλοντος, είναι η διάδοση του ΥΦΑ ως ναυτιλιακού καυσίμου, το οποίο προβάλλεται μάλιστα και ως «ασφαλές, περιβαλλοντικά φιλικό και βιώσιμο εναλλακτικό καύσιμο». Για την επίτευξη αυτού του σκοπού είναι απαραίτητη η κατασκευή έργων αποθήκευσης και μεταφόρτωσης ΥΦΑ στα λιμάνια που εντάσσονται αρχικά στο εν λόγω πρόγραμμα, με προοπτική να επεκταθεί και σε ακόμα περισσότερα λιμάνια στο μέλλον.

Θα ήταν περιττό ίσως να πούμε ότι το θεσμικό πλαίσιο για την προώθηση χρήσης του ΥΦΑ ως ναυτιλιακού καυσίμου έχει προετοιμαστεί στην εντέλεια από την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ, δίνοντας «έτοιμη δουλειά» στη σημερινή κυβέρνηση της ΝΔ, όπως περιγράφεται πολύ συγκεκριμένα στο επονομαζόμενο «Εθνικό Πλαίσιο Πολιτικής (ΕΠΠ) για την ανάπτυξη της αγοράς Υποδομών Εναλλακτικών Καυσίμων» (ΦΕΚ 3824/Β/31-10-2017). Στο ΕΠΠ υπάρχει ειδική αναφορά στο πρόγραμμα «Poseidon Med II», το οποίο, όπως αναφέρεται χαρακτηριστικά, «αποτελεί τον οδικό χάρτη για την ευρεία υιοθέτηση του ΥΦΑ ως ασφαλούς, περιβαλλοντικά φιλικού και βιώσιμου εναλλακτικού καυσίμου στη ναυτιλία, ωθώντας τις θαλάσσιες μεταφορές στην Ανατολική Μεσόγειο προς ένα πιο πράσινο μέλλον».

Αν προσέξει κανείς θα διαπιστώσει ότι οι συντάκτες της προηγούμενης ανακοίνωσης του υπουργείου Περιβάλλοντος σχετικά με την εγκατάσταση της μονάδας ΥΦΑ στο λιμάνι της Πάτρας δεν χρειάστηκε να κουραστούν και πολύ για να την γράψουν, αφού το μόνο που έπρεπε να κάνουν ήταν μια απλή... αντιγραφή από τα σχετικά κείμενα των προκατόχων τους...

Το συγκεκριμένο έργο εντάσσεται βεβαίως σε ευρύτερους σχεδιασμούς, όπως αναδεικνύεται μέσα από το ΕΠΠ, στο οποίο αναφέρεται συγκεκριμένα ότι στόχος είναι να ληφθούν «όλα τα αναγκαία μέτρα για την υιοθέτηση του Υγροποιημένου Φυσικού Αερίου ως καυσίμου πλοίων στην Ανατολική Μεσόγειο, καθιστώντας την Ελλάδα έναν διεθνές θαλάσσιο κόμβο (sic) ανεφοδιασμού και διανομής Υγροποιημένου Φυσικού Αερίου στη Νοτιοανατολική Ευρώπη».

Σκοπός του ευρύτερου σχεδιασμού της κυβέρνησης για την παροχή «εναλλακτικών» καυσίμων στις θαλάσσιες μεταφορές είναι η δημιουργία τέτοιων υποδομών και στα πέντε εγχώρια λιμάνια που είναι ενταγμένα στο Διευρωπαϊκό Δίκτυο Μεταφορών (ΔΕΔ-Μ) - Πειραιά, Πάτρα, Ηγουμενίτσα, Ηράκλειο και Θεσσαλονίκη - και ήδη εκδηλώνεται μεγάλο ενδιαφέρον για εγκαταστάσεις παροχής από τους φορείς και τις επιχειρήσεις που ασχολούνται με τη ναυτιλία.

Να σημειωθεί επίσης ότι τον περασμένο Μάη υπογράφηκε η σύμβαση για τη διενέργεια γεωτεχνικής έρευνας και αξιολόγησης σε θαλάσσιο χώρο αρμοδιότητας του Οργανισμού Λιμένος Ηγουμενίτσας (ΟΛΗγ), για την εγκατάσταση αντίστοιχων δεξαμενών ΥΦΑ στο λιμάνι. Οι γεωτεχνικές εργασίες περιλαμβάνουν την εκτέλεση θαλάσσιων γεωτρήσεων στις θέσεις θεμελίωσης των μελλοντικών έργων.

Η ΔΕΠΑ έχει αναλάβει ακόμη τον σχεδιασμό ανάπτυξης υποδομών ΥΦΑ στο λιμάνι του Ηρακλείου και σε επόμενη φάση θα εξεταστεί και η περίπτωση του λιμένα Θεσσαλονίκης, ενώ στους σχεδιασμούς βρίσκεται η εγκατάσταση τέτοιων υποδομών και στο λιμάνι της Αλεξανδρούπολης, το οποίο προγραμματίζεται να παίξει έναν ευρύτερο ρόλο σε συνολικότερα ενεργειακά και μεταφορικά έργα.

Εκτός των παραπάνω, αξίζει να σημειώσουμε ότι υπάρχει ανάλογος σχεδιασμός για την προώθηση του ΥΦΑ ως ναυτιλιακού καυσίμου και για την ακτοπλοΐα, που προωθείται από τη ΔΕΠΑ, την Ενωση Εφοπλιστών Ναυτιλίας Μικρών Αποστάσεων και το Ναυπηγείο Σύρου, και προβλέπει την εγκατάσταση υποδομών παροχών ΥΦΑ σε νησιά του Νοτίου Αιγαίου, με πρώτη στόχευση το λιμάνι της Σύρου.

Η ανάπτυξη του κεφαλαίου στέλνει στον «κάλαθο» ακόμα και τα στοιχειώδη μέτρα ασφαλείας

Ενδιαφέρον παρουσιάζουν οι κατευθύνσεις που δίνει ο «Ευρωπαϊκός Οργανισμός για την Ασφάλεια στην Θάλασσα» (EMSA) σχετικά με ζητήματα επικινδυνότητας εγκαταστάσεων ΥΦΑ για την τροφοδοσία πλοίων εντός λιμένων. Επειδή πρόκειται για έναν ευρωενωσιακό οργανισμό, που προφανώς δεν έχει ως βασικό κριτήριο λειτουργίας και έκδοσης Οδηγιών την εξυπηρέτηση των εργατικών - λαϊκών αναγκών, αξίζει να αναφέρουμε ορισμένα στοιχεία από την Οδηγία προς τις ευρωπαϊκές λιμενικές αρχές που εξέδωσε στις 31/1/20181 και η οποία ανάμεσα σε άλλα περιλαμβάνει κατευθύνσεις για την αποφυγή ατυχημάτων, ως ενδεικτικά των τεράστιων κινδύνων που εγκυμονεί η τοποθέτηση τέτοιων εγκαταστάσεων μια ανάσα από εκεί που μένουν εργατικά - λαϊκά στρώματα.

Καταρχάς επισημαίνει (σελ. 282) ότι δεν μπορεί να οριστεί μια συγκεκριμένη «απόσταση ασφαλείας» τέτοιων εγκαταστάσεων, ανεξάρτητα από τη μεθοδολογία που ακολουθείται για τον υπολογισμό της, αφού - όπως αναφέρει χαρακτηριστικά - υπάρχουν πολλοί παράγοντες που επηρεάζουν την ασφάλεια. Για παράδειγμα, η ίδια η διαδικασία της τροφοδοσίας, η πιθανότητα ανάπτυξης υπερβολικών θερμοκρασιών στο καύσιμο, οι καιρικοί παράγοντες, με βασικότερο τους υψηλούς ανέμους, άλλου τύπου δραστηριότητες που μπορεί να βρίσκονται σε κοντινή απόσταση από τη μονάδα ΥΦΑ, αλλά ακόμα και τα χαρακτηριστικά του πλοίου που εφοδιάζει ή εφοδιάζεται από την εγκατάσταση, όλα αυτά αποτελούν παράγοντες που μεγαλώνουν τους κινδύνους ασφαλείας.

Σε άλλο σημείο της ίδιας έκδοσης (σελ. 181) σημειώνεται ότι μεταξύ των παραγόντων που θα πρέπει να συνυπολογίζονται για τον χωρικό σχεδιασμό εγκαταστάσεων ΥΦΑ εντός λιμένων, θα πρέπει να είναι «η επαρκής απόσταση ασφαλείας από κατοικημένες περιοχές» αλλά και να μη χωροθετούνται σε «θαλάσσιες οδούς με υψηλά επίπεδα θαλάσσιας κυκλοφορίας», ώστε να ελαχιστοποιηθεί ο κίνδυνος σύγκρουσης κατά τη διάρκεια του ανεφοδιασμού.

Στην πράξη, όπως δείχνει και η περίπτωση της Πάτρας και της πρόσφατης απόφασης του υπουργείου Περιβάλλοντος, ακόμα και αυτά τα στοιχειώδη «πάνε περίπατο» μπροστά στην κερδοφορία των επιχειρηματικών ομίλων, επιβεβαιώνοντας και έτσι ότι η ανάπτυξη για λογαριασμό του κεφαλαίου είναι εχθρική για τα εργατικά - λαϊκά στρώματα και τις ανάγκες τους. Μόνο ο δικός τους αγώνας σε σύγκρουση με αυτήν την πολιτική μπορεί να ακυρώσει τέτοιους επικίνδυνους σχεδιασμούς.

Παραπομπή:

1. https://safety4sea.com/wp-content/uploads/2018/02/EMSA-Guidance-on-LNG-Bunkering-to-Port-Authorities-and-Administrations-2018_02.pdf


Φ. Κ.

ΓΕΡΜΑΝΙΑ
Οι εργαζόμενοι ήδη πληρώνουν τα σπασμένα της «επιβράδυνσης»

Για αύξηση της εκ περιτροπής εργασίας και των μαζικών απολύσεων τους επόμενους μήνες προειδοποιούν οικονομολόγοι

Δεκάδες χιλιάδες απολύσεις έχουν ήδη ανακοινωθεί από γερμανικούς κολοσσούς
Δεκάδες χιλιάδες απολύσεις έχουν ήδη ανακοινωθεί από γερμανικούς κολοσσούς
Απολύσεις και αύξηση της εκ περιτροπής εργασίας (Kurzarbeit) επανέρχονται στο «εργασιακό τοπίο» της Γερμανίας, καθώς «η οικονομική επιβράδυνση βαθμιαία αφήνει το σημάδι της στην αγορά εργασίας». Ο κύκλος της ύφεσης φαίνεται ότι ξανανοίγει στην πιο ισχυρή και αναπτυγμένη καπιταλιστικά χώρα της ΕΕ και από τις κορυφαίες του κόσμου, όπως δείχνουν και οι προβλέψεις των τελευταίων μηνών, με το ρυθμό ανάπτυξης να αναθεωρείται συνεχώς προς τα κάτω.

Η αναπτυξιακή απόδοση της Γερμανίας υστερεί σημαντικά τον τελευταίο χρόνο. Ακόμη και στην ομάδα των κρατών της Ευρωζώνης, που δεν διακρίνεται για υψηλό ρυθμό ανάπτυξης, η Γερμανία έχει υποχωρήσει στις χαμηλότερες θέσεις της κατάταξης με βάση το ρυθμό αύξησης του ΑΕΠ το 2018 και το 2019. Για το 2019 προβλέπεται ρυθμός ανάπτυξης μόλις 0,8% του ΑΕΠ.

Μέχρι σήμερα «θετικά σημάδια» της γερμανικής καπιταλιστικής οικονομίας θεωρούνταν η αύξηση της απασχόλησης και γενικότερα η «καλή κατάσταση» στην αγορά εργασίας και στην εσωτερική κατανάλωση. Ωστόσο, τον τελευταίο μήνα αυτό δείχνει να αλλάζει. Πληθαίνουν οι επιχειρήσεις που ανακοινώνουν μαζικές απολύσεις ή κατάργηση χιλιάδων θέσεων εργασίας, αλλά και οι επιχειρήσεις που επιβάλλουν ή σκέφτονται να επιβάλουν εκ περιτροπής εργασία. Πρόκειται για ένα αντεργατικό μέτρο, που - δίπλα στις απολύσεις - αξιοποιήθηκε κατά κόρον κατά την καπιταλιστική κρίση του 2009, όταν είχε μειωθεί ο χρόνος εργασίας και ο μισθός σε 1,4 εκατ. εργαζόμενους στη Γερμανία, χωρίς να υπολογίζονται οι δεκάδες εκατομμύρια με μερική απασχόληση, μίνι τζομπς, συμβάσεις ορισμένου χρόνου, εργολαβικά συνεργεία, μπλοκάκι κ.ά.


Copyright 2017 The Associated

Η «ανησυχία» για την ανοδική τάση της εκ περιτροπής εργασίας και τις απολύσεις καταγράφεται όλο και συχνότερα στα ρεπορτάζ του γερμανικού Τύπου: «Πρόδρομος της ύφεσης», «προειδοποιητικά σημάδια στην αγορά εργασίας», «έρχεται πράγματι κύμα απολύσεων;», αναφέρουν μεταξύ άλλων.

Αυξάνεται η εκ περιτροπής εργασία

Πιο συγκεκριμένα, σύμφωνα με έρευνα του Ινστιτούτου Οικονομικών Μελετών «Ifo», ήδη σήμερα σχεδόν το 4% των επιχειρήσεων στον τομέα της Μεταποίησης (44.000 εργαζόμενοι) έχουν επιβάλει μείωση ωρών ή ημερών εργασίας με αντίστοιχη μείωση των μισθών, ενώ τους επόμενους τρεις μήνες το ποσοστό αυτό θα μπορούσε να ανέλθει στο 8,5%. Πέρυσι μόλις 3% των επιχειρήσεων της μεταποίησης προέβλεπαν αύξηση της εκ περιτροπής εργασίας. Γενικότερα οι βιομηχανικοί επιχειρηματικοί αναμένουν μια απότομη αύξηση της εκ περιτροπής εργασίας.

Ιδιαίτερα πλήττεται επί του παρόντος ο βιομηχανικός κλάδος κατασκευής πλοίων, τρένων, αεροσκαφών, μηχανών - ποδηλάτων κλπ., όπου το 30% εφαρμόζουν εκ περιτροπής εργασία και ακολουθεί ο κλάδος των υφασμάτων με 25%. Κατά τους επόμενους μήνες, το 16% των αυτοκινητοβιομηχανιών και το 11% της κατασκευής μηχανημάτων - δυο κλάδοι «ατμομηχανές» της γερμανικής οικονομίας - αναμένεται να προχωρήσουν σε αυτό το μέτρο κατά των υπαλλήλων τους.

«Η γερμανική βιομηχανία βρίσκεται σε ύφεση από τα μέσα του περασμένου έτους» και αυτό αρχίζει να επιδρά στους εργαζόμενους, εξηγεί ο ερευνητής του «Ifo», Τίμο Βολμερσχόιζερ.

Ο Βολμερσχόιζερ κάνει λόγο για «αισθητή αύξηση» της εκ περιτροπής εργασίας σε οκτώ κλάδους. Πολλές αυτοκινητοβιομηχανίες, βιομηχανίες κατασκευής μηχανημάτων και χημικές βιομηχανίες προτίθενται να επιβάλουν στους εργαζομένους τους εκ περιτροπής εργασία τους προσεχείς μήνες, ενώ οι απολύσεις φαίνεται ότι δεν είναι μακριά. Στη γερμανική βιομηχανία, ωστόσο, το ποσοστό των επιχειρήσεων συγκεκριμένων κλάδων που πλήττονται είναι τώρα αρκετά υψηλό. Τα «κακά νέα» από αυτές τις βιομηχανίες διαδέχονται το ένα το άλλο. Πρόσφατα ο γερμανικός κολοσσός της χημικής βιομηχανίας «BASF», αλλά και η αυτοκινητοβιομηχανία «Daimler» («Mercedes Benz» κ.ά.) αναθεώρησαν τα προσδοκώμενα κέρδη για το τρέχον έτος σημαντικά χαμηλότερα.

Οι πρώτοι που πληρώνουν τα σπασμένα του εγχώριου και διεθνούς ανταγωνισμού σε αυτό το ατέλειωτο κυνήγι του κέρδους είναι οι εργαζόμενοι. Σύμφωνα με τη γερμανική νομοθεσία, οι επιχειρήσεις έχουν το δικαίωμα να μειώσουν τις ώρες ή τις μέρες εργασίας των εργαζομένων και τους μισθούς τους για ένα συγκεκριμένο διάστημα, αποδεικνύοντας «μείωση της παραγωγής». Το 60% - 67% της απώλειας του μισθού αναπληρώνεται από τις εισφορές υπέρ ανέργων (Ταμείο Ανεργίας), ωστόσο οι προϋποθέσεις είναι πολύ αυστηρές. Σε κάθε περίπτωση, ξεκαθαρίζεται ότι η εκ περιτροπής εργασία δεν είναι μέτρο για να παρεμποδιστούν απολύσεις, οι οποίες είναι αναπόφευκτες, παρότι συχνά παρουσιάζεται στους εργαζόμενους ως μια εκβιαστική «επιλογή μικρότερου κακού».

Μάλιστα, η συζήτηση για την ανταγωνιστικότητα, τη «μειωμένη» κερδοφορία και τη μείωση του εργασιακού «κόστους» εντείνεται σε μια περίοδο όπου νέες τεχνολογίες (τεχνητή νοημοσύνη, ψηφιοποίηση της παραγωγής, ηλεκτροκίνηση κ.ά.) αξιοποιούνται και θα αξιοποιηθούν ακόμη περισσότερο στο μέλλον. Θα μπορούσαν υπό άλλες συνθήκες να βελτιώσουν τη ζωή των εργαζομένων. Να δουλεύουν λιγότερο και να απολαμβάνουν περισσότερα. Εμπόδιο σε αυτή την προοδευτική εξέλιξη της κοινωνίας είναι το καπιταλιστικό κέρδος, ο ανταγωνισμός με άλλα ισχυρά καπιταλιστικά κράτη για την πρωτοκαθεδρία στις νέες τεχνολογίες, η κούρσα των επενδύσεων, οι επενδύσεις ευρωπαϊκών επιχειρήσεων σε νέες αγορές, ειδικά στην περιοχή Ασία - Ειρηνικός, όλα όσα απαιτούν το «ξεζούμισμα» των εργαζομένων.

Ιδέες εργοδοτών και εργοδοτικών

Τα γερμανικά συνδικάτα αντί να διεκδικούν και να οργανώνουν την πάλη ώστε οι νέες τεχνολογίες να μειώσουν τον εργάσιμο χρόνο, με αύξηση παράλληλα των απολαβών (μισθοί, κοινωνικές υπηρεσίες κλπ.), αφού και ο παραγόμενος πλούτος αυξάνεται, υπερασπίζονται την καπιταλιστική κερδοφορία, στέκονται στο πλευρό της κυβέρνησης και των επιχειρηματικών ομίλων.

Με μπροστάρη το ισχυρό Συνδικάτο Μετάλλου (IG Metall), ζητούν από την κυβέρνηση «μετασχηματισμό της εκ περιτροπής εργασίας», ώστε αυτό το αντεργατικό μέτρο να επιβάλλεται και σε επιχειρήσεις που ενσωματώνουν νέες τεχνολογίες και επομένως «απειλούνται» θέσεις εργασίας. Συγκεκριμένα, ζητούν οι επιχειρήσεις που προχωρούν σε ψηφιακό μετασχηματισμό, ηλεκτροκίνηση κλπ., να επιδοτούνται από τις ασφαλιστικές εισφορές υπέρ ανέργων για «να θέσουν τους υπεράριθμους υπαλλήλους σε εκ περιτροπής εργασία με ένα οικονομικό βοήθημα», αντί ...να τους απολύσουν. Αυτό, βέβαια, προσωρινά, γιατί αργά ή γρήγορα θα έρθει και η απόλυση (ενδεχομένως και με μικρότερη αποζημίωση).

Τα συνδικάτα σκόπιμα δεν θέτουν στο εργατικό κίνημα το ζήτημα «Γιατί η τεχνολογική πρόοδος απειλεί θέσεις εργασίας;». Υπερασπίζονται τον καπιταλιστικό τρόπο παραγωγής όπου η «ευλογία» της τεχνολογικής προόδου μετατρέπεται σε βάσανο και τιμωρία για τους εργαζόμενους. Σε μια οικονομία που δεν βασίζεται στο καπιταλιστικό κέρδος, αλλά η παραγωγή οργανώνεται και σχεδιάζεται κεντρικά για να καλύπτει τις λαϊκές ανάγκες, οι νέες τεχνολογίες θα σήμαιναν μειωμένο εργάσιμο χρόνο και άρα διατήρηση των θέσεων εργασίας, βελτίωση του συνολικού βιοτικού επιπέδου, αλλά και μετεκπαίδευση με ευθύνη και έξοδα του κράτους όσων εργαζομένων αντικειμενικά χρειάζεται να μεταφερθούν σε άλλους τομείς της παραγωγής.

Από την πλευρά τους οι εργοδοτικές ενώσεις στη Γερμανία κατέθεσαν ένα παρόμοιο αίτημα στην κυβέρνηση. Σε μια περίοδο ύφεσης, η κυβέρνηση και το υπουργείο Εργασίας θα πρέπει να ενεργοποιήσουν γρήγορα το «εργαλείο» της εκ περιτροπής εργασίας, χωρίς αυστηρές προϋποθέσεις, δήλωσε προ ημερών η Ομοσπονδία Γερμανικών Εργοδοτικών Ενώσεων (BDA). Ζητούν πιο ευνοϊκούς όρους στην επιβολή της, δηλαδή να πρέπει να αποδείξουν μικρότερη απώλεια παραγωγής και να απαλλαγούν από τις ασφαλιστικές εισφορές επί του ποσού του συμπληρωματικού επιδόματος εκ περιτροπής εργασίας.

Δεκάδες χιλιάδες απολύσεις

Τα πρώτα σημάδια κόπωσης της γερμανικής καπιταλιστικής οικονομίας, αλλά και του τεχνολογικού μετασχηματισμού των επιχειρηματικών ομίλων (κυρίως της αυτοκινητοβιομηχανίας) αρχίζουν ήδη να αφήνουν το αποτύπωμά τους στους εργαζόμενους. Η μια μετά την άλλη οι γερμανικές εταιρείες - κολοσσοί ανακοινώνουν το τελευταίο διάστημα μαζικές απολύσεις. Η «Volkswagen» θα καταργήσει ως το 2023 7.000 θέσεις εργασίας εξαιτίας «επενδύσεων στην ηλεκτροκίνηση». Από τις 12.000 θέσεις εργασίας που θα καταργήσει στην Ευρώπη η «Ford» ως το 2020, οι 5.000 θα είναι στη Γερμανία. Το πανίσχυρο μονοπώλιο «Bayer» θα προχωρήσει σε 4.500 απολύσεις, η χημική βιομηχανία - γίγαντας «BASF» θα κάνει 3.000 απολύσεις στις εγκαταστάσεις της στη Γερμανία. Η φαρμακευτική εταιρεία «Sanofi» κόβει 144 θέσεις εργασίας μόνο στη Φραγκφούρτη, η «Paypal» ανακοίνωσε 300 περικοπές θέσεων εργασίας στο Βερολίνο και η «Opel» 600 θέσεις σε μια γερμανική πόλη.


Ε. Μ.



Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ